فولکلوروموزدا اولان اورمو

فولکلوروموزدا اولان اورمو

حاضیرلایان :اکبرسعادت
بو گولون آغری‌سی ، دونیا بویونجا
یئرگوی اونودوبدو اونو دویونجا
قانیمیز قوروسون ! گول قورویونجا
گلین بیز سو توکک ، اورمو گولونه
آنا دیلمیز: دونیادا بویوک، آدلیم، تاریخ‌ده قالان شهرلر چوخ دیرلار. بو شهرلرین بیر ایکی‌سیندن سونرا باشقا شهرلری گورمه‌میشم. بیلمیرم ده نئجه دیرلر. آنجاق اورمونو یاخشی تانی‌ییرام. اوزومه گوره یاخشی تانی‌ییرام. شهر شهرلی‌لی‌یین، شهره گلیب قالان‌لارین هامیسینا سیچرادیر.
اسکی زامانلاردان بری آذربایجان یوردوندا یئرلشن اورموگولو ، یاشاییش ساحه سینده توکنمز و ان دوغروسو اونودولماز رول ایفا ائدیب، دیرچه لیشه، اویانیشا و سونوچدا یاشاییشا معنا باغیشلاییب و بونو خالقین اینامنیدا شاعیرلرین قوشقوسوندا، یازارلارین یازیلاریندا تدقیقاقچی لارین تدقیقات لاریندا ، یارادیجیل لارین یارادیجیلق لاریندا ، بسته کار لارین و موغنّی لرین ماهنی لاریندا ، هابئله آتا سوزلرینده و آنالار اوخشامالاریندا اوخویوب ، گوروب ائشیدیب و دینله میشیک. اونودمایاق کی اورمو گولو تکجه اورمو شهرینه عایید دئییل، اورموگولو چئوره سینده یئرلشن تام کند و شهرلردن باشقا ،قوزئی آذربایجان، ساولان و سهند چئوره سینده یاشایان خالق و هابئله زنجان، اردبیل، تهران و باشقا باشقا شهرلرده یاشایان و دوغال سئور اینسان لارادا عاییدیر.
بوندان دولایی اورمو گولو اولوس لار آراسنیدا یوکسک دیه ره مالیک دیر و دئمک نه لازیم کی بین الخالق سویه ده دیه¬ری واردیر. بوقونودان واز کئچرکن دونورک اورمو گولونون ادبیاتیمیزدا و فولکلوروندا ائتگیلی یبندن . اورمو گولو خالقیمیزین سوسیال یاشامینندا و قوروجو تورن لرینده ده اونودولماز رول ایفا ائدیب دیر. آذربایجان خالقی نین قوچامان شاعیرلری اوز قوشقولاریندا و یا خود شعرلرینده یوکسک سویه ده، اورمو گولونون اوزللیک لری، گوزللیک لری شافاجیل خوصوصیتی، اکولوژیک تأثیری و… باره سنیده گوزل شکلیده توخانیب و اونون قوتسال اولدوغوندان سوز آچیب لار.
بولگه نین شاعیرلری اوز قوشدوغو قوشقو یا شعرلرنیده اورمو دنیزله باغلی، ماراقلانیب و معنالی شعرلر ، دیکله مه لر،چئشیدلی قوروم لاردا سؤیله ییب لر. بوشعرلر قوشما ، گرایلی مخمس، تجنیس، بایاتی، روباعی، غزل و سایر قالیب لرینده سویله نیب ، یازیلیب ، یاییلیب و یا دیلدن دیله سینه دفترلرینده ساخلانیب و سونوچدا ایندیکی نسیله تاپشیریلانیب و ایندی ده مجلیس لرده، توپلانتی لاردا، یئغیناجاقلاردا تویلاردا و باشقا باشقا تورن لرده دیله گلیب سویله نیرلر.
قوچامان خالق شاعیری رحمت لیک دده کاتیب اورمو دنیزی له ایلگی لی اؤزل ایز یارادیب دیر کی آدی » اورمو گولو « منظومه سی دیر. اورنک اوچون بو قیمت لی کیتابیندان بیر شعر گتیریریک …آیری باخیمدان آذربایجان و اوزللیک له اورمیه ، سولدوز ، قوشاچای سالماس، خوی ، تیکان تپه، سایین قالا و تبریز آشیقلاری ، اورمو دنیزی نی هئچ بیر زامان اونو تماییب و ایفا ائتدیک لری چاغلاردا، اورمو دنیزی له ایلگیلی ان گوزل و ماراقلی قوشمالاری ، گرایلی لاری ، مخمس لری بایاتیلاری و …
تویلاردا، توپلانتی لاردا و باشقا باشقا تورن لرده اورکدن دیله گتیریب و ائشیدن لری ، گورن لری و دینله ین لری ماراقلاندیریب لار.
