نگاه های امیدوارانه جوانان به بازارکار

گروه گزارش:می¬آیند و با نگاه¬هایی امیدوارانه می روند. چندساعت حضور در دفترهای کاریابی کافی است تا خوش بینی به آینده را در چهره جوانان جویای کار ببینیم.
یکی از کاریابی¬های شهرمان محیط مناسبی است برای بررسی وضع جویندگان کار یا افرادی که درصددند شغل خود را تغییر دهند. در چهار ساعت حضور در این کاریابی، دریافتم جویندگان کار به طور عام جوانان و تحصیلکردگان دانشگاهی اند.
بیشتر کارجویان از دانشگاه های آزاد یا غیرانتفاعی فارغ التحصیل شده اند و زنان نیز همانند مردان به دنبال یافتن موقعیت های شغلی می گردند اما آنچه بیش از همه خود را نشان می_دهد امیدواری جوانان نسبت به بهبود بازار کار است.
*کارجویان از بازار کار می گویند
»س.ق« زن جوان شاغلی بود که با داشتن مدرک کارشناسی تربیت بدنی برای یافتن شغل بهتر به کاریابی آمد. وی گفت: از ۱۵سال پیش کار می کنم اما اکنون به کاریابی مراجعه کرده ام تا بتوانم شغل بهتری بیابم. وی علت تمایل به تغییر شغل را کافی نبودن درآمد عنوان کرد و گفت: شاید تا پیش از این موضوع هویت یابی در شغل برایم اهمیت بیشتری داشت اما الان موضوع مهم برایم کسب درآمد بیشتر است. این بانوی متاهل تاکید کرد: دلم می خواهد به لحاظ درآمدی توانمند شوم.
حتی اگر در رشته خود شغلی پیدا نکنم حاضرم در زمینه های دیگر به کار مشغول شوم. وی در آرزوی یافتن شغلی در بخش دولتی بود و در این زمینه توضیح داد: مزیت های شغل دولتی بهتر از بخش خصوصی است. استرس از دست دادن کار را هم نداری. این زن جوان که زمانی مربی دانشگاه بود، گفت: حق التدریس دانشگاه ناچیز است؛ به طوری که بیش از ۴۰۰ هزار تا ۵۰۰ هزار تومان در یک ترم دریافتی نداری. نظر او را درباره کارآفرینی و خوداشتغالی پرسیدم، گفت: کارآفرینی به سرمایه و دانش کافی نیاز دارد.
چند سال پیش که می خواستم برای خود کار کنم وقتی به بانک مراجعه کردم، فقط ۴۰ میلیون تومان به من وام پرداخت می کردند که با آن میزان حتی قادر نبودم ابزار اولیه برای باشگاه بدنسازی بخرم.
همان زمان بود که او پس از مراجعه به مرکز کاریابی توانست به دلیل توانمندی در زمینه کار با کامپیوتر در بخش اداری یکی از موسسه ها کاری بیابد. یکی دیگر از مراجعه کنندگان به این مرکز کاریابی، جوانی با مدرک فوق دیپلم برق بود. وی در یکی از کارخانه های سیمان کار می کرد اما به دلیل مشکلات کارخانه، درصدد تغییر شغل برآمده بود. این جوان توضیح داد: در کارخانه ما حقوق با تاخیر پرداخت می شود و در سه ماه گذشته دستمزد من به طور کامل داده نشده است. وی گفت: هرچند ماهانه علی الحساب مبلغی از سوی کارخانه پرداخت می شود اما آنها قادر به پرداخت همه دستمزد کارگران نیستند.
برخی اوقات به کارگران سهمیه سیمان می دهند که به درد من نمی خورد چون نمی توانم با آن هزینه زندگی را بپردازم. یکی دیگر از مراجعه کنندگان به دفتر کاریابی زن جوانی بود که برای تغییر شغل همسر به این مکان پا گذاشت. همسر این زن، فوق دیپلم مکانیک بود و در یک شرکت شوینده در شهرستان به عنوان اپراتور کار می کرد. این تکنسین به دلیل ازدواج درصدد بود در شهرخود کاری بیابد.
سابقه خوب شغلی به این مرد کمک کرد تا از سوی یک موسسه کاریابی به عنوان مونتاژکار صنعتی به یک شرکت معرفی شود. »م.ر« جوان ۳۰ساله ای با مدرک فوق دیپلم حسابداری صنعتی بود که برای یافتن موقعیت بهتر شغلی به این دفتر کاریابی مراجعه کرد. وی پیشتر در یک شرکت قطعه سازی خودرو به مدت چهار سال و نیم کار می کرد اما در چند ماه گذشته به طور آزاد بازاریابی می کرد.
وی دلیل تمایل خود برای یافتن شغل ثابت را مشکل های کار آزاد به لحاظ درآمدی و ساعت کار عنوان کرد و توضیح داد: در کار آزاد درآمد مناسبی نداشتم و برای همین ترجیح می دهم کار ثابت بیابم. وی همانند برخی کارجویان به یافتن شغل دولتی تمایل دارد. میانگین درآمد وی در چهار سال و نیم کار در شرکت قطعه سازی، یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان در ماه بود. این کارجو تاکید کرد فارغ التحصیلان دانشگاه های مختلف بسیارند و فرصت های شغلی محدود.
