مزیت و معایب خریدهای مجازی

معصومه نیکنام
گروه گزارش: این روزها علاوه بر فروشگاه های اینترنتی شاهد کانال های مختلفی از فروش انواع و اقسام کالا در فضای تلگرام هستیم خیلی از افراد برای راه انداختن کسب و کار سالم به چنین فضایی روی آورده و یک مغازه مجازی را در چنین فضایی راه اندازی کرده اند که این کانال ها به دلیل معرفی کالا و عموما قیمت های مناسب و حتی ارسال رایگان مورد استقبال قرار گرفته است در کنار این نوع کانال ها برخی از فروشندگان نیز در کنار داشتن مغازه برای تبلیغات اقلام مغازه خود نیز کانالی راه انداخته تا ضمن معرفی کالا اقدام به فروش و ارسال کالای مورد نیاز برای افرادی کنند که وقت چندانی برای خرید های حضوری ندارند.
اما باید آگاه بود که در کنار تمام این مزایا و کارکردهای مثبت فضای مجازی به ویژه تلگرام که مورد استفاده بسیاری از ایرانیان است، برخی نیز به دنبال سوء استفاده از این فضا هستند به گونه ای که در قالب راه اندازی سایت یا کانال های خرید آن لاین اقدام به فریب مردم کرده و از این کار هیچ ابایی ندارند.
بر این اساس در این شرایط افزایش سطح آگاهی و کسب آموزش هایی می تواند بسیار موثر بوده و از بسیاری از کلاهبرداریها جلوگیری کند و از مزایای خوب خرید اینترنتی از جمله صرفه‌جویی در وقت کاربران، مزایایی چون امنیت در جابجایی پول، کاهش هزینه‌های بازاریابی، صرفه‌جویی اقتصادی و افزایش فرصت‌های شغلی و غیره بهره برد.
در ذیل به نمونه ای از کلاهبرداری های اینترنتی اشاره می شود:
*دستگیری کلاهبردار ۸۰۰ میلیون ریالی از مشتریان خرید اینترنتی سایت‌های آگهی رایگان
شخصی با ارائه مرجوعه قضایی به پلیس اظهار داشت فردی، کالایی را برای جهت فروش در سایت دیوار قرار داده که بنده تماس گرفتم و مبلغ مورد نظر را برای وی واریز کردم ولی بعد از واریز مبلغ مورد نظر، فروشنده دیگر پاسخگو نبود.
در ادامه روند رسیدگی به این پرونده، چند شخص دیگر نیز با ارائه مرجوعه قضایی به این پلیس مراجعه و در خصوص خرید از سایت دیوار و عدم وصول اقلام مورد نظر و پاسخگو نبودن فروشنده شکایت کردند در نهایت مشخص شد شکایات اخیر با عنوان کلاهبرداری از طریق سایت مورد نظر در مورد فروش اجناس توسط یک نفر بوده است.با انجام اقدامات تخصصی و شگردهای خاص پلیسی متهم که در یکی از استان های همجوار سکونت داشت شناسایی و ضمن هماهنگی با مقام قضایی دستگیر و به همراه ادله مکشوفه از وی به این پلیس انتقال داده شد.در ادامه بررسی پرونده با توجه به بازجویی متهم، مستندات و ادله به دست آمده، وی به فعالیت در حدود دو سال کلاهبرداری به مبلغ ۸۰۰ میلیون ریال اعتراف کرد.این در حالی است که پلیس بارها تذکر داده که پیش از انجام هر گونه خریدی آدرس و شماره تلفن واقعی فروشنده اینترنتی را بررسی کنید و نسبت به صحت آن اطمینان حاصل کنید که بعدها مشکلی پیش آمد این آدرس و شماره تلفن در دست شما بوده و بتوانید به آنها مراجعه کنید.از سوی دیگر قبل از خرید باید شرایطی را بررسی کنید مثلا اینکه می‌توانید آن محصول را برگردانده و پول خود را دریافت کنید؟ و دیگر اینکه هر نوع اطلاعات ثبت شده که مربوط به این معامله است و شامل تمام نامه‌های الکترونیک ارسالی به فروشنده و دریافتی از فروشنده است، را ذخیره کرده و از آنها پرینت بگیرید.
