دو بانده شدن مسیر ورود و خروج کالا در مرز بازرگان- گوربلاغ نقطه پایانی بر حکایت تلخ صف‌های طولانی کامیون

الناز ملک زاده
گروه گزارش: بازرگان- گوربلاغ بزرگ‌ترین دروازه گمرکی ایران به ترکیه و اروپا در همه ایام با حجم کاری بسیار بالایی روبرو بوده که طی سال‌های اخیر با افزایش مراودات بین دو کشور و ترانزیت خارجی عوارضی مانند تشکیل صف‌های طولانی از کامیون‌ها در هر دو سوی مرز ایجاد شده که مشکل آفرین بوده است، در همین راستا مسئولان گمرکی ایران و ترکیه بر دو بانده شدن مسیر ورود و خروج کالا توافق کرده‌اند.
تشکیل صف‌های طولانی در مرز ایران و ترکیه در گمرک بازرگان – گوربلاغ که طی سال‌های اخیر رانندگان کامیون‌های ترانزیتی، مردم ساکن در منطقه و مسئولان محلی را با مشکلات زیادی مواجه کرده بود، بالاخره بعد از کش و قوس‌های فراوان با توافق مسئولان گمرکی دو کشور دو بانده شدن مسیر ورود و خروج کالا در این گمرک تا یک ماه آینده رفع می‌شود.گمرک بازرگان دومین مرز رسمی و زمینی کشور به دلیل هم مرزی با کشور ترکیه دروازه ترانزیتی ایران به کشورهای اروپایی به شمار می‌رود، به طوری که هم اکنون گمرک بازرگان از جایگاه بالایی در مبادلات اقتصادی و تردد مسافران از کشور به خارج برخوردار است.ایران و ترکیه نیز همکاری‌های خوبی در خصوص فعالیت این مرز داشته و توافقاتی نیز برای ایجاد پنجره واحد برای به حداقل رساندن زمان امور گمرکی تریلرها و کامیون‌ها در مرز دارند که متأسفانه بخشی از این توافقات هنوز اجرایی نشده و شاهد تشکیل صفوف طولانی در مقابل این گمرکات هستیم.
روزانه حدود هزار کامیون از مرز بازرگان- گوربلاغ تردد می‌کند که ناهماهنگی و نبود تناسب در ساعات و شیفت کاری بین ایران و ترکیه، کمبود نیروی گمرکی منجر به بروز مشکلات زیاد و به وجود آمدن صف‌های طولانی در این مرز شده بود که با وجود رفع این مشکلات به دلیل یک بانده باز هم شاهد تشکیل صف‌های طولانی در دو طرف مرز بودیم.
*افزایش حجم صادرات و ترانزیت منجر به تشکیل صف‌های طولانی می‌شود
ناظر گمرکات آذربایجان غربی با اشاره به اینکه افزایش حجم صادرات و ترانزیت خارجی منجر به تشکیل صف‌های طولانی در این گمرک شده، گفت: همچنین برای جلوگیری از قاچاق باید هر ماشین ترانزیت کاملا بازرسی شود.
میر هاشم سید احمدی در خصوص اینکه بر اساس برخی ادعاها امکانات، تجهیزات و نیروی انسانی مناسب و کافی وجود ندارد، اظهار داشت: وضعیت کنونی راضی کننده بوده و مشکلی از بابت ترخیص کالا در این مرز از سوی گمرک وجود ندارد.
وی از افزایش ترانزیت کالا از گمرکات آذربایجان غربی از ابتدای سال جاری تا کنون نسبت به مدت مشابه سال قبل خبر داد و گفت: امسال انواع کالا به ارزش نزدیک به یک میلیارد دلار از گمرکات آذربایجان غربی ترانزیت شده است.
ناظر گمرکات آذربایجان غربی با اشاره به اینکه استان به دلیل هم‌جواری با سه کشور از مهم‌ترین پایانه‌های ترانزیتی کشور محسوب می‌شود، گفت: به صرفه و کوتاه بودن مسیر دو مزیت عمده ترانزیت کالا از گمرکات آذربایجان غربی به کشورهای اروپایی و آسیایی است.
