صادرات قارچ استان نیازمند فرآوری و تجهیزات حمل و نقل سرد

مهدی قلی پور
گروه اقتصادی : با درنظر گرفتن موقعیت ارزشمند مرزی آذربایجان غربی که درجوار بازارهای هدف و نیازمند واردات قارچ، همچون عراق و ترکیه قرار دارد، می توان با توسعه این گونه مشاغل زود بازده ضمن کمک به اقتصاد کشور و خانواده ها، اشتغال را نیز افزایش داد.
صادرات قارچ در استان نیازمند به فرآوری و تجهیزات حمل و نقل سرد است، اما از آنجا که صنایع تبدیلی این محصول به حد کفایت و متناسب با رشد تولید قارچ افزایش نیافته است صادرات آن بسیار محدود است
بر اساس برآورد وزارت جهاد کشاورزی و آمار غیر رسمی از میزان تولید قارچ خوراکی در سال ۹۳ حدود ۱۱۸ هزار تن از این محصول در کشور تولید شده است. مطابق آمار رسمی سال ۹۲ حدود ۱۰۳ هزار تن قارچ خوراکی در کشور تولید شده و همچنین در ۶ ماه ابتدای امسال حدود یک هزار و ۵۰۰ الی یک هزار و ۶۰۰ تن از این محصول صادر شده است.
ارزش دلاری قارچ صادراتی در نیمه نخست امسال ۳٫۴ میلیون دلار است که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی ۶۰ درصد رشد و از نظر ارزشی ۹۴ درصد رشد داشته است.
صادرات قارچ در استان آذربایجان غربی نیازمند به فرآوری و تجهیزات حمل و نقل سرد است، اما از آنجا که صنایع تبدیلی این محصول به حد کفایت و متناسب با رشد تولید قارچ در کشور و به تبع آن در استان آذربایجان غربی افزایش نیافته است، صادرات قارچ بسیار محدود است.
یکی از برنامه‌های مورد نظر وزارتخانه در برنامه ششم توسعه افزایش واحدهای پرورش قارچ و فراهم آوردن صادرات بیشتر این محصول است.
قدرت فساد‌پذیری این محصول بالاست و توسعه صنایع تبدیلی در کنار رشد تولید این محصول ضرورت اجتناب‌ناپذیری است و تقاضا برای قارچ صادراتی ایران وجود دارند و با توجه به افزایش درخواست‌ها در نیمه دوم سال از سوی کشورهای عراق و کویت میزان صادرات معمولا در نیمه دوم سال در مقایسه با ۶ ماه ابتدای سال بیشتر می‌شود.
براساس آمار فائو با تولید ۱۰۳ هزارتن از این محصول در سال ۲۰۱۳ و مقایسه میزان تولید این محصول با سایر کشورهای تولید کننده کشورمان حائز رتبه هشتم دنیا در تولید قارچ خوراکی است.کشورهای عمده تولید کننده قارچ در دنیا به ترتیب چین، آمریکا، لهستان، هلند و ایتالیا است، البته چین به عنوان بزرگترین تولید کننده قارچ رقم قابل توجهی از این محصول را تولید می‌کند.
این در حالی است که میانگین مصرف سرانه قارچ خوراکی در کشور ۱٫۲ کیلوگرم است و میانگین مصرف سرانه قارچ خوراکی در دنیا ۴ کیلوگرم است و در کشورهای عمده تولید کننده قارچ ۵ کیلوگرم است.
برنامه وزارت جهاد کشاورزی افزایش تولید افزایش عملکرد در واحد سطح و همچنین گسترش تولید گونه‌های مختلف است، ولی لازمه این امر ورود بخش خصوصی و اختصاص تسهیلات بانکی است. این محصول جایگزین مناسبی برای پروتئین حاصل از گوشت قرمز است و تمام اسیدهای امینه ضروری را برای بدن تأمین می‌کند، ضمن اینکه از نظر املاح و مواد معدنی مانند ویتامین‌های گروه B و D بسیار قابل توجه است.
این در حالی است که قارچ یکی از خوراکی‌های خانواده سبزیجات است که دارای خواص زیادی است و به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند و خوشبختانه تولید این محصول غذایی پر مصرف در استان آذربایجان‌غربی نیز در چند سال گذشته رونق یافته و با توجه به سود آوری مناسب افراد زیادی به این عرصه تولیدی وارد شده‌اند.این استان به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و همچنین داشتن آب و هوای مساعد و مناسب فرصت‌های خوبی را برای تولید این محصول در اختیار دارد و به همین دلیل نه تنها مسئولان دولتی که حتی افراد کارشناس نیز بر لزوم حمایت از صنعت تولید قارچ خوراکی در استان آذربایجان غربی تاکید می کنند.
آذربایجان غربی به دلایل مختلف استعدادهای بسیار خوبی در زمینه تولید قارچ در اختیار دارد و از سوی دیگر پتانسیل ها و موقعیت ویژه اقتصادی نیز برای افزایش تولید قارچ خوراکی در این استان مهیاست.
در این میان آذربایجان غربی با داشتن آب و هوای مناسب کوهستانی و خنک، فراوانی دانش آموختگان رشته کشاورزی و موقعیت ممتاز مرزی با کشورهای عراق، ترکیه و جمهوری آذربایجان برای صادرات قارچ تولیدی، شرایط بسیار مساعدی در این عرصه دارد.
تولیدات قارچ خوراکی هم در داخل و هم در خارج از استان به فروش می ‌رسد که این امر زمینه رشد تولید قارچ خوراکی را افزایش داده و انتظار می‌رود که روند رو به رشد تولید و عرضه قارچ خوراکی در استان همچنان افزایش یابد.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که با توجه به تولید سالانه هزار و ۷۰۰ تن قارچ دکمه ای و فراهم بودن بستر مناسب برای تولید این محصول، استان آذربایجان غربی به مرز خودکفایی در تولید قارچ رسیده است ولی انتظار می رود که این بخش بیش از گذشته مورد حمایت قرار گیرد.این در حالی است که اگر واحدهای استان مورد حمایت قرار گیرند دیگر نیازی به واردات نیست و با کم شدن هزینه حمل و نقل ارزش، افزوده بیشتری برای استان خواهد داشت.
حال در استان آذربایجان غربی که رفع معضل بیکاری از دغدغه های مردم و مسئولان این استان است می توان با در نظر گرفتن موقعیت ارزشمند مرزی این استان که در جوار بازارهای هدف و نیازمند واردات قارچ، همچون عراق ترکیه و آذربایجان قرار دارد، با توسعه این گونه مشاغل زود بازده ضمن کمک به اقتصاد کشور و خانواده ها، اشتغال را نیز افزایش داد.