حیف که ازفرهنگ کتاب و کتابخوانی دورافتادیم
گروه فرهنگی:متاسفانه در کشور ما برای ایجاد شوق و رغبت نسبت به کتاب و مطالعه در مدارس عمل نشده است. غیر از اینکه یک حرکت یا برنامه مشخصی برای مطالعه نداریم، کتابخانه‌های مدارس چندان جدی عمل نمی‌کنند و ما در موجودی کتابخانه و اداره‌کنندگان آن شاهد هستیم که مسئله مطالعه خیلی حاشیه‌ای و پیش پا افتاده تلقی می‌شود.
در این میان غالباً ازبین معلمان و دبیران کسی که مقدار علاقه‌ای به مطالعه داشته باشد به عنوان کتابدار انتخاب می‌شود، ولو هیچگونه اطلاعی از کتاب و کتابداری نداشته باشد، در این مورد صرفاً همان علاقه کم کفایت می‌کند و حتی گاهی کتابدار از بین خود دانش‌آموزان انتخاب می‌شود بدون اینکه بتواند در میان بچه‌ها جذابیت و ترغیبی برای مطالعه ایجاد کند.
همین بی‌توجهی باعث نزول سطح مطالعه در بین جوانان ونوجوانان می‌شود، در حالی که شالودهِ شوق به مطالعه و کتابخوانی در دبستان، مدرسهِ راهنمایی تحصیلی ودبیرستان گذاشته می‌شود.آمار جدید وزارت ارشاد درباره میزان مطالعه در ایران وسایر کشورهای آماری متاثرکننده است.
براساس این آمار در می‌بابیم که بیشتر افراد در کشور ما دقایق محدودی را به مطالعه اختصاص می‌دهند، در حالیکه در برخی از کشورها متوسط ۴ ساعت مطالعه در روز وجود دارد. تفاوت گاه به حدی است که نشانه‌ای غم‌انگیز از عدم رغبت و علاقه مردم ما به مطالعه و کتاب را به رخ می‌کشد.
وقتی امروز ما نسلی داریم که در خانواده جز تلویزیون چیزی ندیده و کتابخانه و کتابخوان در خانه نداشته است و در مدرسه‌اش کتابخانه بیشتر شبیه به یک انباری خاک گرفته، بسته و غیرقابل استفاده بوده و در جامعه چیزی به عنوان کتابخانه ندیده است، چه توقعی می‌توان داشت که در جامعه آن موجی که در جوامع دیگر در ارتباط با روز آمد کردن اطلاعات و ارتباط آن با شغل افراد ایجاد شده است خود را نشان بدهد؟
نقش اجتماع‌جامعه به عنوان سومین عامل تاثیرگذار در شخصیت افراد می‌تواند تاثیر منفی یا مثبت در ایجاد یا از بین بردن یک رفتار یا عادت خوب و بد داشته باشد.جامعه جهانی هر روز در پرتو تحولات جدید، تکنولوژی مدرن و روزآمدی را به جامعه ارائه می‌دهد و در این میان اگر کسی از دانش و فن و تکنیک روز عقب بماند هیچ فرصت جبرانی برای سالهای از دست رفته ندارد و در نتیجه در بسیاری از مسائل همگام و هماهنگ با دیگر افراد جامعه نخواهد بود.بسیاری از افراد جامعه با آن دقت و وضوح لازم این عوامل را متوجه نشده‌اند و اگر بخواهیم جامعه‌ای پیشرو داشته باشیم و هر روز فاصله ما از نظر تمدن و تکنولوژی با جوامع پیشرفته بیشتر نشود و همچنین اگر بخواهیم از نظر فرهنگی جامعه‌ای بهنجار داشته باشیم، یعنی جامعه‌ای که بتواند از یک تاریخ و فرهنگ غنی و عظیم حمایت کند و حامی و نماینده آن در بین کشورهای دیگر باشد، باید برای اهمیت و ارزش دادن افراد به کتاب و مطالعه عمیقاً در اندیشه بود و وسیعاً برنامه‌ریزی کرد، زیرا ما چه بخواهیم چه نخواهیم تکنیک و دانش و فناوری روز به ما دیکته خواهد شد.
