خوش خاطیره لرله یاشاماق داها یاخشیدیر

پروفسور توفیق قلی اف
آنادیلیمیز: غریبه ده اولسا بعضاً حیوانلاردا اولان اینستیکت (فطری) وردیشلر اینسانلاردا دا اولور.
گؤرورسن کی، سورویه تزه گلن قویون، قوزو، دیگر حیوانلارتئزلیکله
اولکیلره اویغونلاشا بیلمیر، بیر بیرینه اؤگئی کیمی – یاناشیرلار.
داها دوغروسو، سونرا گلن لر اولکی لر آراسیندا اؤزلرینی تنها حیس ائدیرلر، حتّی اولکی لرین تضیقینه معروض قالیرلار، هله بیر بوینوزلاشیرلار دا.
گؤرورسن بیر خوروز او بیریسینین باشینی دیدیکله ییر، پیپیگینی قانادیر.
مراد ایکینجی صینیفده اوخویوردو. اونون آتاسی جاوان ایکن رحمته گئدندن سونرا اونوانلارینی دییشدی، باشقا بیر مکتبه گئتمه لی اولدو. ایلک آیلار مراد اوچون چتین و حقارتلی اولدو. تنففوسه چیخاندا تای توشلاری، اؤزوندن بؤیوک اوشاقلار بیر- – بیرینی سورغو سوالا توتوردولار.نؤوبه گلیب مرادا – چاتدی. سورغولار باشلادی. سورغولار غریبه و احاطه لی ایدی:
آی تز، هانسی مکتبدن گلمیسن؟ آتان هاردا ایشله ییر؟ بو ایل هارا گئتمیشدین، هاردا استیراحت – ائدیردین؟ مکتبه نه ایل، هانسی ماشینلا گلیرسن و سایر؟
مراد سواللاری ائشیدیردی و اونلاری ائشیتمه مزلییه ووروردو. آخی نئجه جاواب وئرسین. جاواب مقبول دئییلدی.
اوشاقلاردان بیری:
هه، نییه جاواب وئرمیرسن؟
او بیری: بلکه لالدی، کاردی؟
دیگری: گؤرمورسن، مالدی، حیواندی، دیلی یوخدو.
آخی مراد سورغویا جاواب اولاراق نه دئسین. آتاسی یوخدو. استیراحت اوچون هئچ یانا گئده بیلمه میشدی. مکتبه پییادا گلیردی. اونون بوش بوشونا – قوررللنمه یه اساسی یوخ ایدی.
بعضی اوشاقلار ایسه مرادا، مراد کیمیلرینه یاندیق وئره رک سانکی حسابات وئره رک دبدبه لی ائولردیاشیمالاری، دونیانین ان معتبر کورورتلاریندا (طبیعی استراحتگاه) استیراحت ائتمه لری، کئف چکمه لریندن دانیشاردیلار. اونلار دانیشدیقجا مراد هیجانلانیر، یازیق، کیمسه سیز گؤرکم آلیردی.
مرادی سانکی سوکونت بوروموشدو… نه ائده جگینی، بو وضعیتدن نئجه چیخاجاغینی، نئجه سئچیم ائده جگینی بیلمیردی. اوشاقلاردان
بعضی لرینین لووغا لووغا، یئکخانا، تکبورلو – دانیشماسی اونون پسیخولوژی دورومونو داها دا گرگین حالا سالیردی.
مراددان سس سمیرین چیخمادیغینی گؤرن – اوشاقلار اونو دایره یه آلدیلار. بیری قولوندان یاپیشدی، بیری بادالاق گلدی، بیری قارنینا یومروق ووردوو. مراد اؤزونو ایتیرمیشدی، اؤزونده هر هانسی بیر موعینلیک حیسی تاپا بیلمیردی. او، نهایت دئدی:
اوللر آتام منی ده صفالی دئییلن یئره گؤندرردی، – شوشایا آپاریردی.
یوخاری صنیف شاگیردلریندن بیری ادا ایله دئدی:
نه اولسون، ایندی کی، گئده بیلمیرسن، آمامن دونیانی گزمیشم…
اوشاقلاردان بیریونا قهمر چیخدی و دیللندی:
یاخشی د، یازیق اوشاق، اوشاقدان نه ایسته ییرسن، – ایشین پئشن یوخدو؟ – بونو دئین حسین آدلی بیر اوشاق ایدی. اعلاچی ایدی. کیچیک اولسا دا حیاتی یاخشی درک ائدیردی، ساغلام دوشونجه صاحیبی ایدی. کاش بوتون اوشاقلار، اینسانلار بئله اولایدی.
