آراز آذربايجان گزارش مي دهد

ستاد احیاء عایدی برای دریاچه ارومیه ندارد

رقیه قربانی
گروه گزارش:با توجه به اظهارات مدیر دفتربرنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه دریاچه ارومیه همواره از جاری شدن سیلاب پرآب شده و بود و نبود ستاد احیای دریاچه ارومیه عایدی برای جسم بی جان نگین فیروزه آذربایجان ندارد.
به گزارش آراز آذربایجان، در طول چند روز گذشته بارندگی شدید در آذربایجان غربی منجر به آمدن سیل‌های شدیدی شد و در حدود ۲ هزار میلیارد ریال به زمین های کشاورزی خسارت وارد کرده است.
خسارت جانی و مالی وارد شده در آذربایجان غربی اگرچه منجر به تلخ کامی مردم استانمان شد ولی از سویی دیگر منجر به سیرآب شدن دریاچه نیمه جان دریاچه ارومیه شده است، طبق اعلام ستاد احیای دریاچه ارومیه تابستان امسال ۶۰ درصد از دریاچه ارومیه به طور کامل تبخیر شده دچار خشکیدگی می شد که این معضل با جاری شدن سیل تا حدودی حل شدو در پی این سیل‌ها ۸۰میلیون مترمکعب آب به دریاچه ارومیه وارد شده است. اگرچه این میزان آب ورودی به تا حدودی جان دوباره به دومین دریاچه شور دنیا داده است ولی فیروزه آذربایجان همچنان در وضعیت اسفناکی به سرمی برد تاثیر این سیل‌ها حدود ?? ۱۲سانتی‌متر افزایش تراز برای دریاچه ارومیه می‌داند.
افزایش دما منجر به ذوب شدن برف‌ها می‌شود و این تراز دریاچه را افزایش می‌دهد، اما از سویی همزمان با افزایش دما باران هم آمد و سیلاب را تشدید کرد
به صورت کلی وقتی از لحاظ تاریخی به دریاچه ارومیه نگاه می کنیم، متوجه می‌شویم عمدتا رژیم آبی دریاچه ارومیه، سیلابی بوده است و در گذشته های بسیار دور هم آبهایی که وارد دریاجه ارومیه می شد از بارش های سیلابی بوده. البته در رابطه با خسارت‌های وارد شده هم همانطور که در تصاویر دیده شد، عمده خسارت ها ناشی از ساخت و سازها در بستر و حریم رودخانه ها است.مدیر دفتربرنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه، مسعود تجریشی در مصاحبه اخیر خویش با خبرگزاری خبرآنلاین، اذعان کرده است که دریاچه‌ارومیه همیشه از سیل پر شده است.این مسئول پیش از این اظهار کرده بودکه برنامه احیای دریاچه ارومیه برنامه‌ای ده ساله تدوین شده است، مقرر بود در سه سال نخست احیا، وضعیت دریاچه تثبیت شود. وی یادآور شد: در ۲۰ سال منتهی به سال ۹۲، سالانه ۴۰ سانتی‌متر از تراز دریاچه ارومیه کاسته می‌شد و در برخی مواقع نیز به اندازه هشت متر تراز دریاچه ارومیه کاهش یافته بود، با این حال در گام نخست احیای دریاچه ارومیه، تثبیت آن در وضعیت موجود اقدامی مطلوب است، بنابراین کاهش چند سانتی‌متری تراز دریاچه ارومیه در مقایسه با کاهش‌های چند سال پیش قابل برابری نیست. وی با بیان این‌که اکنون وارد فاز دوم شده‌ایم، تصریح کرد: طبیعتا با گرم‌تر شدن هوا و در روزهای بین خرداد تا شهریور تراز دریاچه کاهش خواهد یافت.تجریشی افزود: اکنون که دریاچه دارای عمق کم با شیب ملایم است با تبخیر جزئی آب، تغییرات نمود یافته و برای عموم نیز قابل مشاهده می‌شود، در صورتی که در روزهای گرم سال تبخیر تا یک متر و ده سانت اتفاق می‌افتد و در چنین شرایطی با رخداد این مقدار از تبخیر، تراز دریاچه از دست می‌رود.
مدیر دفتر تلفیق و برنامه‌ریزی ستاد احیای دریاچه ارومیه خاطرنشان کرد: تا ۸۰ درصد از تبخیرات در سه ماه تابستان رخ می‌دهد و ۶۰ درصد از سطح دریاچه که دارای ترازی کمتر از ۶۰ سانتی متر است، خشک می‌شود.
