فقرزدایی ضامن_گسترش عدالت اجتماعی

رفعت کرمی مهر
گروه اجتماعی: با وجود آنکه همه ساله دولت_ها مبالغ هنگفتی از طریق کمیته امداد امام خمینی، سازمان بهزیستی، یارانه نان و گندم، بخش درمان، سلامت و بیمه، یارانه بخش آموزش و پرورش و سازمان هلال احمر، بنیاد شهید، یارانه نقدی و یارانه های آب، برق و سایر حامل های انرژی سهم دولت از بیمه بازنشستگی کارکنان که در اختیار سازمان تامین اجتماعی قرار می گیرد و پرداخت کمک زیان به صندوق بازنشستگی کشوری و لشگری و سایر صندوق ها، خدمات رفاهی ارایه می کردند، اما نه تنها موفق به فقرزدایی و گسترش عدالت اجتماعی نمی شدند، بلکه جمعیت نیازمند جامعه نیز رو به افزایش بود.
بنا به اعلام وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تعداد فقرا از ۱۸ درصد جمعیت کشور در سال ۱۳۸۴ به ۳۲ درصد در سال ۱۳۹۲ و ۳۰ درصد در سال ۱۳۹۴ رسیده است.تیم اقتصادی دولت بر آن شد راهی پیدا کند که بتواند افراد واجد شرایط دریافت کمک های رفاهی را شناسایی کند و با جلوگیری از صرف منابع برای افراد غیرمشمول، منابع مالی آزاد شده را صرف حمایت بیشتر از نیازمندان واقعی کند.
این تیم، با استفاده از تجارب موفق کشورهای دیگر، تلاش خود برای کاهش نابرابری ها و گسترش عدالت اجتماعی را از سال ۱۳۹۲ آغاز کرد.سوال این بود که همه دولت ها با کسری بودجه و بیکاری روبرو هستند، اما چگونه توانسته اند جمعیت زیر فقر خود را کاهش دهند؟به عنوان مثال دولت ترکیه ظرف مدت ۱۵ سال توانسته است جمعیت زیر خط فقر این کشور را از ۱۵ درصد به فقط ۵ درصد کاهش دهد.تیم یاد شده پاسخ این سوال را در سامانه اطلاعاتی به نام »پنجره واحد حمایت های اجتماعی« پیدا کرد.این پنجره ای به پایگاه داده همه سازمان ها و نهادها وصل است و می تواند با تجمیع اطلاعات، تصویر روشنی از شناسنامه اقتصادی هر شهروند ارایه کند، شناسنامه ای که لازمه هر ملت و دولتی در قرن بیست و یکم است.
معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این زمینه گفت: این پنجره سه رکن مهم شامل سامانه ثبت نام واحد الکترونیک، پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان و شناسنامه خدمات رفاهی یا همان پرونده الکترونیک رفاهی دارد که هر سه این ارکان اکنون ایجاد شده اند.»احمد میدری« افزود: از میان این سه رکن، پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان اهمیت ویژه ای دارد،پایگاهی که قانون در سال ۱۳۸۳ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی را موظف به ایجاد آن کرده بود، اما نخستین اقدام گسترده و عملی در این رابطه از سال ۱۳۹۲ با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید آغاز شد و اکنون این پایگاه توانسته است ۶۲ پایگاه داده از مجموع ۶۶ پایگاه داده دستگاه های مختلف را به صورت شبکه به هم وصل کند و حدود ۹۵ درصد کار را به پایان برساند.به گفته این اقتصاددان، این پنجره که ابزاری برای ایجاد هماهنگی میان دستگاه های دولتی مختلف ارایه کننده خدمات رفاهی به جامعه است، کاربردهای مختلفی دارد و قادر است با انطباق اطلاعات، به شناسایی جوامع هدف در طرح های رفاهی دولت کمک کند و مردم را نیز از مراجعه مستقیم به ادارات مختلف راحت کند.
*سامانه بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی
میدری گفت: یکی از این کاربردها، سامانه بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی است.معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: حدود ۷۰۰ هزار نفر از بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی استفاده می کردند که این پنجره با انطباق اطلاعات نشان داد ۳۲۰ هزار نفر آنها کارگر ساختمانی نبوده و مشمول دریافت این بیمه نیستند.وی ادامه داد: بنابراین دولت توانست با حذف افراد غیرمشمول از هدر رفت ۱۰ هزار میلیارد ریال جلوگیری کند.
