مرزهای مشترک آذربایجان غربی شاهراه خروج ازبحران اقتصادی ملی

گروه اقتصادی :آذربایجان غربی با حدود ۲۵۲ کیلومتر مرز مشترک به همراه سهم ۵۵ درصدی از صادرات کالاهای غیرنفتی به کشور عراق، نقش مهمی در توسعه تجارت خارجی در کشور و منطقه بر عهده دارد.
بررسی تازه‌ترین آمار تجارت خارجی نشان می‌دهد، ۵ کشور عمده مقصد صادرات ایران در نیمه نخست سال جاری به ترتیب چین، عراق امارات متحده عربی، افغانستان و هند هستند.
عراق دومین کشوری است که میزبان عمده کالاهای صادراتی ایران در نیمه نخست سال جاری بوده است، به‌گونه‌ای که در این مدت ۹ میلیون و ۶۱۸ هزار تن کالا به ارزش ۴ میلیارد و ۵۶۴ میلیون دلار به این کشور کالا صادرشده است که ازلحاظ وزنی ۱۶٫۹۸ درصد و ازلحاظ ارزش ۱۹٫۷۴ درصد از کل ارزش صادرات ایران را شامل می‌شود.توجه بیش‌ازپیش به‌خصوص رسمی شدن مرز کیله سردشت می‌تواند زمینه رشد مبادلات اقتصادی دو طرف باشددر این میان آذربایجان غربی با داشتن حدود یک هزار کیلومتر مرز مشترک با ترکیه، جمهوری آذربایجان و عراق از مزیت بالای صادرات کالاهای غیرنفتی بهره می‌برد که دراین‌بین اقلیم کردستان عراق از جایگاه خاصی برای توسعه صادرات استان برخوردار است.
این استان از طریق سه شهرستان اشنویه پیرانشهر و سردشت با اقلیم کردستان عراق مرز مشترک دارد و هم‌اکنون مبادلات استان با کشور عراق از طریق گمرک حاج عمران در پیرانشهر و کیله در سردشت صورت می‌گیرد.
در سال‌های اخیر ساماندهی و تسهیل قوانین گمرکی در استان موجب افزایش میزان صادرات کالاهای استان و کشور از طریق آذربایجان غربی به عراق شده است که در این میان توجه بیش‌ازپیش به‌خصوص رسمی شدن مرز کیله سردشت می‌تواند زمینه رشد مبادلات اقتصادی دو طرف باشد.در ماه‌های اخیر شاهد حضور گسترده تجار و بازرگانان خارجی ازجمله عراق در بازارچه و گمرکات مرزی و افزایش میزان خرید کالا هستیم که این امر فرصت خوبی برای رشد صادرات کالاها به خارج از کشور فراهم کرده است.
هرچند در کنار این فرصت حرف‌وحدیث‌هایی مبنی بر کاهش کالا در استان‌های مرزی نیز به میان آمده اما با ممنوعیت خروج کالاهای اساسی ازجمله ارزاق عمومی جای هیچ نگرانی نبوده بلکه این امر زمینه‌ای برای فروش کالاهای ایرانی از طریق بازارچه و گمرکات مرزی استان که دروازه ورود ایران به بازارهای اروپایی هستند فراهم کرده که باید از آن بهینه استفاده کرد.توجه به فرصت‌های به وجود آمده در استان‌های مرزی می‌تواند راهکار مناسبی برای خروج از بحران‌های اقتصادی کشور و استان باشد.
۵۵ درصد از صادرات آذربایجان غربی به کشور عراق صورت می‌گیرد
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی گفت: سالانه ۵۰ الی ۵۵ درصد از صادرات کالاهای استان به کشور عراق انجام می‌شود که نشان‌دهنده اهمیت بازارهای این کشور است.جعفر صادق اسکندری با اشاره به هم‌مرزی استان با سه کشور عراق، ترکیه و جمهوری آذربایجان افزود: باوجوداینکه آذربایجان غربی تنها استان هم‌مرز با ترکیه است اما به دلیل دسترسی ترکیه به بازارهای اروپایی سهم صادراتی کالاهای ایران و استان به این کشور ناچیز است اما در مقابل بیشترین حجم کالاهای صادراتی استان به کشور عراق صورت می‌گیرد.
