ظرفیت های فوق العاده استان در تولید خوراک دام و طیور

مهدی قلی پور
گروه اقتصادی –: در حالی که آذربایجان غربی برای سومین سال متوالی با تولید ۵۰ هزار تن خوراک دام و طیور رتبه برتر کشوری را به خود اختصاص داد ولی ساماندهی دامداری‌های سنتی از طریق بهسازی و ایجاد دامداری‌های بزرگ باید جزء برنامه‌های امور دام جهاد کشاورزی استان قرار گیرد.
تحریم های ظالمانه و تنگناهایی که دشمنان برای ایران اسلامی ایجاد کردند به گونه ای بود که در هشت سال گذشته شرایطی بدتر از جنگ تجربه شده است. در این سالها زیرساختهای زیادی از دست رفته و محدودیت های ایجاد شده موجب شد در بخش های مختلف چالش ایجاد شود اما امروز در شرایط پسابرجام دولت تدبیر و امید تصمیم دارد از بخش خصوصی حمایت کند تا با مشارکت مردم کارها شتاب گیرد.
قرار است وظایف معاونت پشتیبانی امور دام به بخش خصوصی واگذار شود زیرا تمامی کشورهای توسعه یافته با کاهش تصدی گری دولتی بیشتر امور خود را به بخش خصوصی واگذار کرده اند و در دولتهای توسعه نیافته دولت در اقتصاد دخالت جدی دارد.
البته دولت نه صنعتگر خوبی است و نه در تولید موفق بوده و شرایط امروز نشان می دهد باید بسیاری از امور به مردم سپرده شود و دولت فقط سیاست گذاری و برنامه ریزی کلان کند.
این در حالی است که وظایف معاونت پشتیبانی امور دام به استانها تفویض می شود و به منظور تقویت استان ها با تشکیل کارگروه تخصصی ضمن بررسی وضعیت هر استان امکانات فیزیکی و سخت افزاری خود در اختیار مراکز استان ها قرار گیرد تا خودشان مدیریت کنند.
امید می رود شرایط به سمتی برود که بخش کشاورزی بدون حمایت دولت بتواند فعالیت کند و هیچ وابستگی به دولت نداشته باشد و برای رسیدن به این مهم باید تشکل های خصوصی این بخش قعال شده و تقویت شوند و با استفاده از تجربیات ارزشمند خود امور را اداره کنند.
به نظر می رسد تشکلها هنوز به اهمیت جایگاه خود پی نبرده اند و به همین دلیل از همه ظرفیت‌های خود استفاده نکرده اند و یا روش استفاده را نمی دانند در حالی که با بهره مندی از این ظرفیت می توان تاثیرگذاری در کشاورزی را بیشتر کرد.با توجه به مشکلات ناشی از کاهش قیمت مرغ در بازار معاونت پشتیبانی امور دام دیگر مرغی خریداری نخواهد کرد و حتی ذخایر استراتژیک کاهش داده شده تا تولید کننده آسیب نبیند. مواد پروتئینی و نهاده ها در قالب سیاست گذاری و در حاشیه آن نگهداری می شود زیرا اگر ذخیره سازی زیاد باشد بازار را به هم می ریزد و مشکل ساز می شود.
اگر تشکل های بخش کشاورزی برنامه خرید ارائه کنند بر اساس نظر آنها فعالیت های دولت تنظیم می شود و برای مازاد مصرف و صادرات فکری باید شود اما برای کنترل باید از تولید و جوجه ریزی تا فروش نظارت و کنترل شود تا اوضاع مدیریت شود.
این در حالی است که صنعت دام و طیور استان آذربایجان غربی با تولید میزان بالای محصولات دامی در کنار ایجاد اشتغال مستقیم و غیر مستقیم برای بخش قابل توجهی از مردم استان در فرآیند توسعه استان نقش مهم و موثری را ایفا می‌کند.استان آذربایجان غربی رتبه اول در تولید عسل و رتبه سوم در تولید جوجه یکروزه را در کشور داراست و در سال ۹۲ رتبه های نخست نمونه های کشوری در کارخانجات خوراک دام و طیور، کارخانجات جوجه کشی و مراکز جمع آوری شیر مربوط به این استان می باشد.
آذربایجان غربی در ایجاد شرکتهای دارای زنجیره تولید گوشت مرغ پیشرو بوده و مقام اول را با تعداد ۹ شرکت تایید شده در کشور به خود اختصاص داده است.این در حالی است که طرحهای افتتاحی در زیر بخش دام در دهه فجر سال گذشته نیز قابل توجه بود و همزمان با گرامی‌داشت دهه فجر انقلاب اسلامی ۱۴ طرح در زیر بخش تولیدات دامی شامل پرورش مرغ مادر گوشتی ،گاوداری شیری صنعتی، دامداری کوچک روستایی، مرغ تخمگذار، پرورش اسب و گوساله پرواری در استان مورد بهره برداری قرار گرفتند.کارشناسان اقتصادی در عین حال تاکید دارند و معتقدند که صیانت از ذخایر ژنتیکی و اصلاح نژاد دام و طیور ، اصلاح ساختار مدیریتی واحدهای پرورشی ، تاسیسات و تجهیزات دامداریها و مرغداریها، تلاش در حفظ و توسعه سرمایه گذاری های موجود در جهت ارتقاء بهره وری در بخش تولیدات دام و طیور، تلاش در جهت تغییر ترکیب جمعیت دام استان از کم تولید به دامهای پر تولید، برنامه ریزی در تامین خوراک مورد نیاز جمعیت دام و طیور از طریق منابع داخلی از مهمترین اولویت‌های بخش تولیدات دامی در استان است.
از سوی دیگر, بهینه سازی مصرف سوخت و اصلاح ساختار فیزیکی و بهداشتی، در واحدهای مرغداری و دامداری به منظور افزایش تولید و اقتصادی کردن آنها از دیگر اولویت هایی است که باید اقدام شود.
این در شرایطی است که استان آذربایجان‌غربی با دارا بودن شرایط آب و هوایى مناسب و مراتع غنى شرایط مناسبی را براى دامدارى و دامپروری داراست. اما امروزه همچنان دامپروری در آذربایجان غربی به شیوه سنتى اداره مى‏شود.
استان آذربایجان غربی با تولید سالانه بیش از? ۴۷۰ هزار تن شیر از استانهای رتبه برتر در تولید فرآوده های دامی به شمار می رود که می تواند با کشور هلند در این حوزه رقابت کند.
از سوی دیگر, آذربایجان غربی با داشتن بیش از ۴ میلیون رأس گوسفند با اکوتیپ های ماکوئی قزل و هرکی یکی از قطب های مهم پرورش گوسفند در کشور است.
در سال‌های گذشته به دلیل خشکسالی بی‌سابقه و فقیر شدن مراتع و نیز وابستگی تغذیه‌ای این حیوان به مرتع، جمعیت این دام از نظر تعداد، افزایش محسوسی نداشت.
این استان از توان و ظرفیت بالایی در زیر بخش دام و طیور نیز برخوردار است و با توجه به طبیعت و نیروی انسانی فعال در مناطق روستایی توان و ظرفیت بالایی در زیر بخش دام و طیور دارد که باید از این ظرفیت ها به نحو مطلوب استفاده کرد.