فرهنگ سازی اجتماعی در زمینه مشارکت های سیاسی
طاهره نوید آرین
گروه اجتماعی: مشارکت اصلی ترین مولفه برای برگزاری یک انتخابات پرشور و افتخارآمیز به شمار می رود اما اصلاح رفتارهای انتخاباتی در فرهنگ عمومی و تقویت سرمایه های اجتماعی در جامعه اسلامی در کنار حضور حداکثری در پای صندوق های رای نیز دور از دسترس نیست تا در سایه آن، انتخابات ایران به عنوان نماد مردم سالاری دینی، مطلوب تر از گذشته به جهانیان معرفی شود.
قانون مداری و رعایت اخلاق در تبلیغات انتخاباتی از سوی نامزدها، اصلاح قوانین توسط مسئولان، نظارت دقیق تر و پرهیز از برخورد سلیقه ای و حزبی تنها بخشی از شاخصه هایی است که کیفیت انتخابات را افزایش می دهد اما بخش دیگری از شاخصه ها نیز به رفتارهای انتخاباتی در فرهنگ عمومی مردم باز می گردد. به عقیده شهروندان ارومیه ای نصب پوسترهای کاغذی بر روی مبلمان شهری، دیوارها، پل ها جدول ها، درخت ها و المان های شهری موضوعی است که در فرهنگ عمومی جامعه نیازمند اصلاح است و علاوه بر آن بی توجهی به توقف طولانی سالمندان در شعبه های اخذ رای و ازدحام در معابر برای تسهیل تردد شهروندان نیز تنها بخشی از مشکلاتی است که در عرصه انتخابات نیاز به فرهنگ سازی دارد. احترام به عقاید، پرهیز از نگاه قومیتی، خودداری از راه اندازی کارناوال خیابانی، پرهیز از ایجاد آلودگی_های صوتی و … نیز از دیگر هنجارهای اجتماعی در انتخابات به شمار می رود که نیازمند فرهنگ سازی از سوی مسئولان و پذیرش آن از سوی عموم مردم است. یک شهروند ارومیه ای گفت: تشویق مردم به انتخابات می تواند بخشی از روند انتخابات باشد اما مشکلات موجود در رفتارهای انتخاباتی مردم در این زمینه غیرقابل چشم پوشی است. توحید علیزاده با اشاره به تعدد داوطلبان در پنجمین انتخابات شوراهای اسلامی شهر ارومیه، ادامه داد: بیشتر مشکلات موجود در روند برگزاری انتخابات مشکلات فرهنگی است و هواداران داوطلبان در انتخابات شوراهای اسلامی شهر ارومیه با نصب پوستر به مبلمان شهری آسیب زدند. وی با اشاره به اینکه مردم برای برای مشارکت در انتخابات الکترونیکی در هفت شهر آذربایجان غربی آموزش ندیده بودند بیان کرد: در برخی از شعبه ها به علت الکترونیکی شدن فرآیند انتخابات، شهروندان و به ویژه سالمندان در شعبه های اخذ رای با صف های طولانی مواجه شدند. یک شهروندان دیگر ارومیه نیز با انتقاد از مناظره های تلویزیونی داوطلبان ریاست جمهوری گفت: این مناظره ها به مچگیری تبدیل شده بود و در برخی موارد اخلاق را زیر سوال برد. منیژه رضایی با بیان اینکه این مناظره ها در برخی از موارد موجب تضعیف سرمایه اجتماعی شد، اظهار کرد: در این برنامه ها هیچکدام از نامزدها فرصت اثبات حرف های گفته شده را هم نیافتند. یک شهروند دیگر گفت: تجمع هواداران در مقابل ستادهای انتخاباتی در برخی از موارد موجب اختلال در تردد شهروندان شد و حقوق شهروندی را تضییع کرد. وی که نخواست نامش فاش شود، افزود: هر برگه تبلیغاتی که در دوران انتخابات توسط هواداران به زمین ریخته می شود، کمر یک پاکبان را خم می_کند و در این در حالی است که شبکه های اجتماعی و تلویزیون های شهری می تواند جایگیزین تبلیغات محیطی شود.
