حمل و نقل ریلی آذربایجان غربی در جدال با بی پولی

الناز ملک زاده
گروه گزارش: حمل و نقل ریلی به عنوان یکی از نیازهای اصلی استان مرزی آذربایجان>غربی که طی بیش از یک دهه گذشته مردم چشم انتظار شنیدن سوت آن در ارومیه هستند، زیر سایه عدم تخصیص اعتبارات کافی کمر خم کرده و با گذشت بیش از یک دهه هنوز به سر منزل مقصود نرسیده است.
توسعه حمل و نقل ریلی با توجه به هم مرز بودن آذربایجان غربی با سه کشور جمهوری آذربایجان، ترکیه و عراق و ۵ گمرک رسمی که می‌توانست در توسعه صادرات و بهبود شرایط ترانزیت کالا از مسیر کریدور شرق و غرب نقش موثری داشته باشد، در کرانه‌های دریاچه ارومیه در جدال با بی پولی ۱۲ سال در انتظار است. سال ۸۰ بود که خبر احداث خط ریلی از مراغه به سمت ارومیه نور امیدی در دل‌های مردم استان ایجاد کرد ولی در ادامه ماجرا عدم تخصیص اعتبارات کافی، مشکلات پیمانکاری، معارض ملکی و … که بهانه‌های کلاسیک برای اغلب طرح‌های عمرانی ملی استان هستند، گره>ای سخت در ادامه مسیر اجرای این طرح انداخت.
گره ای که دولت‌های نهم و دهم نیز با وجود اتمام احداث ایستگاه‌های میاندوآب و مهاباد موفق به باز شدن آن نشدند، حتی قرار گرفتن این طرح در ردیف طرح‌های مهر ماندگار دولت دهم نیز راه به جایی نبرد و اتصال ارومیه به شبکه راه آهن سراسری با همه مشکلاتش به دوش دولت یازدهم افتاد.
هر چند بر اساس اعلام مدیر کل راه و شهرسازی آذربایجان غربی هم اکنون ایستگاه‌های نقده و ارومیه این طرح دارای ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی هستند ولی ایستگاه‌های میاندوآب و مهاباد با وجود افتتاح و وصل شدن به شبکه سراسری راه آهن جمهوری اسلامی ایران خود درگیر مشکلات عدیده ای هستند.
به طوری که که طی سال گذشته شاهد تعطیلی فعالیت‌های ایستگاه میاندوآب به دلیل عدم استقبال مردم برای سفر از این ایستگاه و مراجعه به ایستگاه مراغه به دلیل تفاوت فاحش در قیمت بلیط‌ها بودیم هر چند این مشکل بعد از مدتی رفع و ایستگاه میاندوآب فعالیت مجدد خود را آغاز کرد ولی به نظر می‌رسد با ادامه روند فعلی نباید به آینده حمل و نقل ریلی در استان امیدوار بود.اردیبهشت سال گذشته معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت توسعه و ساخت زیربناهای حمل و نقل کشور در اظهارنظری خوش‌بینانه خبر از بهره برداری این طرح یک سال زودتر از موعد مقرر داده و اعلام کرده است: این پروژه باید در سال ۹۲ آماده بهره برداری شود که پیش بینی شده با تزریق اعتبارات بیشتر، شتاب بخشی در عملیات اجرایی و سه شیفته کردن زمان کاری آن، تا پایان امسال به بهره برداری برسد. (تین نیوز)
ارتقای ضریب ایمنی سفرها، صرفه‌جویی در هزینه‌ها، افزایش سرعت در جابه‌جایی محصولات مراکز تولیدی و صنعتی از مهم‌ترین مزایای طرح راه آهن مراغه – ارومیه بوده که مردم منطقه با دیدن افتتاح طرح‌های فاخر در برخی استان‌های برخوردار کشور سال‌ها در حسرت آن رنج می‌برند.
*اهداف بلند مدت حمل و نقل ریلی به درستی تعریف نشده
نماینده مردم نقده و اشنویه در مجلس شورای اسلامی در خصوص ضرورت توجه به توسعه حمل و نقل ریلی به ویژه در استان مرزی آذربایجان غربی، افزود: متأسفانه با وجود نیازها و الزامات بسیار توسعه حمل و نقل ریلی در کشور، رتبه ایران به دلیل تعریف نادرست از اهداف بلند مدت حمل و نقل ریلی کشور در میان سایر کشورهای دنیا قابل قبول نیست.
