مشروح مناظره بررسی وضعیت دریاچه ارومیه

گروه اجتماعی:وزارت نیرو فقط بلد است آب بفروشد. انتقال آب ارس به دریاچه ارومیه با موانع جدی روبروست. مدیریت غلط و ناصحیح در استفاده از آب داریم و کوچ اجباری ? میلیون نفر از مردم آذربایجان از موضوعاتی بود که در مناظره تلویزیونی بررسی وضعیت دریاچه ارومیه مطرح شد.
وحید جلال‌زاده در مناظره بررسی وضعیت دریاچه ارومیه و راه‌کارهای نجات آن که با حضور وحید جلال‌زاده استاندارد آذربایجان غربی، احمد‌علی کیخا معاون سازمان محیط زیست، منصور حقیقت نماینده مجلس شورای اسلامی، ناصر قاضی‌پور نماینده مجلس شورای اسلامی، محمد درویش عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور و علیرضا دائمی سرپرست معاونت آب و آبفای وزارت نیرو برگزار شد، اظهار داشت: حال دریاچه ارومیه این روزها اصلاً خوب نیست و وضعیت را بحرانی می‌کند، دریاچه ارومیه روزگاری یکی از مناطق دیدنی و جایگاه حضور پرندگان بود، مردم در کنار این دریاچه احساس آرامش می‌کردند.
استاندار آذربایجان غربی افزود: دریاچه ارومیه یکی از تالاب‌های کنوانسیون رامسر است و در سطح کشور نیز به عنوان پارک ملی یاد می‌شود.
بر اساس این گزارش، منصور حقیقت‌پور نماینده مردم اردبیل در مجلس در برنامه مناظره بررسی وضعیت دریاچه ارومیه و راهکارهای نجات آن اظهار داشت: این دریاچه بر پایه قوای طبیعی، حیات پیدا کرده است.
وی ادامه داد: برنامه ریزی غلط و مقطعی و همینطور استعدادیابی غیر کارشناسی و غیر_منطقی باعث شده است که دریاچه ارومیه با یک بیماری روبرو شود.
حقیقت‌پور بیان داشت: دریاچه ارومیه ۱۴ میلیون مترمکعب کسری آب دارد و اگر مدیران به درستی برنامه‌ریزی می‌کردند دچار این مشکل نمی‌شدیم.
همچنین علیرضا دائمی سرپرست معاونت آبفا وزارت نیرواظهار داشت: دریاچه ارومیه در سال ۷۴ به بالاترین میزان آب خود رسیده بود و متأسفانه در سال ۸۷ به شدت میزان آب دریاچه کاهش پیدا کرد.
همچنین محمد درویش عضو هئیت علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور در برنامه مناظره گفت: اتفاقی که دارد در حوزه آبخیز دریاچه ارومیه با ۵/۲ میلیون هکتار وسعت یعنی وسعت پنج برابر لبنان می افتد، در مقیاسی بزرگتر در کل کشور ما با وسعت یک میلیون و ۶۴۸ هزار هکتار در حال رخ دادن است.
نادر قاضی‌پور نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی ضمن تقدیر و تشکر از صدا و سیما به منظور برپایی این مناظره اظهار داشت: با سؤال حیدری مجری این برنامه مبنی بر اینکه از آب بخش کشاورزی به منظور احیای دریاچه ارومیه کاسته شود مخالف هستم.
نماینده مردم آذربایجان غربی در مجلس شورای اسلامی یادآور شد: من و سایر نمایندگان خانه ملت معتقدیم که ایران توان احیای تمامی تالاب‌ها و دریاچه‌ها را دارد البته در این باره باید همت کافی وجود داشته باشد.
به گفته وی بحث مجلس تنها به احیای دریاچه ارومیه ختم نمی‌شود و سایر تالاب‌ها را نیز در بر می‌گیرد.
