گسترش فرهنگ کتابخوانی ضامن پیشرفت و توسعه جامعه

گروه اجتماعی:کتاب گنجینه فکری و فرهنگی ارزشمندی است .کتاب در شکل‌گیری فرهنگ که اساسی‌ترین نماد هویت یک ملت است نقش اساسی را ایفا می‌کند و از موثر‌ترین ابزارها برای ارتقای آگاهی‌های عمومی و تولید فکر و اندیشه به شمار می‌رود.
کتاب والاترین ابزار فرهنگی و هنری برای انتقال دانش و بینش به نسل جوان است و توسعه فرهنگ کتابخوانی در جامعه یک راهبر ملی است.
کتاب دریچه ‌ای به سوی جهان شگفت ‌انگیز علم و معرفت بوده و مطالعه راهی بسیار ساده و عملی برای پرورش استعدادهای خدادادی انسان است.
کتاب و مطالعه یکی از بارزترین جلوه‌های ذوق و اندیشه مردم است. کتاب والاترین ابزار فرهنگی برای انتقال دانش به علاقه‌مندان به کتاب و افرادی است که کتاب را انیس تنهایی خود می‌دانند. کتاب تاثیر بسیار زیادی در حیات فرهنگی و اجتماعی جامعه دارد.
همین بس که کتاب معجزه جاوید پیامبر (ص) و اسلام پرچمدار کتاب و کتابخوانی است. کتاب عنصر لاینفک هر جامعه است در تمامی دوران‌،‌معیار سنجش فرهیختگی فرهنگی و علمی جامعه‌ توجه به تعداد و عناوین ‌کتاب‌های آن جامعه است.
کتاب فراگیرترین، بادوام‌ترین و ارزان‌ترین قالب انتقال دانش است. بنابراین، یکی از راه‌های رسیدن به کمال بشری و سعادت و طی کردن قله‌های علم و دانش، روی‌‌آوردن به کتاب و کتابخوانی است.
امروزه یکی از دغدغه‌های کشورهای توسعه‌یافته یا در حال توسعه‌، ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی است.
هر اندازه بتوانیم به سمت توسعه فرهنگ مطالعه حرکت و در این راستا هزینه کنیم، علاوه بر این‌که نوعی سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود، زمینه‌های ترغیب محققان، نویسندگان و اندیشمندان برای خلق آثار فاخر فراهم می‌شود.
کتاب از موثر‌ترین ابزارها برای ارتقای آگاهی‌های عمومی و تولید فکر و اندیشه به شمار می‌رود و تلاش در راستای ارتقای فرهنگ مطالعه و کتابخوانی ضروری است.
در تعالیم دینی به جایگاه رفیع کتاب همواره تاکید شده است و با توجه به این تاکیدات ترویج و نهادینه کردن فرهنگ کتاب و کتابخوانی در جامعه ضروری است و باید به سمتی برویم تا انگیزه عموم خصوصا جوانان را برای استقبال از آثار مکتوب و کتاب‌ها افزایش دهیم.
پدران ومادران کتابخوان بهترین مروجان توسعه کتابخوانی هستند در صورتی که والدین تمایل به مطالعه داشته باشند این فرهنگ مطلوب خود به خود به فرزندان و جامعه منتقل می_شود.
خانواده عامل بسیار موثری در ایجاد عادت به مطالعه و ترویج فرهنگ کتابخوانی است.
اگر والدین و افراد بزرگتر خانواده به مطالعه علاقمند باشند، فرزندان آنها نیز که همواره از اثرات طبیعی روابط عمیق عاطفی حاکم در خانواده های ایرانی برخوردار هستند، با کتاب، بیشتر و بهتر آشنا شده و به مطالعه و کتابخوانی، عادت می کنند.ترویج فرهنگ کتابخوانی در کودکان و نوجوانان بنیه علمی و فرهنگی آنان را افزایش داده و راه را برای قبول مسئولیت از سوی آن ها در آینده آماده می‌سازد.
