معابر ارومیه در قرق متکدیان غیربومی

گروه اجتماعی: تکدی گری از جمله معضلات دیرینه اجتماعی در برخی از شهرهای آذربایجان غربی از جمله ارومیه است؛ معضلی که در بیشتر موارد توسط افراد غیربومی در این شهر سرسبز و خوش آب و هوا شکل می گیرد و مقابله با آن نیازمند مشارکت های مردمی و تلاش های مضاعف متولیان است.
برخی ها باور کرده اند که احدی بدون داشتن نیاز مالی دست نیاز به سوی کسی دراز نمی کند غافل از اینکه در بیشتر موارد عده ای سودجوی آشنا یا غریبه، پول های متکدیان کوچک و بزرگ را می ستاند و به آنان پول تو جیبی می دهد.
چند قدم آن طرف تر نوزادی که شدت گرمای تابستان توان حرکتش را سلب کرده است، چشم خود را بر روی عابران باز می کند؛ عابران نیز هر از چندی با نگاهی ترحم آمیز و با تکان دادن سر اسکناس یا سکه ای بر روی بالشتک زیر سر او می_گذارند.
اما آن زن بی درنگ آن اسکناس یا سکه را از روی بالشتک کثیف برمی دارد و بر روی پول های مچاله شده دیگر می گذارد تا شاید کارفرمایش امروز از بابت پایین بدون درآمدش کمتر نق بزند.
برخی از چهارراه ها نیز مقصد دیگر متکدیان در ارومیه است؛ در این چهارراه ها پسران و دختران گل فروش آماده سرخ شدن رنگ چراغ راهنمایی و رانندگی هستند تا با چهره ای زرد و پژمرده به سراغ خودروهای لوکس بروند و از آنان مزد تمیز کردن شیشه یا فروش زورکی گل یا روزنامه را طلب کنند.
در اکثر موارد هم خودرو نشسته ها از جا سیگاری ماشین اسکناسی را بیرون می کشند و به آنان می دهند تا دلشان همچنان به مردم گرم باشد.
آخر شب بیشتر اینها از پیر و جوان تا زن و مرد گرسنه با خودرویی که نه آمدنش معلوم است و نه رفتنش، سوار می شوند و به محلی نامعلوم می_روند تا با تکه نانی سیر شوند؛ پول های توی جیب خود را بسلفند و سر در تنهایی خود بر زمین بگذارند تا فردایی دیگر روشن شود و روز از نو و گدایی از نو! با گذر از خیابان های مرکزی شهر ارومیه و حتی برخی از خیابان های حاشیه ای از جمله کمربندی میانی این شهر و برخی نقاط دیگر از جمله پایانه های مسافری، این معضل اجتماعی روبروی چشم همه ما رژه می رود و همه ما سر افسوس بر آن تکان می دهیم.
پدری در کنار فرزند خردسال ژولیده، نوزادی در آغوش مادری با چادر بلند و متفاوت از فرهنگ چادری_های منطقه، مردی با روی سیاه و پای قطع شده، زنی با روی بسته با چادر و نشسته بر کنار جوی آب و پسرکی آدامس فروش با لحنی نه ترکی و نه کردی از جلوه های بارز تکدی گری در شهر ارومیه هستند.
در نگاه نخست این افراد قلب مردم ارومیه را به درد می آورند ولی آنان نیز ابزاری برای درآمدهای میلیاردی شبکه های تکدی گری و حتی شبکه های قاچاق انسان هستند که بعضا ریشه آن در آن سوی مرزهاست. برای حل این معضل در سال های اخیر برنامه ریزی های گسترده ای صورت گرفته که می تواند با جدا کردن مجرمان و اغفال شدگان از نیازمندان واقعی زمینه بهبود وضعیت آنان را فراهم کرد و کلیدی برای آینده قفل شده آنان یافت.
راه اندازی اردوگاه متکدیان برای تفکیک این افراد راهکاری قانونی برای این امر است که اگرچه در برخی از شهرهای آذربایجان غربی به صورت دست و پا شکسته راه اندازی شده اما اجرای اصولی آن با مشکل روبرو است.
معاون سیاسی امنیتی و اجتماعی استاندار آذربایجان_غربی معتقد است که راه اندازی اردوگاه پایش متکدیان جمع آوری شده از سطح شهر در ارومیه الزام قانونی است و دستگاه های مسوول باید به سرعت در این خصوص اقدام اساسی انجام دهند.
علیرضا رادفر افزود: طبق قانون باید شهرهای بالای ۵۰۰ هزار نفر دارای اردوگاه ویژه پایش متکدیان باشند تا علاوه بر اینکه افراد جمع آوری شده از سطح شهر، مدت کوتاهی در آنجا نگهداری می شوند، تحلیل وضعیت این افراد نیز در آن مکان انجام شود.
