دولت روحانی اصلاح‌طلب است

محمدحسین شریعتمدار
* آقای قنبری! ارزیابی شما از رابطه دولت روحانی و جریان اصلاحات چیست؟ پیوند میان اصلاح‌طلبان و دولت را چگونه می‌بینید؟
آقای روحانی شاید گفته باشد که یک فرد اصلاح‌طلب نیست، اما در مجموع اعمال و رفتار ایشان و شعارهای او اصلاح‌طلبانه بوده است و در این هیچ تردیدی نیست. در ترکیب دولت نیز اصلاح‌طلبان حضور جدی دارند و این را نمی‌شود انکار کرد.
این دولت، یک دولت اصلاح‌طلب است
اصلاح‌طلبان هم در زمان انتخابات و هم پس از آن در عرصه حضور جدی داشتند و این دولت، با توجه به ترکیب اعضا و کابینه یک دولت اصلاح‌طلب است. جدای از ترکیب کابینه نیز شعارهایی که دولت مطرح می‌کند به عنوان نمونه پس از مدت‌ها بحث حقوق شهروندی را مطرح کرده و منشور حقوق شهروندی را تدوین کرده است که این رویکردهای اصلاح‌طلبانه است که نمی‌توان نادیده گرفت.
* به نظر شما تا چه حد قرابت میان جریان اعتدال‌گرا و اصلاح طلب وجود دارد؟
من اعتدال و اصلاحات را جدای از هم نمی‌دانم، اصلاحات گفتمانی است با روش اعتدال‌گرایی. اعتدال یک روش است که اصلاح‌طلبی از این روش استفاده می‌کند. تغییر و تحولات اجتماعی را به دو صورت می‌تواند انجام شود، یکی روش اصلاحی است و دیگری روش انقلابی. روش انقلابی را ما تجربه کردیم اما در حال حاضر بحث غنی‌تر کردن و تحقق آرمان‌های انقلاب و اصلاح روش‌هایی است که به نوعی مانع از رسیدن به اهداف انقلاب شده است.
اصلاحات جریانی درون نظم است و به دنبال تغییر و ایجاد مشکل در نظام نیست
اصلاحات نیز برای همین مطرح شده است و اصلاح‌طلبان به دنبال تحولات تدریجی و اعتدالی و آرام هستند که هم هزینه کمتری دارد و هم آثار عمیق‌تر، و در کنار این‌ها سیستم را با مشکل مواجه نمی‌کند. اصلاح‌طلبان جریانی در درون نظام هستند و تغییر و تحول انقلابی که امکان بروز مشکل برای سیستم را به وجود آورد نمی‌پذیرند و به دنبال این هستند که اصلاحاتی صورت بگیرد که این سیستم را بیشتر تقویت کند و در همین راستا عمل می‌کنند.
وقتی صحبت از روش‌های اصلاحی به میان می‌آید، روش اعتدالی هم همراه با روش اصلاحی مطرح می‌شود و اگر بحث تحول انقلابی مطرح شود، تغییرات به شیوه خشنی اتفاق می‌افتد، اما وقتی که بحث اصلاحات مطرح می‌شود، تحولات تدریجی و آرام و اعتدالی خواهد بود و بنابراین اعتدال و اصلاحات از هم جدا نیستند و روش اصلاحات، اعتدال است.
بعید است اصلاح طلبان از روحانی عبور کنند
* بعد از روی کار آمدن دولت جدید و بازگشت اصلاح طلبان به عرصه سیاسی، موضع‌گیری‌هایی در مورد ارتباط بین اصلاح‌طلبان و اعتدال گرایان و مشخصا دولت مطرح شده است، مانند آنچه آقای باهنر درباره عبور اصلاح طلبان از روحانی مطرح کردند، ارزیابی جنابعالی از این قسم موضع گیری‌ها چیست؟
من بعید می‌دانم که این اتفاق بیفتد و آنچه که مطرح می‌شود از طرف طیف مقابل جریان اصلاحات است و من نشانه‌هایی نمی‌بینم که اصلاح‌طلبان بخواهند از آقای روحانی عبور کنند. روحانی اهداف اصلاح‌طلبان را برآورده کرده است و در همین راستا عمل می‌کند و دلیلی ندارد که اصلاح‌طلبان بخواهند از او عبور کنند. فکر می‌کنم خواسته‌های اصلاح‌طلبان مدنظر آقای روحانی هم هست و تفکرات او در چهارچوب اصلاح‌طلبی است.
اگر بین روحانی و اصلاح طلبان قرابتی وجود نداشت از او حمایت نمی‌کردند
* بعضی مطرح می‌کنند که اصلاح‌طلبان آقای روحانی را به عنوان یک چهره اصلاح‌طلب قبول ندارند و تنها از این فرصت استفاده کرده‌اند که به سیاست برگردند.
اصلاح‌طلبان اگر آقای روحانی را قبول نداشتند از او حمایت نمی‌کردند. یقینا قرابتی میان اصلاح‌طلبان و روحانی وجود داشته است که از او حمایت کرده‌اند. وگرنه اگر بنا بود که اصلاح‌طلبان بخواهند به عرصه برگردند بهتر این بود که اصولگرایی مثل آقای جلیلی رای می‌آورد که اوضاع بدتر از دوران احمدی‌نژاد می‌شد و آن موقع زمینه برای برگشت اصلاح‌طلبان بیشتر فراهم می‌شد. آقای احمدی‌نژاد با اقداماتش نشان داد که روش اصلاح‌طلبان به حق بوده است و زمینه برای برگشت اصلاح‌طلبان فراهم بود و آن‌ها به درستی از آقای روحانی حمایت کردند.
