به بهانه هفته خوابگاه

خوابگاه تنها جای خواب نیست

خوابگاه  تنها جای  خواب  نیست

خوابگاه دانشجویی کوچک یا بزرگ، زشت یا زیبا، مدرن یا قدیمی، دخترانه یا پسرانه، دولتی یا خصوصی فرقی نمی‌کند. با تمامی اقتضائاتش جایی است برای زندگی.
محملی است برای گذران بخشی از روزهای دانشجویی و علم آموزی. امروز دیگر خوابگاه دانشجویی را باید به مثابه نماد کوچکی از یک جامعه مدرن در نظر گرفت؛ جامعه‌ای که اجتماع آن را دانشجویانی تشکیل می‌دهند که نیازها و توقعاتشان با نیازهای جامعه در هم تنیده است. مدیریت چنین جامعه‌ای به برنامه ریزی دقیق و همه جانبه نگر نیاز دارد.
در مرحله نخست، مدیریت و فراهم کردن خوابگاه دانشجویی و در فرآیند بهسازی و اداره آن باید نیازهای دانشجویان را شناخت و بر اساس آن نسبت به رفع آن‌ها اقدام کرد و تمهیدی اندیشید.
با نگاهی ساده می‌توان این نیازها را به دو گروه کلی تقسیم نمود و بر اساس آن طرح‌ها و برنامه‌هایی را پیش بینی کرد.
گروه نخست نیازهای رفاهی است؛ نیازهایی که بیشتر معطوف سطحی‌ترین و در عین حال مهم‌ترین نیازها و دربرگیرنده مسایلی همچون غذا و وضعیت اتاق‌ها، دما و فضای در نظر گرفته برای آن‌هاست. گروه دوم، نیازهای فرهنگی است که در مجموعه خوابگاه‌ها باید به آن توجه جدی شود.
نیازهای فرهنگی
جامعه کوچک دانشجویی نیازهای خرد و کلان فرهنگی و منحصر به فرد خود را دارد. امنیت اخلاقی و تأمین بهداشت روانی خوابگاه‌های دانشجویی از جمله ضروری‌ترین نیاز چنین جامعه‌ای است. نیازی که در اغلب خوابگاه‌های دانشجویی غیر متمرکز تنها محدود به یک نمازخانه است که از آن هم برای نماز خواندن استفاده می‌شود، هم فیلم در آن نمایش داده می‌شود و هم در ایام امتحان به عنوان سالن مطالعه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در خوابگاه‌های متمرکز و مجتمع‌های خوابگاهی نیز اوضاع بهتر از این نیست. این مجتمع‌ها هم اغلب تنها مجهز به مسجد و سالن مطالعه و کتابخانه هستند و فضایی که بتواند پاسخگوی نیازهای فرهنگی دانشجویان باشد، در آن‌ها پیش بینی نشده است.
از سوی دیگر وجود برخی آسیب‌های اجتماعی در خوابگاه‌های دانشجویی ضرورت توجه به رفع این معضل را به یک ضرورت تبدیل کرده است. امیر طاهر خانی، یک آسیب‌شناس با بیان اینکه آسیب‌های اجتماعی در دانشگاه‌ها روز به روز در حال افزایش است، می‌گوید: »دانشجویان ما هم از نظر آسیب‌های اجتماعی و هم از نظر مسایل بهداشتی و سلامت در معرض خطرند بنابراین به نظارت مداوم، آگاه سازی دانشجویان، فرهنگ سازی، هشدار به خانواده‌ها و دانشجویان نیاز است.«
وی وضعیت خوابگاه‌های دانشجویی را نگران کننده می‌داند و تصریح می‌کند: » بارها مسئولان وزارت علوم به مجلس آمدند و هر بار قول دادند که وضعیت خوابگاه‌ها سر و سامان می‌گیرد، اما نبود اعتبارات همواره مشکلات را مضاعف می‌کند.« وی نظارت سه ماه یک بار از خوابگاه‌ها را کافی نمی‌داند و تأکید می‌کند: »مشکلات بهداشتی خوابگاه‌ها با بررسی سه ماهه حل نخواهد شد، در واقع وزارت بهداشت باید به صورت مستمر در این زمینه اخطار جدی به مسئولان دانشگاه بدهد.«
از سویی »غیبت« برخی از دانشجویان و مشاهده رفتارهای غیر اخلاقی در میان برخی از آنان، مسئولان چند دانشگاه را به کنترل دقیق رفت و آمدهای دانشجویان و البته گزارش ورود و خروج آن‌ها به والدینشان سوق داده است.
حالا دیگر در برخی از واحدهای دانشگاهی دانشگاه آزاد، خانواده‌ها می‌توانند به راحتی از طریق اینترنت زمان ورود و خروج فرزندان خود را رصد کنند.
در بسیاری از خوابگاه‌ها نیز دانشجویان دارای کارت ورود و خروج هستند و باید در هنگام عبور و مرور وضعیت خود را ثبت کنند.
راه حل امروز
به هر حال برای رفع آنچه به عنوان بخشی از مشکلات خوابگاهی به آن اشاره شد، ایجاد کارگروه ساماندهی خوابگاه‌های دانشجویی در تمامی استان‌های کشور الزامی است.
از سویی گرچه در »طرح آمایش سرزمین آموزش عالی کشور« به صراحت بر بومی گزینی دانشجویان دانشگاه‌ها تأکید شده، اما به نظر می‌رسد تا زمانی که این طرح رنگ و بویی عملیاتی به خود بگیرد باید امکانات موجود را به نحو مطلوب بین خوابگاه‌های دانشجویی توزیع نمود و تلاش کرد تا بومی گزینی را به صورت یک فرهنگ درآورد؛ زیرا تا زمانی که دانشجویی در همان منطقه زندگی خود تحصیل کند، نیاز او به بخشی از خدمات رفاهی کاهش می‌یابد و از سوی دیگر، به همان میزان می‌توان کیفیت خدمات خوابگاهی را ارتقا داد.

نوشته شده توسط admin در چهارشنبه, ۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۳ ساعت ۷:۱۹ ق.ظ

دیدگاه


پنج + 8 =