*سامانه بیماران خاص
میدری، سامانه بیماران خاص را از کاربردهای دیگر این پنجره نام برد و تصریح کرد: دولت توانست با استفاده از قابلیت پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان، حدود ۸۰ هزار نفر از افراد غیرمشمول را شناسایی و حذف کند تا سالیانه هشت هزار میلیارد ریال صرفه جویی شود.این مقام مسئول اضافه کرد: دولت همچنین با ثبت نام ۸۲ هزار و ۶۹ بیمار خاص دارای پرونده در سازمان های بیمه درمانی و با رفع هم پوشانی ها به نصف و مدیریت اصولی توانست خدمتگذاری به بیماران خاص را بهتر کند.
*سبد کالا
میدری بهبود ارایه سبد کالا به دهک های کم درآمد را از دیگر کاربردهای این پنجره بیان و اظهار کرد: تا سال ۱۳۹۲ روش سنتی در توزیع سبد باعث شد دولت بجز خرید متمرکز اجناس در توزیع و نظارت بر توزیع نیز دخیل شود.
به گفته وی، این کار، با وجود اینکه هزینه های سرسام آوری برای دولت به همراه داشت و نیروی انسانی زیادی را درگیر می کرد، اثرگذاری مطلوبی در جامعه نداشت.این اقتصاددان ادامه داد: از سال ۱۳۹۲ به بعد با کمک پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان، جمعیت هدف با آماری حدود ۱۰ میلیون نفر کاملا مشخص شد و از آن پس تنها با ۲ پرسنل، شارژ کارت های اعتباری انجام می_شود.معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: بررسی ها نشان می دهد، پس از بهبود فرایند توزیع سبد کالا، شاخص های تغذیه گروه تحت حمایت افزایش یافته و بیش از سه هزار میلیارد ریال در هزینه های دولت صرفه جویی شده است.
*حذف یارانه
میدری گفت: در گذشته میان تمام دهک های درآمدی به صورت یکسان یارانه توزیع می شد که این کار ضمن ایجاد بارمالی سنگین برای دولت، کاملا ناعادلانه بود.وی ادامه داد: دولت با استفاده از قابلیت پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان موفق شد با کمترین تنش اجتماعی، ۳٫۵ میلیون نفر از دهک_های بالای درآمدی را از شمول یارانه حذف و سالیانه ۱۵ هزار میلیارد ریال از هزینه های دولت بکاهد.
*شناسایی ۳۰۰ هزار خانوار ثروتمند بدون سابقه مالیاتی
میدری بیان کرد: با توجه به قابلیت پایگاه یاد شده، دولت به منظور کاهش فرار مالیاتی، اقدام به شناسایی دهک های ثروتمندی کرد که از درآمد خود هیچگونه مالیاتی پرداخت نمی کنند. در این رابطه ۳۰۰ هزار خانوار شناسایی و به سازمان امور مالیاتی معرفی شد.
*شناسایی کودکان خارج از مدرسه ابتدایی
به گفته معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان همچنین با تجمیع و انطباق اطلاعات میان سازمان ثبت احوال و وزارت آموزش و پرورش، ۱۳۶ هزار دانش آموز ابتدایی که به مدرسه نمی رفتند را شناسایی کرد تا با تماس با خانواده آنها، علت مشخص و برطرف شود.
*یافتن شغل در بخش خصوصی به تفکیک رشته
میدری اظهار کرد: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای نخستین بار با استفاده از قابلیت پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان، احتمال یافتن شغل در بخش خصوصی به تفکیک رشته های تحصیلی را اندازه گرفت تا از آن برای برنامه ریزی های آموزشی استفاده کند.
*شناسایی کودکان فاقد شناسنامه
میدری گفت: با وجود اینکه در آخرین سرشماری وزارت کشور تنها ۶ هزار کودک فاقد شناسنامه شناسایی شده بودند، پایگاه مذکور توانست ظرف مدت یک ماه، ۴۹ هزار کودک فاقد شناسنامه در کشور را شناسایی و در اختیار برنامه ریزان قرار دهد.
