شورایی بی‌حاشیه در متن شهر

لعیا نورانی زنوز
شوراهای شهر در هیبت شاخص‌ترین نهاد مردم‌سالارانه شهری از ۹ اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۷۸ با هدف شرکت دادن مردم از پایین‌ترین سطح جامعه تا بالاترین سطح آن در اداره امور آغاز به کار کردند.
این نهاد برگرفته از متن مردم به عنوان یکی از عناصر مدیریت شهری به شمار می‌آید که شامل یک سلسله سیاست‌گذاری‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و اقداماتی است که در این بین هماهنگی بین شوراها، شهرداری‌ها، شرکت‌های خدمات‌رسان، بخش خصوصی و مردم حرف اول را می‌زند تا مشکلات ناشی از شهرنشینی کاهش یابد، شهرها به چشم‌انداز ترسیم شده برسند و در نهایت توسعه پایدار و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان تحقق یابد. در این میان تحقق مدیریت کلان شهری و فراهم آوردن شهری با دسترسی آسان و متمرکز بر فعالیت‌های یکپارچه از جمله دیدگاه‌های حسین پناهی عضو شورای اسلامی شهر ارومیه است. حضور وی در دفتر روزنامه آراز آذربایجان و دیدار با مدیر مسئول و خبرنگاران این روزنامه بهانه گفت‌وگویمان با وی شد.
به اعتقاد پناهی، شورای شهر درصدد مدیریت شهرداری نیست گرچه این مهم جزیی از وظایف شوراست اما اگر تمام شرکت‌ها و نهادهای مرتبط با مسائل شهری مدیریت واحد داشته باشند و به عنوان زیرمجموعه شهرداری و شورا تلقی شوند به یقین خدمات‌رسانی مضاعف می‌شود و به روند کار سرعت می‌بخشد.
وی هماهنگی بین شرکت‌های خدمات‌رسان و سایر دستگاه‌ها را مطلوب ارزیابی می‌کند در عین حال متذکر می‌شود با شکل‌گیری مدیریت کلان شهری شرکت‌های خدمات‌رسان خود را مکلف به تعامل و هماهنگی می‌دانند که در این صورت اقدامات بسیار موثری در کمترین مدت زمان و به بهترین نحو ممکن انجام می‌گیرد.
عضو شورای شهر ارومیه در ادامه سخنان خود به پروژه‌های عمرانی اشاره می‌کند که به عنوان پیشانی و ویترین مدیریت شهری ارومیه جای گرفته و در نوع خود قابل دفاع است.
به گفته پناهی کیفیت و کمیت پروژه‌ها حاکی از آن است که اهرم پرقدرت اجرایی ارومیه از توان مدیریتی بالایی برخوردار است و همین چهره شهر را متحول خواهد کرد گرچه برخی از پروژه‌ها با مشکلاتی مواجهند که با تلاش پرسنل قابل رفع هستند.
با مرور دوره‌های گذشته شوراهای اسلامی شهر به این واقعیت می‌رسیم که شورا به یک صحنه برای جدال‌های سیاسی مبدل و مدیریت شهری را با چالش اساسی مواجه کرده بود به طوری که به صراحت می‌توان عنوان کرد که در آن سال‌ها مدیریت شهری قربانی منافع شخصی و گروهی برخی از اعضا شد، آنچه در شرایط حاضر مطمح نظر است چگونگی وضعیت فعلی روابط اعضای شوراست، عضو شورای اسلامی شهر ارومیه در پاسخ به این سوال می‌گوید: تنش‌ها و چالش‌های دوره اول و دوم شورا مانع توسعه شهر ارومیه شده لذا باید از گذشته درس بگیریم و آینده را اصلاح کنیم که خوشبختانه در شورای چهارم که با ترکیب، تفکر و شعارهایی متفاوت از دوره‌های گذشته و با نگاه فراجناحی و فراگروهی شکل یافته، مسیر و جهت حرکت بر مبنای تعامل و نه تقابل است.
وی با تاکید به اینکه وحدت و همدلی بین اعضای شورای شهر حکم‌فرماست، اظهار می‌دارد همه اعضای شورا خود را مکلف می‌دانند با اتحاد و همدلی مسائل و موضوعات مربوطه را پیگیری کنند تا ارومیه را به جایگاه واقعی خود برسانند و در مسیر جلب اعتماد مردم ید واحده باشند.
