مديرکل ميراث فرهنگي و گردشگري آذربايجان غربي:
دژ بسطام سومین محوطه اورارتویی دنیا ثبت جهانی می‌شود
گروه گزارش: مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی گفت: مقدمات لازم برای ثبت جهانی دژ بسطام چایپاره سومین محوطه اورارتویی دنیا در دست اقدام است. جلیل جباری با بیان اینکه دژ بسطام یکی از آثار مهم تاریخی استان و تمدن بشری است و قابلیت جهانی شدن را دارد افزود: اقدامات لازم در راستای ثبت جهانی آن در حال انجام است و امیدواریم با هماهنگی‌های صورت گرفته، در آینده ای نزدیک شاهد ثبت دژ بسطام در فهرست میراث جهانی یونسکو باشیم.وی از راه اندازی مرکز باستان شناسی بین المللی در مجموعه باستانی و تاریخی دژ بسطام در چایپاره به عنوان سومین محوطه اورارتویی شناخته شده در جهان خبر داد و افزود: با تحویل ساختمان فنی حرفه ای با نظر مساعد مسئولان مقدمات استقرار کامل و شتاب گرفتن فعالیت‌های پایگاه پژوهشی اورارتو شناسی دژ بسطام فراهم شده است.جباری اظهارداشت: راه اندازی این حوزه فرهنگی و پژوهشی که نقش مهمی در مطالعه تاریخ گذشتگان و یادگاران نیاکان این مرز و بوم و معرفی تاریخ منطقه دارد می‌تواند به یک کانون مهم برای تولید دانش، گردشگری و کارآفرینی پایدار در کشور و استان تبدیل شود.
*لزوم انجام و تکمیل مطالعات علمی و پژوهشی در دژ بسطام
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی با بیان اینکه باید مطالعات علمی و پژوهشی این محوطه تاریخی تکمیل شود اضافه کرد: در کنار اینکه باید زیرساخت‌های لازم نیز فراهم شود نحوه حفاظت و نگهداری از این اثر نیز شکل گیرد تا زمانی که کارشناسان برای بررسی در این منطقه حضور یافتند مشکلی وجود نداشته باشد.وی ادامه داد: محوطه باستانی بسطام شامل ۳۲۵ هکتار است و بررسی‌های این منطقه هم نیازمند زمان و هم اعتبار زیادی است ولی در فاز اول برای گمانه زنی‌های باستانی ۱۰ میلیارد ریال اعتبار اختصاص یافته که صرف بررسی شش هکتار از این محوطه شده است.جباری با اعلام اینکه نزدیک شش الی هفت سال عملاً بودجه و اعتباری به این محوطه اختصاص داده نشده و کار تعطیل بود عنوان کرد: نگهداری، حفاظت وبررسی های آثار تاریخی نیازمند اعتبار و زمان مناسب است و باید استمرار داشته باشد.مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی در پاسخ به این سؤال که وضعیت فعلی قلعه تاریخی بسطام در چه شرایطی قرار دارد گفت: عملیات حفاظتی در این محوطه تاریخی در حال اجراست اما عملیات حفاظتی تنها مانع کم شدن سرعت فرسایش این اثر می‌شود.
*عملیات حفاظتی از دژ بسطام در دست اجراست
وی تاکید کرد: در کنار کم و کند کردن سرعت فرسایش باید عملیات مرمت نیز به صورت مستمر ادامه یابد که تحقق این اقدام نیاز به صرف اعتبارات لازم و مناسب دارد و این اعتبارات مرمتی نباید متخصص به یک بازه زمانی مشخص باشد چرا که نگهداری، حفاظت و مرمت آثار تاریخی باید استمرار و تداوم داشته باشدجباری با ابراز گلایه از کمبود اعتبارات تجهیز و کاوش در این محوطه بی نظیر تاریخی عنوان کرد: این دژ تاریخی نیازبه انجام کاوش‌ها و مرمت‌های تخصصی داشته و به منظور جابجایی ۳۲ واحد مسکونی روستایی که در عرصه این دژ واقع شده‌اند نیاز به تأمین اعتبارات لازم است.مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی تاکید کرد: در صورت انجام مراحل تعیین عرصه و حریم وشروع مطالعات و تغییر پایگاه و جابجایی خانه‌های روستائی واقع در حریم عرصه و این اثر مقدمات لازم برای ثبت جهانی این اثرفراهم خواهد شد.قلعه بسطام از نظر وسعت، سومین محوطه اورارتویی شناخته شده دنیا در هفت کیلومتری شهر قره ضیاالدین در شمال آذربایجان غربی واقع شده است که قدمت ساخت این قلعه بر اساس کتیبه ای که از «روسای دوم»، یکی از پادشاهان اورارتویی کشف شده است بین سال‌های ۶۴۵ و ۶۸۵ قبل از میلاد است.قلعه بسطام در حدود ۲۸۰۰ سال قبل توسط اقوام اوراتوری ساخته شده است و زمانی یکی از استحکامات مهم و نفوذناپذیر اوراتورها بوده است، این قلعه توسط ویلسرام گلایس آلمانی در حدود ۵۰ سال قبل کشف و به جهانیان معروفی شده است.تاکنون بیش از ۱۳ فقره کاوش توسط باستان شناسان کشور ژاپن و آلمان به سرپرستی گروهی از باستان شناسان ایرانی در آن انجام شده و قسمت‌هایی از این قلعه نیز مرمت شده است.شهر قدیمی بسطام در سه قسمت ساخته شده که قسمت بالایی آرک شاهی، قسمت میانی معبد و قسمت پایینی قلعه محل اسب سواران و یا سپاهیان بوده است و در خارج از شهر نیز مردم عادی ساکن بوده‌اند.این قلعه در بالای کوهی در کنار روستای بسطام قرار گرفته و دارای دیوارهای مستحکم سنگی است که به دره پایین آن اشراف کامل دارد، دیوارهای موجود در قلعه، از سنگ‌های بزرگ ساخته شده و دارای پیش آمدگی و فرورفتگی‌هایی به شیوه معماری دوره اورارتویی است.قلعه بسطام با سلطه قوم ماد بر این منطقه به صورت متروک مانده و فقط در دوران قرون وسطی همزمان با دوره مغول توسط گروهی از مسیحیان مورد سکونت قرار گرفته که از آن‌ها نقش صلیب‌هایی روی صخره‌ها باقی مانده است.
نوشته شده توسط admin در سه شنبه, ۲۰ بهمن ۱۳۹۴ ساعت ۷:۲۳ ق.ظ