*شناسایی افراد دارای دو دفترچه درمانی
این مقام مسئول ادامه داد: پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان همچنین موفق شد با انطباق اطلاعات دریافتی از سازمان بیمه سلامت و سازمان تامین اجتماعی، ۶۰ میلیون و ۲۰۰ هزار فرد دارای دو دفترچه درمانی را شناسایی کند.
*برنامه های آینده
معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تصریح کرد: پنجره واحد حمایت های اجتماعی بزودی با همکاری سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی برای هر خانواده، پرونده الکترونیکی رفاهی درست می کند.
میدری اضافه کرد: در آینده پایگاه اطلاعاتی نهادهای خیریه مردمی نیز به پنجره واحد حمایت های اجتماعی متصل می شود.وی همچنین از ثبت نام ۲ میلیون راننده و قالیباف در سال ۱۳۹۶ در پنجره واحد خدمات حمایت های اجتماعی خبر داد و گفت: کار استحقاق سنجی این افراد نیز آغاز شده است.این مقام مسئول تاکید کرد: در آینده باید پنجره ثبت نام وام های کوچک نیز راه اندازی شود. به گفته این اقتصاددان، در حالی که در دهک اول درآمدی، تنها ۱۰۰ هزار خانواده از ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار خانواده وام گرفته اند، در دهک ثروتمند این نسبت ۴ برابر دهک اول است.
*۲۶ هزار و ۹۰۰ میلیارد ریال صرفه جویی
به گفته رئیس امور رفاه اجتماعی سازمان برنامه و بودجه، تاکنون ۲۶ هزار و ۹۰۰ میلیارد ریال در هزینه های دولت صرفه جویی کرده است در حالی که دولت برای راه اندازی آن در سال گذشته ۲ هزار و ۳۱۰ میلیارد ریال هزینه جاری و یک هزار و ۷۷۰ میلیارد ریال هزینه عمرانی و در سال ۱۳۹۶ چهار هزار و ۱۱۹ میلیارد ریال هزینه جاری و پنج هزار میلیارد ریال هزینه عمرانی صرف کرده است.»حمید پوراصغری« افزود: پنجره واحد حمایت های اجتماعی علاوه بر جلوگیری از هدر رفت منابع مالی دولت و رفع هم پوشانی میان دستگاه های ارایه کننده خدمات رفاهی، سرعت و کیفیت خدمت رسانی به مردم را افزایش می دهد.
*ریشه کنی فقر مطلق هدف اقتصاد مقاومتی
دبیر ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی و معاون امور اقتصادی سازمان برنامه و بودجه کشور گفت: جهت گیری اقتصاد مقاومتی، ریشه کنی فقر مطلق است و دولت برای سال ۱۳۹۷ تمهیدات مناسبی در این راستا پیش بینی کرده است.سید »حمید پورمحمدی« افزود: با وجود اینکه دولت سالیانه ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال صرف خدمات رفاهی و پرداخت یارانه می کند و سرانه اعتبارات رفاهی در کشور ۳۰ میلیون ریال است، به دلیل نبود زیرساخت های اطلاعاتی مناسب، تا کنون در فقرزدایی پیشرفت قابل قبولی بدست نیامده است.وی ادامه داد: دولت نمی دانست توزیع این اعتبارات تا چه اندازه عادلانه است، آیا مقدار حمایت ها کافی است یا چطور می تواند منابع حمایتی پایدار در اختیار داشته باشد.پورمحمدی تصریح کرد: همه این ابهامات اینک با ایجاد پنجره واحد حمایت های اجتماعی برطرف شده است و برنامه دولت در سال ۱۳۹۷گسترش و تکمیل این سامانه اطلاعاتی است.دبیر ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی، حمایت کامل این ستاد و سازمان برنامه و بودجه کشور از تکمیل پنجره یاد شده را اعلام کرد و گفت: هر اقدامی که برای دستیابی به این هدف لازم باشد، انجام خواهد شد.به گزارش آرازآذربایجان به نقل از ایرنا، حجت الاسلام »حسن روحانی« رئیس جمهوری سوم بهمن در یک گفت و گوی تلویزیونی اعلام کرد: در انتخابات دو وعده مهم به مردم دادم؛ اشتغال و رفع فقر مطلق که این دو هدف را در بودجه ۱۳۹۷ آورده ام و از نمایندگان مردم در مجلس می‌خواهم کمک کنند این اهداف محقق شود.