علل و عوامل موثر بر گرایش به خودکشی در بین جوانان

گروه اجتماعی:خودکشی به مثابه پدیده ای اجتماعی که با توجه به روند افزایشی آن در جامعه، شکل آسیب اجتماعی به خود گرفته است دارای تأثیرات و پیامدهای مخرب و خانمانسوز هم برای فرد خودکشی کننده و هم برای خانواده_ها و هم در سطح گسترده تر یعنی جامعه_ای که فرد بدان وابسته است می باشد همچنین الگوی رفتاری واقع شدن این گونه اقدامات مخرب و ویرانگر به مثابه راه خلاصی از مشکلات، مصائب و دشواری های زندگی اجتماعی و کمبودها و تنگناها، به ویژه برای سرمایه های ملی و انسانی یعنی نسل جوان بسیار مخرب و خطرناک است.
تهدید و به مخاطره افتادن جان انسانها به هر دلیل و علت فردی یا اجتماعی که ناشی از فقدان تحمل انسانی در برابر درد ورنج و موقعیت‌های حادث شده باشد، بدیهی است به عنوان یک اصل اساسی و بنیادی، عنصری مورد توجه است.
خودکشی به مثابه پدیده‌ای اجتماعی که با توجه به روند افزایشی آن در جامعه، شکل آسیب اجتماعی به خود گرفته است دارای تأثیرات و پیامدهای مخرب و خانمانسوز هم برای فرد خودکشی کننده و هم برای خانواده‌ها و هم در سطح گسترده‌تر یعنی جامعه‌ای که فرد بدان وابسته است می‌باشد همچنین الگوی رفتاری واقع شدن این گونه اقدامات مخرب و ویرانگر به مثابه راه خلاصی از مشکلات، مصائب و دشواری‌های زندگی اجتماعی و کمبودها و تنگناها، به ویژه برای سرمایه‌‌های ملی و انسانی یعنی نسل جوان بسیار مخرب و خطرناک است.
تضعیف آستانه تحمل فردی و اجتماعی و عدم مقاومت در برابر دردها و رنج ها و فشارهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و حتی فیزیولوژیکی و فقدان خلاقیت و ابتکار فردی به منظور مقابله و برون رفت از مشکلات و همچنین ابعاد کمی و کیفی این فاجعه، در ضرورت بررسی و برنامه‌ریزی برای کاهش خودکشی هیچ جای تردید و شکی باقی نمی‌گذارد.
امروزه خودکشی به طور فزاینده‌ای در بسیاری از کشورهای جهان، تبدیل به مهمترین عامل افزایش نرخ مرگ‌ومیر شده است.
در واقع اگر نسل‌های آینده بخواهند که نرخ مرگ‌ ومیر را کاهش دهند می‌ بایست بیشترین توجه را به کاهش نرخ خودکشی معطوف نمایند.شواهد و آمار موجود مبین آن است که طی سال های اخیر، نرخ خودکشی در بسیاری از جوامع نه تنها کاهش نیافته بلکه به طور فزاینده‌ای همه ساله در حال افزایش است.
افزایش آمار خودکشی در بسیاری از کشورهای جهان، توجه مسؤلین بهداشت و سلامت عمومی را به خود معطوف نموده و مراکز بهداشت روانی، مراکز جلوگیری از خودکشی و برخی کلینیک‌ها و مراکز خصوصی در زمینه مطالعه و بررسی راه‌های پیشگیری و درمان خودکشی و نیز کاهش نرخ آن در سطح جامعه فعال شده‌اند.
خودکشی به مثابه یکی از صور آسیب های اجتماعی معضلی است گریبانگیر جوامع، اعم از پیشرفته و توسعه نیافته که در هر یک به نحوی منطبق با خصوصیت و ویژگی های آن جامعه بروز و تجلی می یابد و علاوه بر آنکه اقدامی است که تا حدودی ناشی از شرایط روانی و شخصیت انسان ها است اما در حقیقت به عنوان اعتراضی به شرایط اجتماعی که فرد در آن قرار دارد مطرح می_گردد و در واقع شرایط سخت زندگی اجتماعی ممکن است فرد را در تنگناهایی قرار دهد که هیچ راه چاره ای بر آن نجوید و بر این اساس مرگ را به عنوان اقدامی در پایان دادن به وضعیت موجود انتخاب می کند.یکی از عوامل افزایش چشمگیر خودکشی را می توان از هم گسیختگی پیوندهای سنتی و همبستگی های اجتماعی و نیز بیگانه شدن با ارزش ها و هنجارهای جامعه خودی دانست که موجب فزونی نرخ خودکشی در جامعه ها و به ویژه در جامعه صنعتی گردیده است در کشورهای کمتر توسعه یافته میزان خودکشی به تناسب رشد سریع شهرنشینی و بحران های اجتماعی – اقتصادی ناشی از آن بالا رفته است.
شهر نشینی و گشودگی به سوی دنیای امروزی ضروری است که وقتی خارج از اراده و منافع عمومی و به دور از رهبری و خرد وفادارانه به توسعه انسانی و پایداری و همگانی شکل می_گیرد، تناقض آفرین می شود و غم باری اجتماعی و فردی را به جای می نشاند.
بر این اساس در جامعه و شهرهای کوچکتر مثل شهرها و استان های ما به دلیل اینکه برهم زدن ارزش ها و معیارها در جامعه خیلی مهم است و اذهان عمومی را به خود جلب. می کند باید این پدیده بررسی و واکاوی شود
فزونی خودکشی در هر جامعه ای بر بنیادهای اقتصادی، اجتماعی، خانوادگی و فرهنگی آن جامعه تاثیر می گذارد و در کارکردهای آن جامعه خلل وارد می کند.
آنچه اهمیت بررسی را دوچندان می سازد جوان بودن اکثر مرتکبین به خودکشی است که بیشتر بررسی ها نشان داده است که بیشترین آمار در اقدام کنندگان به خودکشی و خودکشی های موفق را جوانان شامل می شوند.بر همین اساس برنامه ریزی برای کاهش و به حداقل رساندن این آمار برای کشور ما که ساختاری جوان دارد بسیار مهم است و ضرورت توجه به بحث را دوچندان می سازد که نیاز است به این مولفه کلیدی اهتمام و توجه لازم را معمول داشته تا بتوانیم با مشارکت و همکاری سایر نهادها و سازمان های متولی نرم این آسیب اجتماعی را به حداقل برساندصدا و سیما باید برنامه های آموزشی لازم جهت افزایش آگاهی مردم درباره تبعات خودکشی ارائه دهد و از حضور روانشناسان، افراد آگاه به مسائل و دیگر متخصصان در این راستا بهره برد.
ایجاد مراکز مشاوره خانواده در سطح شهر برای حل مشکلات افراد به بن بست رسیده و در معرض خطر.
تبیین دقیق و علمی پدیده خودکشی از سوی مسئولین و متخصصان از طریق رسانه ها و جلوگیری از پرداختن غیرعلمی به آن .
تقویت روحیه خویشتن داری و خودکنترلی از طریق توسل به آموزه های دینی و رهنمودهای بزرگان مذهبی .
آموزش اعتقادی و پرورشی باورهای مذهبی در افراد برای استحکام مبانی ایمانی در خانواده ها.
تقویت احساس هویت اجتماعی افراد در راستای از بین بردن انزوای اجتماعی تا از طریق آن افراد جامعه جایگاه و منزلت واقعی خود را کسب کنند.
با توجه به اینکه طلاق در بیشتر موارد باعث اضمحلال خانواده و فاصله گرفتن افراد خانواده از ارزش های اخلاقی و انسانی می گردد شایسته است تدابیری در این راستا اندیشیده شود تا نُرم این آسیب کمتر و برنامه ریزی تخصصی و آموزش های کاربردی تری از سوی نهادهای فرهنگی و اجتماعی در این راستا صورت گیرد که اگر این مهم محقق شود خود به خود زمینه گرایش به رفتارهای ضد انسانی (مثل خودکشی )کمتر می_گردد.