جدی شدن خطر سهمیه‌بندی بنزین از سوی دولت

گروه اقتصادی : جدی شدن احتمال سهمیه‌بندی بنزین از سوی دولت باعث شده است تا توجه به تبعات تورمی این تصمیم جلب شود. در این باره یک اقتصاددان با تشبیه سهمیه‌بندی بنزین به انجام جراحی در بدن معتقد است که انجام دادن سهمیه‌بندی بنزین تبعات تورمی کمتری نسبت به انجام ندادن آن دارد.
برخی زمزمه‌ها حکایت از احتمال سهمیه‌بندی بنزین و دو نرخی شدن آن توسط دولت دارد. مسأله‌ای که پیش از این به صراحت از سوی مسئولین رد می‌شد اما حالا برخی گمانه‌زنی‌ها حاکی از جدی شدن احتمال اخذ این تصمیم از سوی دولت دارد.
در شرایط خاص اقتصادی فعلی از سویی و همچنین افزایش قاچاق سوخت از سوی دیگر به نظر می‌رسد که سهمیه‌بندی حامل‌های انرژی یکی از محتمل‌ترین گزینه‌های دولت برای جلوگیری از اتلاف منابع یارانه‌ای و همچنین جبران خسارات سیل باشد.
سهمیه‌بندی همانند جراحی در بدن است
در این باره حامد پاک‌طینت ، با اشاره به گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال سهمیه‌بندی بنزین با تشبیه حذف یارانه بنزین به انجام جراحی در بدن اظهار کرد: اقتصاد ایران در حال حاضر مانند یک بیمار است از انجام جراحی گریزی ندارد. اقشار آسیب‌پذیر و حتی دولت هم از افزایش قیمت بنزین و ایجاد گرانی خوشحال نمی‌شوند اما باید پذیرفت که انجام جراحی بدون درد و خونریزی ممکن نیست ولی این مساله از تبعات بعدی بیماری جلوگیری می‌کند.
او با اشاره تأثیرگذاری تحریم‌های نفتی بر درآمدهای ارزی کشور ادامه داد: با این شرایط ممکن است که توان عرضه بنزین به بازار هم کاهش پیدا کند. از سوی دیگر در این شرایط و با توجه به افزایش فشار بر منابع ارزی دولت چاره‌ای جز صرفه‌جویی در هزینه‌های خود ندارد.
این اقتصاددان با اشاره به امکان بروز کسری در بودجه امسال دولت، اظهار کرد: علی‌رغم تاکید مجلس مبنی بر تثبیت قیمت بنزین اما دولت به دلیل کسری بودجه‌ای که دارد مجبور است برای جبران بخشی از این کسری بودجه دست به سهمیه‌بندی بزند. سهمیه‌بندی بنزین ممکن است باعث ایجاد تورم هم بشود اما اگر دولت این کار را نکند همان مساله کسری بودجه خود می‌تواند باعث ایجاد تورم بیشتری شود.
نقدینگی؛ پر قدرت‌ترین اهرم تورمی
پاک‌طینت با اشاره به برخی تحقیقات دانشگاهی که به بررسی تورم به وجود آمده ناشی از افزایش قیمت بنزین پرداخته‌اند درباره میزان تورم حاصل از سهمیه‌بندی بنزین اظهار کرد: در اقتصاد ایران آنقدر اهرم‌های تورمی وجود دارد که اقدامی مانند سهمیه‌بندی بنزین در برابر آنها فشار تورمی کمتری را ایجاد می‌کند. نقدینگی خود به اندازه زیادی باعث ایجاد تورم شده است که هر روز هم فشار آن بیشتر می‌شود.
او با اشاره به نرخ تورم نقطه به نقطه ۵۰ درصدی اعلام شده توسط مرکز آمار ادامه داد: این مساله نشان می‌دهد اقتصاد ایران در شرایط فعلی هم به تورم بالایی دچار شده است و اتفاقاً سهمیه‌بندی بنزین می‌تواند راهکاری برای کنترل تورم در این شرایط باشد و چه بسا انجام ندادن آن تورم بیشتری را در پی داشته باشد.
به گزارش آرازآذربایجان به نقل از ایسنا، پیش از این نیز با اجرای سهمیه‌بندی سوخت در ایران در دولت احمدی‌نژاد از تیر ماه ???۱۳۸۶? هر لیتر بنزین سهمیه‌ای با نرخ ۱۰۰ تومان و هر لیتر بنزین آزاد نیز با قیمت ۴۰۰ تومان عرضه شد. مرحله بعدی افزایش قیمت بنزین در ۲۸ آذر ۱۳۸۹ با اجرای هدفمندسازی یارانه‌ها در ایران کلید خورد و هر لیتر بنزین سهمیه‌ای به ۴۰۰ تومان و بنزین آزاد هم به ۷۰۰ تومان رسید.
