ناخن جویدن نشانه ناراحتی های روحی وروانی دراطفال

گروه خانواده وسلامت:ناخن جویدن و انگشت مکیدن از جمله ناراحتی های روحی و روانی اطفال هستند که والدین با دیدن این عادات باید در رفع این عارضه و درمان آن بکوشند.
عادت یک الگوی رفتاری است که تا وقتی که کودک تان تقریبا بدون فکر و اختیار آن را انجام می‌دهد مرتبا اتفاق می‌افتد. اگر بچه‌ها کاری را مدام تکرار کنند به عنوان مثال موهای شان را بارها و بارها بکشند این یک عادت به حساب می‌آید.
عادات کودکان معمولا شامل لمس کردن و یا ور رفتن با قسمتی از صورت یا بدن شان است. تعدادی از عادات معمول و متداول در بچه‌ها عبارتند از:
مکیدن یکی از انگشتان. جویدن ناخن‌ها یا کندن پوست اطراف آنها. پیچاندن یا کشیدن موها. جویدن اشیا از قبیل مداد و لباس‌های شان. دندان قروچه بالا کشیدن بینی.
چرا این عادات در کودکان ایجاد می‌شوند؟
عادت‌ها می‌توانند مایه تسلی و آرامش کودکان شوند. مکیدن مثال خوبی در این زمینه است. به محض این‌که کودکان نوپا مرحله نوزادی را پشت سر می‌گذارند عادت‌هایی نظیر انگشت مکیدن می‌تواند راهی برای تسکین استرس و اضطراب در آنها باشد. اما استرس و اضطراب همیشه دلیل بر عادات کودکان نیست. گاهی این عادات متعاقب ملالت و خستگی در کودک ایجاد می‌شوند. یعنی این رفتار عادت گونه می‌تواند یک منبع سرگرمی برای کودک باشد.
گاهی اوقات عادت‌ها رفتارهایی هستند که شروع شان با دلایل کاربردی و مفید همراه است ولی با اتمام آن دلایل این عادات از بین نرفته و همچنان ادامه می‌یابند برای مثال بچه‌های کوچک وقتی که سرما می‌خورند اغلب بینی‌شان را به منظور تمییز کردن بالا می‌کشند اما عادت بالا کشیدن بینی حتی با تمام شدن سرما خوردگی هم در بعضی از آنها باقی می‌ماند.بیشتر عادت‌های کودکانه به خودی خود از بین می‌روند. اما اگر عادت کودک شما با انجام هر روزه‌اش ایجاد مزاحمت و نگرانی می‌کند، ‌ ایجاد خجالت و شرمساری می‌کند یا حتی سبب ایجاد ضرر و زیانی برای شما یا خودش می‌شود باید در این زمینه کاری انجام دهید و او را در ترک این عادت یاری کنید.برای مثال مکیدن انگشت شست و یا سایر انگشتان عادتی نرمال و متداول است. اما ممکن است فرزندتان همیشه و مدام این کار را انجام دهد. اگر این کار سبب ایجاد مشکل و اختلال در صحبت کردن یا خوردن او شود یا این‌که کودک تان به خاطر این عادت مورد تمسخر و اذیت و آزار دوستان و همسالانش قرار گیرد زمان این است که دیگر این عادت را ترک کند.
یک یادآوری ملایم و مهربانانه می‌تواند کافی باشد. دقت کنید که لحن گفتار شما در حرف شنوی کودک بسیار موثر خواهد بود. عصبانیت و واکنش غیر صحیح از جانب شما ممکن است او را در انجام عادتش حریص‌تر کند.
در اینجا به ذکر راهکارهایی جهت کمک به بهبودی برخی اختلالات عادتی در کودکان می‌پردازیم:
یک اختلال عادتی در کودکان زیر ۶ سال می‌باشد. البته گاهی در بزرگسالان نیز دیده می‌شود. میزان شیوع ناخن جویدن در دخترها بیشتر از پسرهاست. براساس تحقیقات شروع این اختلال از ۳ تا ۶ سالگی است و در ۱۰ تا ۱۵ سالگی به اوج خود می‌رسد. بیشتر کودکان مبتلا به این اختلال را کودکان ۱۰ تا ۱۲ ساله تشکیل می‌دهند.به جای پرداختن به عمل شخص به خود او توجه کنید و علت را از بین ببرید. توجه به بهداشت روانی کودک.پرداختن به فعالیت‌های مورد علاقه کودک مثل فعالیت‌های علمی ‌، فرهنگی ، ‌ هنری و ورزشی.تقویت کردن روحیه مثبت در فرزندان. پاداش و تحسین در صورت ترک اختلال مزبور.ریشه ناراحتی مثل اضطراب ، ‌ ترس ‌، شرم ،‌ احساس حقارت و… را شناسایی و رفع کنید.
