۴ سال درس بخوانید بعد بیکار شوید!
گروه اقتصادی: رئیس جمهور اخیرا خواستار بازنگری جدی در رشته‌های دانشگاهی برای انطباق با نیازهای واقعی بازار کار کشور شده است. کارشناسان یکی از دلایل اصلی بیکاری بالای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی را آماده نبودن آن‌ها برای پذیرش تصدی‌های بازار کار می‌دانند. مقامات دولتی هشدار داده‌اند به‌زودی ۴٫۵ میلیون دانشجو فارغ‌التحصیل و راهی بازار کار خواهند شد در حالی که ظرفیت اشتغال کشور آمادگی پذیرش درخواست‌های میلیونی آن‌ها را ندارد و این مسئله می‌تواند یک موج جدیدی از بیکاری در بین دانشگاه رفته‌ها ایجاد کند.
مقامات دولتی می‌گویند افزایش بی‌رویه پذیرش دانشگاه‌ها در سال‌های گذشته باعث تحریک تقاضا در بازار کار کشور شده و از این رو در سال‌های آینده ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر متقاضی جدید کار خواهیم داشت که همگی آن‌ها از دانشگاه‌ها فارغ‌التحصیل خواهند شد.علی ربیعی اخیرا با انتقاد از وضعیت پذیرش سیل‌آسای دانشجو در سال‌های گذشته، خواستار اصلاح این رویه شد. همچنین به تازگی رئیس جمهور نیز با تاکید بر این مسئله، خواستار ساماندهی رشته‌های دانشگاهی و منطبق کردن آموزش‌ها بر اساس نیاز بازار کار شده است.کارشناسان بازار کار می‌گویند در دهه‌های اخیر به دلیل افزایش یک‌باره جمعیت کشور سیاست‌گذاران کلان کشور به این فکر افتاده‌اند که با به تعویق افتادن زمان ورود کارجویان به بازار کار به دلیل تحصیلات دانشگاهی، شاید بتوان تا حدودی میزان عرضه و تقاضای نیروی کار را در کشور تنظیم کرد و به بیان ساده‌تر برای عبور کشور از بحران بیکاری، ترتیبی اتخاذ شود تا صدها هزار نفر به بهانه درس خواندن، زمان دیگری را در چند سال بعد به جستجوی کار بپردازند.
*هجوم به دانشگاه‌ها بدون انگیزه!
درعین‌حال، گرایش شدید جوانان و خانواده‌ها برای ورود به دانشگاه‌ها در بعد از دهه ۶۰ را نیز نباید در این زمینه بی تاثیر دانست. این رویه هنوز هم ادامه دارد و هرساله هزاران نفر بدون هیچ‌گونه انگیزه خاصی، رشته دانشگاهی انتخاب کرده و راهی دانشگاه‌های مختلف کشور می‌شوند.یک انتقاد بزرگ درباره آموزش در دانشگاه‌ها طی حدود ۳ دهه گذشته وجود دارد و آن‌هم اینکه جزیره‌ای عمل کردن دانشگاه‌ها باعث شده تا امروز کشور با هجوم صدها هزار متقاضی کار فارغ‌التحصیل دانشگاهی مواجه باشد که عملا قریب به اتفاق آن‌ها، هیچ‌گونه مهارت خاصی برای پذیرش تصدی‌های شغلی کشور را ندارند.اساسا به نظر می‌رسد توجه چندانی از سوی سیاست‌گذاران آموزش عالی به نیازهای واقعی بازار کار وجود ندارد و همچنان شاهد جذب هزاران نفر تحت عنوان دانشجو در رشته‌هایی هستیم که ممکن است کشور تا سال‌ها دیگر به کاردان و یا کارشناس در آن رشته‌ها نیازی نداشته باشد؛ بنابراین در حال حاضر بسیاری از رشته‌های دانشگاهی هستند که باید دستکم برای یک دوره مشخص کنار گذاشته شوند.کارشناسان بازار کار معتقدند یک مسئله اساسی در عدم توجه دانشگاه‌ها به نیازهای بازار کار و عملکرد جزیره‌ای آن‌ها این است که اولا داوطلبان فراوانی برای ورود به دانشگاه‌ها وجود دارد و از سویی اگر برخی از رشته‌ها به ویژه در علوم انسانی متوقف شوند، این موضوع به معنای افت درآمد دانشگاه‌ها خواهد بود که قائدتا مطلوب سیاست‌گذاران دانشگاه‌ها نیست.اما با این وجود، در چند سال گذشته موضوع عدم انطباق آموزش‌های دانشگاهی با نیازهای بازار کار، اشباع برخی رشته‌های دانشگاهی و عدم نیاز کشور به آن‌ها و همچنین لزوم بازنگری جدی در نحوه آموزش دانشگاه‌ها زمزمه می‌شود ولی تاکنون اتفاق خاصی نیفتاده است.