*فروشنده قلابی لوازم خانگی در فضای مجازی، دستگیر شد
در پرونده دیگری متهمی با استفاده از سایت‌های مختلف و درج تبلیغات کذب اقدام به کلاهبرداری از کاربران فضای مجازی می کرد.
در پی وصول یک فقره پرونده مبنی بر کلاهبرداری اینترنتی اقدامات اولیه شناسایی متهم یا متهمین در دستور کار کارآگاهان پلیس فتا قرار گرفت. با توجه به مستندات ارائه شده توسط شاکی و تحقیقات مقدماتی مشخص شد متهم با استفاده از سایتهای تبلیغاتی اقدام به تبلیغ کالاهای لوازم خانگی کرده است. در جریان رسیدگی پرونده چندین پرونده مشابه به پلیس فتا ارجاع، که مشخص شد متهم با ترفندهای مشابه و به صورت سریالی اقدام به کلاهبرداری از کاربران فضای مجازی کرده است. با پیگیری و جمع آوری ادله دیجیتال مرتبط با پرونده توسط کارشناسان پلیس فتا، محل سکونت متهم در یکی از شهرستان‌های اطراف تهران شناسایی شد و با هماهنگی مقام قضایی و اخذ دستورات لازم، طی یک عملیات غافلگیرانه و پلیسی متهم دستگیر و تعداد قابل توجهی سیم کارت، گوشی تلفن همراه و سایر اقلام و تجهیزاتی که در این امر مجرمانه مورد استفاده قرار می‌گرفت از منزل متهم کشف و جمع آوری شد.
در تحقیقات فنی صورت گرفته، متهم با مشاهده شواهد و قرائن موجود به بزه خود اعتراف و انگیزه خود را کسب منفعت مالی عنوان کرده بود. در این پرونده متهم با استفاده از ترفندهای مختلف و ناآگاهی برخی کاربران در راستای خرید اینترنتی مرتکب این کلاهبرداری شده است.
*چگونه با اطمینان خاطر،خرید خود را از طریق اینترنت انجام دهیم؟
چگونه در اینترنت به خرده فروشان اعتماد کنیم و در دام دسیسه های کلاهبرداری نیافتیم؟ هر روز میلیون ها نفر بدون هیچ گونه مشکلی در اینترنت خرید می کنند. با داشتن کمی شجاعت و دانش، شما می توانید از ایجاد مشکلات مربوط به تجارت الکترونیکی جلوگیری کنید در ابتدا باید خطرات خرید های اینترنتی را بشناسیم:
۱-خطرات خرید های اینترنتی را بشناسیم
• خرید کالاهایی که تحویل داده نمی شوند.
• ارائه کالاهایی که با خصوصیات گفته شده در سایت مطابقت ندارند
• تاخیر ها و زحمت هایی که خرید آنلاین دارد
• خدمات ضعیف پس از فروش
• سوء استفاده از کارت های اعتباری شما
۲-با فروشندگان مطمئن و معروف معامله کنید
• فروشندگان دارای اعتبار را انتخاب کنید بویژه زمانی که از اشخاص خاصی خرید می کنید
• در جستجوی مدارک واقعی مانند جزئیات آدرس و شماره تلفن برای برقراری ارتباط باشید
• فقط با بازدید از وب سایت افراد یا شرکت ها در مورد آنها قضاوت نکنید
• وقتی که در حال خرید از شرکت های خارجی هستید، به طور خاص خیلی حساس باشید
• سیاست فروشندگان در حفظ حریم شخصی و بازپرداخت مبلغ کالا را بررسی کنید
• از روش های مناسب و ایمن برای پرداخت پول در اینترنت استفاده کنید تا در صورت عدم تحویل کالا از اطلاعات مالی و بانکی شما تا حدی محافظت شود
۳-از یک وب سایت مطمئن استفاده کنی
۴-از دسیسه های کلاهبرداری بر حذر باشید • اگر شرایط (یک معامله) خیلی بیشتر از حد واقعی ،عالی به نظر برسد، احتمالا حقه ای در کار است. در اینترنت به بررسی اطلاعات راجع به این شرکت بپردازدید و بررسی کنید که آیا شخصی قبلاً با این مشکل مواجه شده است • از طرح های کار در خانه که وعده می دهند به راحتی می توانید درآمد کسب کنید و هیچ وقت هزینه ای نپردازید، اجتناب کنید
• از شرکت های معتبر خرید کنید
• به شدت از هر چیزی که در پیام های ناخواسته یا هرزنامه ها (Spam) ارائه و تبلیغ می شود، اجتناب و دوری کنید
۵-فروش آنلاین
اگر شما شرکتی دارید که بخش فروش آنلاین دارد،:• مشتریان و عرضه کنندگان جدید را از طریق اطلاعات منتشر شده در مورد آنها (مانند شماره تلفن یا آدرس) شناسایی کنید
• قبل از ارسال هر نوع کالایی به صورت نسیه، گزارشی از وضعیت اعتباری مشتریان خود تهیه کنید.
