گروه اجتماعی : دریاچه ارومیه نسبت به سایر دریاچه های مشابه درجه شوری بالایی دارد که با خشک شدن آن نمک های انباشته پیرامون دریاچه زیاد خواهد شد و این زنگ خطری برای سلامت جسمی و روانی جوامع محلی است.
به گفته کارشناسان خشک شدن دریاچه ارومیه نه تنها شهرهای واقع در حوزه دریاچه، بلکه استان های همجوار را نیز تحت تاثیر قرار می دهد اما جوامع محلی بیشترین آسیب را از این بحران زیست محیطی خواهند دید.
تحقیقات در چند روستای منطقه نشانگر شیوع بیماری های پوستی و ریوی ناشی از ریزگردهای نمکی دریاچه ارومیه است.
هر چند تحقیقات و اقدامات انجام شده بر ای احیای دریاچه ارومیه هنوز هم ادامه دارد، ولی کاهش بارندگی، افزایش ریزگردها و خطرهای زیست محیطی را در پی دارد.
به گفته کارشناسان این مساله ثابت شده است که ریزگردها می تواند یکی از دلایل افزایش بیماری های ریوی باشد و در این مورد نیز ریزگردهای کریستالی به دلیل وجود نمک، تبعات زیادی بر جا می گذارد و از جمله آنها فشار خون بالاست که از طریق دستگاه ریوی و گوارش، نمک موجود در گرد و غبار جذب آب بدن شده و منجر به بالا رفتن فشار خون می شود.
مشکل دریاچه ارومیه فقط مختص آذربایجان غربی نبوده و همه باید برای احیای دریاچه تلاش کنیم چرا که اگر نتوانیم برای دریاچه کاری انجام دهیم عواقب آن گریبان همه را خواهد گرفت.
همان طور که دانشمندان در تحقیقات خود اشاره کرده‌اند اثرات منفی و بیماری‌های خشک شدن دریاچه، مردم چندین منطقه را درگیر خواهد کرد.
* تاثیر ریزگردهای نمکی دریاچه تا شعاع ۵۰۰ کیلومتری
مدیرکل ستاد بحران آذربایجان شرقی یکی از عوارض خشک شدن دریاچه ارومیه را تحت تاثیر قرار گرفتن زندگی افراد و اراضی کشاورزی تا شعاع ۵۰۰ کیلومتری اعلام کرد و افزود:اگر این دریاچه را نتوان از خشکی نجات داد، پیش‌بینی می‌شود این محل به کانون اصلی ریزگردهای نمکی منطقه تبدیل شود.
خلیل ساعی با بیان اینکه ممکن است ریزگردهای آن تا شعاع ۶۵۰ کیلومتر نیز اثرگذار باشند، گفت: تبدیل زمین‌های کشاورزی به بیابان و تحت تاثیر قرار گرفتن معیشت مردم و همچنین شیوع شدید برخی بیماری‌های ریوی و سرطانی در استان‌های همجوار و شهرهای واقع در مسیر ریزگردها از مهم‌ترین عواقب خشکی دریاچه ارومیه است.
ساعی یادآور شد: احیای دریاچه ارومیه، نیازمند مشارکت همگانی است و اگر این اتفاق روی ندهد، اراضی کشاورزی شهرستان عجبشیر به وسعت ۸۸ هکتار در چند سال آینده به بیابان و شوره‌زار تبدیل می‌شود.
* خطرهای دریاچه ارومیه را نباید سیاسی کرد
قائم مقام دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تبریز نیز با بیان اینکه درجه شوری دریاچه ارومیه نسبت به سایر دریاچه های مشابه بالاست،گفت: با خشک شدن دریاچه نمک زیادی پیرامون آن انباشته می شود.
علی طاهر اقدم با بیان اینکه عقل سلیم حکم می کند به خطرهای پس از اتفاق بیندیشیم، خاطرنشان کرد: باید خودمان را آماده کنیم که اگر دریاچه خشک شد چه اقداماتی انجام دهیم.