از سرزنش و تنبیه کودک بپرهیزید.برای پیشگیری از بیماری‌های عفونی مثل اسهال و بیماری‌های انگلی ناخن‌های کودک را کوتاه و تمیز نگه دارید.
به علت جویدن ناخن در کودک ایجاد استرس و ترس نکنید زیرا باعث تشدید این امر می‌شود. عدم استفاده از داروهای تلخ و بدمزه روی ناخن‌های کودک به علت تاثیر روانی آن روی کودک و ایجاد تنفر از دارو و پزشک در او.
زمانی که دست فرزندتان به سوی دهانش می‌رود دقت کنید که محرک‌هایی را که باعث این عمل شده ارزیابی و شناسایی کنید.
یک مشغولیت فرعی برای کودک ایجاد کنید مثل خمیر بازی،‌ توپ بازی،‌ پازل،‌ کاردستی،‌ نقاشی خانه‌سازی و…به کودک انگیزه‌های مثبت برای ترک جویدن ناخن بدهید مانند وعده هدیه‌ای زیبا مثل گل سر،‌ یک جفت دستکش یا یک حلقه یا انگشتر زیبا برای دختران و برای پسرها ناخن‌گیر،‌ ذره بین برای دیدن ناخن‌ها و…
مکیدن انگشت شست در کودکان
به طور کلی مکیدن انگشت شست در کودکان و خردسالان امری طبیعی است. این کار باعث آرامش آنها می‌شود. اگر بعد از ۶ سالگی باز هم این عمل ادامه یابد احتیاج به درمان دارد. در این گروه از بچه‌ها علت مکیدن شست ممکن است عصبانیت،‌ خشم،‌ ناراحتی،‌ بی‌حوصلگی،‌ شرم یا خستگی باشد. در کودکان بالاتر از شش سال مکیدن انگشت شست عوارضی چون ناهنجاری‌های استخوان فک،‌ به هم ریختگی ردیف دندان‌ها و آرواره‌ها را بدنبال دارد.
در ماه‌های اول زندگی شیر خوار از دندان‌گیر استفاده کنید. زمان شیر خوردن و مکیدن شیشه شیر را زیاد کنید. برای این کار می‌توانید از سر شیشه با سوراخ کوچک‌تر استفاده کنید. برای ترک عادت کودک به او فشار نیاورید و از تذکرهای پی در پی بپرهیزید. حمایت روانی باعث می‌شود که کودک در ناملایمات و سختی‌ها و نگرانی‌ها مقاومت و تحمل بیشتری پیدا کند. از استفاده مواد تلخ و بد مزه و تند بروی انگشت دست بپرهیزید.از او بخواهید در مورد مشکلات یا نگرانی‌هایش با شما صحبت کند.
سعی کنید ساعت‌های طولانی دست‌های کودک را مشغول نگه دارید. کارهایی مانند نقاشی ‌ سفالگری،‌ کاردستی و… می‌تواند موثر باشد.تماس بدنی،‌ نوازش و آرامش دادن از نگرانی‌ها و اضطراب او می‌کاهد.
هنگامی که کودک انگشتش را می‌مکد بدون اشاره به این مطلب او را جلوی آینه ببرید .هیچ گاه دچار احساس ناکامی و شکست نشوید زیرا این حس به کودک تان منتقل می‌شود. با افکار مثبت خود روحیه عزت نفس و خود باوری را در فرزندتان تقویت نمایید.
این عمل را تا حدودی نادیده بگیرید. اظهار نظر چه مثبت و چه منفی در این مورد مشکل را تشدید می‌نماید.هنگام مکیدن شست او را در آغوش نگیرید. برعکس بعد از توقف مکیدن شست این کار را انجام دهید.بهداشت انگشتان دست کودک را رعایت نمایید. در پایان هر هفته پاداش یا جایزه‌ای برای ترک این عادت در نظر بگیرید. این پاداش حتما نباید شیئ باشد می‌توانید او را به پارک،‌ سینما،‌ شهر بازی و… ببرید یا کتاب مورد علاقه‌اش را برای او بخوانید.