این موضوع سبب زیر سوال رفتن عملکرد ستاد احیای دریاچه ارومیه می شود چرا که اگر بنا بر پر شدن دریاچه ارومیه با جاری شدن سیل باشد نقش ستاد احیای دریاچه ارومیه در این رابطه بسیار ناچیز خواهد بود.
علاوه بر این طبق شایعه ای که در خصوص تعطیلی ستاد احیای دریاچه ارومیه به گوش می رسد ستاد احیای دریاچه در مرکزیت ارومیه در حال تعطیلی بوده و کارکنان در حال اخراج هستند و طبق برنامه ریزی صورت گرفته شده مقرر شده است که تمام فعالیت های ستاد احیا در دفتر ستاد احیای در تهران انجام خواهد شد.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی، نادر قاضی پور در گفت وگو با آراز آذربایجان، در خصوص فعالیت ستاد احیای دریاچه ارومیه، اظهار داشت: با بیان اینکه به بهانه احیای دریاچه ارومیه ما را فریب داده‌اند و سد نازلو و باراندوز را تعطیل کرده‌اند، افزود: ستاد احیای دریاچه ارومیه و همچنین وزیر نیرو نه تنها اقدام موثری در رابطه با احیای دریاچه انجام نداده بلکه خشکی آن را نیز رقم زده اند در حالی که احداث سیمینه رود و زرینه رود و همچنین سد باراندوز و نازلو به نفع دریاچه ارومیه بوده و از هدر رفت آب جلوگیری می کند اما متاسفانه آنها را تعطیل کرده اند؛ لازم است سازمان حفاظت محیط زیست و همچنین ستاد احیای دریاچه شفاف سازی کنند که تاکنون چه اقدامات موثر و سازنده ای برای احیای این دریاچه انجام داده اند؟این مسئول در رابطه با تعطیلی ستاد احیای دریاچه ارومیه در ارومیه، اظهار داشت: زمانی که ستاد احیای دریاچه ارومیه هیچ گونه ثمری به جز هدر رفت سرمایه و بودجه ملی را ندارد پس وجود این ستاد هیچ دردی را از جسم بی جان دریاچه ارومیه را دوا نمی کند.وی خاطرنشان کرد: چنانچه اعتبارات دریاچه ارومیه صرف بتن‌ریزی و کانالی کردن رودخانه‌های پیرامون باشد موافق با تخصیص آن هستیم اما اگر این اعتبارات صرف پر کردن ۳ هزار چاه مردم کشاورز آذربایجان غربی شود مخالفت می‌کنیم.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: برنامه‌هایی که ستاد احیای دریاچه ارومیه در پیش گرفته است جز بیکاری، بدبختی، قطع معیشت روستاییان آذربایجان غربی چیز دیگری را به دنبال نخواهد داشت.
قاضی پور در ادامه سخنان خود به استخراج بی رویه نمک از دریاچه ارومیه اشاره کرد و گفت: روزانه بیش از ۵۰۰ تریلی نمک از سطح بستر دریاچه برداشت و به نام کارخانه مراغه بسته بندی و بعد به کشور ترکمنستان و کشورهای دیگر صادر می شود این در حالی است که این برداشت بدون توجه به استانداردهای زیست محیطی و استفاده از تکنولوژی روز انجام می شود و در واقع برداشت نمک با بیل مکانیکی و لودر مغایر استانداردهای زیست محیطی است.
وی خاطرنشان کرد: برداشت بی رویه بدون نظارت از نمک دریاچه اثرات اجتناب ناپذیری خواهد داشت، زیرا نمک در سطح خودش حالت تبلوری دارد و اگر لایه رویی متبلور برداشته شود، بیشتر در معرض باد قرار دارد، همچنین گودی‌های ایجاد شده به آب شور به صورت عمیق و محل تبخیر قرار تبدیل خواهد شد و این امر موجب از بین رفتن یکدستی مورفولوژی می شود.نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی بر ضرورت سرمایه گذاری صنعتی در زمینه استحصال و بهره برداری از نمک دریاچه ارومیه تاکید کرد و گفت: در حال حاضر ۴۰ هزار فارغ التحصیل در آذربایجان غربی وجود دارد که نیازمند اشتغال زایی هستند لذا استحصال و بهره برداری از نمک دریاچه ارومیه می تواند زمینه ایجاد اشتغال برای جوانان این استان باشد.