عبدالکریم حسین زاده ضمن تاکید بر لزوم استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی برای توسعه حمل و نقل ریلی، اظهار داشت: نباید نگاه مسئولان به حمل و نقل ریلی نگاه زودگذر و کوتاه مدت باشد و باید با سرازیر کردن سرمایه‌های بخش خصوصی و اعتماد به سرمایه گذاران خارجی آینده امید بخشی را برای ناوگان ریلی کشور متصور شد.
وی ضمن انتقاد از کندی روند توسعه خطوط ریلی کشور به دلایل مختلف از جمله کمبود اعتبار، معارض ملکی و …، اعلام کرد: این در حالی است که متأسفانه وضعیت خطوط ریلی کشور نیز نامناسب بوده و این ناوگان از چشم انداز برنامه پنج ساله توسعه کشور نیز بسیار عقب است.عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی ادامه داد: مدیر عامل راه آهن اذعان دارد دولت رقم صرفه‌جویی کاهش مصرف سوخت را به راه آهن بدهد، می‌تواند راهکاری برای توسعه این ناوگان باشد، اما باید عنوان کرد، این امر یک نگاه موقتی و زودگذر است که در بلند مدت جواب نمی‌دهد.
*نگاه مقطعی به حمل و نقل ریلی کشور آسیب می‌زند
حسین زاده با اشاره به اینکه مسئولان راه آهن بجای آنکه نگاهی مقطعی نسبت به حمل و نقل ریلی کشور داشته باشند باید به توسعه زیرساخت‌های این بخش بیشتر توجه کنند، ادامه داد: وزارت راه و شهرسازی می‌توانند با جذب سرمایه‌های بخش خصوصی راه‌آهن کشور را در ریل پیشرفت و توسعه قرار دهند، چرا که امروزه شبکه حمل و نقل ریلی، ارزان‌ترین و با صرفه‌ترین سیستم جابه‌جایی محسوب می‌شود.
وی ضمن ابراز تاسف از اینکه تا به امروز نسبت به این ناوگان بی‌مهری و بی‌توجهی شده است، گفت: در بسیاری از کشورهای جهان حمل و نقل ریلی به پایانه‌های دریایی و هوایی متصل شده در حالی که کشورمان که قرار بود روزی به وسیله این ناوگان به آسیا و اروپا متصل شود امروز تنها به احداث خطوط ریلی توجه می‌کند.نماینده مردم نقده و اشنویه در مجلس شورای اسلامی یادآور شد: عقل علمی، صنعتی و توسعه‌ای کشور ایجاب می‌کند که بیش از پیش به ناوگان ریلی کشور بها داده شود، لذا با سرازیر کردن سرمایه‌های بخش خصوصی و اعتماد به سرمایه گذاران خارجی می‌توان آینده امید بخشی را برای ناوگان ریلی کشور متصور شد.
*احداث ۲۵ هزار کیلومتر راه آهن در کشور/ اعتبارات کافی تخصیص یابد
نماینده مردم سلماس در مجلس شورای اسلامی نیز در خصوص لزوم توسعه خطوط ریلی در کشور و آذربایجان غربی با توجه به پتانسیل‌های مرزی، اقتصادی و تجاری و … در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت:تا پایان چشم‌انداز توسعه باید به ۲۵ هزار کیلومتر راه‌آهن در کشور یعنی به طور متوسط سالانه هزار کیلومتر احداث شود که اعتبارات، مدیریت و پیمانکاران از عوامل تاخیر در اجرای این پروژه‌ها شده به طوری که این سه عامل موجب تاخیر ۸۵ درصدی در تحقق اهداف مورد نظر است.
علی اکبر آقایی مغانجویی با اشاره به تاثیر زیرساخت‌ها در حمل و نقل کالا و مسافر، اظهار داشت: کشورهای اروپایی در بحث حمل و نقل سرمایه‌گذاری‌های کلانی کرده، به طوری که وضعیت خطوط ریلی اروپا قابل قیاس با متوسط هر کیلومتر در ایران نیست، زیرا ما در هر کیلومتر مربع ۴ یا ۵ متر خطوط راه‌آهن در اختیار داریم.