پس جامعه باید وسایل ارتقاء و زمینه‌های ایجاد آن را فراهم کند.علل کاهش رغبت به کتاب و کتابخوانی‌علاوه بر خانواده و دولت، برای گسترش فرهنگ مطالعه و جستجوگری سه وزارتخانه فرهنگی ما یعنی وزارت آموزش و پروش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت آموزش عالی و تحقیقات و فناوری نقش کارساز دارند و دخیل هستند و در این میان بیشترین سهم را در هدایت جامعه به مطالعه و برگرداندن این مسیر ناصحیح به مسیر اصلی باید دولت برعهده داشته باشد، برخلاف سایر مواردی که نباید برعهده دولت گذاشته شود این مورد بخصوص جز با هدایت و حمایت دولت شکل نمی‌گیرد و نخواهد گرفت.
بعد از خانواده که عامل موثری در شکل‌گیری شخصیت و الگوسازی رفتاری فرزندان است، شکل‌گیری شخصیت افراد در مدرسه و جامعه به گونه‌ای است که متاثر از تصمیم‌گیری‌ها و امکاناتی است که کاملاً در اختیار دولت است.اگر قرار باشد تغییری در الگوهای رفتاری افراد صورت گیرد باید این کار از محیط خانواده آغاز شود اما این روندی است که ممکن است یک یا دو نسل به طول انجامد،یعنی نمی‌توان توقع داشت که جامعه ما در کمتر از دو یا سه نسل بتواند رفتارهای خود را تغییر دهد اما می‌توانیم این توقع را داشته باشیم که به یکباره وزارت آموزش و پرورش تصمیم بگیرد کتابخانه‌های مدارس و آموزشگاه‌ها را توسعه دهد ولی متاسفانه گویا این مسئله تا حدی عادی شده که بایسته‌ها از طرف برخی مسئولان ما چنان که لازم است مورد توجه قرار نمی‌گیرد. شاید این طرز تفکر وجود داشته باشد که کسی پیگیر این قضیه نیست و مردم ما چنین مسائلی را مورد تاکید قرار نمی‌دهند، اما با تعمق بر موضوع می‌توان دریافت که به عکس، مباحث فرهنگی همیشه مورد توجه یکایک مردم ما بوده است و ملت ایران با سیر تاریخی بسیار طولانی خود را مردمی فرهنگی می‌دانند و سایر کشورها، جامعه ایران را ملتی با یک تمدن غنی، چشمگیر و درخشان می‌شناسند.
برخلاف شرایط خانواده ها که ایجاد تغییرات رفتاری در آن ممکن است یک یا دو نسل به طول بیانجامد، شاید برای آموزش و پرورش رسیدن به بخشی از این اهداف کمتر از یکسال به طول انجامد و با یک سلسله نقل و انتقالات و برنامه ریزی و اجرای فوری می‌تواند بخشی از این اهداف را برآورده سازد. همانطور که گفته شد خانواده نقش مهمی در شخصیت‌سازی و الگوپذیری افراد به عهده دارد اما با وجود شرایط فعلی زندگی اجتماعی نمی‌توان به تغییر سریع الگوهای ساخته‌شده از سوی والدین در خانواده امیدوار بود مگر اینکه دولت با اجرای سیاست های اقتصادی دقیق، حساب شده و از پیش تعیین شده تغییری در وضع اقتصادی طبقات مختلف مردم بوجود آورد.
مشکل بزرگ اکثریت مردم در این زمینه مساله کمبود درآمدها و اداره زندگی است که باید این معضل و مانع بزرگ با کمک دولتمردان و مسئولان از پیش پای مردم برداشته شود.نقش و جایگاه رسانه هاکتابخوانی بر اثر نیاز افراد جامعه ایجاد می‌شود اما فرهنگ کتاب و کتابخوانی و وجود چنین نیازی در بین مردم ما به خوبی جا نیفتاده است.برای آگاه سازی افراد و ترویج فرهنگ مطالعه باید بستر سازیهایی از سوی‌کانون خانواده ها، مسئولان و خصوصاً وسایل ارتباط جمعی صورت گیرد تا نسل های آینده ما نسل__هایی کتابخوان باشند
.رسانه ملی به عنوان پرنفوذترین رسانه در جامعه باید به خوبی ایفای نقش کند و عدم تعهد یا سهل انگاری در اجرای این نقش به هیچ وجه قابل اغماض نیست و مسلماً با وجود این مسئولیت سنگین که برعهده دارد، هرگونه در صورت کوتاهی و قصور در برابر این امر مهم، ناگزیر باید پاسخگوی نسل های آینده باشد.
نوشته شده توسط admin در یکشنبه, ۰۹ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۵:۵۵ ق.ظ