*بی‌توجهی به نیاز بازار کار
متاسفانه دیده نشده که تاکنون تحقیقات جامعی درباره نیازهای واقعی بازار کار از سوی دولت‌ها صورت پذیرد و یا دستکم در صورت انجام، نتایج آن منتشر نشده است. در صورت انجام چنین اقداماتی می‌توان انتظار داشت بر همان اساس رشته‌های دانشگاهی ساماندهی و در نهایت ظرفیت پذیرش دانشجو نیز در برخی رشته‌ها دستخوش تغییری متناسب با نیاز بازار کار کشور شود. این مسئله خلاء مهمی است که درباره بیکار ماندن فارغ‌التحصیلان دانشگاهی احساس می‌شود و به نظر نمی‌رسد اراده قوی‌ای هم برای حل آن وجود داشته باشد.با مطرح‌شدن موضوع لزوم مهارت‌آموزی نیروی کار و فراگیری آموزش‌های تخصصی برای تصدی مشاغل مختلف کشور، نقش سازمان فنی و حرفه‌ای در سال‌های اخیر نیز پررنگ‌تر شده است. مسئولان این سازمان می‌گویند درصد قابل توجهی از آموزش‌های ارائه شده مهارتی منجر به اشتغال افراد می‌شود و این سازمان در حال ایفای نقش اساسی در پُر کردن خلاء بین آموزش‌های آکادمیک دانشگاهی و نیازهای واقعی بازار کار است.کوروش پرند در این باره می‌گوید: طرحی را با عنوان توانمندسازی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی دنبال می‌کنیم و در حال حاضر نیز کمیته‌هایی برای آن تشکیل شده است. از این طریق برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدتی صورت گرفته است.
*اجرای آزمایشی طرح مهارت‌آموزی فارغ‌التحصیلان
معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اظهار داشت: این طرح کارورزی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در حال حاضر به صورت پایلوت انجام می‌شود و از همین جا نیز اعلام آمادگی می‌کنیم که با وزارت علوم همکاری‌های موثری را داشته باشیم.پرند خاطرنشان کرد: وزارت علوم در قالب برنامه‌های بلندمدت، طرح آمایش سرزمینی را برای ساماندهی رشته‌های دانشگاهی در دستور کار دارد و قرار است از این طریق رشته‌های متناسب با نیازهای بازار کار، بازنگری شوند.این مقام مسئول در وزارت تعاون، کار و رفاه افزود: یکی از برنامه‌های ما این است که بتوانیم با وزارت علوم همکاری کنیم و وزارت کار به دنبال توانمندسازی فارغ التحصیلات دانشگاهی است.وی این مطلب را نیز افزود که در حال حاضر از ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار دانشجوی کشور، یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر در حوزه‌های مهارتی تحصیل می‌کنند.
نوشته شده توسط admin در سه شنبه, ۰۴ شهریور ۱۳۹۳ ساعت ۶:۰۶ ق.ظ
