فرار مالیاتی از تنگناهای فراروی توسعه عدالت اجتماعی

فرار مالیاتی از تنگناهای فراروی توسعه عدالت اجتماعی

گروه اقتصادی: فرهنگ مالیاتی یعنی مجموعه رفتارها و مناسبات بین مودیان مالیاتی یا دستگاه مالیاتی کشور و نهایتا نظام مالیاتی با آحاد جامعه. لذا فرهنگ سازی در عرصه مالیات فقط به مردم مربوط نمی شود بلکه دولت هم در این زمینه وظایفی دارد که باید به آنها توجه کند چون هم مالیات می گیرد و هم آن را هزینه می کند. مطابق فرمایشات امام علی (ع) عدالت راز بقای حکومت و استمرار و دوام آن و جزو اهداف عالی در تشکیل حکومت و وظیفه الهی است که خدا بر آن پیمان گرفته است. از نظر امام، معیار و ملاک سیاست عدالت است و عدالت محکم_ترین بنیان است.
در هر سرزمین و جامعه ای مردم و دولت دو طرف نظام مالیاتی هستند. برای اینکه نظام مالیاتی با حداکثر کارآمدی و اثربخشی همراه شود باید هر دو طرف از یکدیگر شناخت جامعی داشته باشند و به طور مستقیم و غیر مستقیم بتوانند رفتار یکدیگر را ارزیابی و اعتمادسازی کنند. برآیند شناخت ها و اعتمادسازی به افزایش دانایی شهروندان حقیقی و حقوقی در زمینه ارزیابی به اهمیت مالیات و ضرورت پرداخت آن منجر می شود که اصطلاحا به آن فرهنگ مالیاتی می گویند. بنابراین باید مردم درباره نحوه دریافت مالیات عادلانه و متوازن بودن آن و همچنین عدالت در هزینه کردن آن، اطلاعات و شناخت شفافی داشته باشند. در این زمینه دولت هم بایستی اطلاع رسانی کند و صورت حساب و هزینه خود را در اختیار شهروندان قرار دهد و هم بایستی به مردم اعلام شود که چرا باید مالیات بپردازند و این مالیاتی که گرفته می شود به چه مصارفی می رسد.
این اصل را می بایست با تبلیغات فرهنگی از طریق رسانه های گروهی اعم از تصویری صوتی، روزنامه ها و نشریات به نحوی که برای عموم مردم قابل درک باشد، به مرحله اجرا درآورد. لذا اگر به دنبال توسعه اقتصادی – اجتماعی هستیم می بایست این امر با یک مشارکت عمومی صورت بگیرد. یکی از مهم_ترین بخش های اقتصادی، سیاسی که ارتباط و همبستگی مستقیم با مردم سالاری و اعتماد و اطمینان مردمی دارد، نظام مالیاتی و توسعه ادبیات و اقتصاد مالیاتی است. اگر دولت در رفتارهای مالیاتی خود اصول مردم را رعایت و نهادینه کند و شناخت مردم از این برنامه ها و هزینه درآمدهای مالیاتی افزایش یابد، یعنی مردم به طور غیر مستقیم نظارت موثر بر هزینه کرد مالیات داشته باشند در آن صورت اعتماد مردمی نیز بیشتر می شود و مالیات علاوه بر کارکرد اقتصادی و درآمدسازی برای دولت می تواند در فرهنگ و مشروعیت و مقبولیت مردمی نیز جایگاه خوبی کسب کند. زیرا که اعتماد و باور عمومی مهم ترین پشتوانه اجرای سیاست های اقتصادی است و بدون حمایت مردم نمی توان به کارایی و اثربخشی مطلوب سیاست های اجرایی امیدوار بود.
بسیاری از قوانین اقتصادی جامعه مدرن که بر پایه علم اقتصاد بنا شده است، از طرف ایرانیان مورد بی احترامی قرار می گیرد، به طور مثال سیستم مالیاتی در جوامع مدرن شریان حیات اقتصادی حکومت هاست که بدین وسیله حکومت ها مدیون ملت می شوند و در قبال تک تک افراد جامعه مسوول می شوند.