سید احمدی با بیان اینکه گمرک بازرگان در بین ۳۲ مرز فعال کشور یعنی ۲۲ مرز زمینی و ۱۰ مرز آبی با ۹٫۶ درصد از میزان کل ترانزیت رتبه چهارم را به خود اختصاص داده، عنوان کرد: کل ترانزیت از چهار گمرک فعال استان شامل گمرک بازرگان، پیرانشهر، رازی و سرو انجام شده است.
*تحقق مراودات تجاری ۳۰ میلیارد دلاری ایران و ترکیه با ایجاد درب تجاری مشترک جدید
مدیر کل حمل و نقل و پایانه های آذربایجان غربی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به تحقق هدف گذاری ۳۰ میلیارد دلاری در سال بین ایران و ترکیه با ایجاد درب مشترک تجاری جدید در مرز بازرگان – گوربلاغ، افزود: در این راستا تفاهم نامه توسعه درب‌های مشترک مرزی ایران و ترکیه در پایانه مرزی بازرگان به امضای طرفین رسیده است.
مجتبی رحمانی با بیان اینکه بر اساس این تفاهم نامه طرفین ملزم به افزایش خطوط ورود و خروج کالا در مرز بازرگان – گوربلاغ شده‌اند، افزود: هم اکنون یک درب ورود و خروج کالا در این گمرک فعال بوده که با وجود تسهیل برخی امور گمرکی هنوز شاهد تشکیل صف‌های طولانی در دو طرف مرز هستیم.
وی با اعلام اینکه مقرر شده تا یک ماه آینده باند دوم ورود و خروج کالا در گمرک بازرگان با هدف جلوگیری از تشکیل صف‌های طولانی راه اندازی شود، ادامه داد: مرزها محل عبور بوده وبا توجه به حجم بالای تردد از پایانه مرزی بازرگان، توقف ناوگان ترانزیتی روند حمل و نقل را با مشکل روبرو کرده است.
مدیر کل حمل و نقل و پایانه های آذربایجان غربی اضافه کرد: روزانه مجموع ورود و خروج از مرز به بیش از هزار دستگاه نمی‌رسد اما می‌توان با افزایش خطوط این تعداد را افزایش و توافق روسای جمهور دو کشور برای مراودات تجاری به میزان ۳۰ میلیارد دلار را محقق کرد.
وی یادآور شد: عملی کردن این راهکار و یکسان سازی زمان انجام تشریفات مرزی نه تنها مرزها را به ماهیت واقعی خود به عنوان گذرگاه عبوری تبدیل خواهد کرد بلکه می‌تواند در سرعت مبادلات،‌ جلوگیری از اتلاف زمان و هزینه نیز تاثیربسزایی داشته باشد.
*پنجره مشترک تجاری در مرز بازرگان – گوربلاغ
مسعود کرباسیان رئیس کل گمرک ایران در سفری فوری به آنکارا طی ماه جاری برای حل و فصل مشکلات گمرکی در مرز دو کشور، با حیات یازیجی وزیر گمرک و تجارت ترکیه دیدار و گفتگو کرده و پس از رایزن‌های فشرده مقرر شد، مسیر ورود و خروج کالا به گمرکات بازرگان – گوربلاغ تا یک ماه آینده دو بانده شود .
همچنین در نشست مشترک روسای گمرکات ایران و ترکیه در محل گمرک آنکارا، دو طرف نسبت به ایجاد پنجره مشترک مرزی، تبادل اطلاعات الکترونیکی، ۲۴ ساعته کردن گمرکات سرو-اسندره برای تردد کامیون‌های حامل بار توافق کردند.
گمرک بازرگان نقطه انتهایی مسیر «جاده ابریشم» در ایران بوده که از «پل خاتون» در مرز ترکمنستان شروع شده و پس از عبور از استان‌هایی خراسان، سمنان، تهران، قزوین، زنجان و آذربایجان غربی عبور می‌کند، به عنوان مهم‌ترین و کوتاه‌ترین راه موجود در جهت مبادله کالا و مسافر از طریق ایران به اروپا محسوب می‌شود.
گمرک بازرگان در سال ۱۳۰۵ زمانی که روستای بازرگان حدود ۴۰ خانوار جمعیت داشته، در این منطقه مستقر شده و هم اکنون جز ۴ گمرک فعال کشور و فعال‌ترین مرز زمینی بین ایران و ترکیه محسوب می‌شود.