کشت گلخانه‌ای راهکاری برای افزایش درآمد روستائیان استان
مهدی قلی پور
گروه اقتصادی: روستاهای آذربایجان غربی به دلیل خشکسالی های پیاپی و کاهش بارندگی برای توسعه و افزایش بهره وری در بخش کشاورزی نیازمند گسترش واحدهای کشت گلخانه ای است زیرا توسعه کشت گلخانه ای افزایش درآمد روستائیان را نیز در پی دارد.
در شرایط کنونی که جوانان غالب روستاهای استان آذربایجان غربی به دلیل بالا بودن قیمت تمام شده محصولات کشاورزی و باغی با بحران نبود درآمد و اشتغال مناسب تولیدی مواجه هستند به نظر می رسد توسعه کشت گلخانه ای راهکار بسیار مطلوبی باشد.در چنین شرایطی باید تفاهم‌نامه‌ای با وزارت جهادکشاورزی تعاون، کار و رفاه‌اجتماعی و نیز سازمان مدیریت برنامه‌ریزی کشور منعقد شود تا در قالب اشتغال فعالیت‌های کشت گلخانه‌ای و پرورش آبزیان در روستاها توسعه یابد.خوشبختانه اجرای این طرح‌ها در مناطق روستایی، نه تنها افزایش درآمد روستاییان را به دنبال دارد، بلکه باعث ماندگاری روستاییان در روستاها نیز می‌شود.نه تنها توسعه کشت گلخانه‌ای در روستاها باعث افزایش درآمد روستاییان می‌شود، بلکه زمینه اشتغال فارغ‌التحصیلان بیکار کشاورزی در استان را هم فراهم خواهد کرد و این در حالی است که کارگروه توسعه روستایی و عشایری استان آذربایجان غربی نیز می‌تواند با شناسایی ظرفیت‌های شغلی در مناطق روستایی استان و انجام اقدامات لازم در این زمینه به رونق اقتصادی در این مناطق کمک کرده و آمار جوانان بیکار در روستاها را کاهش دهد.
با توجه به اینکه استان آذربایجان غربی در بحث میانگین نرخ بیکاری نسبت به کشوری که ۷٫۴ درصد است در جایگاه پایینی قرار دارد، باید توسعه فعالیت‌های اقتصادی در روستاها را بیش از پیش جدی گرفت؛ چرا که این اقدام باعث بالا رفتن میزان اشتغال و افزایش درآمد روستاییان می‌شود و این خود دلیلی توجیه‌پذیر برای اینکه بتوان روستاییان را در روستاهای خود ماندگار کرد و از ظرفیت جوانان روستایی برای توسعه این مناطق بهره برد.از سوی دیگر؛ یکی از دغدغه‌های امروز در بحث بالا بردن میزان درآمد روستاییان، بحث بازاریابی محصولات کشاورزی و دامی است که این مهم باید توسط دستگاه‌های ذی‌ربط مورد توجه باشد و همه تصمیمات باید در راستای افزایش درآمد در روستاها باشد تا بتوان از مهاجرت روستاییان به شهرها جلوگیری کرد چرا که یکی از مهمترین دلایل این مهاجرت نبود درآمد کافی در روستاها است که با اهتمام به این موضوع، می‌توان انگیزه روستاییان را در انجام فعالیت‌هایی که منجر به افزایش درآمد می‌شود، بالا برد.این در شرایطی است که توسعه کشت گلخانه‌ای نیز فرایندهای علمی مخصوص به خود را دارد.
