توسعه فرهنگی جامعه راهکار جلوگیری از جنایت های خاموش

توسعه فرهنگی جامعه راهکار جلوگیری از جنایت های خاموش

گروه اجتماعی:خشونت خانگی به معنای رفتار سلطه جویانه یکی از اعضای خانواده علیه عضو یا اعضای دیگر است که فرد مهاجم، بر اثر توهم، حسادت، گمان نادرست و بدبینی، کانون امن خانه را به قتلگاه مبدل می سازد.
بر اساس آمار صندوق جمعیت سازمان ملل جنایت های خاموش به معنای ارتکاب خشونت و قتل زنان یک خانواده به دست مردان خویشاوند، سالانه بیش از پنج هزار زن را به کام مرگ می کشاند. علت های این پدیده شامل خودداری از ازدواج اجباری، قربانی شدن در یک تجاوز جنسی، طلاق گرفتن حتی از یک شوهر ناشایست، برقراری رابطه ی خارج از چارچوب ازدواج و … می شود. بر اساس گزارش سازمان عفو بین الملل آمار غیر رسمی و اعلام نشده ی این جنایت های خاموش بسیار بالاتر از نرخی است که به طور سالانه اعلام می شود. به عنوان مثال، تعداد قتل های ناموسی در کشوری همچون پاکستان هر سال به هزاران نفر می رسد که این تعداد رو به افزایش است.
در بسیاری از جنایت های خاموش، قتل تنها بر مبنای یک سو ظن یا شایعه صورت می گیرد. در چنین حالتی، فردی که قدرت تصمیم گیری درست را بر اثر غلبه ی تعصب و هیجان از دست داده است خود را در تشخیص جرم و مجازات مقتول دارای حق می داند و مرتکب قتل می شود.
کارشناسان بر این باورند اعمال انواع خشونت علیه زنان که به نوعی به مسایل ناموسی ربط پیدا کند، ریشه در پایین بودن موقعیت اجتماعی زنان در جامعه دارد و هر چه فاصله ی جنسیتی میان زنان و مردان کمرنگ شود از وقوع این جنایت ها کاسته خواهد شد.
البته مولفه های دیگری نیز در این بحث قابل بررسی است. بضاعت مالی اندک خانواده و معضل هایی نظیر اعتیاد والدین و زندانی بودن پدر، ناخواسته دختران خانواده های نیازمند را به ازدواج اجباری وامی دارد؛ زنانی که برخی از آنان در ادامه ی زندگی اجباری و به واسطه ی رفتارهای ناپسند شریک زندگی ترجیح می دهند از خانه فرار کنند یا دست به خودکشی بزنند. آنان ممکن است حتی با مطرح کردن درخواست طلاق، از سوی خویشاوندان خود به اتهام ریختن آبرو به قتل برسند.در کنار ازدواج های اجباری اعتیاد، مشکل های اقتصادی، ناتوانی و نارضایتی_های جنسی، پایبند نبودن به اصول ارزشی دینی و اعتقادی، رابطه های نامشروع و القای فرهنگ غربی از رسانه ها و پذیرش کورکورانه ی آن در خانواده های ایرانی از جمله عامل های گسترش قتل های ناموسی است که »امان الله قرایی مقدم« جامعه شناس و مدرس دانشگاه به آن اشاره کرد و گفت: بسته به میزان تعصب، میزان این جنایت های هولناک متفاوت است.
