نقش فناوری هسته‌ای در رفع چالش‌های بخش کشاورزی آذربایجان غربی
مهدی قلی پور
گروه اقتصادی: اکثر ظرفیت اقتصادی استان آذربایجان غربی در حوزه کشاورزی است و ضرورت دارد که کشاورزی سنتی استان به کشاورزی صنعتی تبدیل شود.دانش هسته‌ای در عرصه کشاورزی اهمیت بالا و ویژه‌ای دارد و امروزه دنیای استکبار به منظور فشار به کشورها سعی بر عقب نگه داشتن آنها از نظر خودکفایی در تأمین مواد غذایی دارد.کشور انگلیس به توزیع رایگان نهال انار در افغانستان مبادرت کرده است، این اقدام ناشی از ایجاد وابستگی در بین مردم این کشور و ممانعت از خودکفایی آنها است.طبق آمار رسمی منتشر شده؛ در حدود ۲ هزار و ۵۰۰ تا ۴ هزار میلیارد ریال خسارت از آفت گلوگاه انار به باغات انار وارد می‌شد که با استفاده از فناوری هسته‌ای میزان خسارت چهار برابر کاهش یافت.به گفته مسئولان پژوهشکده کشاورزی هسته‌ای پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای ایران ، توجه به مسائل شوری خاک کمبود آب و سرمازدگی محصولات از مباحث اصلی پژوهشکده کشاورزی هسته‌ای است و این مسائل نیز از چالش‌های بخش کشاورزی در کشور است.استفاده از فناوری هسته‌ای در حوزه کشاورزی به معنای فراموش کردن و کنار گذاشتن روش‌های سنتی نیست و بعضی از روش‌های سنتی کاربرد و کارایی زیادی دارند و برخی از روش‌ها نیز هزینه‌بر هستند.
این در حالی است که اقتصاد مقاومتی نباید مترادف اقتصاد ریاضتی تأویل و تفسیر شود و اقتصاد مقاومتی به معنا و مفهوم تکیه بر توانایی و تولید در داخل کشور است. توجه و پرداختن به اقتصاد دانش‌بنیان یکی از الزامات اقتصاد مقاومتی است و امروزه برخی از کشورهای غربی با شناسایی محصولات استراتژیک می‌خواهند میدان را از ایران بگیرند.از سوی دیگر، مقام معظم رهبری با شناسایی توطئهها و ترفندهای دشمنان بر اقتصاد مقاومتی و توجه به نیروی داخل تاکید دارند و اولین طرح کنترل آفت گلوگاه انار با استفاده از فناوری هسته‌ای در سطح باغات استان‌های یزد و مرکزی انجام شد.این در حالی است که آذربایجان غربی به دلیل برخورداری از شرایط جغرافیایی فوق العاده و زمین های مستعد از قطب های مهم کشاورزی کشور به حساب می آید و این استان در منتهی الیه شمالغرب کشور سرزمین فرصت های طلایی برای سرمایه گذاری در بخش کشاورزی داشته باشد. در استان آذربایجان غربی ظرفیت ها و پتانسیل های مساعدی اعم از توانمندی های آب و خاک، صنعت و معدن و کشاورزی وجود دارد.جایگاه استان آذربایجان غربی در سطح کشت و تولید یونج? آبی، چغندرقند، گندم آبی سیب درختی و انگور آبی در بین استان‌های کشور دارای مقام برجسته ای است و همچنین در استفاده از بسیاری از ماشین‌ها و ادوات مهم فرآیند تولید خصوصاً علوفه چین، خرمنکوب، سمپاش تراکتوری، کولتیواتور و تریلر در بین دیگر استان‌های کشور استان برتر محسوب می‌شود.