تکنولوژی تولید محصولات گلخانه‌ای و توسعه واحدهای کشت‌های گلخانه‌ای منجر به افزایش چشمگیر بازده بهره‌وری از منابع محدود آبی و خاکی شده و ایجاد اشتغال برای روستائیان بیکار، افزایش بهره‌وری ، خود اتکایی و رشد اقتصادی در محصولات کشاورزی را به همراه خواهد داشت.بازده تولید محصولات به روش کشت گلخانه ای، دستکم ۱۵ برابر فضای آزاد است که این تولیدات شامل محصولاتی همچون گوجه‌فرنگی ، خیار ، کلم ، فلفل ، توت فرنگی بادمجان و انواع گل های زینتی و آپارتمانی می‌شود. اگرچه این افزایش سطح و تولید در مقایسه با کشورهایی مانند چین و ترکیه قابل مقایسه نمی باشد اما چشم انداز این بخش از تولیدات کشاورزی امیدوارکننده است.دریاچه ارومیه به‌عنوان بزرگ‌ترین دریاچه داخلی ایران و یکی از ۲۰ دریاچه پهناور جهان با دشوارترین شرایط تمام حیاتش، دستکم در طول ۴۰ هزار سال گذشته روبه‌رو شده است.
از سوی دیگر نگاهی به وضع خشکسالی و سرمازدگی محصولات کشاورزان استان در سال‌های اخیر، سبب شده است برای افزایش درآمد کشاورزان در واحد سطح ، تنوع کشت کنترل آفات و بیماری ها و سایر عوامل همچون شرایط بد آب و هوایی و خشکسالی گسترش کشت گلخانه ای مورد تأکید قرار گیرد.همین موضوع و از سویی کاهش بارندگی ها در سال‌های گذشته باعث می شود که طرح مکانیزه کردن آبیاری و داستان آبیاری تحت فشار در کشاورزی استان و حتی یکسری موضوعات دیگر از جمله کشت‌های گلخانه های آرام آرام در بخش کشاورزی جای خود را باز کنند.توسعه کشت گلخانه ای تاثیر بسزایی در ارتقاء تولید محصولات و کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی ایفا کرده و به عنوان یکی از بهترین راهکارها در توسعه اشتغال پایدار شناخته شده است. در حال حاضر بسیاری از کارشناسان و مسئولان بخش کشاورزی اعتقاد دارند که توسعه کشت گلخانه ای باید یکی از اولویت های بخش کشاورزی باشد زیرا این استان با خشکسالی های پیاپی و کاهش حجم آبهای ورود به سد مواجه است.
این در حالی است که در کشاورزی سنتی آب در دسترس این بخش با کمترین بازده به محصول تبدیل می شود و این باعث می شود هر ساله کشاورزانی که زمین و آب کمتری در دسترس دارند ، کشاورزی را رها کنند و سراغ مشاغل کاذب بروند و یا زمینشان را تغییر کاربری دهند، در حالی که راه حل این مشکل برای سودآوری مناسب کشاورزان دارای زمین کم و افزایش محصولات کشاورزی با کیفیت بالا توجه به کشت گلخانه ای است.
ایجاد اشتغال مفید و جذب نیروی کار استان از مهمترین مزیت های کشت گلخانه ای به شمار می رود بطوریکه با توسعه کشت محصولات گلخانه‌ای و سرمایه‌گذاری برای ایجاد شهرک‌های گلخانه‌ای در آذربایجان غربی مشکل بیکاری و کم درآمدی جوانان و فارغ‌التحصیلان کشاورزی تا حدی برطرف می‌شود. اما این بخش همراه با مشکلاتی است که موانع جدی را برای توسعه گلخانه ها در استان بوجود آورده است ؛ نبود امکانات و تاسیسات سردخانه ای گرانی بیش از حد بذر و کود ، سردسیر بودن استان و بدهکاری به بانک ها برای راه اندازی گلخانه ها، از عمده ترین این مشکلات در استان است.از سوی دیگر، هزینه بالای ساخت گلخانه و میزان مصرف بالای سوخت و انرژی از مهمترین مشکلات این بخش است.
نوشته شده توسط admin در یکشنبه, ۲۲ آذر ۱۳۹۴ ساعت ۷:۵۳ ق.ظ
