فرق بین حقوق زن در اسلام وسایر مکاتب

نسترن میرزایی
گروه دین و زندگی: تفاوتی که میان اسلام و سیستم‌ های غربی وجود دارد این است اسلام یکنواختی و تساوی حقوق زن و مرد را در نظر گرفته و متناسب با نوع خلقت و آفرینش فطری آنها حقوق متناسبی را بیان کرده است تا به اهداف معنوی، دنیوی و اجتماعی خویش دست یابند.
اما غرب می‌کوشد تا قوانین و وظایف مشابهی بین زن و مرد به وجود آورد. در حالی که با تنظیم این قوانین به ظاهر مساوی، باعث تضییع حقوق تمامی انسان‌ها و بر هم خوردن نظم اجتماع می‌شود. چرا که اختلافات طبیعی این دو را نادیده گرفته است و آگاهی کاملی از خلقت و شخصیت انسان ندارد. ‏
با نگاهی موشکافانه در نظریات مکاتب غرب و احکام دین اسلام می‌ توان به این نتیجه رسید که فرق فاحشی بین حقوق زن در اسلام و آنچه که در مکاتب، ادیان و جنبش ‌های حقوقی و اجتماعی مطرح شده است، وجود دارد.
علی‌ رغم اینکه اصول و نظریات مقدس آیین اسلام و نظریات این مکاتب قابل مقایسه با هم نیستند ولی جهت آشکار شدن اهداف شوم و غیر انسانی غرب به بررسی این مسئله پرداخته می‌شود.‏
تمامی مکاتب و نظریه‌ های غربی در جهت سوء استفاده از موقعیت و جایگاه حساس زن در جامعه به نظریه ‌پردازی پرداخته‌اند و سعی نموده‌اند با مطرح ساختن طرح‌ها، کنوانسیون و همایش ‌های به ظاهر مدافع حقوق زن، او را در نظام اقتصاد جهان و سرمایه‌ داری وارد ساخته و از کل انسان‌ها اعم از زن و مرد در تنسیق اهداف خود و استثمار آنان بهره ببرند.‏
اسلام در همه موارد حقوق و وظیفه‌ متناسب و هماهنگی بین زن و مرد قائل شده است. هدف اسلام ایجاد جامعه‌ای آرمانی و معنوی است که در آن تمامی انسان‌ها در حیاتی سعادتمندانه زمینه‌ های رشد و تعالی اخلاقیات خود و جامعه و دیگر انسان‌ها را فراهم سازند. لذا تدوین و تنظیم حقوق و قوانینی خاص، برای چنین اجتماعی، آگاهی از تمامی ابعاد و شئونات زندگی فردی و اجتماعی بشر و داشتن شناختی کامل از نظام آفرینش و دستگاه هستی است و این مسئله محقق نخواهد شد جز در سایه‌ احکام الهی و دینی ماورائی.‏
در واقع تمام قوانین مربوط به زن در اسلام بر محور رعایت حقوق انسانی او و متناسب با نوع فطرت و خلقت او بوده است. هر قانونی می‌باید سازگار با نوع آفرینش انسان و اجتماع باشد. آنچه با نام برابری حقوق در مکاتب غربی مطرح می‌شود، نمایانگر زیر پاگذاشتن حقوق تمامی انسان‌هاست. عدم شناخت دقیق از انسان و نداشتن جهان‌ بینی کامل نسبت به جامعه‌ انسانی و جهان هستی باعث گردیده که تمام نظریات و رویکردهایی که مکاتبی غیر از اسلام مطرح ساخته‌اند به شکست منجر گردد.‏
بسیاری از نظریات و رویکردهای سنتی غرب نگاهی پست و اهریمنی به زن داشته‌اند و نظریات تحقیرآمیز و بدبینی به زن داشته‌اند و این برچسب_‌های ناروا و پست به جایگاه زن در اندیشه غرب، تا حدود زیادی ارمغان شوم کلیسا بوده است.
در کتب تاریخی، نظریات فلسفی و رساله ‌های نویسندگان غرب این مسئله کاملاً مشهور است. اما اسلام با نگرش مقدس مآبانه و شریفانه به جایگاه و منزلت زن، سعی نموده که نهاد مقدس خانواده و اجتماع بشریت را تحکیم و تقویت نماید.
‏زن نیز همچون مرد در اسلام آزاد است و در انجام یک سلسله وظایف دینی یار و یاور مرد است، زن نیز می‌تواند با رعایت حجاب در اجتماع حضور داشته باشد و با افزایش علم و دانسته‌ های خود بتواند بنیان خانواده را تحکیم بخشیده و در تربیت فرزندان خود و آموزش معارف و احکام دینی به آنان نقش وافر و ارجمندی در تقویت و پیشرفت اجتماع داشته باشد.
