فقر مولودی ناهنجار در بستر بی اعتمادی اجتماعی

گروه گزارش: متاسفانه در حال حاضر شاهد کاهش بیش از اندازه اعتماد اجتماعی در جامعه هستیم که این خود می?تواند تبعات منفی بسیاری را به جامعه و مردم برجای بگذارد.
گفتنی است یکی از مهم?ترین نشانه?های کاهش اعتماد اجتماعی کم شدن میزان روابط میان افراد است که این خود نیز می?تواند زمینه‌ساز بروز بسیاری از اختلالات روحی و روانی و همچنین دیگر مشکلات شود.
بررسی معایب کاهش اعتماد اجتماعی
به طور حتم یکی دیگر از معایب کاهش اعتماد اجتماعی را می?توان در کاهش مشارکت?های اجتماعی دانست، چرا که در صورت از بین رفتن و یا کاهش مشارکت?های اجتماعی دیگر نمی?توان یک جامعه سالم را در نظر گرفت.
به عبارت ساده?تر هرگاه مشارکت اجتماعی در جامعه?ای کاهش یابد به طور حتم شاهد افزایش آسیب?های اجتماعی خواهیم بود که این خود می?تواند برای جامعه و مردم بسیار ناخوشایند باشد.
یکی دیگر از معایب کاهش اعتماد اجتماعی را می?توان در افزایش بدبینی میان افراد جست‌وجو کرد، چرا که روانشناسان بر این باور هستند که هرگاه اعتماد اجتماعی در جامعه کاهش یابد به طور حتم بدبینی و سوءظن نیز در میان افراد جامعه افزایش می?یابد که این خود می?تواند آفت?های بسیاری را به دنبال داشته باشد .
نداشتن صداقت را نیز می?توان در زمره دیگر معایب کاهش اعتمادی دانست.
بدیهی است بی?حسی اجتماعی را می?توان یکی دیگر از معایب کاهش اعتماد اجتماعی دانست چرا که در سایه نبود اعتماد اجتماعی مردم نسبت به اتفاقات و مشکلات پیرامون خود دیگر بی حس هستند و واکنش چندانی در مقابل آن از خود نشان نمی?دهند.
از سوی دیگر باید خاطر نشان کرد که کاهش اعتماد در جامعه می?تواند به دیگر جنبه?های موجود در جامعه نیز تاثیرگذار باشد. کاهش سرمایه اجتماعی مقدمه بحران های اجتماعی خواهد شد.
از بین رفتن عرق ملی را می?توان یکی دیگر از معایب کاهش اعتماد اجتماعی دانست چرا که همان گونه که می?دانیم کمک کردن و دستیابی به یکدیگر یکی از شاخصه?های مهم مردم ایران هستند اما این در حالی است که با کاهش اعتماد اجتماعی،عرق ملی نیز از بین خواهد رفت، به عنوان مثال این باور در میان افراد جامعه ایجاد می?شود که زمانی خودم نیازمند هستم دیگر نباید به شخص نیازمندی کمک کنم اما این در حالی است در گذشته نه چندان دور مردم دارایی خود را هرچند اندک به راحتی با افراد نیازمند تقسیم می?کردند.
از بین رفتن انضباط اجتماعی نیز می?تواند یکی دیگر از معایب کاهش اعتماد اجتماعی باشد، چرا که اعتماد اجتماعی از بین برود دیگر نمی‌توان انتظار خدمات رسانی‌ اجتماعی را نیز داشت که این خود باعث از بین رفتن انضباط اجتماعی خواهد شد.
پر واضح است که کمرنگ شدن اعتقادات دینی و مذهبی در کاهش اعتماد اجتماعی نیز تاثیرگذار می?باشد، چراکه بسیاری از کارشناسان مذهبی بر این باور هستند که با کمرنگ شدن میزان اعتقادات دینی و مذهبی می?توان انتظار داشت که اعتماد اجتماعی نیز رو به افول برود چرا که یکی از نکات مثبت دین?داری افزایش روابط اجتماعی و کمک کردن به دیگران است.
کاهش اعتماد در نبود شفافیت
نبود شفافیت در عرصه?های مختلف نیز می?تواند در ایجاد کاهش اعتماد اجتماعی موثر باشد چرا که رفتارشناسان بر این باور هستند که هر گاه در جامعه بنا به هر دلیل شفافیت در عرصه?های مختلف کمرنگ و یا اینکه از بین برود به طور حتم اعتماد اجتماعی نیز کاهش خواهد یافت چرا که به طور ناخودآگاه مردم این احساس را خواهند داشت که دولت و مسئولان دولتی در ارائه خدمات و یا انجام وظایف خود صادق نیستند.
آنچه مسلم است کاهش اعتماد اجتماعی یکی از مولفه?های اصلی گذر از جامعه سنتی به جامعه در حال پیشرفت است چرا که به هنگام گذر از جامعه سنتی دیگر افراد تمایل چندانی به داشتن روابط صمیمی و دوستانه با یکدیگر ندارند و در مقابل بیشتر ترجیح می?دهند که به صورت انفرادی زندگی کنند و تصمیم بگیرند که به یقین در این حالت دیگر فردی به فرد دیگر نمی?تواند به راحتی اعتماد کند و یک نوع بی?اعتمادی در ضمیر ناخودآگاه افراد شکل می?گیرد، چرا که هر کس تنها به فکر منافع خود است.