فکر نمی‌کنم عارف از اصلاح طلبان دلخور باشد.
* آقای باهنر اخیرا در اظهاراتی در مورد کناره گیری آقای عارف مطرح کرده‌اند که او از اصلاح‌طلبان دلخور است و اگر آقای عارف عصبانی شود آنچه درون اصلاح‌طلبان در زمان اتفاق افتاده است را لو می‌دهد. این ناگفته‌ها چیست؟ آیا آقای عارف اساسا ناگفته‌ای دارد؟
اگر آقای عارف ناگفته‌ای داشته باشد، خودش مطرح می‌کند. من فکر نمی‌کنم او از اصلاح‌طلبان دلخوری داشته باشد و آنچه که اتفاق افتاد در راستای مصلحت و خیر و صلاح جامعه بود و حمایت اصلاح‌طلبان از آقای روحانی پیروزی را به دنبال داشت که آقای عارف هم به عنوان کسی که در این پیروزی شریک بوده و سهم داشته است، جایگاه خاص خود دارد.
عارف از پیروزی روحانی ناراضی نیست
فکر نمی‌کنم آقای عارف از این پیروزی ناراحت باشد. دیگران صحبت‌هایی از زبان آقای عارف مطرح می‌کنند که من این صحبت‌ها را جدی نمی‌گیرم. آقای عارف فردی خردمند است و سال‌ها تجربه کار سیاسی دارد و بعید می‌دانم که بخواهد کاری کند که خودش را از جریان اصلاحات جدا کند. آقای عارف یک شخصیت اصلاح‌طلب است و من احساسم این است که به هیچ‌وجه از این جریان جدا نخواهد شد.
* فکر اهدافی خاص از بیان مسائلی چون عبور اصلاح‌طلبان از روحانی و یا دلخوری آقای عارف وجود دارد؟
اصولگرایان در آستانه انتخابات مجلس از این نوع بحث‌ها را بیشتر مطرح خواهند کرد، تا الان هم چندان روی این بحث تکیه نداشته‌اند. اصولگرایان به دنبال این هستند که برای مجلس برنامه‌ریزی کنند و نتیجه انتخابات مجلس را مثل ریاست جمهوری واگذار نکنند و در همین راستا این بحث‌ها را مطرح می‌کنند و به آن دامن می‌زنند که قطعا این بحث‌ها به نتیجه نخواهد رسید.
اصولگرایان به تفرقه بین اصلاح طلبان امید نبندند
اصولگرایان نباید به این امید ببندند که درون اصلاح‌طلبان تفرقه ایجاد کنند. بهتر است که اصولگرایان یک بازسازی جدی در درون خود داشته باشند و عناصر تندرو را کنار بگذارند. آن‌ها باید یک ارزیابی جدی داشته باشند که چه عاملی باعث شد که مدیریت اصولگرایان در چند سال گذشته این مشکلات را برای کشور ایجاد کند. اصولگرایان به عنوان جریان رقیب اصلاح‌طلبان یک جریان قوی هستند و چند سال است که مجلس و دولت را در اختیار داشته‌اند، ما هم دوست داریم آن‌ها بتوانند کشورداری کنند. ضعف آن‌ها در اداره کشور در این سال‌ها خودش را نشان داده است، ما دوست داریم رقیبمان رقیبی قوی باشد و تنها جنبه سلبی نداشته باشد و نخواهد با حمله به اصلاح‌طلبان به قدرت برسد. دوست داریم اصولگرایان خودشان برنامه داشته باشند و با عقلانیت و تدبیر به اداره کشور بیندیشند و برنامه‌های مناسبی ارائه دهند که کسی در کشور از ناحیه مدیریت آنان دچار آسیب نشود. توصیه می‌کنم بزرگان جریان اصولگرا به جای اینکه به روش‌های سلبی امید ببندند و جریان رقیب را تخریب کنند به دنبال بازسازی جریان خود باشند.
* آقای جنتی وزیر ارشاد دیداری با آقای خاتمی داشتند. دیگر وزرای دولت نیز به دیدار آقای خاتمی رفتند. این دیدار حاشیه زیادی داشت و انتقادهای زیادی به وزیر ارشاد شد. نظر شما در مورد این دیدار چیست؟
آقای خاتمی هم شخصیت سیاسی است و هم شخصیتی فرهنگی. ایشان دیدگاه‌های بسیار خوبی دارند و قطعا و یقینا استفاده از دیدگاه‌های او می‌تواند حلال بسیاری از مشکلات کشور باشد. آقای جنتی هم به درستی و از روی خردگرایی به دیدار ایشان رفته است. این‌گونه دیدارها باید ادامه پیدا کند و اگر از مشورت‌های آقای خاتمی در دولت استفاده شود به نفع دولت است. درست نیست کسی که هشت سال کشور را به درستی و با موفقیت اداره کرده و بهترین الگوی مدیریتی در دوران او اجرا شده است، به حاشیه رانده شود. در کشورهای دیگر نیز عرف است که از مسئولان پیشین مشورت می‌گیرند و راهکار و راه‌حل‌های آنان استفاده می‌کنند. عدم استفاده از نظرات و تجربیات آقای خاتمی در هشت سال گذشته آسیب‌های بسیار زیادی به کشور زده است و اگر از آقای خاتمی و امثال او استفاده شود، کشور به سمت مناسبی حرکت خواهد کرد و بسیاری از مشکلات با استفاده از مشورت با این بزرگان می‌تواند حل شود.