سولار نوروزو

سولار نوروزو

کوچوره ن:اکبرسعادت
بـایـرام یئلی اسـدی، گولعـزاریـم تـزه لندی
شـادلیق گتیـرن خلقـه بـاهـاریم تـزه لندی
هر ایل بو گونو بـایـرام ائـدیـر خلقیمیز آزاد
تـاریخلـره ثبت اولدو، وقـاریـم تـزه لنـدی
آنادیلیمیز:قار اولان یئرده قیش اولارمیش. قار اولمادیق‌دا قیشدان خبر اولمازمیش. یول‌لار قاردان قیشدا باغلانارمیش. گل-گئت‌دن خبر اولمازمیش. قار اوستونه قار یاغیب، یئرده قار قالانارمیش، قار قالارمیش، قار هر یئری آلارمیش.قار سویق‌لا گلرمیش، سویوق‌لایاندا قار یاغارمیش.سویوقدا قالان یئرلر،قارالارمیش.بوزلویوب،سویوقدان یانارمیش.
چوخ چتین،بیری قارین،قیشین، قارقیشیندان قورتولوب قاری‌یارمیش.قاری اولارمیش قوردلا بیرگه قاری اولارمیش. قاری قارقی‌یارمیش. یوللاری قار آلیب، یئر-گوی قوردا قالارمیش.قورد هر یئره باسارمیش.قاپیدا قالان‌لار قوردا پای اولارمیش. قوردلار اولاشارمیش. ائولرده اودون تندیرده یانارمیش، او زامان نه نفت وارایمیش، نه ده گاز.
اودون تین‌ایله توستوسو ائوی باسارمیش. ائو قارالارمیش. ائوده‌کی‌لر قیزیب، قاردان-قیشدان قورونارمیش .یول‌لار قارالاندان، اودونون یئرین نفت آلاندان، ماشین‌لار یاراناندان، نه قار قالیر، نه قیش اولور. قار قالمایان یئرده، قیش اولمایان یئرده، کیمسه یولدا دایانمیر. قار هر یئری آلمیر، قورد آجالمیر، قورد آزا‌لدیق‌دا قاری‌ قالمیر، قارقیشدان اوتانمیر.
ائوده اودون داها یانمیر. قارلا قیشا هئچ کس اینانمیر. قورد اولایان‌میر. قاپی‌لار قیشدا قاپانمیر. سویوق جانلانیب، جان آلانمیر. ساچ‌لار داها آغ بویانمیر. ائولر قارالانمیر. ناغیل‌لار یارانمیر.
سو چرشنبه نیز قوتلو اولسون:طبیعتین ،حیاتین اویانماسی نووروزدان باشلانار و آذربایجان خالقی بونو چوخ طنطنه لی و همیده بیر آی قالمیشدان قید ائتمیه باشلاریر.بئیله کی هر هفته نی اوچونجو گونلری بیر عنصرله قید ائدرلر.قدیم خلق اینانجلارینا گوره،دونیا و بوتون موجوداتین یارانیشی بلاواسطه دورد عنصرله سو،اود،هاوا،وتوپراق ایله علاقه دارمیش(عناصر اربعه).قیشین سونوندا بوتون جانلی عالمی و جانسیز طبیعت تدریجن قیش یوخوسوندان اویانماقی باشلار.بواویانیشلارا و دیریلیغ و دیرچلیش ده بو دورد عنصرون بیر-بیرلریلن قوووشمالاریلان اورتایا چیخارمیش.بواینانیشلارا دایاناراق اسکی ایلین سون دورد هفته سینی هره سین بیرطبیعت عنصرونه آدلاندیراراق هربیرین چوخلی عنعنه و طنطنعه لن عزیزللر.ایلین سون آیی تورک جماعتی آرسیندا بیرچوخ آدیلان تانینیر کی اونلاردان “جمله بوز چیلله هفته ال دورد بوآدلاردان بیرنئچه سی دیر.بودورد هفته لربئله سیرالانماقدادیر
سوچرشنبه سی/اود چرشنبه سی/یئل چرشنبه سی/توپراق چرشنبه سی
هفته گونلری ایچریسینده چرشنبه گونو سئچیلمه سی ده اوزونه گوره بیر اوزل اونمی و یئری واردیر.
چرشبنه گونونه اینانج و اونون اوغورلو و اوغورسوزلوغو بیر چوخ خلق ایچریسینده اولدوقی کیمی تورک و آذربایجان جماعتی ایچریسینده ده گورونور آمما چرشنبه گونو تورکلر وآذربایجانلی لارگوره اوغورلو سایلیب بوگون یاس و عزا توتولماز.
خاطیرلاتماق گرکلی دیر کی ایندیلیکده آخیر چرشنبه دن سووای اوبیری چرشنبه لر دبلری اونودولوب و جمهوری آذربایجاندا گرکلی شکیلده قید اولونمور.
هفته لرین سیرالانمالاری اوزلری بیر اینانیشا باغلی دیر،بئله کی دئیلیر اونجه قارویاغیش یاغیب سولار تازالانار،اوندان سونرا ایسدی و گونش قارلاری اریتمگه باشلار،اوچونجو هفته یئل بابا اسسیب آغاجلاری تیترتیب اویاندیرار،سونوندا توپراق قیش یوخوسوندان اویانار. بونلارین هربیرینده آیری-آیری مراسملر و دبلردوزنلنیر.
