پشتوانه های فرهنگ دفاع مقدس ثمربخش اقتصاد مقاومتی

پشتوانه های فرهنگ دفاع مقدس ثمربخش اقتصاد مقاومتی

اعظم حمیدپور
گروه فرهنگی:اقتصاد مقاومتی عنوان راهبردی است که طی سه سال گذشته سرفصل بسیاری از تصمیم سازی ها و برنامه ریزی های اقتصادی مسوولان بوده است؛ مسوولانی که در کنار بسیاری از مردم در سالیان دفاع مقدس تجربه های خیره کننده و موفق از مقاومت اقتصادی را کسب کرده و برای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی پشتگرم به اندوخته هایی ارزشمندند.
اقتصاد کشور در دوره دفاع مقدس در برابر فشارهای فزاینده داخلی و خارجی مقاومت بی نظیری از خود نشان داد.
شاید کمتر کسی انتظار داشت کشوری که به تازگی از انقلابی عمیق و گسترده در همه ابعاد از جمله اقتصادی سر برآورده بود بتواند در برابر ارتشی پشتگرم به انواع حمایت های منطقه ای و جهانی هشت سال جنگی بی امان و نابرابر را تاب آورد.
طی سال های نبرد علیه متجاوزان بعثی عراق (از ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۷)، کاهش چشمگیر بهای نفت به ویژه از سال ۱۳۶۴، افت صادرات و درآمدهای نفتی به دلیل دشواری های شرایط جنگی، هدف قرار گرفتن و ویرانی مراکز و زیر ساخت های اقتصادی و غیرنظامی، تشدید جنگ نفتکش ها در کنار تحریم های گسترده آمریکا و … اقتصاد ایران را زیر فشار سنگینی قرار داد.
از سوی دیگر، هزینه های دفاعی، فشار بسیاری را بر بودجه کشور تحمیل می کرد، به ویژه آنکه تحریم های ظالمانه امکان دسترسی به بازار جنگ افزار با قیمت متعارف بین المللی را برای ایران محدود کرده بود و ایران مجبور بود برای تهیه سلاح های دفاعی و حتی لوازم یدکی جنگ افزارها هزینه های بسیار بالاتری را بپردازد. این در حالی بود که قدرت های غربی با حمایت همه جانبه و تجهیز سخاوتمندانه رژیم بعثی صدام حسین، تمام قد به هماوردی جمهوری اسلامی ایران آمده بودند.
در چنین شرایطی که شمار زیادی از نیروهای جوان و مولد برای دفاع از میهن راهی جبهه های نبرد شدند و به جای چرخاندن چرخ های اقتصاد، به حفظ امنیت این مرز و بوم اندیشیدند، نوعی انسجام ملی میان قشرها، نسل ها، زنان و مردان ایرانی شکل گرفت تا اقتصاد کشور از پویایی و حرکت بازنایستد و رشادت و مبارزه نه فقط در میدان های جنگ، که در عرصه تولید و ترمیم هم جریان یافت. در این زمان بود که جلوه ای از مقاومت اقتصادی در ایران آشکار شد.
مفهوم متقارن با مقاومت اقتصادی یعنی اقتصاد مقاومتی راهبردی است که با ابلاغ سیاست های کلی آن در بهمن ۱۳۹۲ از سوی رهبری به سران سه قوه و رییس مجمع تشخیص مصلحت، تبدیل به نقشه راهنمای حرکت رو جلو کشور شد؛ راهبردی که بسیاری از آگاهان، تجربه های موفق دوره جنگ را پشتوانه ای مناسب برای اجرایی سازی موفق آن برمی شمرند.
»رویکرد جهادی« که یکی ازپیش نیازهای تحقق اقتصاد مقاومتی به شمار می رود، در دوره دفاع مقدس در جامعه و در میان قشرهای مختلف مردم چنان نهادینه شده بود که در بخش هایی چون اقتصاد نیز بروز عملی می یافت.