احمد‌علی کیخا معاون محیط‌ طبیعی سازمان حفاظت از محیط زیست اظهار داشت: تغییرات آب و هوایی و تغییرات اقلیمی بسیار مؤثر است و در حال حاضر شاهد کاهش ۲۰ درصدی نزولات طبیعی بوده است.
وی با تأکید بر اینکه اقلیم تغییر کرده است گفت: آنچه که در حوزه دریاچه ارومیه اتفاق افتاده نمی‌تواند به دور از تغییرات اقلیمی باشد.
نادر قاضی پور در برنامه مناظره گفت: مطالعات انتقال آب در وزارت نیرو به طور ناقص انجام شده است. رودخانه ارس رودخانه عظیمی است و در زمان طغیان خسارات فراوانی به استان وارد می کند، هر چند وزارت نیرو مدیریت خوبی بر این رودخانه ندارد.قاضی پور ضمن انتقاد از عملکرد وزارت نیرو در خصوص دریاچه ارومیه گفت: چرا آب استان ما را به نیروگاه ها و ذوب آهن می دهید؟ شما ۲۷ متر مکعب از آب دریاچه را به استان های دیگر می برید که خودش به اندازه حجم آب یک دریا است و می خواهید ما را فلج کنید؟
منصور حقیقت پور،‌ نماینده مردم اردبیل در مجلس در پاسخ به قاضی پور گفت: یک راه حل این است که بر اساس سرمایه گذاری های ۴۰ سال گذشته، مسئولان حقابه اردبیل را کنار بگذارند و آب مازاد را از موضع حاکمیتی بررسی و نیاز سنجی کنند و هر حوزه ای مازاد آب را نیاز داشت،‌ چه آذربایجان غربی باشد چه شرقی و چه اردبیل، به آن بدهند.استاندار آذربایجان غربی اظهار داشت: من از همان ابتدا مطالبی را گفته‌ام. هر منطقه شرایط خاص خود را دارد و اگر همان میزان بارش دریاچه وان (ترکیه) که میزان افزایش دما و بحث کشاورزی و آبخیزداری را مقایسه کنید مطمئنا اتفاقی که در ایران افتاده در ترکیه نیفتاده است.
قاضی پور نماینده مردم ارومیه در مجلس در این میان گفت: امسال باید حداقل ۳۰۰ میلیون متر مکعب به این دریاچه می‌رسید که نرسید.
جلال‌زاده در پاسخ گفت: اینکه منابع آبی برای نجات دریاچه ارومیه به‌ویژه در یکی دو سال اخیر کم اختصاص پیدا کرده شکی نیست. از سال ۸۷ که در اجلاس »باری« تفاهمنامه‌ای بین وزرا اجرا شد و بعد در سال ۸۹ دولت یک کارگروهی به ریاست معاون اول با اختیارات رئیس جمهور طبق قانون اساسی و هیئت دولت اختیاراتی را به کارگروه اختصاص داد.
وی ادامه داد: وزارتخانه‌ها در آن کارگروه شرکت می‌کردند و ۲۴ راهکار از آنجا استخراج شد قرار شد منابع آن موقع ۱۳۰۰ میلیارد تومان برای این ۲۴ راهکار اختصاص پیدا کند.
قاضی‌پور در اعتراض به این سخنان گفت: قرار نبود آب را ببرند به استان‌های دیگر و زمین‌های کشاورزی خودشان را آب یاری کنند خبر دارم ۴۰ هزار هکتار زمین‌های گل فرج که شیبشان به سمت ارس است به نام احیای دریاچه ارومیه و با پول دریاچه ارومیه برای افراد خاص آبیاری شده است.
