چشم‎انداز نه چندان روشن مدارس غیرانتفاعی

چشم‎انداز نه چندان روشن  مدارس غیرانتفاعی

لیلا حاتمی
گروه اجتماعی: اوضاع برخی مدارس غیرانتفاعی در استان چندان خوب نیست و بسیاری از خانواده‎ها ترجیح می‎دهند که فرزندان خود را به مدارس دولتی بفرستند چرا که معتقدند در مدارس دولتی بیشترین تمرکز روی آموزش است.
یکی از این طرح‎ها و برنامه‎هایی که در آموزش و پرورش از لحاظ ساختار و محتوا، ظاهری خوب و مناسب داشت و امید می‎رفت بتواند در برخی امور، حلال مشکلات عدیده آموزش و پرورش در تامین نیروی انسانی و فضا باشد «تاسیس مدارس غیرانتفاعی» در دهه ۷۰ براساس مصوبه مجلس شورای اسلامی بود. این مدارس با هدف افزایش مشارکت‎های مردمی، کاستن بخشی از هزینه‎های آموزش و پرورش، دریافت هزینه تحصیل از خانواده‎هایی که تمکن مالی داشتند و ایجاد فرصت‎های مناسب برای دانش‎آموزان مستعد در مسیر کسب دانش با امکانات ویژه و مناسب، راه‎اندازی شدند.
بر همین اساس در استان نیز در اکثر شهرهای استان این مدارس تشکیل شدند و در سال‎های اول موفقیت‎هایی نیز حاصل شد. استفاده از دبیران مجرب، رعایت استاندارد تعداد دانش آموزان هر کلاس و شهریه‎های نه چندان بالا سه عاملی بود که خانواده‎هایی که از نظر مالی دارای تمکن بودند، فرزندان خود را به این مدارس می‎فرستادند.
البته دولت نیز با حمایت‎هایی نظیر اعزام دبیر به این مدارس و بخشودگی مالیاتی به این مدارس نو پا کمک می‎کرد. با توجه به موارد فوق در سال‎های گذشته استقبال از این مدارس چشمگیر بود و با توجه به راندمان بالای قبولی در کنار آموزش‎های صحیح علمی و توجه به برنامه‎های فوق برنامه، اردویی، آزمایشگاهی و … خانواده‎ها در فرستادن بچه‎های خود به این مدارس رغبت نشان می‎دانند.
درجه‎بندی این مدارس نیز یکی از دقیق‎ترین فرآیندها است که به تمام جزئیات نیز پرداخته است و برخی دانشگاه‎ها نیز در رتبه‎بندی دانشکده‎هایشان از این شیوه استفاده کرده‎اند. اما این روند چندان رو به رشد نبود و کم کم مشکلات بر مدارس غیرانتفاعی فائق آمدند.
*چشم‎انداز نه چندان روشن مدارس غیرانتفاعی
هر چند در بدو تاسیس، این مدارس با جذب دبیران باتجربه و کارآزموده، استفاده از فضاها و وسایل کمک آموزشی مناسب و ثبت‎نام دانش آموزان ساعی و نخبه در کنار دانش آموزان متوسط، نوید افق‎هایی روشن در عرصه آموزش و پرورش دادند ولی بعدها به مرور این طرح رو به افول نهاد و فرآیند علم‎آموزی و توسعه مدارس غیرانتفاعی آن چنان که تعریف شده بود پیش نرفت.
بعد از گذشت یک دهه از تاسیس مدارس انتفاعی به دلایل متعدد نظیر محقق نشدن وعده‎های مسئولان در اعطای وام‎های کلان برای ساخت یا خرید واحدهای آموزشی، عدم پرداخت ۳۰ درصد سرانه هر دانش آموز به مدارس غیرانتفاعی که در بدو تاسیس مقرر شده بود، استفاده از مکان‎های نامناسب توسط برخی مدارس، افزایش بی‎رویه تعداد مدارس غیرانتفاعی، افزایش تعداد دانش آموزان در هر کلاس، اقتصاد محور شدن برخی مدارس غیرانتفاعی، کاهش نیروهای اعزامی آموزش و پرورش به این مدارس، افزایش مبلغ اضافه‎کاری در آموزش و پرورش و کاهش رغبت فرهنگیان مجرب در تدریس در این مدارس، افزایش شهریه، استفاده از دبیران کم سابقه و حتی دانشجو و دیپلمه در برخی مدارس، استیجاری بودن اکثر مدارس و افزایش اجاره بها، وجود مدارس با بافت و ساختمان‎های غیراستاندارد، ایجاد مدارس نمونه دولتی، نمونه مردمی، شاهد، تیزهوشان، سمپاد، آموزش از راه دور، هیئت امنایی و … عملا این مدارس ( علی‎الخصوص مدارسی که استیجاری بودند) از مدار و روند رو به رشدی که داشتند، خارج شدند و دبیران با تجربه و دانش آموزان مستعد دیگر رغبتی به حضور در این مدارس نشان ندادند و این مدارس یکی پس از دیگری – به ویژه در شهرستان‎ها – منحل شدند. مدارسی که ماندند ( ضمن احترام به مدیران مدارسی که صادقانه در حال خدمت‎رسانی هستند) به بنگاه نمره‎پراکنی تبدیل شدند و شنیده‎ها و دیده‎ها و شنیده‎ها حاکی از اوضاع نابسامان برخی از این مدارس دارد تا جایی که حتی برای جذب دانش آموز بیشتر، اخلاق هم در تعدادی از این مدارس در حال قربانی شدن است.