* توصیه های پلیس برای انجام خرید های آن لاین
۱-قیمت و اصالت کالا را قبل از خرید بررسی کنید و حتما قبل از اینکه خرید خود را نهایی کنید، کالای مد نظر خود را از جهات مختلفی چون اصالت، قیمت و خدمات بررسی و با فروشگاه های دیگر مقایسه کنید تا مبادا متضرر شوید.
۲هرگز از کامپیوتر ها و شبکه های عمومی برای انجام خرید اینترنتی استفاده نکنید چراکه شبکه های عمومی نسبت به شبکه اینترنت شخصی شما به مراتب نا امن تر است بنابراین از شبکه های عمومی فقط برای گشت و گذار و سرگرمی و تحقیق در اینترنت استفاده کنید و هرگز از آنها برای انجام تراکنش های مالی استفاده نکنید .
۳حتما آدرس سایت مربوطه را خودتان تایپ کنید و از لینک های موجود داخل ایمیل استفاده نکنید .
۴- فروشگاه‌های اینترنتی قانونی و مورد اطمینان معمولا، قبل از ارسال کالا و بعد از انجام خرید، مورد خرید را به شما از طریق اس ام اس یا ایمیل گزارش می دهند و از شما تاییدیه خواهند گرفت .
۵-اگر قصد خرید اینترنتی دارید عجله نکنید و با دقت فرآیند خرید را انجام دهید و نسبت به تهدیدات امنیتی سایبری و کلاهبرداری¬های این فضا مطلع باشید. کاربران در زمان انجام این نوع از خریدها باید بیشتر از هر زمان دیگری تامین امنیت خود را جدی بگیرند. ۶- نماد اعتماد الکترونیکی با یک آرم مشخص در صفحه¬ نخست سایت مورد نظر قابل مشاهده است که برای بررسی اصالت آن نماد می¬توان روی آن کلیک کرده و اطلاعات فروشگاه را در آنجا مطالعه کرد.فعالیت دارندگان نماد دائم الکترونیکی از نظر قانونی مورد تائید است.
۷-از امنیت سیستم یا رایانه¬ای که از آن خرید آنلاین خود را انجام می¬دهید مطمئن باشید
۸-در پرداخت¬های آنلاین از طریق درگاه¬های بانکی به دستورالعمل¬های امنیتی آن توجه شود.
به گزارش آرازآذربایجان به نقل از ایرنا ، عدم توجه به تذکر پلیس فتا در خصوص خریدهای اینترنتی موجب شده تا بعد از اینکه فرد از یک وب‌سایت غیر معتبر خرید کرده و وجه را از طریق درگاه الکترونیک یکی از بانک‌های عضو شتاب پرداخت می‌کند حتی بعد از گذشت ماه‌ها موفق به دریافت کالا یا خدمات خریداری شده، نشده است و با پیگیری‌های وی وجه پرداختی نیز مسترد نشده است، از این رو پلیس فتا به تمام کاربران اینترنتی که قصد خرید الکترونیکی را دارند توصیه اکید می‌کند تا از فروشگاه‌هایی که دارای نماد اعتماد الکترونیکی از مرکز توسعه تجارت الکترونیک وزارت صنعت و معدن تجارت هستند، خرید کنند.
EMAIL.agazadeh1@gmail.com