ضرورت ایجاد واحدهای کوچک صنایع تبدیلی در روستاهای آذربایجان غربی

مهدی قلی پور
گروه اقتصادی : اصلاح فرایند کاشت، داشت و برداشت در بخش کشاورزی آذربایجان غربی یک ضرورت انکار ناپذیر است و اصلاح فرآیند کشاورزی در استان موجب حفظ منابع موجود و افزایش درآمدزایی می‌شود.
بخش کشاورزی به عنوان یکی از مهمترین محرکه‌های اقتصادی تاثیر بسزایی در رشد اقتصادی استان آذربایجان غربی دارد؛ از این رو توجه به وضعیت اقتصادی کشاورز یکی از مهمترین ارکان برای رسیدن به این امر است به همین دلیل سازمان جهاد کشاورزی استان و سایر نهادهای مرتبط باید راهکارهایی را در راستای افزایش تولید و بهره‌وری در این بخش در نظر بگیرند.
کشاورزان با افزایش تولید می‌توانند درآمد بیشتری را حاصل کنند و یکی از راه‌های افزایش تولید بخش کشاورزی استفاده از مکانیزاسیون است چرا که مکانیزاسیون موجب افزایش بهره وری و کاهش ضایعات در بخش کشاورزی می شود.
مکانیزاسیون موجب کاهش هزینه‌ها و افزایش تولید و درآمد کشاورز می شود به همین دلیل انتظار می رود سازمان جهاد کشاورزی استان توجه بیشتری را نسبت به این امر داشته باشد.
یکی از مشکلات عمده بخش کشاورزی هدر رفت آب است و باید با ایجاد برنامه‌هایی موجب کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی شد چرا که در حال حاضر ۳۵ درصد آب در بخش کشاورزی هدر می رود و این در حالی است که در سایر کشورها تنها هفت درصد آب در بخش کشاورزی هدر می رود.
کارشناسان کشاورزی راهکارهای خود را برای مقابله با هدر رفتن آب در بخش کشاورزی استفاده از ماشین‌آلات بهره وری آب عنوان می کنند و معتقدند که کشاورزان می توانند از طریق مکانیزاسیون آب ۵۰ درصد از هدر رفت آب صرفه جویی کنند.
یکی دیگر از راهکارهای مقابله با هدر رفت آب کشت گلخانه‌ای است و به وسیله کشت گلخانه‌ای می توان در برداشت بسیاری از محصولات زراعی و باغی از هدر رفت آب جلوگیری کرد.
سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی باید یک سیاست گذاری قوی در بخش مکانیزاسیون کشاورزی داشته باشد و اگر مرکز مکانیزاسیون بخش کشاورزی به یک سازمان قوی مکانیزاسیون تبدیل شود بسیاری از مشکلات بخش کشاورزی برطرف می شود.
کارشناسان اقتصادی بر این باورند که اگر مرکز مکانیزاسیون وزارت جهاد کشاورزی به یک سازمان قوی و مقتدر تبدیل شود می‌تواند تاثیر بسزایی را در این حوزه داشته باشد.
تا زمانی که برنامه ریزی قوی در بخش مکانیزاسیون نداشته باشیم اقتصاد مقاومتی محقق نمی شود و با تقویت بخش مکانیزاسیون می‌توان تاثیر بسزایی در ایجاد اقتصاد مقاومتی بخش کشاورزی داشت.
یکی دیگر از راه‌های رسیدن بخش کشاورزی به اقتصاد مقاومتی ایجاد واحدهای کوچک صنایع تبدیلی در روستاهاست و باید صنایع تبدیلی در روستاها به جای شهرها مستقر شوند چرا که به طور کلی هزینه نهادها و منابع در روستا پایین‌تر از شهر است.
این مساله موجب ایجاد درآمدزایی برای روستاییان می‌شود که این امر نیز از مهاجرت روستاییان و همچنین تبعات فرهنگی آن جلوگیری می‌کند.
این در حالی است که کشاورزی استان آذربایجان غربی با توجه به اینکه بخش مهمی از اقتصاد منطقه به آن وابسته است، نیازمند بازنگری است و باید با تدابیر ویژه میزان درآمد بخش کشاورزی را افزایش داد و در کشاورزی استان به صورت علمی کار نمی‌شود و روند سنتی بودن باعث می‌شود که این بخش چندان بهره‌وری و ارزش افزوده نداشته باشد.اصلاح فرایند کاشت، داشت و برداشت در بخش کشاورزی آذربایجان غربی یک ضرورت انکار ناپذیر است و اصلاح فرآیند کشاورزی در استان موجب حفظ منابع موجود و افزایش درآمدزایی می‌شود و نیاز است که با آگاهی بخشی و آموزش بتدریج شیوه کشت و داشت در استان تغییر یافته و سهم تولیدات کشاورزی در توسعه استان نقشی شایسته و مطلوب باشد.
این در حالی است که شرایط خشکسالی منطقه آذربایجان غربی در سال های گذشته باعث شده تا با توسعه کشت محصولاتی که دارای آستانه تحمل بالاتری نسبت به شوری در مقایسه با سایر محصولات زراعی و باغی دارنددر الگوی کشت ارائه شده برای دشت های اطراف دریاچه از جمله تبریز، جایگزین کشت محصولاتی مانند پیاز و یونجه ‌شود.
از سوی دیگر، تجدید نظرکلی در شیوه کشت اراضی حاشیه دریاچه ارومیه یک ضرورت و یک اولویت اساسی برای کشاورزی استان باید باشد و تغییر روش کاشت محصولات کشاورزی خصوصاً گسترش کشت محصولات کم آب و تغییر الگوی کشت با توسعه سطوح زیر کشت زعفران در حاشیه دریاچه ارومیه با توجه به تحمل بالای این محصول به کم آبی با هدف جلوگیری هرچه بیشتر از وقوع فاجعه زیست محیطی در شهرستان‌های حاشیه این دریاچه در راستای حمایت مستقیم از بهره‌برداران بخش کشاورزی، از جمله اقداماتی است که باید توسط سازمان جهاد کشاورزی در اراضی حاشیه‌ای دریاچه، با جدیت دنبال و پیگیری شود.
با توجه به مشکل کم آبی و پایین رفتن سطح آب های زیر زمینی و همچنین خشک شدن دریاچه ارومیه،کشاورزان منطقه می توانند محصول با ارزش و گران قیمت زعفران را در دشت سولدوز با اطمینان بکارند.
با خشک شدن تدریجی دریاچه ارومیه و تغییرات آب و هوایی استان آذربایجان غربی در چند سال اخیر ، احتمالا بزودی باید شاهد تغییر الگوی کشت در شهرهای این استان بود و به نظر می رسد شرایط کم آبی و بحران خشکسالی های اخیر باعث شده تا این محصول در میان کشاورزان آذربایجان غربی جا باز کند.از سوی دیگر می توان با این تغییر در الگوی کشت کشاورزان و تغییر نگاه آنان به نوع محصولات کشاورزی منطقه همچنین در مقابله با خشکسالی های اخیر اقدام عملی برای صرفه جویی و حفظ آب های زیر زمینی منطقه انجام داد و مهمتر از همه در برابر میراث ملی و حیاتی دریاچه ارومیه ادای دین کرد.