وی اضافه کرد: این مرکز در حال حاضر در یک مکان استیجاری راه اندازی شده ولی شهرداری ارومیه باید مقدمات انتقال به محل دائمی را فراهم کند. وی با اشاره به اینکه چهره شهر با وجود متکدیان بسیار زشت نشان داده می شود، بیان کرد: این افراد باید جمع آوری شوند و وضعیت آنان مورد پایش قرار گیرد؛ این متکدیان در صورتی که برای بار اول دست به چنین کاری زده باشند، باید به مراکز بهزیستی، کمیته امداد یا مرکز درمان اجباری معتادان تحویل داده شوند. معاون سیاسی امنیتی و اجتماعی استاندار آذربایجان_غربی ادامه داد: البته اگر این افراد برای بار دوم یا بیشتر اقدام به تکدی گری کرده باشند و دستگیر شوند، باید به مراجع قضایی تحویل داده شوند تا حکم دادگاه وضعیت آنان را مشخص کند.
رادفر گفت: یکی از مهمترین دلایل رشد تکدی گری در شهر ارومیه، رافت مردم و کمک همه روزه آنان به متکدیان است که این امر موجب می شود تا شبکه های تکدی گری افراد بیشتری را برای انجام این کار زشت روانه ارومیه کنند. وی افزود: اقدامات فرهنگی برای کمک به نهادهای حمایتی از جمله کمیته امداد و بهزیستی در کنار اجرای به موقع و بدون اغماض طرح جمع آوری متکدیان از جمله مواردی است که باید مد نظر قرار گیرد. مهرداد سلامتی، معاون خدمات شهری شهردار ارومیه نیز با اشاره به مشکلات مالی موجود در این نهاد، گفت: با وجود این مشکلات سعی می کنیم در سریع ترین زمان ممکن محل دائمی نگهداری و پایش متکدیان در شهر را تحویل فرمانداری دهیم. فرماندار ارومیه نیز در این خصوص معتقد است که ۹۰ درصد از متکدیان و معتادان متجاهر ارومیه غیربومی هستند.
عباس حسن خانی اضافه کرد: متکدیان شهر ارومیه اغلب از شهر‌های اطراف و استان‌های همجوار به شهر ارومیه می آیند. وی بیان کرد: افرادی که در سطح معابر و خیابان ها دست نیاز در مقابل همشهریان دراز می کنند، لزوما افراد نیازمند نیستند و به صورت پنهانی تحت پوشش نهادهای حمایتی قرار می گیرند.
وی افزود: در بسیاری از موارد نیاز فردی سبب تکدی گری نشده است بلکه افراد سودجو به صورت سازمان یافته عمل می کنند و در همین راستا مردم باید هوشیار باشند تا در دام آنان نیافتند. البته مردم شهر ارومیه در برخی موارد نظری برخلاف مسوولان دارند و معتقد هستند اگر مسوولان جلوی فعالیت این افراد را حتی به مدت یک ساعت بگیرند، می توان این معضل را درمان کرد. عباس صادقی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به اینکه هیچگاه به متکدیان کمک نکرده است، گفت: در خانواده ما صندوقی راه اندازی شده که هرگاه متکدی را در خیابان ببینیم، مقداری پول در داخل آن می ریزیم و در پایان ماه آن را به یک نیازمند واقعی می دهیم.
این شهروند ارومیه ای افزود: مردم نباید به متکدیان کمک کنند ولی برخی ها نمی توانند جلوی خود را نگهدارند و مجبور به کمک می_شوند که راه حل آن، جمع آوری سریع متکدیان توسط مسوولان و اجازه ندادن به آنان برای حضور در معابر پرتردد است.
وی اضافه کرد: برخی از متکدیان حتی زبان ما را نیز نمی فهمند و وقتی با آنان حرف می زنیم، متوجه نمی شوند و این امر نشان می دهد این افراد از جاهای دیگر و به میل خود یا به زور برای تکدی گری آورده شده اند. وی بیان کرد: برخی از کودکان معصوم در ارومیه از این متکدیان می ترسند و با دیدن آنان به آغوش پدر و مادر خود پناه می برند و همین امر لطمه ای جدی به روان کودک وارد می کند.
یک شهروند ارومیه ای نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به اینکه متکدیان هر روز صدها هزار تومان از مردم اخاذی می کنند، اضافه کرد: خود من در چند مورد شاهد درآمد میلیونی آنها بوده ام؛ برخی از این افراد به ویژه کودکان کم سن و سال با شناسایی خودروهای گران قیمت، صاحبان آن را با قسم و نفرین تحت تاثیر قرار می دهند و در برخی موارد اسکناس های ۵۰ هزار تومانی دریافت می کنند.
وی اضافه کرد: نمی توان با توصیه به مردم جلوی تکدی گری را گرفت ولی می توان با گماردن مامورانی در سطح شهر از حضور متکدیان جلوگیری کرد. وی بیان کرد: در سال_های اخیر برخی از متکدیان به بهانه دستفروشی اقدام به تکدی گری می کنند در حالی که از فرط اعتیاد حال فروش نیز ندارند و مردم بدون خرید از آنان به این افراد کمک می کنند.
به گزارش آرازآذربایجان به نقل از ایرنا، این شهروند ارومیه ای تاکید کرد: مکان این افراد مشخص است و اگر مسوولان بخواهند می توانند در عرض یک ساعت آنان را دستگیر کنند. در این خصوص خبرنگارما به سراغ تعدادی از متکدیان سطح شهر ارومیه رفت اما هیچ یک از آنان حاضر به مصاحبه نشدند.
Arazazarbaijan.ejtemai@gmail.com