وضعیت نامطلوب آذربایجان غربی در شاخصهای توسعه اقتصادی
مهدی قلی پور
گروه اقتصادی: استان آذربایجان غربی در بیشتر شاخصههای درآمد سرانه، شاخص برابری قدرت خرید، شاخص درآمد پایدار، شاخصهای ترکیبی توسعه و شاخص توسعه انسانی وضعیت مطلوبی ندارد.
رشد اقتصادی عبارت است از افزایش تولید کشور در یک سال خاص در مقایسه با مقدار آن در سال پایه و در سطح کلان، افزایش تولید ناخالص ملی یا تولید ناخالص داخلی در سال مورد نیاز به نسبت مقدار آن در یک سال پایه، رشد اقتصادی محسوب میشود که باید برای دستیابی به عدد رشد واقعی، تغییر قیمتها به خاطر تورم و استهلاک تجهیزات و کالاهای سرمایهای را نیز از آن کسر کرد.
منابع مختلف رشد اقتصادی نیز از افزایش بهکارگیری نهادهها افزایش سرمایه یا نیروی کار، افزایش کارآیی اقتصاد افزایش بهرهوری عوامل تولید و بهکارگیری ظرفیتهای احتمالی خالی در اقتصاد بدست میآید.
از سوی دیگر، توسعه اقتصادی عبارت از رشد همراه با افزایش ظرفیتهای تولیدی اعم از ظرفیتهای فیزیکی، انسانی و اجتماعی است. اقتصاددانان معتقدند توسعه اقتصادی دو هدف اصلی دارد اول اینکه افزایش ثروت و رفاه مردم جامعه و ریشهکنی فقر و دوم ایجاد اشتغال که هر دوی این اهداف در راستای عدالت اجتماعی است. نگاه به توسعه اقتصادی در کشورهای پیشرفته و کشورهای توسعه نیافته متفاوت است. در کشورهای توسعهیافته هدف اصلی افزایش رفاه و امکانات مردم است در حالی که در کشورهای عقبمانده بیشتر ریشهکنی فقر و افزایش عدالت اجتماعی مدنظر است.
استان آذربایجان غربی ظرفیتهای فراوانی برای توسعه اقتصادی از جمله در صنایع مختلف کشاورزی و صنایع پایین دستی آن و همچنین بهره برداری از سایر محصولات کشاورزی و همچنین به لحاظ ترانزیت کالا از خاورمیانه به کشورهای اروپایی شرایط فوقالعاده ای برای توسعه کشاورزی دارد و میتواند از این موقعیت هم برای رشد و توسعه صنعتی و کشاورزی و اقتصادی خود و هم صادرات محصولات کشاورزی ایرانی به خارج و ایجاد یک بازار مطمئن در منطقه بهره ببرد و با توسعه سرمایه گذاری در صنعت کشاورزی گامهای اساسی برای توسعه بردارد. از سوی دیگر آذربایجان غربی به دلیل همجواری با کشورهای همسایه شرایط فوقالعاده ای برای رونق سرمایه گذاری و ترانزیت کالا دارد. بی گمان اگر سرمایه ایرانی در تولید ملی صرف شود و کار به دست کاردان ایرانی نیز واگذار شود، مطمئنا رشد و توسعه را در پی خواهد داشت شرایطی که در آذربایجان غربی مهیاست و همدلی، همت و پیگیری مسئولان امر و نمایندگان مجلس را میطلبد.
به تعبیری توسعه اقتصادی استان آذربایجان غربی مستلزم حل مشکلات تولید و مهمتر از آن ساخت و توسعه زیر ساخت های اقتصادی و برطرف کردن موانع جذب سرمایه گذاری در بخشهای مختلف اقتصادی است.
این در حالی است که دلایل متعددی باعث شده که با وجود ظرفیتها و قابلیتهای مختلف استان برای رشد و توسعه اقتصادی؛ آذربایجان غربی در حال حاضر جزء استانهای محروم کشور باشد. به نظر میرسد مدیریتهای سلیقهای و اعمال برخی سیاستهای مغایر با اصول مدیریت طی سالهای متمادی و همچنین عدم همگرایی و همراهی نمایندگان مجلس با مسئولان استانی در دورههای مختلف باعث شده که این استان در جذب و اختصاص بودجههای ملی و حتی در برخی موارد بودجههای مصوب دستگاههای استانی و بومی توفیق چندانی نداشته باشد.با این اوصاف نیم نگاهی به اصول مدیریت و همچنین مبانی علم اقتصاد نشان میدهد که شاخص درآمد سرانه، شاخص برابری قدرت خرید، شاخص درآمد پایدار، شاخصهای ترکیبی توسعه و شاخص توسعه انسانی از مهمترین شاخصهای توسعه اقتصادی است و استان آذربایجان غربی در بیشتر این شاخصهها وضعیت مطلوبی ندارد.شاید به جرات بتوان گفت که این استان در حوزه امنیت که زیرساخت توسعه اقتصادی به شمار میرود؛ توانسته در سالهای گذشته حرکت خوبی داشته باشد.
استقرار نظم و امنیت، تأمین امنیت سرمایه گذاری و مبارزه پدیده نامبارک قاچاق در سالهای گذشته به خوبی در مرزهای آذربایجان غربی صورت گرفته است و امروز امنیت خوبی در استان آذربایجان غربی حاکم است و این امر به مدد تلاش کارکنان، مشارکت مردمی و درایت نیروهای نظامی و انتظامی استان تحقق یافته است.
از سوی دیگر رویکرد فرهنگی نیز توانسته ذهنیتهای مسموم راجع به چهره امنیت زده استان را تا حدودی بهبود داده و اکنون وقتی نام آذربایجان غربی بر زبانها جاری میشود یک تصویر فرهنگی و امن در ذهنها شکل میگیرد که از این موفقیت باید برای توسعه زیر ساخت های اقتصادی استان بهترین بهرهها را برد.
این در شرایطی است که پایانههای مرزی آذربایجان غربی بستری مناسب برای سرمایه گذاری بخش خصوصی هستند و باید زمینه و بسترهای مناسب در پایانههای مرزی آذربایجان غربی به ویژه پایانههای مرزی تمرچین و سرو تهیه و تدارک و فراهم شود. به نظر میرسد باید در بازنگری طرحهای جامع تفصیلی شهرهای مرزی که دارای موقعیت اقتصادی مناسبی هستند از جمله دارای گمرک و بازارچه مرزی هستند مثل شهر سرو باید با رویکرد توسعه زیرساختهای اقتصادی – بازرگانی طرحهای جامع تفصیلی تدوین و نهایی شود.
این در حالی است که توسعه زیرساختهای ارتباطی در استان گامی موثر برای حرکت در مسیر توسعه پایدار است و بایستی تمامی دست اندرکاران و تلاشگران عرصه ارتباطات و فناوری اطلاعات در استان که نقش بسزایی در گسترش و توسعه زیرساختهای مدرن ارتباطی و حرکت به سمت توسعه پایدار در استان ایفا میکنند، در این زمینه فعال شوند.
نوشته شده توسط admin در یکشنبه, ۲۵ خرداد ۱۳۹۳ ساعت ۴:۵۸ ق.ظ