آراز آذربايجان تحليل مي کند

طلب ۵۰۰ میلیارد تومانی چغندرکاران از کارخانه‌ها

مهدی قلی پور
گروه اقتصادی : واردات بی رویه و انبارهای مملو از شکر کارخانه های قند در استان آذربایجان غربی، مشکلات زیادی را برای آنها به وجود آورده و موجبات اظهار نارضایتی و گلایه چغندرکاران این استان را فراهم کرده است.
آذربایجان غربی دارای ۷۴۰ هزار هکتار اراضی قابل کشت است که از این میزان ۳۲ هزار هکتار زیر کشت چغندرقند قرار می گیرد. استان آذربایجان غربی با تولید بیش از یک میلیون و ۴۰۰ تن چغندر قند در سال از مراکز عمده تولید چغندرقند در کشور به شمار می رود. برداشت چغندر قند در آذربایجان غربی از ۲۰ شهریور آغاز شد و تا اوایل دی ادامه داشت.
چغندر قند این استان به سبب قابلیت های خوب آب و خاک ، استفاده از بذرهای تک جوانه و پرمحصول ، جایگاه نخست در کشور را به لحاظ تولید محصولات کیفی و کمی به خود اختصاص داده است.
بر اساس برنامه ریزی های انجام شده ، سطح کشت محصول چغندرقند برای سال زراعی گذشته ، ۲۳ هزار و ۴۰۰ هکتار پیش بینی شده بود که نزدیک به هشت هزار هکتار آن را آزادکاران این محصول کشت کردند که باعث افزایش سطح کشت به ۳۱ هزار و ۹۰۰ هکتار شده است.
پنج کارخانه قند موجود در استان فعالیت می کنند و حداکثر چغندرقند مورد نیاز کارخانجات قند استان در حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن است که حدود ۳۶۰ هزار تن چغندر قند تولیدی استان نیز امسال توسط کارخانجات قند سایر استان ها خریداری شد.
وجود مشکلات چغندرکاران آذربایجان غربی ، توسعه این محصول راهبردی را در این منطقه با مشکلاتی مواجه کرده است ، در این میان با وجود آنکه چغندرکاران آذربایجان غربی چند ماه است محصول خود را به کارخانه های قند استان تحویل داده اند ولی هنوز از پرداخت کامل مطالبات آنان خبری نیست.
هر چند که نپرداختن به موقع مطالبات چغندرکاران را کارخانه های قند منطقه ، تاخیر در تعیین قیمت شکر از ستاد هدفمندسازی یارانه ها اعلام می کنند ولی واقعیت این است که نبود خریدار برای شکرهای دپو شده در انبارهای مملو از شکر آنها از علل اصلی ناتوانی پرداخت مطالبات چغندرکاران به شمار می رود.از سوی دیگر با وجود آنکه پرداخت تدریجی این مطالبات آغاز شد ولی این امر نیز قادر نخواهد بود مشکلات مالی عدیده ای را که کشاورزان با آن مواجه هستند جبران کند.
شماری از کارخانه های قند اعلام کرده اند حاضرند مطالبات چغندرکاران را به جای پول نقد به صورت شکر با قیمت مصوب دو هزار و ۱۰۰ تومان پرداخت کنند که این امر نیز به علل آنکه هم اکنون قیمت شکر در بازار هزار و ۸۰۰ تا هزار و ۹۰۰ تومان است موجب متضرر شدن کشاورزان می شود.
مسئولان کارخانه های قند نقده ، میاندوآب و پیرانشهر امسال برخلاف پارسال از پرداخت فوری مطالبات کشاورزان خودداری می کنند و هر بار فروش نرفتن شکر تولید شده را علت این امر بیان می کنند.
دست اندرکاران صنعت قند و شکر در آذربایجان غربی معتقدند واردات بی رویه و انبارهای مملو از شکر کارخانه های قند در استان ، مشکلات زیادی را برای آنها به وجود آورده و موجبات اظهار نارضایتی و گلایه چغندرکاران این استان را فراهم کرده است.
متاسفانه دیر اعلام شدن قیمت مصوب شکر در امسال و واردات شکر خام موجب شده تا بازار شکر در حال حاضر اشباع شود و فروش شکر را برای کارخانه های قند با مشکلاتی مواجه سازد.
افزایش میانگین تولید و سطح کشت چغندرقند از طرف کشاورزان در آذربایجان غربی و محدود بودن ظرفیت کارخانه های قند استان از یک سو و از سویی دیگر ممانعت از صادر کردن محصول چغندرقند مازاد به استان های دیگر امسال موجب شد تا بخش زیادی از محصول تولیدی کشاورزان در مزارع روی هم انباشته شده و قسمتی از آن از بین برود.
هم اکنون شکرهای تولیدی این کارخانه ها در انبارها دپو شده و خریداری ندارد و چنانچه خریداری هم داشته باشد به قیمت ۱۵۰ تا ۲۰۰ تومان زیر قیمت مصوب ( دو هزار و ۱۰۰ تومان) طالب آن هستند.
کارشناسان اقتصادی بر این باوند که واردات شکر و اشباع بودن این محصول در بازار موجب شد تا خریدار چندانی برای محصول تولیدی آنها در بازار نباشد و اگر خریدارانی هم در بازار وجود دارند ، فقط با بهای پایین تر از قیمت مصوب حاضر به خرید شکر هستند که این امر نیز موجب متضرر شدن کارخانه می شود.
برای رسیدگی به شکایات چغندرکاران در زمینه تعیین میزان افت و عیار محصولات تولیدی از سوی کشاورزان ، سازمان جهاد کشاورزی گروه های ویژه ای را در سطح تمامی کارخانه های قند استان مستقر کرده است.
چغندرکارانی که در زمینه میزان عیار و افت تعیین شده کارخانه های قند اعتراضی دارند می توانند به این گروه های مستقر در این واحدها یا به مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان های محل سکونتشان مراجعه کنند.
امسال پیش بینی می شود یک میلیون و ۴۵۰ هزار تن چغندرقند از اراضی کشاورزی این استان برداشت شود و با توجه به اینکه این محصول ، یک محصول با نیاز آبی بالاست در برنامه ریزی های آینده مقرر شده تا میزان سطح کشت این محصول به ۲۳ هزار هکتار کاهش یابد.
امسال حدود ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تن چغندر قند از کشاورزان خریداری شد و با توجه به تولید ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تنی چغندر قند در سال ۹۳ امسال ۱۸٫۷ درصد تولید این محصول رشد داشت.
طبق آمار رسمی ؛ تولید چغندر قند امسال نسبت به سال ۹۲ حدود ۶۰ درصد رشد داشته است و پیش‌بینی می شود در سال جاری تولید یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن شکر بود که حدود ۷۵۲ هزار تن شکر در سال جاری از چغندر قند حاصل شده و با تولید حدود ۶۵۰ هزار تن شکر از نیشکر به رقم یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن خواهد رسید.
اگرچه قیمت مصوب برای خرید هر کیلو شکر از کارخانه‌ها ۲۳۰۰ تومان بود، اما کارخانه‌ها امسال با قیمت حدود ۲۱۷۰ تا ۲۲۰۰ تومان شکر را فروختند و قیمت فروش شکر توسط کارخانه‌ها به قیمت مصوب نرسید.
این در حالی است که ۴۹۲ هزار تنی شکر براساس آمار گمرک در سال جاری واردات شده است و مطابق آمار گمرک سال گذشته ۸۲۳ هزار تن شکر وارد کشور شد. ۲۰۰ هزار تن از شکر وارداتی در سال جاری برای ذخایر استراتژیک استفاده شده است.