وی با بیان اینکه حدود ۱۴ میلیون نفر در شهرهای پیرامون دریاچه درگیر مشکلات می شوند، افزود: باید با تحقیق و پژوهش خودمان را برای مشکلات احتمالی خشکی دریاچه و کم آبی های تابستان آماده کنیم.
طاهراقدم با تاکید بر ضرورت آگاه سازی مردم اضافه کرد: خطرهای دریاچه ارومیه را نباید سیاسی کرد و باید همه درگیر حل موضوع شوند چون هر زمان مردم درگیر مسایل بشوند، مشکلات بهتر حل می شود.
* تغییرات آب و هوایی، بزرگترین مشکل جهانی
مدیرگروه آموزشی مهندسی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی تبریز نیز یکی از بزرگ ترین مشکلات جهانی در حال حاضر را مربوط به تغییرات آب و هوایی دانست و گفت: تغییرات آب و هوایی منجر به تغییر در نوع بیماری ها، امنیت غذایی، تامین آب سالم، افزایش فشارها و استرس در افراد و جامعه می شود که باید فکر اساسی در این زمینه بکنیم.
رضا دهقان زاده خاطرنشان کرد: از سال ۲۰۱۶ سازمان بهداشت جهانی آلودگی آب و هوایی را در دسته عوامل ایجاد سرطان قرار داده که میلیون_ها نفر در دنیا در معرض خطرات آب و هوایی هستند.
دهقان زاده، طوفان های گرد و غبار را یکی از عوارض این تغییرات آب و هوایی ذکر کرد و گفت: گرد و غبار تا ۲۰ هزار کیلومتر می تواند طی مسیر و گستره جغرافیایی وسیعی را درگیر کند.
وی با بیان اینکه ستاد احیای دریاچه ارومیه از چند سال پیش تشکیل یافته و به فکر احیای دریاچه دریاچه است، افزود: اگر روند احیا طول بکشد مسایل زیست محیطی و سلامت انسان ها نگران کننده است.
دهقان زاده بیماری های آسم، ریوی، تنفسی و سرطان های پوستی را از جمله عوارض خشکی دریاچه ارومیه و ریزگردهای ناشی از آن اعلام کرد.
وی راهکار برون رفت از بحران را سرمایه گذاری برای جلوگیری از تغییرات آب و هوایی دانست و گفت: ضمن اینکه در سیستم مصرف آب باید تجدید نظر بکنیم، باید سیستم های مراقبت بهداشتی را نیز تقویت کنیم.
دریاچه ارومیه نام دریاچه‌ای در شمال غربی کشورمان است که میان دو استان آذربایجان غربی و استان آذربایجان شرقی قرار گرفته ‌است. مساحت این دریاچه در تابستان ۲۰۱۵ میلادی حدود شش هزار کیلومتر مربع بود که در ردیف بیست و پنجمین دریاچه بزرگ دنیا از نظر مساحت قرار می‌گرفت. دریاچه ی ارومیه، بزرگ‌ترین دریاچه ی داخلی ایران و دومین دریاچه ی بزرگ آب شور دنیا محسوب می شد.
آب این دریاچه بسیار شور بوده و بیشتر از رودخانه‌های زرینه‌رود، سیمینه‌رود، تلخه رود، گادر، باراندوز، شهرچای، نازلو و زولا تغذیه می‌شود.به گزارش آرازآذربایجان به نقل از ایرنا، دریاچه ارومیه از اواسط دهه ۱۳۸۰ شروع به خشک شدن کرد و در مدت کمی وسعت آن به شدت کاهش یافت، اما نجات دریاچه از بحران مورد تأکید دولت یازدهم و در ادامه آن دولت دوازدهم قرار گرفت و در همین راستا کارگروه ملی نجات با مدیریت معاون اول رئیس جمهوری تشکیل شد.