هِیوا

هِیوا

داود پیرعلیلو
آنادیلیمیز:هِیوا یاواشدان بالابگیمی هایلاشدیریب دئدی:
– قئز باشینی قوی یئره یات، سس سالما قوی یاتانلار راحات یاتسینلار. بیردن بالاخان کورسونون او الیندن دئدی:
– هِیوا منیم گؤزل بالامی بیکِیف ائیلمه، منیم ده یوخوم قاچدی. چوخداندیر او خاطره‌نی ائشتمه‌میشم،تعریف ائیله یاتاق.
هِیوا قبول ائدیب باشلادی قایناناسینین، کی بالابگیمین بؤیوک آناسی اولوردو، قایناتاسینین دیلیندن ائشیدن خاطره‌نی تعریف ائیله‌سین. ماجرا بئله باشلانیردی، بیرگون هِیوانین قایناتاسی گیلین حیطلرینین بَرینده بیر بؤیوک چنار آغاجی وار ایدی. او چنار آغاجینین لاپ باش طرفینده بیر حاجی لِیلک اؤزونه یووا سالمیشدی. نئچه ایللر ایدی، او حیوان اورادا یاشاییردی. ایلده اوچ آی اوردان ارکک- دیشیسی ایله کؤچوب آیری بیر یئره گئدیب اوچ آی قالاندان سونرا یووالارینا قاییداردیلار. او حاجی لِیلک جفت ایدی، ارکک و دیشی بیر یئرده یاشاییردلار. او ایله قدر هیچ بیر جوجه‌لری اولمامیشدی. آمما او ایل حاجی لِیلگین ایکی بالاسی یومورتادان چیخدی، جوججولتو سسلری ائوه گلیردی. هِیوانین قایناناسینین آدی سلمه خاتون ایدی. سلمه خاتونون حیطلرینده بیر بؤیوک حوضلاری وار ایدی کی، نئچه دنه بالیق او حوضا سالمیشدی. سلمه خاتون هر آخشام او حوضون برینده اوتوروب او بالیقلارین اوزمَگینه باخیب، خوشو گلردی و اونلاری دا چوخ- چوخ ایستردی. بیرگون آخشام چاغی، گونده‌کی تکین حوضون برینه گئدیب اوتوردو، باشلادی بالیقلارین اوزمه‌سینه باخماغا. او، بالیقلاری هرگون سایاردی. او گونو سایدی گؤردو اون بالیقدان ایکیسی یوخدور. چوخ ناراحت اولوب اؤز- اؤزونه دئدی حتما ایت یا پیشیک آپاریب. ناراحات گئدیب بیر آز او یانلیقدا بیر سؤیود آغاجینین دالیسیندا گیزلنیب، حوضو گوددو.
بیر زمان گؤردو حاجی لیلک چنار آغاجیندان اوچوب حوضا ساری گلدی، بو ال- آیاغ ائیلیه‌نه، تئز بالیقلارین بیرینی دیمدیگینده توتوب چنار آغاجینین اوستونده‌کی یوواسیندا ائندی، بالیغی بالاسینین آغزینا قویدو.
سونرا یئنه ده اوچوب حوضدان بالیقلارین بیرینی ده دیمدیگینده گؤتوروب یوواسینا آپاریب او بیری بالاسینین آغزینا قویدو. سلمه، حاجی لیلگین ایشیندن برک ناراحات اولدو، اونلارین یوواسینی داشا باسدی. داشلارین هردن بیری یووایا یئتیریب جوجه‌لرین و حاجی لیلکلرین باشینا دوشوردو.
حاجی‌لِیلَگین بالالاری اونون داشلارینا گؤره قورخوب، هول اولوب، بیردن یووالاریندان او یان- بو یانا قاچاندا ایکیسی ده آغاجین اوستوندن یئره دوشدو. چون هله اوچماق باجارمیردیلار، تازا یومورتادان چیخمیشدیلار، بیر تیکه ات کیمی یئره دوشجک دَمده جانلاری چیخیر، ائله اوردا اؤلورلر.