این در حالی است که کارشناسان اقتصادی و سیاسی بر این اصل مهم اتفاق نظر دارند که برای خنثی کردن تحریم‌ها در بخش کشاورزی باید سرمایه‌گذاری شود و بهتر است بر روی بخش کشاورزی سرمایه‌گذاری شود. ایجاد پایگاه جامع اطلاعات کشاورزی و آزمایشگاه مرجع تعیین سموم و فلزات سنگین در تولیدات کشاورزی از دیگر اقدامات اساسی برای توسعه بخش کشاورزی استان محسوب می‌شود.از سوی دیگر؛ اگر در پی حل بحران دریاچه ارومیه و معضل بیکاری در منطقه آذربایجان غربی هستیم، بایستی به حوزه کشاورزی توجه جدی داشته باشیم. هر چند تخصیص مناسب بودجه و اعتبارات به کشاورزی آذربایجان غربی نیز بسیار راهگشاست و بخش کشاورزی کلیدی است که می تواند قفل بحران خشکی دریاچه ارومیه و نیز معضل بیکاری جوانان منطقه و مهاجرت های بی رویه به کلانشهرها را باز کند.
این در حالی است که ضرورت تبدیل کشاورزی سنتی به صنعتی در شرایط کنونی آذربایجان غربی یک اولویت است و اگر کشاورزی صنعتی بطور جدی مورد توجه قرار گیرد، می توان از هدر رفت آب در حوزه های آبریز دریاچه ارومیه جلوگیری کرد که خود این موضوع می تواند نقشی تعیین کننده در حل مشکل بی آبی این دریاچه باشد چرا که بخش قابل توجهی از آب مورد نیاز این دریاچه، در اراضی کشاورزی مناطق همجوار مورد بهره برداری قرار می گیرد.این در شرایطی است که اکثر ظرفیت اقتصادی آذربایجان غربی در حوزه کشاورزی است و ضرورت دارد که کشاورزی سنتی استان به کشاورزی صنعتی تبدیل شود.یکی از روش های کشاورزی صنعتی اصلاح مکانیزم های آبیاری در اراضی کشاورزی است و بایستی با اصلاح روش های آبیاری سنتی در اراضی همجوار ارومیه، ضمن جلوگیری از هدر رفت آب های سطحی و زیرزمینی نسبت به افزایش بهره وری از منابع آبی موجود اقدام کرد چرا که با روش های آبیاری فعلی نه تنها آب های سطحی بدرستی مورد استفاده قرار نمی گیرند بلکه با حفر چاه های غیر مجاز بیش از بیش به بحران کم آبی دریاچه ارومیه و شوری اراضی همجوار دامن زده می شود.اهمیت تحقیقات در بخش کشاورزی که متفاوت از سایر بخش‌های اقتصادی است نیز یکی از راههای دیگر رسیدن به کشاورزی صنعتی است و کاملاً با بخش اجرایی آن درآمیخته است و یک موضوع کاملاً پویا و ادامه‌دار است. در بخش کشاورزی، نتایج تحقیقاتی نمی‌تواند وارداتی باشد و یک نیاز بومی است.
مرکز تحقیقات کشاورزی استان در این میان نقش بسیار تاثیرگذاری دارد و علاوه بر اینکه به صورت مستقل تحقیق می‌کند چون عضو شبکه تحقیقات سازمان است؛ باید برخی کارها را به صورت ملی انجام دهد و بخشی از تحقیقات که در سایر استان‌ها و مربوط به دیگر اقلیم‌هاست در این مرکز مورد مطالعه قرار گیرد.اگر چه این استان به دلایل مختلف و از جمله عوامل سخت افزاری در تجهیزات کشاورزی و مکانیزاسیون در تولید خود نسبت به سطح زیرکشت موفق نبوده و همین مسئله موجب پایین بودن عملکرد محصولات مختلف در مقایسه با دیگر استان‌های کشور شده است و در چنین شرایطی جایگاه کشاورزی صنعتی بیش از پیش هویداست.
از سوی دیگر، بررسی و مطالعه علل و موانع پایین بودن راندمان تولید محصولات زراعی و باغی استان نشان می دهد که پراکنده بودن قطعات کشاورزی امکان استفاده از ادوات کشاورزی و مکانیزاسیون را کاهش داده و موجب بالا رفتن هزینه های تولید می شود.
نوشته شده توسط admin در یکشنبه, ۲۹ آذر ۱۳۹۴ ساعت ۵:۳۹ ق.ظ