بنابراین استخدام در موقعیت های خوب به »آشنا«نیاز دارد و همه افراد نمی توانند براحتی استخدام شوند. وی گفت: الان دوست دارم جایی استخدام شوم که درآمد ثابتی داشته باشم زیرا اهل ریسک نیستم و دوست ندارم به دنبال کاری باشم که نامشخص است.
»ر.ش« یکی از بانوان کارجوی مراجعه کننده به دفتر کاریابی، گفت: نزدیک به یک ماه است در این مرکز برای یافتن شغل ثبت نام کرده ام. وی افزود: بهمن ماه سال ۱۳۹۱ در رشته مکانیک فارغ التحصیل شدم و مهرماه امسال توانستم در یک شرکت الکترونیکی به کار مشغول شوم. این خانم که به دلیل بی علاقگی شغل پیشین را رها کرده بود، گفت: به دنبال موقعیت بهتری شغلی می_گردم. شغلی که رها کردم ارتباط مستقیمی با مردم داشت که برای من با توجه به نداشتن سابقه کار دشوار بود.
»محمد نجفعلی زاده« کارفرمای صنعت بیمه که برای جذب نیروی کار به کاریابی مراجعه کرده بود گفت: متاسفانه صنعت بیمه هنوز در کشور به طور کامل شناخته شده نیست و حمایتی از این نوع صنعت صورت نمی گیرد.
وی افزود: در شرکتمان، واحد تحقیق و توسعه راه اندازی کرده ایم و افراد پس از یک دوره آموزش کوتاه مدت می توانند جذب بازار کار شوند. وی ادامه داد: نیروهای بازاریاب بیمه با حداقل حقوق و بیمه تامین اجتماعی، استخدام می کنیم و آنان به شرکت ها مراجعه می کنند تا آنها را با خدمات متنوع بیمه آشنا کنند.
به گفته او، شاغلان در این حوزه افزون بر حداقل دستمزد، کارانه نیز دریافت می کنند اما با وجود همه این مزیت ها، جذب نیرو کم است که یکی از علت های آن می تواند این باشد که افراد دوست دارند در جایی استخدام شوند که از شرکت بیرون نروند و به عبارتی پشت میز بنشینند.
وی تاکید کرد بیشتر افراد شاغل در این حوزه پس از دو تا سه ماه، کار خود را رها می کنند. نجفعلی زاده درباره تفاوت زنان و مردان در بازار کار گفت: زنان بیشتر از مردان در کار دوام می_آورند، به عبارتی زنان صبورتر و مدیرترند. از دید او، وضع بازار اشتغال با رفع تحریم ها بهبود می یابد.
وی گفت: زمانی که شرکت های خارجی وارد عرصه اقتصاد داخلی شوند تردیدی نیست وضع اشتغال بهبود می یابد. نجفعلی زاده افزود: متاسفانه حمایت درستی از کارآفرینی صورت نمی گیرد و کارآفرینان بندرت می توانند از تسهیلات بانکی برخوردار شوند.
*فرجام سخن
بازار کار ایران در سال های گذشته دچار رکود شده و با وجود نیروی جوان و دانش آموخته بسیار، به دلیل نداشتن فرصت های شغلی کاریابی را دشوار کرده است.
بازار کار ایران به طورعام مردانه و فرصت شغلی برای زنان کمتر است اما بسیاری از کارفرمایان به دلیل جدیت و پیگیری زنان، بکارگیری نیروی زن را به مرد ترجیح می دهند. در سال های گذشته دانشگاه های کشور گسترش بسیاری یافت و توانست جمعیت زیادی از جوانان را که با بحران بیکاری روبرو بودند، به خود جذب کند اما تردیدی نیست بازار کار کشور اکنون با بیکاری تاخیری روبرو شده است. به عبارتی جوانانی که در دانشگاه ها عمری سپری کردند اکنون می خواهند راهی بازار کار کشور شوند. جوانی و دانش آموخته بودن کارجویان، تمایل به استخدام در بخش دولتی، شکایت از کمی دستمزد، مراجعه بیشتر کارجویانی که از دانشگاه های آزاد و غیرانتفاعی فارغ التحصیل شده اند نسبت به فارغ التحصیلان دانشگاه های دولتی و… مهمترین ویژگی های بازار کارجویی در ایران است. در سال های گذشته بجای اینکه مراکز توسعه مهارت در کشور گسترش یابد، دانشگاه های کشور زیاد شد به طوری که هم اکنون بسیاری از فارغ التحصیلان به طور عام فاقد مهارت لازم برای انجام کارند. هم اکنون بازار کار بیش از کارجوی دانشگاهی به تکنسین نیاز دارد اما دانشگاه های کشور از نظر آموزش های مهارتی در این سال ها ضعیف بوده اند. توسعه محقق نمی شود مگر اینکه اقتصاد را بر پایه توانمندی نیروی انسانی برنامه ریزی کنیم. ثروت واقعی کشور، جوانان توانمند و دانش آموخته اند که می توانند چرخه اقتصاد کشور را تحرک بخشند و به غیر از آن هرگونه برنامه ریزی بدون در نظر گرفتن این توانمندی سهل انگاری با هدف_های توسعه است.