مالیات ریشه بسیاری از خدمات اجتماعی و وسیله ای برای ایجاد عدالت اجتماعی است و باعث می شود که حکومت ها وابسته به مردم خود و در نتیجه پاسخگو باشند و وقتی فردی مالیات می دهد دولت موظف است حقوق شهروندی او را تامین کند. حال در ایران سیستم مالیاتی به جای اینکه به عدالت اجتماعی بپردازد خود در ایجاد فاصله طبقاتی موثر است؛ چون درصد مالیات پرداختی بین فقیر و غنی تقریبا یکسان است که این بسیار ناعادلانه است. جدا از آن ثروتمندان به علت نظام ضعیف مالیاتی و نهادینه نشدن قوانین اقتصادی در اخلاق خود معمولا راهکاری برای فرار از دادن مالیات پیدا می کنند. نپرداختن مالیات گوشه ای از نقص قوانین اقتصادی در ایران است. مطابق سخنان وزیر امور اقتصادی و دارایی در خصوص عدالت مالیاتی، از مردم باید با توجه به وضعیت درآمدی آنها مالیات اخذ شود.
در حالی که هر ماه از حقوق کارمندان مالیات اخذ می شود، کسانی هستند که به رغم درآمد بالا سه سال است که مالیات نداده اند. لذا افراد دارای درآمد بالا می بایست شناسایی و به همان میزان از آنان مالیات اخذ شود.
در تایید سخنان ایشان باید گفت: فرار مالیاتی از تنگناهای فراروی توسعه عدالت اجتماعی و مالیاتی در جامعه است لذا ضروری است مسوولان عوامل موثر در فرار مالیاتی را بررسی و با کاهش آن به عدالت اجتماعی کمک کنند.
اصلی ترین قلمرو قابل تامل در بحث اختلالات نظام مالیاتی در مورد اخذ مالیات وجود دارد و این تبعیض باعث می شود که آن میل و رغبتی که باید در پروسه پرداخت مالیات وجود داشته باشد صورت نگیرد که ریشه های آن هم می تواند غیر منطقی بودن نرخ مالیاتی غیر منطقی بودن جهت گیری های مالیاتی و امثالهم باشد. رعایت عدالت و خودداری از تبعیض در پرداخت مالیات یکی از معیارهای موثر برگسترش فرهنگ مالیات در جامعه مشارکت مودیان در پرداخت مالیات وتوسعه است. از سوی دیگر جرایم مالیاتی باید به نحوی باشند که موجبات کاهش فرار را فراهم آورند و تصمیم قاطعانه در مورد جریمه ها و سخت_گیری در این رابطه نیز باید به طور جدی دنبال شود زیا یکی از عوامل موثر در ارتکاب فرار مالیاتی یادگیری از رفتار دیگران است. پرداخت مالیات یکی از راهکارهای توسعه و عمران هر جامعه محسوب می شود به طوری که بر اساس برخی منابع خبری، بالغ بر ۳۲ درصد از تولید ناخالص داخلی برخی از کشورهای پیشرفته از محل مالیات تامین می گردد. در حالی که این رقم در ایران با تلاش های صورت گرفته همچنان تفاوت فاحشی با این کشورها دارد. افزایش اهتمام مودیان به پرداخت مالیات، افزایش درآمدهای دولت و تبع آن اجرای بیشتر طرح ها و پروژه های عمرانی را نیز در پی دارد. اخذ مالیات ریشه در تاریخ اسلامی دارد.
همان گونه امام علی (ع) معتقد بود: فقر می_باید از جامعه ریشه کن شود؛ از این رو ایشان برای اخذ مالیات و تقسیم عادلانه آن در دوره حکومت خویش از هیچ کوششی فروگذاری نمی کرد، لذا دولت اسلامی ایران نیز می بایست با رونق بخشیدن به کسب و کار و تولید، ضمن تحقق توسعه اقتصادی، سهمی از افزایش درآمد داشته باشند و تحت عنوان درآمد مالیاتی از آن استفاده کند زیرا که افزایش درآمد مالیاتی به معنای کسب حقوق حقه دولت، افزایش درآمد و سود بنگاه های اقتصادی است. برای افزایش سهم درآمدهای مالیاتی می بایست سطح فرهنگ پرداخت مالیات در جامعه را به گونه ای ارتقا داد که مالیات دادن برای مردم مانند انجام عبادت پرداخت خمس مال باشد.یک سیستم مالیاتی مناسب که بر اساس درآمدهای مالیاتی سریع وصول گردیده و با سهولت و حداقل هزینه ها به اجرا در می آید می تواند مشوق سرمایه گذاری و پس انداز در جامعه باشد و در جهت اعمال سیاست های صادراتی و حتی کنترل نقدینگی مورد توجه قرار گیرد.

نوشته شده توسط araz در شنبه, ۲۰ شهریور ۱۳۹۵ ساعت ۶:۴۷ ق.ظ

دیدگاه


× نُه = 18