حاجی لیلکلر گؤرورلر بالالاری آغاجدان دوشدولر باشلارینین اوستونده گاه او یانا اوچوب، گاه بو یانا اوچوب سسلنیرلر. سلمه اؤزو ده گؤردوگو ایشیندن پشمان اولوب برک ناراحات حال ایله اورانی ترک ائدیب، قونشولارینین ائوینه گئدیر بلکه او آنا حاجی لیلگین بالاسینا گوره تقللاسینی گؤرمه‌سین. آنا حاجی لیلک سلمه گئدندن سونرا بالالارینین باشینین اوستونه قونوب اوزون دیمدیگی ایله او بالالاری ترپَدیب ناله ائدیر. سلمه قونشولارینا ماجرانی دییر کی نه اولوب. قونشولاری تئز ائودن چیخیب حاجی لیلکلره ساری گئدیر. حاجی لیلکلر گؤرور آدام گلیر بالالارینین بریندن اوچوب یووالارینا قونورلار. سلمه خاتونون قونشوسو اؤلن جوجه‌لری اوردان گؤتوروب آپاریر بیر داغ وار ایدی کی، اونلارین ائولریندن ایکی اوچ یوز متر آراسی اولاردی، او داغین اتگینده بیر شور سویون آیاغیندا اونلاری قویولایر، بلکه آنا وآتا حاجی لیلکلر بالالارینی گؤروب ناله ائتمه‌یه‌لر. قاییدان باشدا گؤرور آتا و آنا لیلکلر اونون باشینین اوستوندن کئچیب بالالاری تورپاغا قویولانان یئره ساری گئتدیلر. او صحنه‌دن چوخ ناراحات اولوب ائوه قاییدیر، چوخ ناراحات حال ایله اوزونو سلمه‌یه توتوب دئدی:
– آی سلمه باجی یامان گناه ایش گؤرموسن، آلله آخیرینی خیر ائیله‌سین او قوشلار چوخ برک ناله ائدیرلر.
سلمه اوزو ده کی برک ناراحاتدیر بیر سؤز دئمه‌دن ائوینه قاییدیب اوشاقلارینی گؤرجک او بالا قوشلار یادینا دوشور، اونا عذاب وئریردی. او گوندن ده، گون باتانا بیر آز قالان حاجی لیلکلر گونده بالالاری دفن اولان یئره گئدیب باشلارینی گؤیه توتوب ناله ائدردیلر، سونرا یووالارینا قاییداردیلار.
هِیوا کی بو ماجرانی تعریف ائدیردی بیر هؤنکورمک سسی ائشیتدی. باخیب گؤردو بالابگیم ایچین چالا- چالا، آغلاماغینی گیزله‌ده- گیزله‌ده آغلاییر. گؤزلریندن او قدر یاش آخیب کی، ساناسان اوزونو سو ایله یویوبدور. هِیوا تئز الینی بالابگیمین باشینا چکیب، دئدی:
– قیزیم ندن آغلاییرسان، بیر اتفاق ایدی اوندا دوشوبدور دا، سنین ده بؤیوک آنان بیلمیردی اونلار اوردان دوشوب اوله‌جکلر.
دورووب بیر سئگین سو گتیریب بالابگیمه وئریب ایچدی. سونرا قوقو چیراغینین خودونو آزالتدی، هره اوز یئرینده یاتیب یوخلادیلار. بیر ایل او گونون اوستونده کئچدی.
بیر گون هِیوا ایله بالاخان تورپاق گتیرمگه، بیر گؤی تپه وار ایدی کندلیلر اوردان تورپاغ گتیریب ائولرینی چیرپاردیلار آغارتما یئرینه.
اوشاقلاری ائوده قویوب گئتدیلرکی، تورپاغ گتیریب ائوی چیرپالار. سحر تئزدن یولا دوشموشدولر اوشاغلار یوخودان دورانا قاییدیب گلسینلر و اوشاقلارین چای- چؤرگینی وئرسینلر. بیر زامان کندده سس دوشور کی گوی تپه‌ده تورپاغ گلدی ایکی نفری آلتینا آلدی.
دئمه هِیوا ایله بالاخانی گوی تپه‌یه گئدنده کندین چوبانی گؤرور، تورپاغ باشلارینا گلنده ده گؤرور، تئز قاچیب کنده های سالیر.
کندلیلر اؤزلرینی یئتیره‌نه، دئمه اونلارین جانی چیخیر. تورپاغین آراسیندا بیر بؤیوک داش وار ایمیش، او داش بونلارین ایکسینین ده اوستونه دوشور، ائله اوردا جانلاری چیخیر دنیادان گئدیرلر. بالابگیم یوخودان اویانیب گؤردو هاوار سسی گلیر. قارداشینی دا یوخودان اویادیب سسه ساری گئدیرلر،گؤرورلر آتالارینین بیر خالاسی وار ایدی او هاوار چکیر آغلاییر.کندلیلر گؤرورلر اوشاقلار گلدی، تئز صحنه‌نی دگیشیب، نه اولدوغونو اوشاقلاردان گیزلَدیرلر کی، بیردن اوشاقلار بیلیب قورخماسینلار. بالابگیم آتاسینین خالاسیندا سوروشور آی خالا نه اولوبدور؟ نیه آغلاییرسان؟ خالاسی دییر:
