لزوم اطلاعرسانی برای تغییر الگوی کشت در حاشیه دریاچه ارومیه
گروه اقتصادی: با توسعه کشت محصولاتی که دارای آستانه تحمل بالاتری نسبت به شوری در مقایسه با سایر محصولات زراعی و باغی دارند، در الگوی کشت ارائه شده برای دشتهای اطراف دریاچه از جمله تبریز جایگزین کشت محصولاتی مانند پیاز و یونجه میشود.
دریاچه ارومیه یک ثروت طبیعی بسیار بزرگ است و اگر این دریاچه خشک شود کشاورزی رو به نابودی میرود، زیرا یک کویر نمکی به وسعت بیش از ۴ هزار و ۴۰۰ کیلومتر مربع تشکیل میشود و ابعاد این کویر نمک باعث میشود که آب و هوای منطقه تغییر کرده و نمک به سمت مزارع حرکت کند.
همچنین اختصاص ۹۰ درصد منابع آبی منطقه به بخش کشاورزی، تبخیر زیاد در پی گرم شدن هوا و برداشت غیرمجاز از آبهای زیر زمینی در پی حفر چاه از دلایل خشک شدن دریاچه ارومیه است. کارشناسان ابراز داشتهاند در صورت خشک شدن این دریاچه هوای معتدل منطقه تبدیل به هوای گرمسیری با بادهای نمکی خواهد شد و زیست محیط منطقه را تغییر خواهد داد.
از سوی دیگر، بهرهبرداری بیرویه از زمینهای کشاورزی، استفاده بیش از اندازه از آبهای زیرزمینی، چرای مفرط مراتع، تخریب اراضی جنگلی و مرتعی و توسعه شهری باعث افزایش بیابانها در این حوزه را میتواند تشدید کند.
این امر علاوه بر تخریب و کاهش حاصلخیزی خاک و گسترش فرسایش آبی و بادی، افزایش سیلهای مخرب و آلودگی هوا و ایجاد پدیده گرد و غبار را نیز در پی خواهد داشت.
با توسعه کشت محصولاتی که دارای آستانه تحمل بالاتری نسبت به شوری در مقایسه با سایر محصولات زراعی و باغی دارند، در الگوی کشت ارائه شده برای دشتهای اطراف دریاچه از جمله تبریز، جایگزین کشت محصولاتی مانند پیاز و یونجه میشود.
از این طریق، بیش از ۱۷٫۱۶۷ درصد در آب مصرفی سالانه این دشت در بخش کشاورزی صرفهجویی شده که معادل ۱۸ میلیون و ۹۰۱ هزار و ۸۹۳ متر مکعب خواهد بود.
این در حالی است که تجدید نظر کلی در شیوه کشت اراضی حاشیه دریاچه ارومیه یک ضرورت و یک اولویت اساسی برای کشاورزی استان باید باشد و تغییر روش کاشت محصولات کشاورزی خصوصاً گسترش کشت محصولات کم آب و تغییر الگوی کشت با توسعه سطوح زیر کشت پسته در حاشیه دریاچه ارومیه با توجه به تحمل بالای این محصول به کم آبی با هدف جلوگیری هرچه بیشتر از وقوع فاجعه زیست محیطی در شهرستانهای حاشیه این دریاچه در راستای حمایت مستقیم از بهرهبرداران بخش کشاورزی، از جمله اقداماتی است که باید توسط سازمان جهاد کشاورزی در اراضی حاشیهای دریاچه، با جدیت دنبال و پیگیری شود.
با توجه به خشکسالیهای اخیر، وضعیت دریاچه ارومیه در زمان حاضر بحرانی و حساس است که باید در برنامههای پیشبینی شده بازنگری صورت گیرد، و طرحهای کوتاه مدت به سرعت اجرا شود تا این زیست بوم با ارزش بینالمللی از وضعیت بحرانی خارج شود.
این در حالی است که برای حفظ و تامین آب در حوزه آبریز دریاچه ارومیه تغییر الگوی کشت محصولات کشاورزی یک ضرورت است و گسترش کاشت محصول با ارزش پسته در حاشیه دریاچه ارومیه ضمن اینکه موجب کاهش آسیبهای ناشی از پسرفت آب این دریاچه در بخش کشاورزی میشود بلکه با توجه به بالا بودن قیمت این محصول در مقایسه با سایر محصولات کشاورزی، به لحاظ اقتصادی نیز برای کشاورزان منطقه بسیار میتواند دارای اهمیت باشد.
ارقامی مانند درخت پسته به دلیل تحمل به کم آبی و شوری، سازگاری مناسبی با مناطق حاشیه دریاچه ارومیه داشته و وجود درختان پسته با عمری در حدود یک قرن در جزیره اسلامی و روستاهای اطراف آن، حاکی از قابلیت منطقه در توسعه سطوح باغات این محصول دارد.از سوی دیگر بیش از نود درصد کشت پسته در آن سوی دریاچه ارومیه یعنی سمت آذربایجان شرقی انجام شده و تاکنون اقدامات موثر و تشویقی از سوی مسئولین استان آذربایجان غربی برای ترویج کاشت این محصول با ارزش گزارش و اطلاع رسانی نشده است.
در پی خشک شدن دریاچه ارومیه آبهای سطحی آذربایجان در حال شور شدن است و در برخی مناطق شوری آب به حدی است که امکان کاشت محصولاتی چون گندم مهیا نیست ولی برای برخی محصولات از جمله پسته شرایط خوبی فراهم شده و باعث شده تا برخی از کشاورزان به کشت این محصول گرانقیمت روی آورند.
به عبارتی با خشک شدن دریاچه ارومیه کشاورزان حاشیه این دریاچه با تغییر کاربری اراضی خود، به کاشت پسته روی آوردهاند.
به دلیل تحمل به کم آبی و شوری درخت پسته و در نتیجه سازگاری مناسب آن با مناطق حاشیه دریاچه ارومیه کشاورزان این مناطق به طور گسترده به کاشت این محصول با ارزش روی آوردهاند.
این در حالی است که گسترش کاشت این محصول با ارزش ضمن اینکه موجب کاهش آسیبهای ناشی از پسرفت آب این دریاچه در بخش کشاورزی میشود بلکه با توجه به بالا بودن قیمت این محصول در مقایسه با سایر محصولات کشاورزی، به لحاظ اقتصادی نیز برای کشاورزان منطقه بسیار میتواند دارای اهمیت باشد.ارقامی مانند درخت پسته به دلیل تحمل به کم آبی و شوری، سازگاری مناسبی با مناطق حاشیه دریاچه ارومیه داشته و وجود درختان پسته با عمری در حدود یک قرن در جزیره اسلامی و روستاهای اطراف آن، حاکی از قابلیت منطقه در توسعه سطوح باغات این محصول دارد.این در حالی است که مسئولان سازمان جهاد کشاورزی بر لزوم اطلاع رسانی برای تغییر الگوی کشت در حاشیه دریاچه ارومیه تاکید دارند و معتقدند که ارائه طرح الگوی کشت جایگزین از وظایف ذاتی است.
نوشته شده توسط admin در چهارشنبه, ۱۴ اسفند ۱۳۹۲ ساعت ۴:۴۸ ق.ظ