میانگین سن استعمال دخانیات در مرز تک رقمی شدن
گروه اجتماعی :واقعیت این است که افزایش میزان گرایش جوانان و نوجوانان به استعمال دخانیات این روزها در آستانه تبدیل شدن به زنگ خطری برای جامعه است، هشداری که نه تنها فرد بلکه خانواده را نیز در معرض آسیب های بی شماری قرار می دهد.
تا به آنجا که دبیر جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات از کاهش سن مصرف سیگار در کشور خبر می دهد. محمدرضا مسجدی اعلام می کند که سن مصرف دخانیات در کشور از ۱۴ سال به ۱۰ سال رسیده است.
هر چند که از نظر وی کاهش این رقم به معنای آن نیست که هر نوجوانی که یکبار مصرف را تجربه کرد، در آینده یک سیگاری یا قلیان کش حرفه ای می شود، اما آمار ها نشان می دهد هر چقدر نوجوان در سنین پایین تری سیگار و قلیان را تجربه کند احتمال بیشتری وجود دارد که او به یک سیگاری حرفه ای تبدیل شود.
موضوعی که خود می تواند زمینه ساز گسترش دامنه آسیب‌های اجتماعی در کشور باشد. به ویژه اینکه مصرف دخانیات به ویژه در نوجوانان و جوانانی رواج یافته است که دانشجو هستند یا در مقطع دبیرستان تحصیل می‌کنند، سنینی که نقش مهمی در آینده فرد دارد بلکه حتی جامعه ای که وی در آن رشد می کند، را تحت تاثیر قرار می دهد.
حسن آذر پور،عضو کمیته کشوری مبارزه با دخانیات نیز با تائید کاهش سن مصرف مواد دخانی در کشور اعلام می کند که ۱۲ درصد جمعیت بالای ۱۵ سال در ایران به مصرف دخانیات اعتیاد دارند که این رقم حدود ۲۵ درصد مردان و ۵ درصد زنان کشور را شامل می شود. البته وی برخلاف مسجدی بر این نکته تاکید می کند که آمار ها نشان می دهد هر چقدر نوجوان در سنین پایین تری سیگار و قلیان را تجربه کند، احتمال بیشتری وجود دارد که وی به یک سیگاری حرفه ای تبدیل شود .
البته به گفته وی این مساله تنها مختص به ایران نیست، اما در بسیاری از کشور ها این آمارها مسئولان و برنامه ریزان را به عکس العمل وا داشته است، موضوعی که می توان جای خالی آن را در بسیاری از طرح ها و ایده های برنامه ریزان و سیاستگذاران کشور دید، حتی درباره طرح هایی سخن گفت که تنها مکتوب و در کنج قفسه کتابخانه موسسه، اداره شاید هم وزارتخانه ای محبوس شده اند و سرنوشتی جز خاک خوردگی برای آنها رقم زده است.شاید به همین دلیل است که آذرپور تنها به این نکته اشاره می کند که در طول سال های اخیر فعالیت ها و طرح های مختلفی که در راستای کاهش مصرف دخانیات شکل اجرایی به خود گرفته است، تنها موجب شده تا بزرگسالان به سمت ترک استعمال مواد دخانی بروند، درحالی که آمار مصرف دخانیات در میان نوجوانان و جوانان همچنان رو به افزایش است، زیرا که نوجوان و جوان در شرایطی قرار دارند که از رفتارهای هیجانی لذت می برند و تصور آنها این است که استعمال دخانیات آنها را زودتر به دنیای بزرگسالی وارد می کند.
همه اینها را بگذارید کنار آمار و ارقامی که نشان می دهد، بیش از ۱۲ میلیون نفر در ایران سیگاری هستند و ایرانی ها روزانه ۲/۲ نخ سیگار دود می کنند که با احتساب ماه ها و روزهای یک سال رقمی معادل ۶۵ میلیارد نخ سیگار خواهد بود.
