تنبیه و اخراج به جرم افشاگری بر علیه کودک همسری

گروه اجتماعی:پس از انتشار خبر ازدواج رها کودک ۱۱‌ساله هلیلانی در پست اینستاگرام جمعیت امام علی(ع) و بازنشر گسترده آن در رسانه‌های محلی، اداره کل بهزیستی ایلام به موضوع ورود پیدا کرد.
در بررسی انجام شده توسط اداره کل بهزیستی استان ایلام مشخص شد این کودک به اجبار به صیغه مردی ۴۴‌ساله درآمده و با توجه به غیرقانونی‌بودن ازدواج به‌دلیل داشتن سن زیر ۱۳ سال درنهایت با حکم دادستان این کودک به بهزیستی تحویل داده شد.اما هفته گذشته ودرپی اخراج یکی ازمددکاران زن شاغل در یکی ازمراکز خصوصی تحت نظارت بهزیستی ایلام و نسبت دادن اخراج این فرد به افشای مساله ازدواج رها توسط این مددکار بسیاری از رسانه‌ها به این موضوع دامن زدند و مطالبی با عنوان افشاگر رها اخراج شد،را در فضای مجازی داخل و خارج استان منتشر کردند.
در حالی که براساس اعلام معاون اموراجتماعی اداره کل بهزیستی ایلام علت اخراج این مددکار زن که در یکی از مراکز خصوصی تحت نظارت این اداره کل شاغل بوده هیچگونه ارتباطی با مساله رها ندارد.
شاپور کردی در پاسخ به شایعات مطرح شده گفت: سازمان بهزیستی بر اساس سیاست‌های ابلاغی اصل ۴۴ قانون اساسی از دهه ۸۰ تاکنون تمامی خدمات تخصصی خود را به بخش خصوصی واگذار و در این راستا تاکنون ۵۲۶ مرکز و موسسه در حوزه‌های مختلف اجتماعی، توانبخشی و پیشگیری از بهزیستی استان مجوز فعالیت دریافت و مشغول ارائه خدمت بوده و مرکز خانه امن نیز از جمله این مراکز است.
وی ادامه داد: در ارتباط با این مراکز بهزیستی تنها دارای نقش نظارتی بوده و چنانچه در بازدیدهای کارشناسان این اداره کل قصوری در ارایه خدمات به جامعه مورد هدف مشاهده شود در گام نخست مدیران این مراکز تذکر گرفته و در صورت عدم اصلاح، مجوز این مراکز توسط بهزیستی لغو می‌شود. وی گفت: مخاطب تذکرهای بهزیستی به این مراکز، تنها موسس بوده و درخصوص بکارگیری و اخراج نیروهای آنها این اداره کل هیچگونه نقشی ندارد و این موارد طبق دستورالعمل و به‌صورت انتخابی از سوی مدیر مراکز انجام می‌شود.
وی اظهار کرد: در جریان بازدیدهای انجام گرفته از خانه امن زنان ایلام، توسط بازرسان سازمان به علت قصور در ارائه فعالیت‌ها و عملکرد نامناسب در خدمات دهی به جامعه هدف به مدیرمرکزبه‌صورت مکتوب تذکر آیین نامه‌ای داده شد و در متن این نامه هیچگونه مطلبی با عنوان اخراج مددکار یا مددکاران عنوان نشده است.
البته این اولین تذکر نبوده است و قبلا نیز به خانه امن تذکرات لازم داده شده است. کردی گفت: اخراج این مددکار از سوی مدیر خود مرکز و بدون دخالت بهزیستی صورت گرفته است. وی اظهار کرد: با توجه به اینکه جمعیت امام علی(ع) موضوع کودک همسری رها را شناسایی کرد و توسط رسانه‌ها مطرح گردید، این اداره کل به محض اطلاع با توجه به رسالت مداخله گرایانه اش در کوتاه ترین زمان به این مساله ورود و با حکم دادستان رها به بهزیستی تحویل داده شد.