شوبهه سیز اوخوجولار مندن ده یاخشی بیلیرلرکی ان قدیم زامانلاردان بری خوصوصی له اورموگولو قورومادان اونجه، ایلین تام گونلریندن علاوه اؤزل چاغلاردا و گونلرده ده مثلن یاز و یای چاغلاریندا اولکه نین هر بیر گوشه سیندن و بولگه میزین هر بیر چئوره سیندن، اورمو گولونون اطرافیندا چادیر قوروب، یئرلشن دن سونرا بو گولون شفاجیل سویوندان و هابئله فایدالی زیغیندان ماراقلانیب و بونونلا برابر، سئویش و شاد چاغلار توره نی یارادیبلار.گئجه لر داها گوزل منظره لر یارا نیردی چونکو یولچولار اود تونقارلاییب اونون چئوره سینده یئغیشارکن آشیقلار ، سازلارین سسلندیریب ، چالقیچی لار چالقی آلت لرین دیلّندیریب و بونلارلا یاناشی موغنی لر اوخویوردولار و اورموگولونون اطرافینداکی موسافیرلرده ذوقه گلیب و ایله نیردیلر .
موغنّی لرین و هابئله ماهنی اوخویانلارین سوزلرینده ، اورمو دنیزی بیر پارلاق دان اولدوز کیمی شعرلر و سوزلرده گوزه و قولاغا چارپیردی.
بئله کی من خاطیرلاییرام اورمو گولونون یام یاشیل چئوره سنیده بئله بیر تورن لر ، ایلنجه لر و ها بئله اونون شفاجیل خاصیّت لریندن فایدالانماق ان چوخو ایکی آی زاماندان آرتیق ایره لی گلمیردی چونکو هاوالار سویوقلاشیب و پاییز فصلی آردیندایدی. بئله لیک له بو شنلی یین باشلانغیجی یاز فصلین سون آیی نین ۱۵ – جی گونو و قورتولوشودا یای فصلی نین اورتا آیی یعنی قورا بیشرن آیین ۱۵ – جی گونو ایله قارشیلاشیردی.
ائله کی بو ایکی آی بیتیردی و هاوالار سرینله شیردی دییه ردیلر قویروق دونوب یا دولوب یا دوغوب دور. بوگوندن سونرا داها اورمو گولو ان آز یولچولارلا قارشیلاشاردی .
شفاهی خالق ادبیاتیمیزدا آشیق لار داها آرتیق اورموگولونه اؤنم وئریب و فستیوال لاردا توپلانتی لاردا و … دونیا اولوسلارا تا نیتدیریبلار و اونلاری بو ماراقلی ، فایدالی و شافاجیل دوغالی گورمه یه چاغیریب و دعوت ائدیبلر. آشیق فرهاد ، آشیق درویش ، آشیق یوسوف ، آشیق علسگر و… داخیلی و بین الخالق فستیوال لاردا سازین سسی و آغیز سوزلری له گوزل شکیل ده بو وظیفه نی یئرینه گتیریبلر.
یازار عالمینده ده قوجامان یازارلار اورمو دنیزه ان یاخشی توخانیب و اونم وئریبلر. ایسمائیل یوردشاهیان -ین اورمیای بنفش افسانه سی آدلی بیر کیتابی که فارسجا یازیبدیر ایرانین ادبی چاغداشیندا بویوک اهمیّته مالیک دیر. او بو کیتابدا اورمو دنیزله ایلگیلی افسانه وی رومانینی یئنی شعر یا دیکلمه قالیبینده یارادیبدیر. او بو اثرینده اورموی قوتسال و شوجاعت لی قیزین ساواشینی آشورون ایکینجی سارگون آدلی پادیشاهین لشگری له اوزه چکیبدیر.
شفاهی خالق ادبیاتیمیزدا اورمو اوچون سویله نن شعرلر آز دئییل. هردن بو سوزلرین کیم سؤیله دیغی ده بللی دئییل آمما گورکملی ماراقا مالیکدیرلر. اورنک اوچون بو شعرلردن بیریسی کی روباعی یاخود دوردجول قالیبینده دیر گتیریریک…
ائله بودور کی من بورایا عایدم.کوکوم بورادادیر. پاییز دا آرانلیق یئرلرده کوک سوز بوتالاری یئل نئجه اویانا بویانا آپاریر. من اویله سی اولماق ایسته میرم. من بیر سویود آغاجی تک زینه بیر چای قیراغیندا سس سیز سمیر سیز بیرچول ده کولگه سالماق ایسته ییرم…

نوشته شده توسط admin در دوشنبه, ۲۹ شهریور ۱۳۹۵ ساعت ۵:۲۴ ق.ظ

دیدگاه


+ هشت = 15