اعتماد اجتماعی چیست؟
شاید ارائه یک تعریف واحد و یکپارچه از مفهوم اعتماد اجتماعی دشوار و گاهی غیر ممکن باشد اما واژه‌های هم معنای زیادی همچون اطمینان،ایمان،اتکا داشتن و تکیه کردن در درک این واژه به ما کمک می‌کند.
در نظریات جامعه شناسی از مفهوم اعتماد اجتماعی به عنوان یکی از مهم‌ترین مولفه‌های سرمایه اجتماعی یاد می‌شود،به زبان ساده‌تر اعتماد اجتماعی از ملزومات کلیدی و راهبردی برای موجودیت یک جامعه محسوب می‌شود، به طوری که باعث پیدایش آرامش و امنیت روانی می‌شود و برای حرکت موفقیت آمیز اقتصاد و توسعه سیاسی،اجتماعی،فرهنگی و حتی مشروعیت نظام‌های حاکم نقش کلیدی دارد.
بررسی چگونگی شکل گیری اعتماد اجتماعی
اعتماد اجتماعی در وهله نخست حاصل اعتماد در روابط شخصی اعضای جامعه با یکدیگر است، به عنوان مثال ازدواج، دوستی یا روابط فامیلی و در مجمع هرگونه رابطه با تعریف روابط میان فردی از نمونه‌های قابل لمس در اعتمادشخصی است این نوع ارتباط زمینه ساز ارتباطات و عملکرد اجتماعی خواهد بود.
نکته قابل توجه در این است که با تقویت یا کاهش اعتماد شخصی و بین فردی شاهد کاهش اعتماد اجتماعی به لایه بالاتر خواهیم بود نمونه‌ای که در جامعه حال حاضر خودمان تا حد زیادی قابل مشاهده و لمس می‌باشد، به طوری که هدف طیف وسیعی از مشاوره‌ها و درمان‌های روان شناختی در بستر جامعه فعلی ما بازسازی و بازیابی اعتمادهای از دست رفته در حیطه روابط فردی است.
جامعه‌ای را در نظر بگیرید که بی‌اعتمادی به صورت همه‌گیر چه در حیطه روابط بین فردی و چه در حیطه روابط اجتماعی آن شکل گرفته است در چنین جامعه‌ای بی‌اعتمادی علاوه بر تاثیرات مشهود و مستقیم دچار رفتارهای مبدل دیگر همچون دروغگویی و ریاکاری نیز خواهد شد. نکته قابل توجه در این زمینه این خواهد بود که در همه‌گیری بی‌اعتمادی دیگر حتی نهادهای سنتی جامعه که بر اساس موازین اخلاقی، سنتی مذهبی و یا عرفی شکل گرفته‌اند و در برخی حوزه‌ها می‌توانند زمینه‌ساز رشد و یا ترمیم اعتماد اجتماعی باشند کارکرد خود را از دست داده و بی‌تاثیر خواهد شد.
صداقت لازمه افزایش اعتماد اجتماعی
بسیاری از جامعه شناسان می?گویند می?توان با عذرخواهی تا حد زیادی اعتماد اجتماعی را افزایش داد، چراکه هرگاه افراد نسبت به عملکرد خود احساس مسئولیت داشته باشند بنابراین به هنگام بروز مشکل و یا اشتباهی به راحتی از دیگران عذرخواهی می?کنند که این خود می‌تواند نشان از وجود صداقت داشته باشد.
به عبارت ساده?تر اگر فردی بداند که طرف مقابل با او صادق است به یقین با گذشت زمان به او اعتماد می?کند بنابراین می?توان صداقت را عاملی برای افزایش اعتماد اجتماعی دانست.
بررسی دلایل کاهش اعتماد اجتماعی
همان گونه که می‌دانیم عوامل بسیاری می‌تواند در کاهش اعتماد اجتماعی نقش داشته باشد که از مهم‌ترین آن می‌توان به افزایش رانت و رشوه در جامعه اشاره کرد، چراکه کارشناسان بر این باور هستند که هرگاه در جامعه?ای رانت و رشوه افزایش یابد به طور حتم می‌توان شاهد کاهش اعتماد اجتماعی نیز بود.
به عبارت ساده?تر میان این دو ارتباط معناداری وجود دارد.یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در کاهش اعتماد اجتماعی را می?توان در وضعیت نامناسب بودن اقتصادی افراد جست‌وجو کرد، چرا که تجربه ثابت کرده است که هرگاه افراد جامعه از نظر اقتصادی در تنگنا قرار بگیرند به طور حتم روابط خود را با افراد دیگر کاهش می‌دهند.
فقر بزرگترین آسیب کاهش اعتماد
به گزارش آرازآذربایجان به نقل از سلامت نیوز ، باید در نظر داشت که کاهش اعتماد اجتماعی می?تواند زمینه افزایش فقر در جامعه شود چرا که هر گاه اعتماد در میان اعضای جامعه کاهش یابد به طور حتم دیگر افراد به راحتی به یکدیگر و به خصوص افراد نیازمند کمک و همیاری نمی?کند که این خود می?تواند باعث افزایش فقر در جامعه شود. در پایان باید خاطر نشان کرد افزایش اعتماد اجتماعی می?تواند در زمره مهم?ترین وظایف دولت قرار بگیرد.