کردی گفت: در موارد مشابه و موارد کودک آزاری به‌عنوان آسیب اجتماعی بهزیستی مداخلات تخصصی خود را مکرر داشته است. وی همچنین توضیح داد: از طرفی این مددکار در فضای مجازی تصویری از تقدیرنامه‌ای که از یکی از مسئولان بهزیستی کشور دریافت نموده منتشر کرده که در این خصوص لازم به توضیح است ارائه تقدیرنامه و یا صدور گواهینامه آموزشی جهت پرسنل مراکز خصوصی بهزیستی به‌عنوان امری بدیهی در طول سال وجود داشته و دریافت تقدیرنامه جهت پرسنل این مراکز بیانگر تایید مطلق عملکرد آنان نیست.
وی اظهار کرد: اقدامات این فرد در فضای مجازی نشان می‌دهد که دنبال اهداف خاصی بوده چراکه درصورت مشاهده تضییع حقوق خود می‌توانست با مراجعه به این معاونت، بازرسی و یا حراست این اداره کل و یا مراجع قضایی اعتراضش را اعلام کند. کردی اضافه کرد: این اداره کل در مداخله مساله کودک همسری رها به علت عملکرد مناسب و مطلوب از سوی مسئولان کشوری و استانی از جمله وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و ریاست سازمان مورد تقدیر قرار گرفت که نشان می‌دهد شخص وزیر، ریاست سازمان بهزیستی و دولتمردان به تبعیت از مقام معظم رهبری مخالف کودک همسری هستند.
وی گفت: این ادعای واهی که اگر افراد موضوعاتی نظیر کودک همسری رها را مطرح کنند مورد شماتت یا تنبیه قرارمی‌گیرند تلاشی بیهوده برای مخدوش کردن فعالیت‌های ارزشمند دولت در حوزه اجتماعی است. وی یادآور شد: اگرچه حفظ اسرار این مراکز و تذکرهای ارایه شده به آنها نزد این اداره کل محفوظ است ولی به جهت تنویر افکار عمومی علت اخراج این مددکار رسانه‌ای می‌شود. بهزیستی جز نظارت بر مراکز که بصورت قانونی انجام می‌شود نقش دیگری در جذب و اخراج پرسنل مراکز ندارد.مسئول جمعیت امام علی (ع) ایلام نیز در این خصوص گفت: این جمعیت در اجرای ملی طرح مادرانه که هر سال با هدف حمایت از مادران در یک استان برگزار می‌شود اقدام به اعزام تیم‌های پزشکی ومددکاری به مناطق محروم استان همزمان با دهه فجرامسال کرد.عارف بازیارافزود:یکی ازمناطقی که برای خدمات دهی به مادران انتخاب شد روستای پیامن در منطقه هلیلان بود که به‌صورت اتفاقی تیم تخصصی این جمعیت شامل پزشک، پرستار، ماما، روانشناس و غیره با حضور درمنزل شوهر رها، در جریان ازدواج این کودک قرار گرفتند. وی ادامه داد:
پس از بازگشت از این منطقه پزشک تیم در پستی اینستاگرامی وضعیت این کودک را منتشروسپس ازطریق رسانه‌های محلی، مساله کودک همسری رها به‌صورت گسترده بازتاب داده شد. بازیارتاکیدکرد: افشای مساله کودک همسری رها ازسوی پزشک این جمعیت بوده وهیچ‌ ارتباطی با خانم کمرخانی ندارد.
مسئول خانه امن زنان بهزیستی ایلام نیز در این خصوص گفت: این مرکز تابستان پارسال با صدور مجوز بهزیستی در مرکز استان فعالیت خود را آغاز کرد. مریم سلیمانی گفت: با توجه به نیاز مرکز برای انجام فعالیت اینجانب اقدام به جذب نیرو کردم که در نهایت یک نفر را به‌عنوان مددکار(خانم کمرخانی) و یک نفر هم مسئول فنی را استخدام کردم.