پناهی اظهار می‌دارد جلسات شورا به طور مرتب بدون کوچک‌ترین تنش و تعطیلی با رویکرد تقویت نقاط قوت و رفع نقاط ضعف در حال برگزاری است، در نخستین جلسات اتفاق نظر بالایی در خصوص ترکیب هیئت‌رئیسه و انتخاب شهردار ارومیه داشتیم که نقطه قوت خوبی محسوب می‌شود. اما مهم‌ترین اولویت‌های کاری در حوزه شهری چیست؟
این عضو شورای اسلامی شهر ارومیه همه‌جانبه‌نگری و تک‌بعدی حرکت نکردن را از جمله اولویت‌ها و اهداف این دوره از شوراها عنوان می‌کند که این هدف در کمیسیون‌های تخصصی رقم می‌خورد به طوری که کلیه وظایف سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و نظارتی شوراها از طریق کمیسیون‌ها ترسیم شده است.
به گفته وی برای تقسیم مسئولیت‌ها در داخل مجموعه شورا کمیسیون‌های تخصصی شکل گرفته‌اند. هر یک از این کمیسیون‌ها بنا به موضوع فعالیت خود بخشی از مسائل شهری را بررسی کرده و با ارائه لوایح پیشنهادی به صحن شورا به جهت‌دهی مدیریت شهری در حوزه مورد نظر می‌پردازند، هر چند که وی متذکر می‌شود در شوراها سیاست‌گذاری‌های کلان انجام نگرفته است.
پناهی در این زمینه توضیح می‌دهد که از گذشته به علت فرهنگ‌سازی نادرست و ناهمگون، مردم به جای مراجعه به شهرداری به شورای شهر مراجعه می‌کنند که این روند امور را با کندی مواجه می‌سازد و ضروری است با کمک جامعه رسانه فرهنگ‌سازی درست و اصولی نهادینه شود تا ساماندهی سیاست‌های کلان که به دنبال آن هستیم با شتاب نهادینه شود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود بر تعامل با اصحاب مطبوعات نیز تاکید و تصریح می‌کند: کار در رسانه‌ها و مطبوعات، تخصصی و حرفه‌ای است و باید بسترها و امکانات لازم برای فعالیت این قشر زحمت‌کش جامعه فراهم شود. عضو شورای اسلامی شهر ارومیه مطبوعات را بازوی توانمند مسئولان دانسته و اظهار می‌دارد: توقع ما از مطبوعات این است که با نگاه دقیق‌تر و کارشناسانه تر مسائل شهری را مدنظر قرار دهند و به ارائه راهکار در حل مشکلات بپردازند.
مدیرمسئول روزنامه آراز آذربایجان نیز در این نشست خواهان تعامل بیشتر و استمرار همکاری مجموعه شهرداری و شورای شهر با مطبوعات استان شد.
به گفته ابراهیم آقازاده با توجه به اینکه رسانه‌ها و به ویژه مطبوعات محلی چشم نظارتی و بینای نظام هستند، رابطه بین مردم و حکومت، توسط رسانه‌ها رصد می‌شود و نواقص کار و نیز کارهای مثبت و اقدامات و دستاوردها توسط رسانه‌ها منعکس می‌شود بنابراین دارای شرایط حساسی هستند از این رو لازم است که مطبوعات توسط مسئولان حمایت شوند.
وی سپس توضیح می‌دهد منظور از حمایت نه حمایت مادی بلکه معنوی است چرا که به دنبال هر کمک بلاعوض و حمایت مادی انتظاراتی نهفته است که در شان و جایگاه مطبوعات نیست.
آقازاده تصریح می‌کند: روزنامه آراز آذربایجان و رسانه‌های تحت مدیریت اینجانب تاکنون حتی یک ریال یا کمک بلاعوض نیز از هیچ اداره، نهاد و مسئولی دریافت نکرده و نخواهم کرد.
در پایان ذکر این نکته ضروری است که با توجه به اینکه ارومیه دارای حساسیت‌های خاص خود می‌باشد و با مسائل متعدد و پیچیده اجتماعی روبروست لذا توجه به مسائل اجتماعی و فرهنگی ضرورتی غیرقابل تردید است.
وجود هویت‌های قومی، به هم ریختگی‌های فرهنگی و …تنها گوشه‌ی کوچکی از دلایلی است که ایجاب می‌کند مدیریت شهری ارومیه توجه بیشتر و عمیق‌تری به مسائل فرهنگی و اجتماعی پیش رو داشته باشد.
بدون شک مهم‌ترین و کارآمدترین ابزار برای مدیریت شهری در راستای نهادینه شده مشارکت مردم در ساختار تصمیم‌گیری محلی، شوراها و شهرداری‌ها هستند که با اعمال نظارت و اجرای برنامه‌ها، نظام مدیریت شهری را هدایت می‌کنند و نقش موثر و اساسی در روند اداره شهرها اعمال می‌کنند بنابراین امید است شوراها براساس نقش قانونی و مردمی که دارند و با توجه به شرح وظایف و تدوین سیاست‌گذاری‌ها و ترسیم چشم‌اندازها بتوانند منشا تحولات اساسی و مهمی در راستای توسعه پایدار شهرها باشند.