– آی بالا هئچ زاد، بالاجا اوغلوم آغاجدان دوشوب، اونا گؤره ناراحاتام.
بیر تهر ایله بالابگیم و قارداشینی قونشولارینین ائولرینه آپاریب، اونلارا بیر تیکه چای چؤرک وئریرلر. هی بالابگیم ده قونشولاریندان سوروشور کی:– آتام ایله آنامی بیر یئره گئدنده گؤرن اولماییبدیر؟ یوخودان دوروب گؤردوم ائوده دگیللر.
بالابگیم تئز- تئز آناسی ایله آتاسینی سوراقلاشیر، بیر تازا گنج گلین اولان قونشولاری اوشاقلارین اوزونه باخیب، دونوق- دونوق دییر:
– هلبت بیر یئره گئدیبلر دا بالابگیم. بیر تیکه چؤرک یئیین، اونلار دا گلر.
بالابگیم-ین رنگی پؤرتوب، سانکی بیر نفر اورگینده، بؤیوک بیر قضانین باشلارینا گلدیگینی، ائولرینه دومان چؤکدویونو دییر. بالابگیم-ین دوداقلاری توتار توتماز بیردن دئدی:
– اولمایا آنام ایله آتامین باشیندا بیر اویون وار بیزه دئمیرسیز؟!
بالابگیم-ین کندیسیندن نئچه یاش بؤیوک اولان قارداشی اؤزونو سیندیرمادان باجیسینا دییر:
– بالابگیم چؤرک یئییرسن یئه، یئمیرسن دور گئدک ائویمیزه! ایندی آنام ایله آتام گلر.
سؤز قارداشینین آغزیندان چیخماق همن بالابگیم تئز یئردن قالخیب قارداشینا دئدی:
– دور آیاغا داداش! دور گئدک ائویمیزه، چؤرگه مئیلیم یوخدور. گئدک اوجاغی یاندیراق، آنام ایله آتام گلنه بیر چای قویاق، یئتیرمک همن ایچسینلر.
بئله ده قونشولارینین گؤزلری دولوب دئه ها دئه اؤز- اؤزونه یاش آخارکن اؤزونو آنجاق ساخلاییب، بالابگیمه دئدی:
– آی بالابگیم، بیزیم تویوغون جوجه‌لرینی گؤرموسن؟ تازا یومورتادان چیخیبلار، دؤرد گونلوکدولر، ائله گؤزلدیرلر کی، آدام دییر باخدیقجا باخیم. دور گئدک اونلارا بیر باخاق گور نه گؤزلدیرلر.
او حالدا قونشولارینین قاپیلاری دؤیولدو، بالابگیم سئوینجک دئدی:
– داداش سانکی آنام ایله آتام گلیب گؤروب ائوده دییلیک، اونلاردیر قاپینی دؤیورلر، قوی من قاچیم آچیم.
قونشولاری ایسته‌ییردی آغزینی آچیب بیر سؤز دئسین،گؤردو بالابگیم بودور ها، قاچدی قاپیا ساری. قاپینی آچمامیشدان گؤردو ایکی قادین قاپینین دالیسیندا بیر- بیرینه دییرلر کی:
-آللاه او اوشاقلارین کمگی اولسون، او اوشاقلار یازیق اولدولار!
بیری دئدی:– آی بالا من هئچ زادا چوخ یانمیرام، بالابگیمه چوخ یانیرام. او نئجه آتا- آناسیز قالاجاق؟! اونو هِیوا ایله بالاخان چوخ ناز ایله بؤیودوردولر.
او حالدا بالابگیم-ین الی قاپینین یئزه‌سینده قورودو، دنیا حیوان بالانین باشینا دولاندی، روزگاری عوض اولدو. اونون دالیسیجا چیخان قونشولاری گؤردو بالابگیمین الی قاپینین یئزه‌سینده ساناسان برق توتوبدور. تئز قاچیب بالابگیم- ین الیندن یاپیشاندا گؤردو اللری بوم بوز اولوبدور. بالابگیم هاردادیر، حیوان بالا یئرینده قوپ قورو قورویوب ساناسان اؤلوب دور. اوشاغی قوجاقلاییب تئلئسیک قاپینی آچدی.

نوشته شده توسط admin در دوشنبه, ۲۹ آذر ۱۴۰۰ ساعت ۴:۱۲ ب.ظ

دیدگاه


8 − سه =