سالمند آزاری
پرنیان پناهی
گروه اجتماعی: تغییر در سبک زندگی و بهبود آن باعث افزایش تعداد سالمندان شده و این موضوع توجه بیشتر خانوادهها و جامعه را به سالمندان میطلبد. به علاوه این مسئله فشار بیشتری روی اعضای خانواده ایجاد میکند و هزینه های بالای نگهداری از آنها در مراکز مراقبت سالمندان، خطر سوء رفتار و آزاررسانی به آنها را افزایش میدهد. بسیاری از سالمندان قادر به دفاع از حقوق خود نیستند و موارد سالمندآزاری ناشناخته میماند…
سالمندآزاری یعنی انجام یا عدم انجام یک عمل که منجر به آسیب جسمی، روان؟ شناختی اجتماعی یا مالی سالمند و منجر به کاهش کیفیت زندگی او میشود.
به موازات اینکه سالمندان از نظر جسمانی ضعیف و ضعیفتر میشوند و کمتر قادرند از خود مراقبت و محافظت کنند، بیماریهای مختلف جسمانی و روانی میتوانند باعث ناتوانی و خستگی آنها و مراقبان آنها شود و در این صورت آزار سالمندان دور از ذهن نیست. گزارشهای متعدد نشان میدهد سالمندان معمولا در خانه یا جایی که از آنها نگهداری میشود مورد آزار قرار میگیرند. سالمندآزاری انواع و اقسام مختلفی دارد و شامل آزارهای جسمی و روانی است.
آزارهای جسمی شامل درد، عدم دادن داروهای مناسب یا محدود کردن و بستن آنها یا کتک زدن است. آزارهای عاطفی و روانی نوع دیگر آزار است که از آن جمله میتوان به اشکال کلامی و غیرکلامی اشاره کرد. بی احترامی لفظی مداوم، اذیت و آزار، تهدیدهای متداول مانند دوست نداشتن سالمند، مورد پسند نبودن، دشنام دادن، تمسخر و استهزای سالمند در جمع ممنوعیت برقراری ارتباط با دیگران، بی توجهی نسبت به نیازهای جسمانی اجتماعی و روانی سالمند، سوءاستفاده مالی، انواع آزارهای جنسی غفلت یا ترک کردن فرد مراقب، همگی جزو انواع خشونت روانی است و سلامت روانی سالمند را به مخاطره میاندازد و موجب بروز احساساتی چون بی میلی به زندگی، سرزنش خود، نداشتن اعتماد به نفس و نگرش مثبت، احساس یأس و ناامیدی و درماندگی، ترس از مردم، اضطراب احساس گناه، احساس حقارت، احساس عدم شایستگی و خودارزشمندی و نهایتا کناره گیری سالمند میشود.
*علایم و نشانهها
بسیاری از نشانه های سالمندآزاری با نشانه_های زوال عقل یا بیماریهایی که سبب سستی و ضعف میشوند هم مشابهت دارند. اما بحث و جدال و تنش مکرر بین مراقب و فرد سالمند و تغییر در شخصیت یا رفتار سالمند میتواند علامتی از سالمندآزاری باشد. همچنین باید علایم غیرقابل توجیه مثل کبودی یا زخم (مخصوصا اگر به طور قرینه در دو طرف بدن نباشند)، شکستگی استخوانها یا کشیدگی مصرف بیش از حد داروها یا عدم دریافت آنها شکستگی عینک یا قاب آن یا اضطراب و مکیدن انگشت یا مِن مِن کردن سالمندان را جدی گرفت. همچنین غفلت از سوی مراقب، کاهش وزن غیرمعمول و سوءتغذیه یا کم آبی، مشکلات جسمانی درمان نشده مثل زخم بستر، محیط زندگی کثیف، رختخواب و لباسهای کثیف و نشسته و تعویض نشدن لباسها، حمام نکردن یا عدم پوشیدن لباس یا پوشش مناسب در هوای گرم و سرد، محیط زندگی غیرایمن از نظر گرما و سرما، وجود سیم خطرناک برق، سایر خطرات محیطی، تنها رها کردن سالمند در مکان پرخطر دادن داروهای زیاد یا کم به فرد سالمند، کم شدن وسایل خانه و مایملک مورد علاقه آنها، دست درازی به اندوخته های آنها، ناسزاگویی به آنها و تهدید آنها به فرستادن به خانه های سالمندان نیز از وجوه دیگر سالمندآزاری است.
*عوامل خطرساز و روشهای پیشگیری
مراقبت کردن از یک فرد سالمندی که نیازهای گوناگونی دارد دشوار است. هر سالمندی که در همه موارد به مراقب خود وابسته و بسیار ضعیف و ناتوان است، ممکن است زمینه را برای سالمندآزاری فراهم کند. بسیاری از مراقبان غیرحرفه ای، همسر و فرزندان سایر اقوام یا دوستان هستند که ابتدا احساس میکنند مراقبت کردن از یک سالمند میتواند رضایت بخش باشد اما در واقع این امر بسیار مهم و در عین حال استرس آور است.
این استرس مراقبت از سالمندان میتواند منجر به مشکلات جسمی و روانی برای فرد مراقب نیز شود. اضطراب و استرس فرد مراقب و افسردگی سوء مصرف مواد، سابقه بیماری سالمند، سابقه خشونت خانگی، تمایل خود سالمند برای بحثهای جسمی و کلامی، همه و همه سبب میشود که سالمند در معرض خطر آزار قرار گیرد. عموما زنان سالمند بیش از مردان سالمند و سالمندان تحریک پذیر و عصبی بیش از سالمندان مطیع و فرمانبردار، سالمندان بیمار و معلول بیش از سالمندان سالم گرفتار آزار میشوند. ما میتوانیم به کاهش شیوع سالمندآزاری کمک کنیم، به شرطی که? مورد را رعایت کنیم:
گوش دادن به حرفهای سالمندان و فرد مراقب
مداخله هنگام سالمندآزاری
آموزش به دیگران که چگونه سالمندآزاری را تشخیص و گزارش کنند.
نوشته شده توسط admin در دوشنبه, ۱۸ شهریور ۱۳۹۲ ساعت ۷:۰۵ ق.ظ