این جامعه شناس، گزاره »با لباس سفید به خانه_ی بخت رفتن و با کفن بیرون آمدن« را یکی از زمینه های خشونت علیه زنان عنوان کرد و گفت: وجود همین سنت های به جا مانده از دوران جاهلی، به مرد اجازه ی اعمال هر نوع بدرفتاری را می دهد و به زن مطیع بودن را القا می_کند که این خود نوعی خشونت علیه زنان است. بر اساس همین سنت ها و ازدواج های مردسالارانه، آن جا که قانون می گوید همسر خود را نزنید، برخی مردان توجهی به قانون نمی کنند. این جا است که از خشونتی که مرد به زن روا می_دارد چشم پوشی می شود و توجیه آن تنها حفظ آبرو و راه بازگشت نداشتن است. در این موارد گاهی زن به ناچار و از روی عجز، اقدام به خودکشی می کند. اسلام اهمیت زیادی برای جان انسان ها قایل است و به کسی اجازه ی ریختن خون دیگری مگر در موارد استثنایی و پس از محاکمه ی عادلانه داده نشده است.
اگر هم ناهنجاری در جامعه رخ دهد مسوولان وظیفه دارند بر اساس قانون با آن برخورد کنند، نه آن که هر فردی براساس نظر و تصمیم شخصی برخورد کند. به این ترتیب قانون را باید اولین و آخرین مرجع در این زمینه قرار داد.
در همین پیوند، «بهمن کشاورز» حقوقدان و رییس اتحادیه ی سراسری کانون های وکلای دادگستری گفت: در حال حاضر در کشور ما قوانین اجرایی خانواده، راه ارتکاب این قتل ها را باز گذاشته است به طوری که اگر پدری دختر خود را به هر دلیلی به قتل برساند مجازات نمی_شود.
بنابراین، افزایش ارتکاب این نوع قتل ها در کشور دیده می شود که به دلیل خلاهای قانونی است.وی در مورد قتل هایی که اعضای خانواده در آن سهیم هستند اظهار کرد: در مواردی که پدر اقدام به قتل دختر خود کند، این قضیه تابع حکم فقهی مشهوری است که قتل فرزند به دست پدر موجب قصاص نمی شود. البته نظرهایی برخلاف این قاعده هم وجود دارد که به استناد منابع معتبر فقهی معتقد به امکان قصاص است. به عبارتی متن قانون ما و حکم آن مشخص است اما دیده شده که بعضی از فقها نظری خلاف دارند.
لازم به ذکر است که تنها پدر خانواده از قصاص مبرا است و حکم وی به دیه ختم می شود اما برای دیگران از جمله برادران و شوهر، قصاص حاکم است. کارشناسان بر این باورند بسیاری از این قتل_ها براساس شایعه و گمان هایی صورت می_گیرد که مبنای صحیحی ندارد و تنها از ضعف فرهنگی برخی جوامع ناشی می شود.
از این رو نقش فرهنگ سازی نهاد های آموزشی مانند مدرسه ها و از سویی دیگر نقش و رسالت فرهنگی مرکزهای مشاوره برای رسیدگی به مشکل زوج ها امری بسیار مهم برای کاهش جرایم ناموسی است. این نهادها می توانند با ارایه_ی راهکار دریچه هایی از امید را در زندگی مشترک باز کنند و بهترین نقش را در پیشگیری ارایه دهند.
در همین پیوند، قرایی مقدم تغییر در سنت ها و اصلاح برخی قوانین را پیشنهاد داد و گفت: برای کاهش این جرایم، ازدواج ها باید بر اساس توافق صورت گیرد، ازدواج های اجباری از بین برود و طلاق تنها در اختیار مرد نباشد. این موارد راهکارهایی است که باید با مسالمت انجام پذیرد. در حال حاضر به دلایلی همچون وجود اختیار طلاق در دست مردان، همسر کشی رواج پیدا کند.
بر همین مبنا اصلاح قانون و افزایش مولفه های حمایتی به نفع زنان، گسترش آموزش های فرهنگی، اصلاح بسیاری رسوم نابجا و نیز مقابله با باورهای غلط از جمله راهکارهای کاهش جنایت های خاموش است.

نوشته شده توسط admin در سه شنبه, ۱۵ تیر ۱۳۹۵ ساعت ۵:۵۴ ق.ظ

دیدگاه


پنج + 6 =