وی اظهار کرد: با توجه به بازدیدهای بهزیستی از فعالیت‌های این مرکز، به علت عملکرد نامناسب در زمینه توانمندسازی و ساماندهی مددجویان این مرکز، بصورت کتبی تذکر دریافت کردم. وی گفت: با توجه به اینکه خانم کمرخانی مددکار این مرکز و مسئول حوزه توانمندسازی و ساماندهی مددجویان بود و کوتاهی در انجام امورمحوطه و عملکرد نامناسب داشت در نهایت ۲۹ بهمن‌ماه امسال پایان کار وی را اعلام کردم. انتشار اخراج این مددکار زن و انتساب آن به افشای مساله کودک همسری رها بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های مختلف گروهی داشته است.درحالی که معاون رئیس جمهور در امور زنان از ارسال «لایحه حذف تبصره مربوط به ازدواج دختران زیر ?? سال» به دولت خبر داد مشاور حقوقی و پارلمانی معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در این باره گفت: معاونت طی سال‌های اخیر به این موضوع ورود کرد و مطالعاتی را انجام داد اما تقارن طرح نمایندگان مجلس با پیش‌نویس لایحه معاونت زنان موجب تامل ما شد تا نتایج طرح مجلس به ثمر برسد، اما رد طرح مذکور در کمیسیون مجلس، این معاونت را وادار کرد تا لایحه پیشنهادی سابق را سریعا بررسی و به دولت ارائه کند.اشرف گرامی‌زادگان با بیان اینکه ازدواج و پیوند زناشویی برای هر فرد دارای ارزش و اعتبار حقوقی، اخلاقی و شرعی است، افزود: ازدواج از نگاه حقوقی، انعقاد قرارداد با ویژگی خاص است، قراردادی به مفهوم ارزشی که منجر به مشارکت دوجانبه می‌شود و در آینده با تولد فرزندان استمرار می‌یابد که زوجین هر دو دارای حق و مسئولیت هستند.
ازدواج از نگاه اخلاقی نیز تعهدی است که باید با پایداری و وفاداری عجین شود و استمرار یابد. هرکدام از طرفین که بدون توجه، این تعهد را خدشه‌دار کنند باید پاسخگو باشند.
وی ازدواج را از نگاه شرعی و مذهبی نیز بسیار مهم دانست و گفت: تشکیل نهاد خانواده، توصیه دینی است که زندگی انسان را هدفمند کرده و منجر به تکامل انسان و ادامه نسل می‌شود. با این اوصاف ازدواج موضوع مهم زندگی است که باید استمرار آن در نهایت حفظ کرامت و حقوق انسانی باشد و قانون به آن توصیه کرده است.
مشاور امور حقوقی و پارلمانی معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری معتقد است که ازدواج زودهنگام برای افراد زیر سن رشد، اعم از دختران و پسران، امر صحیحی نیست. چراکه ازدواج باید هنگامی اتفاق بیفتد که فرد دارای رشد جسمی و روانی باشد و به اعمال خود آگاه باشد تا با رضایت به این پیوند جواب مثبت دهد. در قانون به موضوع رضایت تاکید شده است و در صورت اکراه، آن ازدواج صحیح نخواهد بود.
گرامی‌زادگان در ادامه با اشاره به طرح کودک همسری که توسط فراکسیون زنان در مجلس شورای اسلامی تدوین شد، عنوان کرد: نمایندگان مجلس شورای اسلامی با طرح کنترل سن ازدواج، میزان حداقل سن کنونی در قانون مدنی را کافی ندانسته و با ارائه طرح درصدد اصلاح آن برآمدند.به گزارش آرازآذربایجان به نقل ازسلامت نیوز؛ وی ادامه داد: امید این بود که نمایندگان مردم در مجلس به جهت رعایت مصلحت کودکان و نوجوانان به نحو مقتضی دست به اصلاح این قانون بزنند اما با طرح مسائل خارج از موضوع، این فرصت از نمایندگان موافق اصلاح این قانون گرفته شد.
Arazazarbaijan.ejtemai@gmail.com