محیط و شرایط خانواده، روش تربیتی و آموزشی والدین، طرز تفکر و نگرش والدین در رابطه با مطالعه و کتابخوانی، وجود کتب و نشریات قابل دسترس و همچنین سطح اقتصادی و پایگاه اجتماعی خانواده، نقش مهمی در تقویت عادات مطالعه و کتابخوانی دارد.
نظام آموزش و پرورش:دشوارترین وظیفه در اشاعه کتابخوانی در هر جامعه ای بر عهده مدارس و نظام آموزش و پرورش آن جامعه است.
کتاب خانه عمومی:کتاب خانه های عمومی در گسترش دانش و ارتقای میزان آگاهی های عمومی جامعه نقش به سزایی دارند. به تعبیری عزم این نهاد، کمک به بالندگی و شکوفایی استعدادهای فردی، در راستای تولید اندیشه، علم و غنای فرهنگ جامعه می باشد. کتاب خانه، نهادی است که با در اختیار داشتن بخش قابل توجهی از دانش، زمینه بهره گیری مناسب از اندوخته های بشری را فراهم می آورد و با تأمین فرصت های لازم، امکان آموختن همیشگی را برای اعضای جامعه مهیّا ساخته و بر پیشرفت حیات اجتماعی می افزاید. با این توصیف، وظیفه همگان است که با استقبال از این مکان ارزشمند، بر شکوفایی استعدادهای نهفته میهن اسلامی مان بیفزایند.
کتابداران :کتابداران میتوانند با روش های خلاقانه خود فعالیت های کتابخوانی را رشد داده و حتی به حوزه های بیرون از کتابخانه بکشانند.
دستگاه‌های فرهنگی: دستگاه های فرهنگی مسئولیت خطیری در توسعه فرهنگ کتابخوانی در جامعه برعهده دارند، این نهادها میتوانند با همکاری و تعامل مناسب و بهره گیری از مشارکت مردم زمینه توسعه فرهنگی کشور را فراهم آورند.همچنین با تبلیغات گسترده و اثربخش نقش بسزایی در توسعه امر کتابخوانی به عهده دارند.پیشرفت و توسعه در جوامعی امکانپذیر است که فرهنگ مطالعه در میان مردم آن نهادینه شده باشد و سرانه مطالعه در این جوامع در سطح بالایی باشد.توسعه فرهنگ مطالعه و کتابخوانی یک عزم همگانی را می‌طلبد.
ارتقای سطح بصیرت و آگاهی عمومی در میان اقشار مختلف جامعه با نهادینه کردن فرهنگ کتابخوانی امکانپذیر است. ترویج فرهنگ مطالعه مفید در میان خانواده ها از نیازهای ضروری جامعه است.
متولیان امور فرهنگی باید با توجه ویژه به مطالعه و ارتقای این شاخص در جامعه به توسعه کشور در جنبه های متعدد کمک کنند. ترویج فرهنگ کتابخوانی از مهم ترین راه‌های رسیدن به توسعه فرهنگی است.
برای ترویج و توسعه فرهنگ مطالعه نهادهای مختلف از قبیل خانواده، مدارس، نظام آموزشی کتابداران و کتابخانه ‌ها، دولت، رسانه ‌های گروهی، ناشران و کتاب فروشی‌‌ها باید همسو و متحد به سمت هدف مشخصی حرکت کنند.
توسعه فرهنگ مطالعه و کتابخوانی یک عزم همگانی را می‌‌طلبد و تاکنون نیز از طریق نهادهای دولتی اقدامات خوبی در این زمینه انجام گرفته است.
گسترش کتابخانه ها :گسترش کتابخانه های عمومی موجب تحقق اهداف توسعه فرهنگی جامعه می شود و برای رسیدن به شاخص های توسعه فرهنگی توجه به توسعه کتابخانه های عمومی بایستی سرلوحه برنامه های فرهنگی جامعه قرار گیرد.