همچنین در تبصره یک و دو ماده ۱۳ این قانون نیز آمده است، اگر فردی اقدام به مصرف دخانیات دراماکن یا وسایل نقلیه عمومی کند پنجاه هزار ریال تا یکصد هزار ریال جریمه نقدی خواهد شد. علاوه بر این هیأت دولت می‌تواند حداقل و حداکثر جزای نقدی مقرر دراین قانون را هرسه سال یکبار براساس نرخ رسمی تورم تعدیل کند.دیگر اینکه عرضه و فروش بسته های بازشده فرآورده های دخانی ممنوع است و متخلفان به جزای نقدی از پنجاه هزار ریال تا دویست هزارریال محکوم خواهند شد. موضوعی که در ماده ۱۶ این قانون به صراحت از آن سخن گفته شده است.
اما واقعیت این است که فقط با گشتی کوتاه در شهر و پرس و جو از چند مغازه و دکه روزنامه فروشی می توان متوجه شد که نه تنها این ماده ها و تبصره ها بلکه هیچ یک از ماده های قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات شکل اجرایی و عملیاتی به خود نگرفته است و همه اقدامات در حد گوشزد کردن اجمالی مشکلاتی که این استوانه دودزا می تواند برای افراد ایجاد کند خلاصه می شود.
اظهاراتی که خریداری ندارد، زیرا آنچه در سطح شهرها و جامعه می گذرد خلاف این توصیه ها را تبلیغ می کند.واقعیت این است که به گفته بسیاری از روانشناسان استعمال سیگار از سوی جوانان دلایل مختلف دارد، به عنوان نمونه ناصر قاسم زاد، دبیر انجمن حمایت از سلامت و بهداشت روان جامعه معتقد است که یکی از علت هایی که می تواند زمینه ساز مصرف از سوی این گروه سنی باشد این است که آنها چنین رفتاری را در مقوله برخوردهایی جای می دهند که نشان دهنده رشد و بلوغ اجتماعی آنها است.اینکه پسرانی که سیگار می‌کشند، دیگر بچه نیستند و با دوران کودکی و نوجوانی خود خداحافظی کردند، دوستان بیشتری دارند و در جامعه چه نزد جنس مخالف و چه هم جنسان خود به آنها با چشم دیگری نگریسته می شود.
اما دختران سیگاری نظر دیگری در این خصوص دارند، به گفته این روانشناس آنها معتقدند دوستان بیشتری دارند و این رفتارشان یک امتیاز مثبت اجتماعی برایشان محسوب می شود، حتی دید پسرها نیز به آنها متفاوت است برداشتی که از دختران سیگاری دارند، اجتماعی و با کلاس بودن است.
این در حالی است که مینا محمدپور، جامعه شناس معتقد است بروز چنین رفتارهایی می تواند در اثر الگوهای اجتماعی موجود در جامعه نیز افزایش یابد.
به عبارتی زمانی که افراد در سنین جوانی و نوجوانی مشاهده می کنند هنرپیشه محبوبی که در یک فیلم است یا معلم محبوبی که سیگار می‌کشد بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد و طرفداران نوجوان، این رفتار او را مطلوب تلقی می‌کنند.از نظر وی برخی از این این افراد نیز به خاطر پذیرش گروههای همسالان به استعمال این ماده دخانی روی می آورند و به این ترتیب شاید حدود نیمی از افرادی که درنوجوانی سیگار کشیده اند این رفتار را به عنوان عادتی در بزرگسالی ادامه می دهند.
اینکه چه شرایطی موجب شده است تا افراد در گروه سنی پایین‌تر به سراغ مصرف دخانیات بروند، چرایی است که می‌تواند خود زمینه‌ساز بروز ناهنجاری‌ها و مشکلات بیشتری باشد. پاسخ هایی که یافتن انها نه تنها وظیفه مسئولان و برنامه ریزان در کشور است، بلکه نیازمند همکاری همه افراد در جامعه بوده تا بهترین راهکار را برای کاهش خطرات ناشی از این رفتار طراحی و عملیاتی شود.
نوشته شده توسط admin در سه شنبه, ۰۹ دی ۱۳۹۳ ساعت ۶:۱۲ ق.ظ