یکی دیگر از نمایندگان مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی در گفت وگو با آراز آذربایجان با انتقاد از عملکرد ستاد احیا دریاچه ارومیه اظهار کرد: متأسفانه مدت‌هاست این ستاد از اهداف و برنامه‌های پیش‌بینی‌شده خود دور شده و در اختیار جریانات سیاسی قرارگرفته است.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی گفت: دولت جدیت خود را در احیا دریاچه نشان داد اما ستاد احیا نسبت به دریاچه بی‌توجهی کرده و اقدام مطلوبی انجام نداده است.
عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی افزود: احیاء دریاچه‌ای که با سوء مدیریت دچار بحران شده نباید با پر کردن چاه‌های مردم و ایجاد بحران برای واحدهای صنعتی احیا شود و نیز مردم نباید تقاص سوء مدیریت‌های مسئولین را بدهند.
حضرت‌پور با بیان این‌که پلمب چاه‌ها عامل بیکاری و رکود در سطح استان شده است تصریح کرد: قریب به سه هزار چاه پلمب شده و بسیاری از واحدهای صنعتی و کارخانه‌ها با مشکل کمبود آب مواجه هستند که این سبب بیکاری، رکود اقتصادی و فرار سرمایه از استان شده است.
وی با اشاره به این‌که ستاد احیا دریاچه ارومیه دیگر پیگیر وضعیت دریاچه ارومیه نیست بیان کرد: طبق آخرین آمار اعلام شده سطح آب دریاچه ارومیه نسبت به سال گذشته دو سانتی متر کاهش یافته است.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: ستاد احیا به عنوان یک نهاد اجرایی، در طول سال‌های گذشته دچار سیاست بازی شده و مردم نیز از عملکرد این ستاد با توجه به هزینه‌های کلان انجام شده رضایت ندارند.
حضرت‌پور گفت: شفاف سازی کامل ستاد احیا در رابطه با هزینه‌کرد از بیت‌المال سبب رفع ابهامات بسیار در این زمینه می‌شود.
رئیس گروه علمی و فناوری ستاد احیای دریاچه ارومیه، مسعود تجریشی ۲۷ راهکار را برای احیای دریاچه ارومیه ارائه داده است که یکی از مهمترین راهکارها ارائه طرح های اشتغال جدید و جایگزین توسط سازمان های دولتی مسئول به منظور کنترل مصارف آب است که این موضوع علاوه بر احیای دریاچه ارومیه می تواند در جهت ایجاد اشتغال برای مردم این استان مثمرثمر باشد ولی تاکنون هیچ گونه اقدام عملی در خصوص ایجاد طرح های اشتغال جایگزین انجام شده است.
مهمترین شعار احیای دریاچه ارومیه در دولت یازدهم تحقق نیافته و مردم آذربایجان تنها با الطاف خداوند و بارش های اخیر توانستند دریاچه ارومیه را تاکنون زنده نگه دارند، در واقع می توان می گفت مهمترین اقدامی که دولت روحانی در رابطه با کمک به احیای دریاچه انجام دهد خارج کردن مسئله احیای دریاچه ارومیه از مسئله سیاسی به اجتماعی است که این موضوع نیز مستلزم صرف هزینه های گزافی ازبیت المال بوده است.طغیان رودخانه باراندوز چای و خسارت شدید به زمین های کشاورزی و باغی، وقتی احداث سد باراندوز چای به بهانه احیای دریاچه ارومیه متوقف میشود اخرش این میشود، مسئولان ستاد احیای دریاچه ارومیه باید پاسخگو باشند!مسئولان ستاد احیا بجای ممنوعیت ساخت سد باراندوز و نازلی چای بهتر است از دادن حق آبه دریاچه ارومیه به استان های دیگر جلوگیری کنند نه اینکه کمر کشاورزان و باغداران را دراستانی که سهمی از صنعت ندارد بشکنند.
یکی دیگر از بالاترین انتقاداتی که متوجه ستاد احیای دریاچه ارومیه است، عدم شفاف سازی در خصوص هزینه کرد بودجه تخصیص یافته به این ستاد است، مدیر دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان غربی، فرهاد سرخوش تاکنون آمار روشن و شفافی از چگونگی هزینه کرد بودجه های تخصیص یافته به اصحاب رسانه ارائه نداده است.عدم مسئولیت پذیری و دلسوز نبودن مسئولان؛ خنجر بر جسم نیمه جان دریاچه ارومیه می زند و این دریاچه همچنین منتظر جان دوباره گرفتن است، یادآوری این موضوع که خشکی دریاچه ارومیه زندگی ۱۴ میلیون نفر از مردم کشور را به مخاطره می اندازد لازم و ضروری است.