برپایی نمایشگاه کتاب: نمایشگاه کتاب علاوه بر ایجاد فرصت خوب و مناسب برای خرید کتاب، میزان تعلق مردم به کتاب را افزایش می_دهد.
هدف از برگزاری نمایشگاه‌ کتاب، ایجاد فرهنگ علم‌آوری و توسعه فرهنگ کتاب‌خوانی است، یکی از راه‌های توسعه فرهنگ کتاب خوانی برگزاری نمایشگاه در سطح کشور است و باید به این موضوع اهمیت بیشتری داده شود.
ایستگاه های مطالعه:ایستگاه های مطالعه در ترویج و توسعه فرهنگ کتابخوانی نقش به سزایی دارد.
در دسترس نبودن کتاب های مناسب و مورد نیاز مردم در سطح جامعه، پایین بودن تیراژ کتاب_های منتشره، و ضرورت ارائه کتاب های متنوع در موضوعات مختلف، ازمهم ترین اهداف راه اندازی ایستگاه های مطالعه درسطح جامعه هستند.
راه اندازی ایستگاه های مطالعه درسطحی گسترده در شهرها میتواند ضمن ایجادانگیزه مطالعه در مردم موجب گسترش فرهنگ مطالعه شوند ایستگاه مطالعه برای افزایش کمی و کیفی وضعیت کنونی کتاب خوانی در جامعه مناسب است.
بر این اساس می توان گفت مطالعه، طلوع طلیعه آگاهی و زندگانی است و تماس مداوم با روشنایی.
مطالعه، کوچ از خزان تنهایی فرد، به سوی بهاران جامعه است. مطالعه خیزشی از اعماق ظلمت تا بلندای نور است و کتاب، کاج بلند کرامت، کیوان آسمان معرفت، کاروان معانی ناب کشتزار کمال و کیمیای زنده دلان است. کتاب گنجینه باران و بهاران است.
کتاب، آغوش گسترده دانایی و مهر است. کتاب، تبسم روح، تباشیر پگاه فرزانگی، تبرک اندیشه های پویا، ائتلاف آب و آینه و آگاهی ارغنون ارزش ها، بیاض بینایی و برکه برزیگران روشنایی است.
هم از این روی می توان گفت جامعه ای که اندیشه پیشرفت و جهش و توسعه را در سر می_پروراند، به ناچار باید در محضر کتاب زانو بزند و در جستجوی یافتن راه های کمال و سعادت و پویایی برآید.
بی گمان بالندگی فردی و اجتماعی در سایه تلاش و آگاهی و ایمان و عمل فراهم می آید و این همه در پرتو کتاب های ارزشمند و مفید در جان و اندیشه انسان نفوذ و رسوخ می کند.
کتاب خوب، بینایی و بصیریت آدمی را افزایش می بخشد، او را متعادل و هوشمند و توانا بار می_آورد. دست و دل و اندیشه اش را هم زمان می_پروراند و نظم و قانون و مشارکت و همدلی را در وجودش نهادینه می سازد.
بدیهی است که انسان این گونه هرگاه در پرتو دانایی ها و آگاهی های حاصل از کتاب خوانی به خردورزی، حسن تفاهم، احترام متقابل، نیک اندیشی و عاقبت نگری و راستی و درستی و انصاف دست یابد و طهارت نفس و پاکیزگی درون و برون زینت افزای وجودش شود نیز هرگاه با خلاقیت و پایداری و در سایه بیداری و آگاهی ناشی از کتاب خوانی به رفع نقایص خود و جامعه خویش بیندیشد و تا آن جا که توان دارد در این راه بکوشد، هم خویشتن خویش و هم جامعه خود را سمت و سویی مقدس می بخشد و به حرکت در مسیر تلاش و رشد و پویش و بالندگی و توسعه و پیروزی هدایت می کند.