فلسفه حاکم بر تولیدات صدا و سیما نامعلوم است
گروه فرهنگی:کارشناس رسانه معتقد است اگر امام خمینی(ره) فرمودند که صداوسیما دانشگاه است به این معنی است که افراد بااطلاع توسعهیافته و تعالی یافتهای از آن خارج میشوند نه مثل این دانشگاههای عادی ما که اندکی اطلاعات و یک مدرک به دانشجویان میدهند.
تاکنون درباره سازمان صداوسیما یا به قول خودمان تلویزیون، حرفها، بحثها و نقدهای بسیاری در محافل، مجالس و رسانهها مطرح شده که هر یک از آنها ناظر به بخشی از مسائل، موضوعات یا ابتلائات صداوسیما بوده است. حالا بیش از ۴۰ سال از عمر صداوسیما در دوران انقلاب اسلامی میگذرد؛ در همه این سالها تلویزیون فراز و فرودهای پرشماری را تجربه کرده است؛ فرازها منتقدان صداوسیما را راضی و فرودها صدای اعتراض آنها را بلند کرده است.
گرچه در طول سالهای اخیر صداوسیما در بسیاری از مواقع دست به آزمون و خطا زده، اما اکنون دیگر فرصت چندانی برای آزمون و خطا باقی نمانده است؛ دوران پسا ۴۰ سالگی دوره کمال و پختگی است و انتظار همگانی این است که سازمان صداوسیما از این پس در مدار تکامل و بالندگی گام بردارد. با این وجود، عدهای از کارشناسان معتقدند که صداوسیما پس از گذشت ۴۰ سال، آنگونه که انتظار میرفت در اوج نیست و تا تبدیل شدن به دانشگاهی برای همه قشرها در سراسر کشور فاصله معناداری دارد.
برای روشنتر شدن ابعاد این مسئله، به سراغ محمودرضا امینی تحلیلگر و کارشناس حوزه رسانه و البته مدتی مسئول و دبیر در شورای نظارت بر صداوسیما رفتیم و با او در این باره به گفتوگو نشستیم. مشروح این گفتوگو را در ادامه از نظر میگذرانید:
محمودرضا امینی در مورد وضعیت سازمان صداوسیما گفت: من نه به عنوان یک بیننده و شنونده عادی بلکه به عنوان یک آشنا با رسانه به معنای عام و رسانه بزرگ صداوسیما به طور خاص و کسی که مدت قابل ملاحظهای در شورای نظارت بر این سازمان مسئولیت داشته و دبیر بوده و بعد از آن هم در گروههای مختلف سیاستگذاری و تولید محتوا و برنامههای مختلف دخیل بوده، اظهارنظر میکنم. با چنین تجربهای و از این منظر احساس میکنم که صداوسیما مثل یک انسان قوی جثه بیحال است. روح و خاصیت لازم را ندارد و به بیان بهتر، صداوسیما در شأن و طراز اقتدار، توان و اعتبار جمهوری اسلامی نیست.
وی افزود: مهمتر از آن در شأن رهبری بزرگوار و مرجعیت نظام نیست. چرا که ما انتظار داریم صداوسیما دانشگاه و سازنده باشد و تحرک ایجاد کند. گرچه دیدهایم که برخی از مسئولین هر از گاهی از تأثیرگذاری رسانهملی تشکر کردهاند اما آن مربوط به زمانی است که روی یک موضوع متمرکز میشود که کار خوبی هم است اما ما مسائل متعددی در کشور داریم که مغفول مانده است. صداوسیما مسئول تفکر، آگاهسازی، توجیه و تهییج مردم است. وقتی میگوییم آگاهسازی مردم در تمامی ابعاد سیاست، اقتصاد، امنیت، فرهنگ مسائل اجتماعی و … است. وقتی حادثهای رخ میدهد و این سازمان از آن خبر میدهد. به عنوان مثال برجام یک حادثه تاریخساز است در چنین رویدادی صداوسیما چقدر اطلاعرسانی کرد تا صرف نظر از مثبت یا منفی بودن آن، مردم بدانند برجام چیست؟
این پژوهشگر و کارشناس عنوان کرد: گاهی میبینیم که برایند کارهای کرده و نکرده صداوسیما برابر است و ما از تماشای یک فیلم تنها گذراندن وقت نصیبمان شده و دیگر هیچ! از موسیقی الّا اینکه یک دنگ و دونگی شنیدهایم حس دیگری پیدا نمیکنیم. اگر بگوییم صداوسیما مسئول سرگرمی مخاطب است، این کار هم میتواند جهتدار باشد وگرنه با یکقل دوقل هم میشود مردم را سرگرم کرد با یک موسیقی پاک روان هم میشود سرگرم شد.