اسلام با قرار دادن عطوفت و مهربانی بین زن و مرد، نهاد و پناهگاهی مأمن و آرام بخش برای فرزندان ایجاد می‌کند و باعث تحکیم بنیان خانواده در اجتماع و روابط همسران با یکدیگر و با کودکان خود می‌شود.
اما واقعیت تلخ جوامع غرب، شاهد آوارگی کودکان بی سرپرست است که هرگز از محبت والدین و آرامش نهاد خانواده بهره نبرده‌اند و زندگی خود را در تنهایی و نابههنجاری سر می‌کنند.‏
خداوند در آیه ۲۳ سوره اسرا خطاب به پیامبر(ص) می فرماید: »وَ قَضی‏ رَبُّکَ أَلاَّ تَعْبُدُوا إِلاَّ إِیَّاهُ وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً« این یکی از آیات مهم قرآن کریم است که اشاره به موضوع احترام به والدین دارد.
در این آیه اول دعوت به توحید و بلافاصله پس از آن به نیکوکاری به پدر و مادر سفارش شده است که این اهمیت موضوع احترام به پدر و مادر را می رساند که بلافاصله بعد از خداپرستی موضوع پدر و مادر مطرح شده است. از طرفی خود پدر و مادر نیز باید قدر این موضوع را دانسته و خودشان جایگاه خودشان را بدانند و با حفظ جایگاه خود، نقش پدری و هم نقش مادری را درست ایفا کنند.
در قرآن کریم برخی انبیاء را منتسب به مادر دانسته اند. مثلا وجود حضرت عیسی(ع) در آیه ۸۷ سوره مبارکه بقره به مادر منتسب شده است: »وَآتَیْنَا عِیسَی ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّنَاتِ وَأَیَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ« یا در زیارت عاشورا و در سلام هایی که به ائمه می دهیم مقام حضرت زهرا (س) را یادآور می شویم: »اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ فاطِمَه?َ سَیِّدَه?ِ نِساَّءِ الْعالَمینَ« که همه اینها دلیل بر عظت و تکریم مقام مادر است.
برخی اوقات اگر خدای نکرده فطرت مادر پست باشد برای فرزند توهین، تحقیر و سرزنش محسوب می شود.
امیر المومنین(ع) به عمروعاص خطاب کردند: »یابن الصهاک الحبشیه«. یا حضرت زینب (س) خطاب به عبیدالله در جشن پیروزی امام حسین او را »یابن مرجانه« خطاب کردند. پس مادر جایگاه ویژه ای دارد. اگر نصب بلندی داشته باشد برای فرزندانش شرافت و عزت روزافزون می آورد و اگر خدای نکرده پست باشد، مایه سرشکستگی فرزندانش است.
همانطور که شاعر می گوید: آبروی اهل دل از خاک پای مادر است هر چه دارند این جماعت از دعای مادر است آن بهشتی را که قرآن می کند توصیف آن صاحب قرآن بگفتا زیر پای مادر است.
ادیسون وقتی که وارد مدرسه شد در دوران کودکی استعدادی نداشت و از نظر ذهنی فوق_العاده پایین بوده و برخی به او لقب کودن می_دادند. یک روز هنگامی که از مدرسه بازگشت جریان را برای مادر تعریف کرد.
مادر دست فرزند را گرفت و به سمت مدرسه رفت و به معلم گفت حتی نمی دانی که عقل پسرم از عقل تو بیشتر است و تعلیم و تربیتش را خودش برعهده گرفت. این مادر خردمندی است که به فرزندش علاوه بر دروس مدرسه، تاریخ، جغرافیا و اخلاق هم آموخت. ادیسون بیش از سه ماه به مدرسه نرفت و مادر به او درس داد.
یا نیمه شبی یکی از روسای جمهور یک کشور اروپایی تلفنش زنگ می خورد و به او گفتند مادرت پشت خط است. مادر گفت: پسرم تولدت مبارک. پسر گفت می توانستی فردا صبح به من بگویی. مادر گفت: می خواستم یادآوری کنم که نیمه شبی دردی من را گرفت و بعد از رفتن به بیمارستان به من گفتند فرزندت به دنیا می آید و آن نیمه شب تو به دنیا آمدی و صبر نکردی تا صبح شود.
شخصی به محضر پیامبر اکرم(ص) رسید و عرض کرد من گرفتارم. پیامبر(ص) فرمود به مادرت بگو برایت دعا کند. او عرض کرد که مادرم از دنیا رفته است. حضرت فرمودند برو کنار قبر مادرت و دعا کن و از مادرت بخواه برایت دعا کند. ما از شجره طیبه آموختیم که فرمودند مادر ما فاطمه حجت برماست و ما حجت بر مردم هستیم. هر جا نام مادر اهل بیت بیاید قطعا اهل بیت نظر ویژه بر آن محفل خواهند داشت. بنابراین باید در هر پستی که هستیم مقام مادر را قدر بدانیم.