مردم با درک شرایط حاکم بر کشور، خود را مانند سرنشینان یک کشتی می دانستند که به یک اندازه برای رساندن آن به ساحل سلامت مسوولند. اتحاد و همدلی مردم، یکی از رمزهای مقاومت موفق در برابر تنگناهای اقتصادی در آن سال ها بود. در سال های جنگ، ساده زیستی و قناعت به عنوان ارزش و فرهنگی فراگیر، مانع از اسراف و هدررفت منابعی به شمار می رفت که باید صرف تولید و رفع نیازهای اصلی کشور می_شد. فرهنگ اشرافی گری که رهبری بارها از آن به عنوان آفتی برای اقتصاد نام برده، یکی از موانع تحقق اقتصاد مقاومتی است.
اقتصاد مقاومتی با شعار اصلاح الگوی مصرف، به دنبال احیای هنجار دیرینه فرهنگ ساده زیستی در جامعه است. همچنین، صرفه جویی در هزینه های عمومی کشور که در میان اصول اقتصاد مقاومتی به چشم می خورد، در دوره هشت ساله دفاع مقدس در میان اغلب مسوولان کشور اصلی تخلف ناپذیر به شمار می رفت.
ضدارزش بودن اشرافی گری در میان مردم و مسوولان در کنار کم آفتی اقتصاد به نسبت سال های پیش از انقلاب و جنگ، زمینه های بروز فسادهای اقتصادی را تا حد قابل توجهی از میان برد. در دوره جنگ تحمیلی از بی تدبیری های اقتصادی آنچنانی، هزینه کردن های بی حساب و کتاب، هدر دادن منابع کشور، رانت خواری، ویژه خواری و … خبر چندانی نبود.
ابلاغیه رهبری در مورد اقتصاد مقاومتی اما به دنبال »ایجاد شفاف سازی اقتصاد و سالم سازی آن و جلوگیری از اقدامات، فعالیت ها و زمینه های فسادزا در حوزه های پولی، تجاری، ارزی و … « است. این مساله با اصلاح زیرساخت های اقتصادی همپیوندی تنگاتنگی دارد.
»درونزایی اقتصاد« و کاهش وابستگی به کشورهای دیگر-که یکی دیگر از مولفه های اقتصاد مقاومتی است- در زمان جنگ، نمودهای بسیار زیادی داشت و از تلاش متخصصان و کارشناسان در ایجاد خودکفایی در بخش های مختلف نظامی و اقتصادی تا تلاش مردان و زنان پشت جبهه برای تولید و تامین نیازهای رزمندگان پشت خاکریز گسترده بود.
به عبارتی اشتغال مولدی که امروزه اقتصاد مقاومتی از آن سخن می گوید، در دوره دفاع مقدس به باور عملی مردم و مسوولان تبدیل شده بود. با این تفسیرها می توان گفت بازخوانی اقتصاد زمان جنگ و احیای ارزش های اقتصادی جامعه در سالیان دفاع مقدس، هموار کننده مسیر اجرای مولفه های اقتصاد مقاومتی است که اکنون برای بسیاری از مردم و مسوولان دیرآشنا شده است.
امروز شرایط متفاوتی از جنگ را تجربه می__کنیم. جمهوری اسلامی ایران به عنوان کانون ثبات منطقه خاورمیانه از ظرفیت ها و توانمندی_های بسیاری برای رشد و بالندگی_اقتصادی برخوردار است. به ویژه آنکه به لطف توافق هسته ای، سایه سنگین بسیاری از تحریم های ظالمانه بین المللی از سر کشورمان کنار رفته و درهای ارتباط با کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای به رویمان گشوده شده است.
احیای فرهنگ جهادی که در میان مردم ما ریشه ای چند ده ساله دارد، تکیه بر توانمندی های داخلی، تلاش برای جذب سرمایه و فناوری خارجی، بهره جویی از نیروهای جوان و ایده آفرین، شفاف سازی، اصلاح زیرساخت های اقتصادی، کاهش وابستگی به نفت، تقویت بخش های تولیدی و … می تواند اقتصاد کشورمان را بیش از پیش در برابر فشار های خارجی مقاوم سازد و ثمره ای به نام اقتصاد مقاوم را به بار بنشاند.

نوشته شده توسط admin در دوشنبه, ۰۵ مهر ۱۳۹۵ ساعت ۶:۰۱ ق.ظ

دیدگاه


− 5 = دو