امینی خاطرنشان کرد: مقام معظم رهبری هم فرمودهاند که درست است که انتصاب رؤسای سازمان صداوسیما توسط ایشان اتفاق میافتد اما نسبت به خیلی از برنامهها نقد دارند. معلوم نیست فلسفه حاکم بر تولیدات صداوسیما چیست؟ فلسفه باید بگوید که چه کاری و برای چه نتیجهای انجام میشود. اگر امام خمینی(ره) فرمودند که صداوسیما دانشگاه است به این معنی است که افراد با اطلاع توسعهیافته تعالی یافتهای از آن خارج میشوند نه مثل این دانشگاههای عادی ما که اندکی اطلاعات و یک مدرک به دانشجویان میدهند.
این پژوهشگر و کارشناس افزود: ما هم تأیید میکنیم که به برنامههای طنز یا هیجانی نیاز داریم اما از این برنامههای خندهدار یا هیجانانگیز چه برداشتی عاید میشود آیا صرفاً به دنبال هیجان برای هیجان و طنز برای طنز باید باشیم. البته که نه! هیجان برای بهبود روحیه و طنز برای شادابی و نشاط مخاطب باید باشد که حاصل نمیشود. حتی گاهی احساس میکنیم که برخی از این فیلمهای اکشن و پلیسی که تولید و پخش میشوند اصلاً فیلم نیستند و بیشتر به تبلیغات شبیهاند چرا که آنقدر بریده بریده و غیر منسجم ساخته میشوند که به نظر میرسد میخواهند کار پلیس را نشان دهند در حالی که فیلم پلیسی باید بتواند اقتدار پلیس را برای مردم بیان کنند.
امینی با نگاهی به فقدان محتوا در برخی از برنامههای تلویزیون، افزود: حاضر نیستند هزینهای برای جذب نخبگان جهت هدایت تولیدات صرف کنند و نه نخبگان را در تولید به کار میگیرند. چند موسیقیدان نخبه را برای تولید آثار فاخر فراخواندهاند یا چند تهیهکننده توانمند برای تولید آثار فاخر دعوت به کار کردهاند؟ چند موضوع مهم مباحثهای و گفتوگویی که به حل مشکلاتی بینجامد برای برنامهسازی انتخاب کردهایم؟ گاهی میبینیم که بیش از نیم ساعت از یک برنامه را تماشا میکنیم اما هیچ چیزی کسب نمیکنیم. در بسیاری از برنامههای گفتوگو محور حتی گفتوگوی ویژه خبری افراد بسیاری را میبینیم که حضور پیدا میکنند و مدت زیادی هم صحبت میکنند اما در نهایت تنها حرفی زدهاند که حرفی زده شده باشد و نتیجه خاصی از این سخنان و تولید آن برنامهها به دست نمیآید. در حالی که موظفیم که کارهای نتیجهبخش انجام دهیم.کارشناس رسانه با اشاره به سردرگمی صداوسیما، گفت: صداوسیما نه تنها در سیاستگذاری دچار مشکل است بلکه انگار نمیداند که چه کاری میخواهد بکند و دچار سردرگمی است. هزینه نخبگانی نمیکنند و مسئولیتی در قبال جامعه و مشکلات جامعه ندارند. اگر اقتصاد ما مشکل دارد و اگر دولت کاری برای بهبودش نمیکند، این صداوسیما است که باید ایجاد مطالبه کند و حتی به مطالبات مردمی شکل دهد. مجلس شکل گرفته و مطالبات مردمی باید از طریق این رسانه به گوش مجلسیان برسد. اگر مجلس بودجه و وقت صرف میکند تا سؤالی از رئیس جمهور بپرسد، صداوسیما باید منتقلکننده مطالبات مردمی باشد تا نمایندگان آن را بپرسند. نمایش یک دادگاه در راستای برقراری عدالت است اما تکمیل نتیجه دادگاهها و رسیدن به عدالت با بهکارگیری نخبگان و انعکاس نظرات آنها برای جامعه از وظایف صداوسیما است.
به گزارش آراز آذربایجان به نقل از تسنیم، این کارشناس رسانه درباره تأثیرگذاری تماشای برنامه و سریال تلویزیون، توضیح داد: اگر مخاطب بعد از تماشای برنامه یا سریالی گفت که خیلی خوب بود، خوشم آمد به این معنی است که از آن تأثیر پذیرفته است.
مثلاً سریال “گاندو” میتواند مصداق چنین برنامهای باشد که خانوادهها متوجه شدند “نفوذ” میتواند در لایههای مختلفی صورت گرفته باشد، اما واقعاً این همه که مقام معظم رهبری بر مقوله نفوذ سیاسی تأکید دارند، به اندازه کافی به آن پرداخته میشود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: صداوسیما باید محل تجمع نخبگان و خبرگان باشد. اگر مدیر جوانی در آنجا به کار گماشته میشود که البته کار خوبی است اما هم خودش و هم تیم فکریاش باید از افراد نخبه توانمند و عاقلی تشکیل شوند. صداوسیما موقعی رشد و تعالی پیدا میکند که آرزوی رشد و تعالی ملت را در سر داشته باشد.
Arazazarbaiijan.farhangi@gmail.com
نوشته شده توسط admin در شنبه, ۰۱ شهریور ۱۳۹۹ ساعت ۱:۰۷ ب.ظ