مدارسی که تا چند سال قبل از بهترین و مجرب‎ترین دبیران شهر استفاده می‎کردند و دانش آموزان نخبه شهر را بعضا با آزمون و مصاحبه گلچین می‎کردند، امروز برای تکمیل کادر دبیران خود به دانشجویان و دیپلمه‎ها دلخوش کرده‎اند و برای جذب دانش آموز نیز به ترفندهای مختلف متوسل می‎شوند.
*دور زدن قانون در برخی مدارس غیر انتفاعی قانونی است!
با وجود نظارت مستمر مسئولان بر مدارس غیرانتفاعی، دور زدن قانون نیز در این مدارس چندان غیرقانونی نیست و تعداد زیادی دور برگردان برای قانون در این مدارس تعبیه شده است!
دریافت شهریه بیش از مبلغ مصوب، ثبت‎نام غیر قانونی و پیش از موعد دانش آموزان متولد ماه مهر در پایه اول، درج نمرات مستمر و پایانی غیرواقعی در لیست نمرات، آسان‎گیری در برگزاری امتحانات، پرداخت دستمزد ناچیز به دبیران، عدم اجرای دقیق بخشنامه‎های صادره از سوی آموزش و پرورش به ویژه در مورد رفتار و پوشش دانش آموزان، آزادی‎های بیش از اندازه و رعایت نشدن برخی شئونات دانش آموزی و … بخشی از کژتابی‎های رایج در مدارس غیرانتفاعی هستند که به نوعی وجهه این دست مدارس و صبغه مدیرانی را که با صداقت مشغول به خدمت هستند، مخدوش می‎کند.
جا دارد مسئولان در قبال این قانون‎گریزی‎ها که منجر به ایجاد جو و فضای مسموم آموزشی در استان می‎شود از خود اهتمام بیشتری نشان دهند و جلوی تخلفات گسترده برخی مدارس را بگیرند.
*کمرنگ شدن اخلاقیات به منظور حفظ دانش آموز
از سویی به دلایل مختلف اجتماعی و مشکلات مالی عدیده، مدیران و موسسان مدارس غیرانتفاعی بیشتر در فکر جذب دانش آموز هستند و به هیچ عنوان راضی به از دست دادن دانش آموز نیستند.
اینجاست که مسایل اخلاقی و تربیتی در این مدارس رنگ می‎بازند و دانش آموزان در انتخاب نوع پوشش و رفتار، مختار هستند و هیچ برخورد جدی با آنها صورت نمی‎گیرد چرا که ممکن است والدین نظرشان نسبت به ادامه تحصیلشان در مدرسه مزبور تغییر کند و این به معنای ضرر مالی برای مدرسه خواهد بود.
*مدارس غیر انتفاعی موفق چه فاکتورهایی دارند؟
البته همه مدارس غیرانتفاعی به آفت روزمرگی گرفتاری نشده‎اند و برخی از آنها علی الخصوص در شهرهای بزرگ استان همچنان به روز و پرطرفدار هستند و برای ثبت نام در اینگونه مدارس باید از هفت خوان رستم گذشت.
این مدارس با استفاده از تجارب مدیران و معلمان با سابقه سعی کردند روند رو به رشد خود را حفظ کنند و با اتکا به دانش روز و به روز نگه داشتن مدارس و استفاده از فضاهای استاندارد، گوی سبقت را از سایرین بربایند و هنوز هم برای انتخاب دانش آموزان دقت نظر داشته باشند و به اصطلاح آنها را دست‌چین کنند.
کسب رتبه‎های برتر در کنکور و قبولی در دانشگاه‎ها معتبر، کسب عنوان در مسابقات علمی، فرهنگی و ورزشی نشان از تلاش و جدیدت در امور تحصیلی و سایر امورات فرهنگی دارد که متاسفانه تعداد این مدارس در استان انگشت‎شمار است.
سخن آخر
بدون تعارف باید بپذیریم که اوضاع مدارس غیرانتفاعی در استان چندان خوب نیست و بسیاری از خانواده‎ها ترجیح می‎دهند که فرزندان خود را به مدارس دولتی بفرستند چرا که معتقدند در مدارس دولتی بیشترین تمرکز روی آموزش است ولی در مدارس غیرانتفاعی کاهش تعداد دانش آموزان و افزایش هزینه‎های جاری باعث شده است تا موسسان و مدیران مدارس غیرانتفاعی بیشتر به کلاس‎های فوق برنامه و سایر برنامه‎های جنبی نظیر اردوها، لباس فرم، کسب مقام در مسابقات و … که به نوعی باعث کسب درآمد بیشتر می‎شود بیاندیشند که این باعث پائین آمدن راندمان علمی در این مدارس می‎شود. به هر حال امید است مسئولان آموزش و پرورش استان با تغییر رویکرد در برخورد با مدارس غیرانتفاعی و حمایت از مدارس موفق و برخورد جدی با مدیران متخلف مدارس، یک بار دیگر آب رفته را به جوی برگردانند و با برنامه‎ریزی منسجم، حمایت‎های معنوی و مادی و حرکت به سوی اهداف از پیش تعیین شده، شاهد ظهور و حضور مجدد ولی شایسته و علم محور مدارس غیرانتفاعی در عرصه تعلیم و تربیت استان باشیم.

نوشته شده توسط admin در یکشنبه, ۰۳ آذر ۱۳۹۲ ساعت ۷:۲۱ ق.ظ

دیدگاه


شش × 6 =