وی با بیان اینکه با ساماندهی بازارچه و گمرکات مرزی در شهرهای پیرانشهر و سردشت هرسال شاهد رشد روزافزون میزان صادرات کالاها به کشور عراق هستیم اظهار داشت: سیمان، محصولات کشاورزی، میوه و مصنوعات پلاستیکی بیشترین کالاهای صادراتی به کشور عراق است.اسکندری با اشاره به شرایط اقتصادی کشور و اعمال تحریم‌های ظالمانه علیه کشورمان عنوان کرد: این شرایط هرچند بر بازار تولید و صادرات و واردات تأثیرگذار بوده ولی در حال حاضر به دلیل کاهش ارزش پول کشورمان شاهد حضور گسترده تجار و بازرگانان عراق و کشورهای همسایه به گمرکات و بازارچه‌های مرزی کشور به‌خصوص استان هستیم.
صدور و خروج کالاهای اساسی و ارزاق عمومی از مرزهای کشور ممنوع است
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی حضور گسترده تجار خارجی به‌خصوص عراقی به دلیل شرایط موجود اقتصادی در بازارچه‌ها و گمرکات مرزی را طبیعی دانست و عنوان کرد: برای جلوگیری از کمبود کالاهای اساسی مردم در استان به‌خصوص بازارچه‌های مرزی و گمرکات کشور، خرید و صدور کالاهای اساسی و یارانه دار ممنوع شده است.اسکندری با اشاره به اعمال محدودیت‌های خرید و صادرات توسط سازمان توسعه تجارت خارجی، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز افزود: خرید و صدور کالاهای اساسی، ارزاق عمومی و یارانه دار هم‌اکنون از مرزها و گمرکات ممنوع است.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی با تأکید بر اینکه با ممنوعیت صدور کالاهای اساسی خرید سایر کالاها توسط تجار خارجی به‌خصوص عراق موجب افزایش صادرات شده و به نفع کشور و استان است گفت: در زمینه سیب عراق یکی از بازارهای سنتی و اصلی سیب ایرانی به‌خصوص استان است که امسال پیش‌بینی می‌شود رشد ۲۰ الی ۲۵ درصدی صادرات سیب به خارج از کشور به‌خصوص عراق را شاهد باشیم.
اسکندری میزان صادرات استان طی سال جاری را با رشد ۶۰ درصدی بالای ۳۰۰ میلیون دلار عنوان کرد و گفت: از این میزان ۵۰ الی ۵۵ درصد به کشور عراق بوده است.
استقبال گسترده تجار عراق از بازارهای ایرانی
رئیس گمرک کیله سردشت که نزدیک‌ترین مرز ایران به عراق محسوب می‌شود معتقد است استقبال تجار خارجی به‌خصوص عراقی طی ماه‌های اخیر از بازارچه و گمرکات مرزی و نیز افزایش میزان صادرات ارتباط خیلی مستقیمی با شرایط اقتصادی و کاهش ارزش پول ملی ندارد.
سیمان پاکتی، مواد شوینده و بهداشتی، پوکه معدنی، مواد غذایی و آشامیدنی، آبگرمکن، ایزوگام، مصنوعات پلاستیکی و فلزی و شیشه ای اقلام صادراتی به عراق هستند سعید احمدآبادی با بیان اینکه هرسال شاهد افزایش میزان صادرات کالاهای ایرانی به کشور عراق هستیم عنوان کرد: این میزان امسال با رشد ۲۰۰ درصدی به ۹۰ میلیون دلار رسیده که نشان از علاقه‌مندی تجار عراقی برای خرید کالاهای ایرانی است.
وی ارزانی قیمت و به‌صرفه بودن کالاهای ایرانی با توجه به کیفیت بالا، حمل‌ونقل سریع و آسان را از مهم‌ترین دلایل افزایش استقبال تجار عراقی از کالاهای ایرانی دانست و گفت: سیمان پاکتی، مواد شوینده و بهداشتی، پوکه معدنی، مواد غذایی و آشامیدنی، آبگرمکن، ایزوگام، مصنوعات پلاستیکی، فلزی و شیشه‌ای اقلام صادراتی به عراق هستند.احمدآبادی با بیان اینکه سال گذشته نیز شاهد افزایش میزان صادرات به کشور عراق بودیم خاطرنشان کرد: روان‌سازی و تسهیل شرایط گمرکی برای تجار خارجی ازجمله عراق در کنار اشتراکات فرهنگی، اجتماعی و حتی اقتصادی از دلایل دیگر استقبال عراقی‌ها از کالاهای ایرانی است.