ایلک هفته سو عنصرنه آداناراق “ازل چرشنبه”؛”گوزه ل چرشنبه”؛”سولار نووروزو”؛”گول چرشنبه”؛”چیلله قاچدی”؛”اوول چرشنبه”"یالانچی چرشنبه” آدلاری ایلن ده بیلنیر.اینانیشا گوره یئنی ایلین گلمسیندن قایاق سو تازالانار،سو چرشنبه سینده گون چیخمادان قاباق خالق سو باشلارینا گئدیب تازا سودان اللرینی یوووب بیر-بیرلرنین اوزلرینه سو سرپرلرسواوستوندن آتیلیب دیرناقلارین توتوب سویا آتارلار؛.سواوستوندن آتیلاندا بوسوزلری دئیلر:
آغیرلیغیم- اوغورلوغوم سویا/آزاریم –بئزاریم سویا
آغیرلیغیم –اوغورلوغوم/دوشسون سو اوستونه
سئل چارپار،سوچارپار/بیرگوناه ایشلتدیم
گل اونو توت آپار/سئل چارپار،سوچارپار/گل آپار،گل آپار
سویو یاراسی اولانلارا آپاریب یارالارینا دا سرپدیکلرینده بئله اینانج واردیر کی یارالاری ساغالار؛عین اینانجا گوره تازالانان سو بیرچوخ خسته لیگه ده درمان اولار کی اونادا “تورکجه چاره لر” دئیلر.
سو چرشنبه سینده جوان و گئنج قیزلارسو فالی توتوب تازاایلده بختیلرینه باخارلار.کند قیزلار بزک-دوزک ائیلییب بزکلی دولچا،گویوم،کوزه لریلن سوباشینا گئدیب،آیدان آری-سودان دورو گوزل قیزلار تازا سودان دولدوروب چرشنبه آخشامی سفریه قویارمیشلار.بوسویوقیزلار ائوین دورد بیربوجاقینا سرپیب بویوک –کوچوک بوسودان اوزلرینه چیله یللر.
سوچرشنبه سینده گون بویو شنلیک و اویونلار آئدیلیب،اوگون شادلیقلارلا گئچر،اویونلاردان بیر چرشنیه یاهالتماجاسی دیر کی بو گونه گوره دئیلیر:«آی چرشنبه ،سن منیمله چرشنبه له شسن ده،من سنین له چرشنبه لشجیم،چرشنبه لشمسن ده.سوچرشنبه سینه “یالانچی چرشبنه”ده دئیللر.اینانج بئله دیر کی بوچرشنبه آدام هرنه ائشیدیرسه یالان اولار!! آذربایجانلی لار ائولرینده ایل بویو بیرچوخ شئیی ائودن وئرمزلر اورنک اولاراق دوز،مایا،وبونلارا تای بونلاری ائوین”مایاسی” آدلاندیرالار.سوچرشنبه سی گونوده ائولردن الک،مایا،گول و بیتگی،دوز،اود هئچ کیمه وئریلمز.مجبور قالدیغی زمان و بونلارین بیری سینه وئرمک مجبوریتینده قالان حالده وئریلن آدامدان بیر مقدار پول آلارلارحتا ان یاخین ائو آدامی اولموش اولسا بئله.آذربایجان جماعتی آراسیندا سویا باغلی”سویون نصیحتی”آدلی بیر افسانه واردیر کی سویون نقدر اونملیلیغین و مقدسلیغینی گورسه دیر.سوچرشنبه سیلن باغلی بوتون اینانیشلارا باخیلدیقیندا بواینانیشلارین چوخ اسکی دوورانلارا قایتدیغینی گورمک اولور.بوتون جانلیلارا حیات وئرن و تورک میتولوژیک افسانه لرینده ده قید اولوندوگی کیمی هرشئی دن اونجه دونیانین سو اولدوغی بیر حالده بودوشونجه لری قانیتلاماقدادیر.سویون اونملیلیقی سبب اولوبدور کی خالق فولکلوروندا سوایله باغلی چوخلی بایاتی،ماهنی،آتا-بابا سوزو و دئییم یارانسین.بیرنئچه بایاتی سویا باغلی بونلاردی:سوگه لر لوله-لوله/توکولر بیزیم گوله
الینده ایپک دستمال/بار گلیر گوله –گوله
سوتک چالارام سن سیز/قاراباغلارام سن سیز
گئجه لر صبحه کیمی/درددن آغلارام سن سیز
سوگلر آخار هارای!/توکولمز چارخا هارای!
ایگید غوربته دوشسه/چاغیرار آرخا هارای!
یانان چئراق اولیدیم/یولدان ایراق اولیدیم
یاریم سویا گئدنده/سیرین بولاق اولیدیم
سوگلر آخرخا نه وار/توکولر چارخا نه وار
من یاریمی سئوییرم/بیلمیرم خلقه نه وار

نوشته شده توسط admin در دوشنبه, ۰۲ اسفند ۱۳۹۵ ساعت ۵:۱۱ ق.ظ

دیدگاه


+ 8 = هفده