جلال‌زاده گفت: باید آب بهینه به کشاورز داده شود. ما الان ۹۳ درصد آب مصرفی‌مان در حوزه کشاورزی است و اگر یک سوم این آب به شکل کشاورزی مدرن و تحت فشار ارائه شود در حقیقت آب مناسب و بهینه در اختیار کشاورزان قرار می‌گیرد.در ادامه این مناظره حیدری مجری مناظره خطاب به معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: شما گفتید ما از خیلی وقت پیش این خطرات را گوشزد کرده بودیم اما کو گوش شنوا؟ چه کسانی گوش شنوا نداشتند؟
کیخا گفت: مکاتباتی اکنون در دست دارم که از سال ۷۹ به امضای خانم ابتکار رئیس محیط زیست وقت رسیده که این نکات را به وزیر نیروی وقت و معاون اول رئیس جمهور در آن زمان تمام پیش‌بینی‌ها و اتفاقاتی که الان افتاده را گوشزد کرده بودند و همان زمان هشدار داده شده بود که اگر این روند ادامه پیدا کند دریاچه ارومیه را از دست خواهیم داد.
حیدری گفت: مدیریت غلط آب با چه کسی بوده با وزارت نیرو، استانداری یا کجا؟
کیخا گفت: خیلی جلسه گذاشتیم و صحبت کردیم واقعیت این است که مردم انتظار دارند کاری کنیم و مشکل حل شود. آیا آقایان منکر این می‌شوند که بعد از انقلاب و از سال ۵۸ تا ۹۰ سطح زیر کشت کشاورزی از ۱۵۸ هزار هکتار به ۴۵۰ هزار هکتار رسیده.
وحید جلال زاده، استاندار آذربایجان غربی نیز درباره علل ساخت جاده دریاچه ارومیه گفت: مردم ارومیه نیاز داشتند که ترددشان به مرکز کشور و پایتخت کوتاهتر شود و مشکلات امنیتی_شان حل شود. اما مقامات محلی در هر دوره تصمیم گیرنده نهایی برای جاده شهید کلانتری نبوده اند.
مناظره کنندگان در پاسخ به پرسش‌‌های مردمی که در برنامه مناظره که در خصوص بررسی وضعیت دریاچه ارومیه درحال برگزاری است مطرح کردند.
محمد درویش، عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌هاو مراتع کشور در پاسخ به پرسش مردمی مبنی بر اینکه چرا با آنکه مشکل دریاچه ارومیه از دهه هفتاد شروع شده است ولی تاکنون اقدامی نشده گفت: یکی از دردهای ما این است که ظرفیت‌سازی در محیط زیست انجام نشده است.
نادر قاضی‌پور نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به پرسش مردمی مبنی بر اینکه چرا خانم ابتکار را در خصوص دریاچه ارومیه متهم می‌کنید؛ وی در ۸ سال گذشته در سازمان محیط زیست نبوده است؟ گفت: در مدیریت خانم ابتکار پروژه‌های متعددی احداث شد که به مشکل فعلی دریاچه ارومیه کم لطمه نزد.
قاضی‌پور با اشاره به بیانات محمد درویش خاطرنشان کرد: یک مشکل زیست محیطی را نباید امنیتی کنیم افرادی به واسطه محیط زیست هنوز در زندان هستند.
منصور حقیقت پور نماینده مردم اردبیل در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به پرسش مردمی مبنی بر اینکه چرا نمایندگان برای احداث سد به دولت فشار می‌آورند گفت: مطالبات منطبق بر آمایش سرزمینی است و طرحی را به حوزه‌ای تحمیل نمی‌کنیم.وی تأکید کرد: در حوزه دریاچه ارومیه سدهای اصلی قبل از انقلاب ساخته شده است.
در ادامه این مناظره احمد کیخا معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت از محیط زیست در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا سازمان باید بعد از فاجعه وارد اقدام شود؟ آیا نمی‌توان قبل از وقوع اتفاق جلوی آن را گرفت گفت: در گذشته هشداری زیادی مبنی بر دریاچه ارومیه داده‌ایم.
کیخاه افزود: در قانون اساسی هر گونه فعالیتی که مبتنی بر تخریب محیط زیست شود ممنوع است.
وی تأکید کرد: اهمیت بهینه سازمان حمایت از محیط زیست به نوع نگاه دولتمردان بستگی دارد اگر آن‌ها به مسائل محیط زیست توجه داشته باشند می‌توان خیلی از مشکلات را حل کرد.