به گفته وی شادمانی هواداران نامزدها امری طبیعی است اما می توان با هدایت جشن ها به مکان های مناسب هم از آلودگی های صوتی جلوگیری کرد و هم ترافیک سنگین را از سطح شهر از بین برد. وی افزود: آذربایجان غربی رنگین کمانی از اقوام و ادیان است و نگاه قومیتی و دامن زدن به اختلاف های قومی نیز از سوی برخی از شهروندان یکی از مصداق های بداخلاقی در انتخابات به شمار می رود که رفع آن نیازمند فرهنگ سازی است.مدرس دانشگاه در رشته مطالعات فرهنگی گفت: انتخابات تنها یک کنش سیاسی نیست که در آن کاندیداها با هم رقابت کنند و بعد شمارش آرا و اعلام نتایج همه چیز تمام شود، بلکه انتخابات در بستری فرهنگی اتفاق می افتد و بدون شک تبعات این کنش سیاسی تا مدت ها بر پیکر فرهنگ باقی می ماند. جعفر احمدی افزود: انتخابات آزمونی برای سنجش فرهنگ سیاسی انتخاب شوندگان و انتخاب کنندگان است و بی اخلاقی، تخریب اختلاف_های قومی و عشیره ای و حتی رفتارهای ضد شهروندی در بستر آن امکان شکل گیری دارد.
پژوهشگر مطالعات فرهنگی در رابطه با راهکارهای اصلاح رفتارهای انتخاباتی جامعه گفت: مردم (انتخاب کنندگان) الگوهای رفتاری خود را از نخبگان سیاسی و فرهنگی جامعه می_گیرند و اگر انتخاب شوندگان به عنوان الگوهای رفتاری مردم دچار بی اخلاقی شوند انتخاب کنندگان نیز از آنان تبعیت می کنند.
وی ادامه داد: اولین گام برای اصلاح رفتار کاندیداها، حفظ ارزش های انسانی در تبلیغات و ارائه برنامه های تبلیغاتی است تا گفتمان کاندیداها به گفتمان مردم تبدیل شود. وی با اشاره به اینکه نهادینه کردن رفتارهای پسندیده در میان نامزدهای انتخابات کار دشواری است، افزود: تحول باید در بستر فرهنگی که چنین انسانی را تربیت داده است، اتفاق بیافتد و راهکار لازم برای رسیدن به این تحول زمان بر، آموزش است.
وی با تاکید بر اینکه آموزش، کلید هر نوع فرهنگ سازی است، افزود: یک نظام کارآمد آموزشی می تواند شهروندان مسئولیت پذیر و اخلاق مدار تربیت کند و در همین راستا محتوای نظام آموزشی باید در مسیر تربیت شهروندانی با احساس مسئولیت بالا قرار گیرد. وی ادامه داد: افزایش مشارکت مردم در سایر فعالیت های سیاسی و اجتماعی نیز می تواند تا حدودی رفتار مردم را در زمان انتخابات بهبود ببخشد زیرا در یک نظام دموکراتیک، انتخابات تنها عرصه مشارکت شهروندان نیست. وی افزود: فضای سیاسی و اجتماعی باید برای مشارکت بیشتر مردم مهیا شود تا مردم ذوق زده نشوند و رفتارهای احساسی از خود نشان دهند؛ اگر مسئولیت مدنی شهروندان بیشتر شود، آنان رفتارهای مدنی تر و مناسب تری از خود نشان می دهند.
وی تغییر نگرش مردم نسبت به موضوعات سیاسی و فرهنگی را راهکاری دیگر برای اصلاح رفتارهای انتخاباتی عنوان کرد و گفت: اگر مردم نسبت به قومیت، شهروندی، مشارکت سیاسی – مدنی و … نگرش درستی نداشته باشند، رفتارهای درستی هم از خود راجع به این موضوعات نشان نخواهند داد. وی تشریح کرد: هسته اصلی فرهنگ، نگرش اعضا جامعه بوده و اگر فرهنگ سیاسی ما ایرادی دارد به خاطر شکل نگرفتن درست این مفاهیم در ذهن افراد است. به گفته وی مسئولیت مسئولان نظام در این ارتباط بسیار سنگین است زیرا باید با ابزارهای مختلف و به ویژه رسانه ها و ابزارهای اطلاعاتی بتوانند نگرش درستی نسبت به این مفاهیم در ذهن مردم شکل دهند.
به گزارش آرازآذربایجان به نقل از ایرنا اگرچه فرهنگ سازی در زمینه مشارکت های سیاسی و اجتماعی را باید در لابلای وظایف برخی از نهادها و رسانه ها جستجو کرد اما نقش محوری در پذیرش هنجارهای انتخاباتی را اقشار مختلف مردمی بر عهده دارند.
نوشته شده توسط admin در سه شنبه, ۰۲ خرداد ۱۳۹۶ ساعت ۵:۴۶ ق.ظ