حسین مرادا یاناشدی و سوروشدو:
نییه دینمیرسن، آتان یوخدور؟
مراد کؤورلدی، آغلادی. هم ده آنی اولاراق سئویندیکی نهایت اونو باشا دوشن، اونا قهمر چیخان بیر اوشاق همکاری تاپیلدی. مرادا ائله گلدی کی،
حسین ده او دردده دیر. سوروشدو:
سنین ده آتان یوخدور؟ –
منیم آتام وار. آنام منه همیشه دئییب کی، هئچ – بیر اوشاق آتاسیز اولماسین.
مرادلا حسینین بئله مئهریبان دانیشیغینی سئیر ائدن بایاق کی، لووغا اوشاق دیللندی: سن بو افل (بی مصرف) اوشاقلا نه دانیشیرسان، گئت ایشین، اؤزونه آداماختار.
حسین اونا طرف یئریدی و قولاغینا پیچیلدادی:
آتاسی یوخدو، یاخشی اوشاغا اوخشاییر.
او ایسه ادا ایله تکرار ائتدی: آتاسی یوخدو. نئینیگیم کی، آتاسی یوخدو.
بو سؤزلر یئنیدن مرادا پیس، سارسیدیجی تاثیر ائتدی. دونوق وضعیته دوشدو. حیرصیندن، دردیندن قیشقیرماق ایسته دی. بیر تهر اؤزونو ساخلادی، جیلوولادی. آما داخیلنده عذاب چکیردی، کؤوره لیردی.
حسیینله مراد دوستلاشدیلار. یئنی ایلی، نووروز بایرامینی، بیر چوخ تدبیرلری بیرگئچیریردیلر. حسین گئتدیکج اونو عایله عضوو حیس ائدیردی. او، درک ائدیردی کی،مرادین آتاسی اولماسی دا عاغیللیدیر، تربییهلیدیر، اوخویاندیر.
آتاسیز، کاسیب مراد نینکی بو عایله ده، گئتدیکجه مکتبده د، اوشاقلار آراسیندادا اؤزونه حؤرمت قازانماغا باشلادی. او، آرتیق زاواللی اوشاق دئییلدی.
بیر گون حسینین آتاسی مرادین آتاسینین کیملیگی ایله ماراقلاندی. اونون آتاسی فریدین واختیله وئرگیلر نازیرلیگینده (وزارت مالیات) ایشله دیگینی اؤیرندی و اونو یاخشی تانیدیغینی مرادا دئدی:
منیم نشریاتلا، کیتاب دفتریله باغلی کیچیک بیر – – خیدمت ائدیجی فیرمام (تولیدی) وار ایدی. یوخلاما گلدی. منیم گویا ۵ بورجومون » مین مانات وئرگی بوردا رشوت « اولماسی ایله علاقه دار ایسته دیلر. چوخلو موباحیثه لراولدو. آتان یوخلامایا گلدی و ثوبوت ائتدی کی، بورجوم یوخدور. آتان چوخ صاف آدام ایدی،الله رحمت ائلسین.
بو سؤزلری ائشیدرکن مراد هم کؤورَلدی، بوغازی قهرلندی و هم ده غورور حیسی کئچیردی…
بونو حیس ائدن حسینین آتاسی یعقوب کیشی الینی مرادین چیینین، کورگینه قویدو و باشینی سیغاللادی،یاناغیندان اؤپدو. دئدی:
منه حسین بعضی اوشاقلارین سنه اولان – حوققابازلیغیندان، سنی تحقیر ائتمهلریندن دانیشیب. منیم همین اوشاقلارین بعضیلرینین آتالاری حاقیندا معلوماتیم وار، والیدین ایجلاسیندا ائشیتمیشم.
یعقوب کیشی حاقلی ایدی. بو آتالاردان بیری عایله سینی آج قویوب عیاشلیقلا مشغول ایدی، او بیریسی سون درجه غدار آدام ایدی، دیگری … نه ایسه دله دوز ایدی و س. بئله آتالی اولماقدانسا آتاسی حاقیندا دئییلن خوش خاطیره لرله یاشاماق داها یاخشیدیر.