گمرک کیله سردشت به سامانه جامع امور گمرکی کشور متصل است
وی با بیان اینکه کاهش ارزش پول ملی و شرایط اقتصادی هرچند بی‌تأثیر بر استقبال تجار خارجی ازجمله عراقی از بازارچه و گمرکات استان و کیله سردشت نیست افزود: این گمرک با داشتن فاصله ۲۰ کیلومتری با اولین شهر در اقلیم کردستان عراق، نزدیک‌ترین گمرک به کشور عراق به شمار می‌رود.احمدآبادی با بیان اینکه در حال حاضر گمرک سردشت متصل به سامانه جامع امور گمرکی کشور است افزود: در این سامانه صادرکنندگان نیاز به مراجعه حضوری ندارند و بدون مراجعه به گمرک می‌توانند از طریق اینترنت امور صادرات خود را انجام دهند.
رئیس گمرک کیله سردشت خواستار رسمی شدن این گمرک شد و گفت: با رسمی شدن گمرک کیله سردشت فعالیت این گمرک ضمن نظم دهی و ساماندهی ۲۴ ساعته شده و شاهد رشد بیش از وضعیت کنونی صادرات از این گمرک خواهیم بود.اظهارات اسکندری و احمدآبادی در خصوص افزایش صادرات از بازارچه مرزی سردشت در حالی عنوان می‌شود که نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی چندان از وضعیت موجود بازارچه و گمرکات مرزی راضی نیست و گلایه‌منداست.
هادی بهادری اظهار داشت: شرایط به وجود آمده در پی مشکلات اقتصادی کشور به‌جای تهدید فرصتی برای تولیدکنندگان داخلی است تا از طریق استان‌های مرزی زمینه حضور در بازارهای کشورهای همسایه و حتی اروپایی را فراهم کنند اما این امر نیازمند برنامه‌ریزی و نظارت اصولی از سوی مسئولان است.
ضرورت افزایش کنترل و نظارت بر بازارچه و گمرکات مرزی
وی با اشاره به خرید گسترده تجار و بازرگانان کشورهای همسایه بخصوص عراق از بازارچه و گمرکات مرزی آذربایجان غربی اظهار داشت: به دلیل بی‌دقتی و کم‌توجهی مسئولان و نبود نظارت کافی در بخش محصولات کشاورزی شاهد خرید گسترده کشورهای همسایه و عراق هستیم که این امر در ماه‌های آتی موجب کمبود برخی محصولات در کشور و استان می‌شود.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: اگر مسئولان و تولیدکنندگان استان به‌جای فروش خام برخی محصولات ازجمله کشاورزی اقدام به فرآوری محصولات کرده و صادرات داشته باشند، زمینه‌ساز رونق اقتصادی در استان و منطقه خواهد شد.
بهادری با تأکید بر ممنوعیت صدور کالاهای اساسی از طریق مرزها خواستار افزایش نظارت و بازرسی در بازارچه و گمرکات مرزی شد و گفت: آذربایجان غربی از سالیان دور با سه کشور ترکیه، عراق و جمهوری آذربایجان تبادلات اقتصادی خوبی دارد و شرایط فعلی نیز باید زمینه‌ساز حضور کالاهای ایرانی به‌صورت فرآوری شده و مناسب در بازارهای این کشورها و حتی بازارهای اروپایی شود.
به گزارش آرازآذربایجان به نقل از مهر، دشمنان نظام با اعمال تحریم‌های بی‌رحمانه سعی در فلج کردن اقتصاد کشور دارند این در حالی است که ملت ایران چهار دهه است ثابت کرده تن به‌زور نمی‌دهد، بلکه با اقتصاد مقاومتی و توجه به تولید کالای ایرانی پاسخ قاطع دیگری به تحریم‌های اقتصادی دشمنان خواهد داد.
Arazazarbaijan.aghtesadi@gmail.com