پیامدها وآسیب های مرتبط با حاشیه نشینی

گروه تحلیل:عوامل وقوع آسیب ها و انحرافات اجتماعی در جامعه گسترده می باشد و نمی توان آن را محدود به یک یا دو عامل عمده کرد؛ تعارضهای فرهنگی ، فقر اقتصادی، فقر فرهنگی، پائین آمدن نقش ارزشهای فرهنگی و مذهبی و … از عوامل عمده در وقوع آسیب های اجتماعی می باشد و با توجه به موارد پیش تر اشاره شده این عوامل در مناطق حاشیه نشین بیشتر نمایان می باشد البته ناگفته نماند که این حرف مدعای این نمی باشد که در بین ساکنین سایر مناطق شهر (طبقات بالای جامعه) انحراف و یا جرمی روی نمی دهد؛ بلکه عموماً به جهت ناآگاهی ساکنین مناطق حاشیه نشین از قوانین و مقررات ، پروندهای بیشتری از این افراد در محاکم قانونی ثبت می شود.
طبق نظر مارشال کلینارد اندیشمند اجتماعی حاشیه نشینی مساله و عارضه ای است شهری و منشاء عمده بزهکاری و جرم می باشد. در حالت کلی آسیب های عمده مناطق حاشیه نشین به شرح ذیل می باشد.
سرقت: تجربه نشان داده است که بیشتر متهمان پرونده‌های سرقت، مربوط به ساکنین محلات حاشیه شهر می باشد
قتل عمد: تعارض خرده‌فرهنگ‌ها، خصومت و اختلافات دیرینه، سودجویی و تحصیل اموال جریحه‌دار شدن غیرت و آبرو و نزاع‌های اتفاقی و اعتیاد از جمله علل وقوع قتل می باشد؛ بیشتر قتل‌های اتفاق افتاده در مناطق حاشیه? شهرتوسط کسانی که در این مناطق زندگی می کنند به وقوع می‌پیوندد.
نزاع‌های دسته‌جمعی: ساکنان این مناطق معمولا از مهاجرین روستاها و ایل‌ها هستند که در یک محل و نزدیک هم زندگی می‌کنند و به همین دلیل در بعضی مواقع درگیری‌های جزئی بین دو نفر و حتی میان کودکان موجب نزاع‌های دسته‌جمعی منجر به کشته و زخمی شدن عده‌ای از منازعه‌کنندگان می‌شود.
قتل‌هایی که در این نزاع‌ها اتفاق می‌افتد معمولا ۱۰ درصد قتل‌های واقع شده را تشکیل می‌دهد.
تهدید علیه بهداشت عمومی و آلودگی محیط زیست: در مناطق حاشیه‌نشینی، به علت عدم سیستم مناسب دفع فاضلاب، عموماً فاضلاب منازل در کوچه‌ها رها می شود.
خدمات شهری مثل جمع‌آوری و دفع زباله به شکلی که عموماً در داخل شهرها وجود دارد در این مناطق دیده نمی‌شود.
اعتیاد و خرید و فروش مواد‌مخدر و مشروبات الکلی: توزیع مواد‌مخدر در این مناطق به راحتی امکان‌پذیر است و آن هم ناشی از احساس امنیتی است که توزیع‌کنندگان این مواد در آن مناطق دارند و به دلیل فقر علمی ساکنان این مناطق و بیکاری وسیع و جهت رهایی یافتن مقطعی از برخی فشارهای روحی و غیره میل به استعمال مواد‌مخدر در این مناطق بیشتر است .
آشوب های اجتماعی: حاشیه نشینی جایگاهی در امنیت ملی نیز دارد؛ افراد سنین جوان با توجه به احساس محرومیت نسبی و عدم توانایی ارضای نیازهای خود به صورت بالقوه به ناراضیانی تبدیل می شوند که ممکن است با وقوع هر حادثه ای یا با سازماندهی شدن به وسیله اراذل و اوباش به برهم زدن امنیت عمومی و اخلال اجتماعی دست بزنند.
*پیامدهای حاشیه نشینی
پیامدهای اجتماعی: تقویت هویت قومی ، پایبندی به سنت ها، فقدان تخصص، بی سوادی و کم سوادی، درآمد پایین و به خصوص فرهنگ مستقل حاشیه نشینی، منشا و محل تجمع کودکان فراری، کودکان خیابانی و کارتن ‌خواب‌ها، گروه گرایی و قوم گرایی شدید و همکاری با هم در فرار از قانون و عدم همکاری با مامورین انتظامی و مامورین دولت.
پیامدهای فرهنگی:‏ فرهنگ قانون گریزی، ضعف در تعلق به هویت شهری، واگرایی شدید نسبت به قوانین شهری، انزواطلبی، احساس غریبه بودن و بیگانگی، اختلال در هویت (این پدیده را برای اولین بار در جهان غرب ازرا پارک سردمدار جامعه شناسی مکتب شیکاگو و ایورت استونگویست، تحت عنوان مهاجرت انسانی و منازل حاشیه نشین مورد مطالعه قرار دادند. از نظر این اندیشمندان، انسان حاشیه نشین شخصیتی است که از حاصل برخورد یا پیوند دو نظام فرهنگی متفاوت و احیاناً متخاصم ظهور می یابد.
به نظر آنها، او آشنای بیگانه ای است که نسبت به دو نظام فرهنگی احساس وابستگی و تعلق دارد ولی در عین حال خود را نسبت به هیچکدام کاملاً متعلق و متمایل نمی داند).
پیامدها برای مدیریت شهری: درجه بالای ریسک بی‌ثباتی محیط کسب و کار برای مدیران تحمیل هزینه های پیش بینی نشده و سنگین برمدیریت شهری، تحمیل تغییرات ناخواسته در برنامه ریزی های کلان
پیامدهای روانشناختی: پریشانی، بی هویتی
پیامد های امنیتی: حاشیه‌نشین‌ها جزء مناطق مستعد ارتکاب جرم هستند، فقدان نظارت امنیتی کافی وجود تعداد زیادی افراد نیازمند و بیکار سطح پایین سواد، فقدان روشنایی کافی در معابر و وضعیت جغرافیایی بعضی مناطق همه باعث می‌شود مجرمین به راحتی در آنجا پناه گیرند و تا زمانی که این عوامل زمینه‌ساز وجود داشته باشد این مناطق بالقوه جرم‌خیز خواهند ماند. جوانان حاشیه‌نشین با فرهنگ ویژه روزها عازم مرکز شهر می‌شوند تا کاری دست و پا کنند. با توجه به فقدان تخصص و آموزش کافی، عمدتاً به کار دستفروشی، پهن کردن بساط، سیگار فروشی،کار در میدان تره بار و… می پردازند و به این ترتیب به صورت زائدة فعالیتهای شهری در می آیند. این مشاغل غیر تخصصی و زائد خود به عنوان یک عامل سوق دهنده بسوی جرم عمل می کنند. معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان