عاشیق حسین جاوان صنعتکارلیق‌دان بویوک
بیرینجی بولوم
حبیب فرشباف
آنا دیلیمیز:سبدین اورتویونون قیراغیندان الینی سبده اوزالتدی, یئنه بیر تویوغون قیچلاریندان برک- برک توتوب, چیغیردا چیغیردا, سبددن بایـیرا چیخارتدی.خئیروللا تویوق- خوروزلاری ساتدیقجا پوللاری بوینوندان آسدیغی کیسه‌یه دولدوروب, یئنه کوینهیینین دویمه‌لرینی باغلایـیردی.
بو دونه الینی سبده سالاندا, آناجدان باشقا تویوق- خوروزودان قالانی یوخ ایدی. آناجی ساتماغا خئیروللانین اورهیی یول وئرمهییب, اونو ایکی دونه سبده قایتارمیشدی. ایندی ایستر ایستهمز آناجی سبددن چیخاردیب, اونون ساپ ساری ککیلینی دونه- دونه تومارلادی. سونرا اونو برک- برک باغرینا باسیب, بیر آن خیاله جومدو: »کاش کی, شاهصنمین سوزونه باخیب آناجی شهره گتیرمهیهیدیم, آنجاق ایش, ایشدن کئچیب, سبده آیـین- اویون دولدوراجاغام تزهدن اونو کنده قایتارماق مومکون دئییل…«
بیردن بیر چیخیش یولو تاپمیش کیمی گوزلری سئوینجله بوروندو, – نئینهک آناجین پولونا شاهصنمه پالتار آلارام- دئیه, آناجی ایکی اللی یوخاری قالخیزدی.بو آن شاهصنم آناجی گورهن کیمی, یئنه کالاغایینین اوجویلا گوز یاشلارینی سیلیب, اوزونو یانا چئویردی.
خئیروللا حیات یولداشی شاهصنمه ساری گئتمک ایستهینده اونون قولوندان توتموش موشتری آناجی زورلا اونون الیندن آلیب, اوچ تومن گوموش پول اووجونا قویوب نه زامان گوزدن ایتمیشدی.خئیروللا بیردن اوزونه گلدی بو پوللاری باشقا پوللارا قاریشماسین- دئیه اونو بیر دسمالا دویونلهییب, قولتوق جیبینده برکیتدی. بوش سبدی دالینا آلاندا قارنی قورولدادی- تاری یاناسان, ناهار یئمهمیشم هله دئییب, سبدی دالینا آتدی. آناجین مسلهسی اونو بیر آز کوورتسه ده, تویوق- خوروزو یاخشی پولا ساتدیغیندان, گون بازاریندان راضی چیخمیشدی.
خئیروللا مئیدان آغزیندان حئیدر تکیهسینه طرف یولا دوشدو. گون چیخان طرفده توپا توپا پایـیزین پامبیق بولودلارینی گوره‌نده قاراداغی خاطیرلایـیب, وجده گلدی. هئچ بیلمهدی نه زامان آددیملاری قوربتی هاواسیلا قوشالاشدی… اونون ارسباردان اوچ گونلوک آیریلیغی, اوچ آی نظرینه گلیردی. صاباح الی دولو وطنه قایداجاغینی دوشونه‌نده کئفی یامان سازالدی… ایندی داها اوشاق‌لارا باشماق آلماغا دا پولو چاتـیشیردی. – یوخ هر شئیدن اوّل, بئش اون باتمان قند آلام گره‌ک- دئدی. کئچن قیش کلئیبردن قوناق گلنده, کندده بیر اووج قند تاپمادیغینی هله ده اونوتمامیشدی.
– یوکوم یامان آغیر اولاجاق- دئیه, فیکره گئتدی: »هله اوستا ماحموددان سازیمی دا آلام گره‌ک«یوک سوزونه چاتاندا, بیردن آتی یادینا دوشدو…– ائی دیل-ی قافیل! حئیوانی سحردن کاروانسارادا آج- سوسوز قویوب چیخمیشام دئییب, آددیملارینین سورعتینه داها دا آرتـیردی…
هله قاری کورپوسونه چاتمامیشدی کی چایـین کناریندا بیر توپا یئره اوتورموش آدام دیققتینی جلب ائتدی. ایرهلی گئدیب اییلیب یئره باخاندا یئرده یان- یانا دوزولموش اوچ واراق گوردو.قارا خالچی- بیر قوی, بئش آپار- دئیه قاراخالی هامییا نیشان وئردی. سونرا هر الی‌نین اورتا و باش بارماغیلا واراق‌لاری چوخ سورعت و مهارت ایله بیر- بیری‌نین اوستونده آشیریب یئنه سیرایلا یئره دوزدو.
بو آن کناردا دایانمیش بیر جاوان اوغلان قاباغا گلیب بیر گوموش بئشلیک یئره قویدو.او ایشاره بارماغینی ساغ طرفده‌کی واراغین اوستونه اوزالتدی. واراغی چئویریب, – آخ جان تاپدیم دئییب, قاراخالی هامییا نیشان وئردی. سونرا ایییرمی بئش قیران قارا خالچی‌دان آلیب. سئوینه سئوینه گئدیب, گوزدن ایتدی.ایکینجی و اوچونجو نفرده ائله هامان سایاق بئش قویوب ایییرمی بئش آپاراندا خئیروللا تاماه‌لاندی. تئز آپاریب سبدی دیوار دیبینه قویدو. کیسهدن بیر بئش قیرانلیق چیخاریب, قایـیدیب یئرده چومبه‌لدی.
او, قاراخالی بیر آن بئله گوزدن قویمایـیب قاراخالچی‌نین ال‌لرینه دیققتله باخیردی. نهایت بارماغینی دوز گوردویو قاراخالا اوزالدیب قاراخالچی‌نین اوزونه باخدی.قاراخالچی بوش واراغی اونا نیشان وئرسه ده, او هله ده واراغین خال اولمادیغینا اینانا بیلمیردی.بئش قیران پولونو بو سادهلیکده ایتیره‌نده خئیروللا بیر آز عصبیلشدی. او یئنه کیسهدن بیر بئشلیک چیخارتدی. بو دونه دیققتینی قات با قات آرتیریب, گوزلری واراق‌لارلا ساغا- سولا هرلنیردی. ایکینجی واراق دا خال اولمایاندا بیردن گیجگاهیندا بیر قیزیشما باشلادی… بیر آزدان او داها هاردا اولدوغونو و نه ائتدییینی بوسبوتون اونوتموشدو…آیاق‌لاری سانکی یئره یاپیشیب گوودهسینین آغیرلیغیندان آیاغا قالخماغا ذرّهجه گوجو قالمامیشدی. اللری تیر-تیر اسیر، اورهیی گوپ- گوپ دویونوردو.
بوش کیسه بوینوندان آسلانیر, بوش دسماللا اوز- گوزونون ترینی سیلیردی…
بیردن- پاسبان گلدی- ائشیده‌نده, ایلان وورموش کیمی یئریندن دیک داشلانیب, آیاغا قالخدی:-سرکار منیم پوللاریمی- دئیه, اوز دوورهسینه فیرلانا- فیرلانا پاسبان آختاریردی. تبریز جولیکلری نه زامان بیر دونگهنین آرخاسیندا گوزدن ایتمیشدیرلر.
دیوار دیبینده قالان بوش سبد هر تیترهک آددیملا, اوندان اوزاق‌لاشیردی.
آغ یئل، قلمه آغاج‌لاری‌نین پردهلرینده، حزین بیر ماهنی سس‌لندیریب، گئجهنین سوکوتونو پوزوردو. هر یئر ظولمات قارانلیق ایدی. خئیروللا کاروانسارانین حیطینده باشینی اللرینین آراسینا آلیب, دیوار دیبینده اوتورموشدو. او گاهدان باشینی قالخیزیب گون چیخان طرفه باخسادا, سحرین آچیلماسیندان هئچ بیر اثر – علامت گوزه دیمیردی.هاچان‌دان هاچانا زورلا آیاغا قالخیب, یئنه یاتاغینا قایـیتدی.
بیر خیردا اوتاق‌دا بئش- اون موسافیر یان- یانا یاتـیب, خورولتو سسلری بیر- بیرینه قاریشمیشدی. او یئنه یاتاغینا اوزانیب گوزلرینی یومسا دا, باشی‌نین آغریسیندان بیر آن یوخو گوزلرینه یول تاپا بیلمهدی. نهایت قالخیب حیطه قایـیتدی. آفتابادان بیر نئچه اوووج اوز- گوزونه سو ووروب, الی‌نین یاشینی بویون- بوغازینا چکدی.حتم کیشی سس- صدایا اوتاغینین قاپی‌سینی جیرلا- جیرلا آچیب, حیطه چیخدی. خئیروللانی گوره‌نده- باغیشلا عاشیق دئیهسن بو گئجه بیرهلر سنی قویمادی یاتاسان؟! – دئدی. کاروانساراچی اونو اوتاغینا دعوت ائتدی. حتم کیشی لامپانین پیلتهسینی قووزادی. اوجاقداکی قارا چایدان‌دان بیر ایستیکان چای سوزدو.
خئیروللا چایـی ایچیب بیر سیغار ائشدی. سیغارا بیر نئچه نفس ووروب چایینی ایچدی. بیر آز اوزونه گلیب, سوزه باشلادی: – مشدی حتم! آللاه‌دان گیزلی دئییل سندن نه گیزلی, آخشام بازاردا پوللاریمی جیبیمدن چیخاریب‌لار دئیه‌ن‌ده, حتم کیشی »- اشی! من ده دئییرم بس نییه یوخون آپارمیر! هئچ اورهیینی سیخما. سحر آچیلیر, گئت حاجعلیدن نه ایستهییرسنسه, آل آپار، پولونو کنددن گوندهرهرسن گلر. شوکور آللاها, آدلی- سانلی عاشیقسان, ایستهسن لاپ اوزوم ده گلیب ضامین اولارام« – دئدی.
خئیروللا- عمی سنی چوخ ساغ اول- دئییب آیاغا قالخدی.
حتم کیشینین اورهک – دیرهیی خئیروللانی بیر آز توختاتدی. او تویلهیه گیرنده, کهر آتینین کیشنرتیسی اورهیینی اوخشادی.
خئیروللا کؤهنه بازارا چاتاندا هله بیرجه ماغازا دا آچیلمامیشدی. او، خیالا دالمیش سفیل سرگردان، تبریز خییاوان‌لارینی دولانماغا باشلادی.گجیله، گولوستان باغینا گئتدی. ساعات قاباغینا چاتاندا بیردن -»خئیرولل«- سسی ائشیدجک، دیک یئرینده دایانیب، گئری دؤندو. ایکی نفر گوله- گوله اونا یاخین‌‌لاشیردی. خئیروللا اونلارین هئچ بیرینی تانیمادی. اونلاردان بیری: – ایه عابباس! دئییرم بو خئیروللادی، دئییرسن یوخ- دئیه، قول‌لارینی اونون بوینونا دولادی.
اوز- گؤزونو اؤپنده بیردن خئیروللا عاشیق حوسئینی تانیدی. خئیروللا حوسئین جاوانی قوجاق‌لایـیب بیر آز کؤوره‌لدی.عاشیق حوسئین –خوش گؤردوک عاشیق! ایه نییه بئله پوزغون‌سان ناساز کی، دئییل‌سن؟- دئیه‌ن‌ده خئیروللا باشینی قالخیزیب –یوخ قاغا- دئیه جاواب وئردی.
عاشیق حوسئین زارافات‌یانا –ایه! بلکه منیم شئعرلریمی اوخودوغونا خان- بی سنه دولاشیر؟- دئییب، هاوانی دییشمک ایسته‌دی.
خئیروللا باشینی توولایـیب آستادان پیچیلدادی – پولومو ایتیرمیشم قاغا. کنددن نئچه تویوق- جوجه گتیرمیشدیم، آیـین- اویون آلام آپارام، پول‌لارینی ایتیردیم- دئیه‌ن‌ده عاشیق حوسئین – جانین ساغ اولسون اده! بو گون- صاباح تویلار باشلایـیر، قم ائله‌مه! – دئییب دؤنوب عابباس بالابانچی‌یا گیزلی بیر گؤز ووردو. عابباس توتقون حالدا باشینی بولایاندا حوسئین جاوان فیکره گئتدی…
نوشته شده توسط admin در چهارشنبه, ۰۹ دی ۱۳۹۴ ساعت ۷:۰۳ ق.ظ
