ساختار سنتی دامداریها و افت کیفی محصولات دامی در آذربایجان غربی
مهدی قلی پور –
گروه اقتصادی: استان آذربایجان غربی با توجه به طبیعت و نیروی انسانی فعال در مناطق روستایی، توان و ظرفیت بالایی در زیر بخش دام و طیور دارد که باید از این ظرفیت ها به نحو مطلوب استفاده کرد.
استان آذربایجان غربی با دارا بودن شرایط آب و هوایى مناسب و مراتع غنى شرایط مناسبی را براى دامدارى و دامپروری داراست. اما امروزه همچنان دامپروری در آذربایجان غربی به شیوه سنتى اداره مىشود. در حوزه دام و طیور، استان آذربایجان غربی ظرفیتهای بالایی در تولید محصولات دارد و با مدیریت اصولی تشکلهای صنفی بخش تولید کشاورزی در استان، توسعه و ایجاد صنایع فرآوری در این حوزه و فرآوردههای لبنی نقش کلیدی در توسعه اقتصادی بخش را ایفا خواهد کرد و اتحادیهها میتوانند با همکاری معاونت بهبود تولیدات دامی سازمان و نهادهای ذیربط بستر لازم برای توسعه صنایع این بخش، با تفکر صادراتی و بهبود وضعیت بازار را عملی سازند.آذربایجان غربی دارای ۲٫۶ میلیون هکتار مرتع، ۱۰۱ هزار هکتار جنگل، ۱۸۱ هزار و ۱۰۳ هکتار کویر و بیابان، ۴۰۹ هزار و ۷۲۰ هکتار اراضی آبی، ۴۴۰ هزار و ۳۲۳ هکتار اراضی دیم دارد که سالانه ۷ میلیون و ۳۴۱ هزار و ۴۰۳ هکتار به کشت محصولات زراعی و ۱۱۵ هزار و ۹۰۰ هکتار نیز به کشت محصولات باغی اختصاص مییابد. هم اکنون ساختار دامداری استان ۷۰ درصد سنتی است و این امر موجب افت کیفی محصول می شود و از سایر استانها محصولات لبنی به استان وارد می شود و امید می رود که واحد گاوداری ۱۲ هزار راسی که قرار است در استان راه اندازی شود می تواند تحولی در صنعت استان در این بخش به همراه داشته باشد.استان آذربایجان غربی در تولید سیب، عسل، گاومیش و نهال رتبه نخست کشوری را در کارنامه خود دارد و این استان از نظر جمعیت دامی دومین استان کشور است. استان آذربایجان غربی با تولید سالانه بیش از? ???? هزار تن شیر از استانهای رتبه برتر در تولید فرآوده های دامی به شمار می رود که می تواند با کشور هلند در این حوزه رقابت کند.استان آذربایجان غربی با داشتن بیش از ۴ میلیون رأس گوسفند با اکوتیپ های ماکوئی ، قزل و هرکی یکی از قطب های مهم پرورش گوسفند در کشور است. در سالهای گذشته به دلیل خشکسالی بی سابقه و فقیر شدن مراتع و نیز وابستگی تغذیه ای این حیوان به مرتع، جمعیت این دام از نظر تعداد، افزایش محسوسی نداشت.استان آذربایجان غربی از توان و ظرفیت بالایی در زیر بخش دام و طیور نیز برخوردار است. این استان با توجه به طبیعت و نیروی انسانی فعال در مناطق روستایی، توان و ظرفیت بالایی در زیر بخش دام و طیور دارد که باید از این ظرفیت ها به نحو مطلوب استفاده کرد.دامپرورى در آذربایجان غربى بر خلاف آذربایجان شرقى جز در چند مورد با روش ییلاق و قشلاق صورت نمىگیرد. دامداران در بهار و تابستان در حین چراندن دامهاى خود، در مراتع مبادرت به دروى علوفه و ذخیره آن در روى بامهاى منازل، براى زمستان احشام مىکنند. به همین جهت در هنگام بروز سرما و باریدن برف زیاد، دامداران این استان متحمل خسارات زیادى نمىشوند. نگاهدارى گوسفند و بز بیشتر در ارتفاعات انجام مىگیرد و هر چه به سمت شرق یعنى دریاچه ارومیه نزدیکتر شویم از تعداد این حیوانات کم شده و بر تعداد گاو و گاو میش افزوده مىگردد.در حال حاضر به سبب بارندگیهای مناسب در ماههای اخیر و بهبود وضعیت مراتع و نیز افزایش قیمت گوشت گوسفندی، صنعت گوسفنداری و دامداری و دامپروری در استان آذربایجان غربی رونق بیشتری پیدا کرده است.در این میان راهنمایی کارشناسان امور دام سازمان جهاد کشاورزی در خصوص نگهداری گوسفند در سیستم نیمه صنعتی و تعلیف در آغل های بسته ، وجود فرآورده های فرعی کارخانجات صنایع تبدیلی محصولات کشاورزی و پس چر مزارع موجب تسریع بهبود وضعیت پرورش گوسفند در استان شده است.این در حالی است که ساماندهی دامداریهای سنتی از طریق بهسازی و ایجاد دامداریهای بزرگ باید جزء برنامههای امور دام جهاد کشاورزی استان قرار گیرد. در این راستا در سال های گذشته پروانه تاسیس دامداری های بزرگ با ظرفیت های چند هزار راس در استان صادر شده است. مجتمع های بزرگ دامپروری استان در شهرهای مهاباد و ماکو احداث شده است و در شهرهای سلماس، نقده، اشنویه، خوی و پیرانشهر نیز ساخت این مجتمعها در دست مطالعه بوده و تعدادی نیز در حال ساخت است ا ین در حالی است که تشکلهای صنفی بخش کشاورزی، با توجه به جایگاه خود میتواند در اجرای بسیاری از فعالیتهای بخش کشاورزی، نقش مؤثرتری را برای تحقق اهداف توسعه این بخش مهم از اقتصاد کشور داشته باشد و در این زمینه افزایش سطح تعامل با تشکلهای دامی توسط مسئولان دنبال میشود.تحول در بخش کشاورزی مسیری است که با افزایش همکاری و تعامل با تشکلهای صنفی کشاورزی، استفاده بهینه از منابع و تمام ظرفیتهای بخش هموارتر میشود و در بخش کشاورزی بهرهبرداران با عضویت در این تشکلها خواهند توانست به نحو مناسب و کاملی خواستهها، نیازها و انتظارات خود را بیان و از طریق تشکل، به دستگاههای دولتی و مراجع تصمیمگیری منتقل و پیگیریهای لازم را برای تحقق آن به عمل آورند.
به نظر می رسد که تشکلهای صنفی باید تمام تلاش خود را نسبت به پوشش حداکثری بهرهبرداران انجام دهند چرا که وظیفه حمایت از حقوق افراد عضو را برابر مقررات و در چارچوب وظایف تعریف شده بر عهده دارند.
نوشته شده توسط admin در دوشنبه, ۰۲ تیر ۱۳۹۳ ساعت ۳:۴۴ ق.ظ