افزایش بعدی قیمت بنزین در سال ۱۳۹۳ در دولت تدبیر و امید بود که با اجرای مرحله دوم هدفمندسازی یارانه‌ها هر لیتر بنزین سهمیه‌ای به ۷۰۰ تومان و هر لیتر بنزین آزاد به ۱٫۰۰۰ تومان رسید که با تک نرخی شدن بنزین در سال ۱۳۹۴ به قیمت ۱٫۰۰۰ تومان پرونده بنزین سهمیه‌ای بسته شد.
***
با قوت گرفتن اجرای مجدد طرح سهمیه‌بندی بنزین، وضعیت دو میلیون و ۷۰۰ هزار خودرویی که کارت سوخت ندارند، بلاتکلیف است.
چندی پیش در جلسه سران قوا تصمیم گرفته شد که سهمیه‌بندی بنزین اجرا شود اما هنوز زمان دقیق اجرای آن اعلام نشده است. طبق اطلاعات به دست آمده از ۲۳ میلیون و ۵۰۰ هزار وسیله نقلیه (خودرو و موتورسیکلت) و بنابر اعلام شرکت پالایش و پخش، حدود دو میلیون و ۷۰۰ هزار وسیله، کارت سوخت ندارند. با توجه به این‌که با اجرای سهمیه‌بندی بنزین، وسایل نقلیه برای دریافت سهمیه خود نیازمند کارت سوخت هستند، طبیعی است افراد فاقد کارت سوخت در آینده نزدیک برای دریافت بنزین، دچار مشکل خواهند شد. پیگیری‌های جام جم نشان می‌دهد شمار زیادی از افرادی که سال گذشته برای دریافت کارت سوخت ثبت‌نام کردند نیز هنوز بلاتکلیفند و شرکت پالایش و پخش، شرکت پست و پلیس + ۱۰، این افراد را به یکدیگر پاسکاری می‌کنند.
فراخوان سال گذشته
در آذرماه سال گذشته فراخوانی مبنی بر دریافت کارت سوخت داده شد و متقاضیان زیادی برای این موضوع ثبت‌نام کردند اما با گذشت چند ماه از ثبت‌نام، هنوز دو میلیون و ۷۰۰ هزار کارت سوخت بلاتکلیف مانده است. قدم‌های اولیه برای بازگرداندن کارت سوخت از آذرماه سال گذشته با اطلاعیه شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی برداشته شد و این شرکت همان زمان ??اعلام کرد?? طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی، استفاده از کارت سوخت برای متقاضیان سوختگیری خودرو بار دیگر الزامی خواهد شد. ضمن اعلام این خبر همچنین تاکید شد افرادی که کارت سوخت ندارند، باید به‌منظور جلوگیری از ایجاد مشکل، نسبت به اخذ کارت سوخت اقدام کنند.??
چگونگی اطلاع از صدور کارت سوخت
در صورتی که کارت سوخت تحویل مالک نشده باشد جهت پیگیری ثبت‌نام باید به سایت sokht.epolice.ir مراجعه کرد و با وارد کردن شماره پلاک خودرو، از شماره مرسوله و زمان تحویل به پست آن با خبر شوید. اگر کارت سوخت به پست داده شده باشد، باید به اداره پست منطقه مسکونی مراجعه کرد و کارت صادر شده را تحویل گرفت. خودروهای نو شماره دارای کارت سوخت بوده و کافی است مالکان آنها برای دریافت کارت سوخت خود به دفاتر پست مراجعه کنند. در سال‌های اخیر به علت عدم مراجعه مالکان این دسته از خودروها کارت‌های سوخت آنها در دفاتر پستی متروکه شده است.
گزینه استفاده از کارت بانکی
به دلیل تحریم‌ها تأمین تراشه کارت سوخت و کارت ملی که وارداتی بود، با مشکل مواجه شده و صدور این کارت‌ها را کاهش داده است. به همین دلیل تیم فناوری و اطلاعات وزارت نفت و بانک مرکزی تصمیم گرفتند کارت سوخت را به کارت‌های بانکی متصل کنند. اتصال کارت سوخت به کارت‌های بانکی این‌گونه است که یک کارت بانکی به شرکت پالایش و پخش فراورده‌های نفتی معرفی می‌شود که دستگاه‌های کارت‌خوان سوخت نیز می‌توانند نسبت به اجرای آن اقدام کنند. هر ماه سهمیه مشخصی به آن کارت واریز می‌شود و مانند کارت سوخت عمل خواهد کرد.
کاهش تولید کارت سوخت
مقصودی به پرسش بر این‌که چه تعداد کارت سوخت غیر از طبقه‌بندی سیاه در شرکت پست قرار دارد، پاسخ داد: برخی افراد اعتراض دارند با توجه به تکمیل مراحل ثبت نام، کارت سوخت به دستشان نرسیده است که در این زمینه باید بگویم هر کارتی که شرکت پژوهش و توسعه ناجی به ما تحویل می دهد سریعا اقدامات توزیع آن انجام می شود و اگر کارت به دست متقاضیان نرسیده در بخش قبل از پست مشکلاتی وجود دارد.
وی ادامه داد: تولید کارت های سوخت منوط به در دسترس بودن ملزومات و همچنین نیروی انسانی متخصص و هماهنگی بین آنهاست که ظاهرا مشکلات تحریم روی این موضوع تاثیر گذاشته و تولید کارت سوخت به شدت پایین آمده است.
چگونه کارت سوخت دریافت کنیم؟
شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، سه روش را برای دریافت کارت سوخت معرفی کرد. برای دریافت کارت سوخت ابتدا باید به یکی از دفاتر پلیس + ۱۰ مراجعه شود. اصل مدارک شناسایی مالک خودرو یا وکیل برای احراز هویت، ارائه دادن سند یا کارت یا بنچاق خودرو، اطلاعات محل زندگی خود به همراه آدرس پستی از جمله اقداماتی است که در پلیس + ۱۰ باید انجام شود. در صورت تغییر آدرس، ارائه شماره ملی مالک الزامی است، چراکه کارت سوخت به نام صاحب خودرو صادر خواهد شد.
روش دیگر، مراجعه به سامانه خدمات دولت همراه به نشانی
(www.mob.gov.ir) و ورود به گزینه درخواست کارت سوخت المثنی و ثبت اطلاعات است.
روش دیگر دریافت و نصب رایگان نرم‌افزار خدمات دولت همراه و ورود به گزینه درخواست کارت سوخت المثنی در نظر گرفته شده است. نسخه‌های Android و IOS این نرم‌افزار از چهار منبع قابل دریافت است؛ سامانه خدمات همراه دولت (mob.gov.ir)، ایران اپس (iranapps.ir)، کافه بازار (cafebazaar.ir) و اپ استور (appstore.ir).
هزینه صدور کارت سوخت چقدر است؟
هزینه موردنظر به مبلغ ده هزار تومان اعلام شده است که باید از طریق کارتخوان‌های دفاتر مربوط پرداخت شود. همچنین برای دریافت کارت سوخت، پلاک خودرو حتماً باید جدید باشد و به خودروهای با پلاک قدیمی کارت سوخت تعلق نمی‌گیرد. شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران شماره ۰۹۶۲۷ را برای دریافت انتقادات و پیشنهادات درباره سامانه هوشمند سوخت اعلام کرده است.
افرادی که رمزشان را فراموش کردند چه کار کنند؟
مالکان خودرو یا موتور سیکلت دارای کارت سوخت که رمز آن را فراموش کرده‌اند، امکان بازیابی رمز برای آنها فراهم شده است و نیاز به ثبت‌نام ندارند. زمانی که مالک خودرو برای نخستین بار به جایگاه مراجعه و کارت خود را وارد نازل کند، پیامی مبنی بر انتخاب رمز روی صفحه نقش می‌بندد و مالک می‌تواند رمز خود را انتخاب کند. توجه داشته باشید چنانچه پنج بار متوالی رمز کارت سوخت را اشتباهی وارد کنید با مشکل قفل شدن کارت مواجه خواهید شد.
برای برطرف کردن این مورد نیز باید با ارائه مدارک لازم به یکی از نواحی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران در سراسر کشور بروید. طبق اطلاعاتی که خبرنگار جام جم در این باره به دست آورده به زودی شرکت پست ایران کارت‌های سوخت را تحویل متقاضیان خواهد داد.
مسیر صدور کارت سوخت این‌گونه است که پلیس + ۱۰ پس از دریافت اطلاعات متقاضیان و مالکان خودرو، آنها را در اختیار شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی قرار می‌دهد.
پس از تأیید اطلاعات در این شرکت مجوز صدور کارت سوخت داده می‌شود و پس از انجام مراحل نهایی، کارت سوخت تحویل شرکت پست ایران می‌شود.
کارت سوختی در پست نمانده است
زیبا اسماعیلی، سخنگوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی به خبرنگار ما گفت: ۲۳ میلیون و ۵۰۰ هزار وسیله نقلیه دارای کارت سوخت فعال هستند که از این تعداد حدود پنج میلیون مربوط به موتور سیکلت است.
اسماعیلی تاکید کرد: خودروهایی که کارت سوخت خود را دریافت نکردند به زودی برایشان ارسال می‌شود و تقریباً هیچ کارت سوختی در پست نمانده است. وی اضافه کرد: در صورت اجرای هرگونه سیاستی درباره سوخت، نحوه استفاده از کارت‌های بانکی که زمستان سال گذشته ثبت‌نام آن صورت گرفته، اعلام خواهد شد و تاکنون بخش عمده‌ای از کارت‌های سوخت از طریق پست به متقاضیان ارسال شده و مابقی به مرور ارسال می‌شود.
Arazazarbaijan.aghtesadi@gmail.com