تقویت وحدت نتیجه آیین های اوروشلوخ در آذربایجان غربی
صابر چهرقانی
گروه گزارش: ماه مبارک رمضان در دین مبین اسلام و بین مسلمانان جهان، ارزش زیادی داشته و از نشانه های وحدت و انسجام نزدیک به یک و نیم میلیارد مسلمان در دنیا به شمار می رود که این وحدت در بین مردم شیعه و سنی آذربایجان غربی نمود بیشتری دارد.
ماه مبارک رمضان نهمین ماه از سال قمری است که با توجه به تصریح آیات قرآن کریم و احادیث پیامبر گرامی اسلام و ائمه اطهار (ع) والاترین ماه در طول سال به شمار می رود. رمضان تنها نام ماه قمری است که در قرآن کریم و در سوره بقره ذکر شده که این امر نشان از جایگاه والای این ماه در کلام الهی دارد که البته باید تعداد ۱۴ مورد استفاده شده کلمه صیام به معنای روزه را در قرآن به این تعداد اضافه کرد. با توجه به این جایگاه برتر، مشخص است که مسلمانان در تمام دنیا آیین های ویژه ای را برای ماه مبارک رمضان در نظر بگیرند که منطقه آذربایجان به عنوان یکی از مناطق مسلمان خیز و شیعه پرور، از این قاعده مستثنی نیست. در آذربایجان غربی آیین های مربوط به ماه مبارک رمضان(اوروشلوخ آیی) به مراسم پیش از ماه مبارک، موقع سحر شب های این ماه، موقع افطار، روزهای پایانی ماه و پس از ماه مبارک مربوط می_شود. حسن اصلی برگزاری آیین های ماه مبارک رمضان در آذربایجان غربی، نقش آن در وحدت و انسجام بین خانواده ها، محله ها، مناطق شهری، منطقه ها، و بین اقوام و اقلیت های دینی و مذهبی است به طوری که بسیاری از این آیین ها با حضور پرشور مردم به اجرا در می آید. پیش از آغاز ماه مبارک رمضان، مردم آذربایجان غربی با خانه تکانی و غبارروبی مساجد، مصلاها، امامزاده_ها و حسینیه ها به پیشواز این ماه مبارک می روند. عطرافشانی مساجد، حسینیه ها و مصلاها، اعطای قرآن های جدید و قرار دادن قرآن ها در رحل های موجود و شستن فرش های مراکز دینی و مذهبی از جمله مراسم مربوط به این امر است. پیشواز رفتن و روزه گرفتن چند روز مانده به آغاز ماه مبارک رمضان نیز از جمله دیگر آیین هایی است که در آذربایجان غربی همچون دیگر استان_های کشور و دنیا رایج است و حتی برخی از افراد تا ۱۰ روز از ماه شعبان را روزه گرفته و به پیشواز ماه رمضان می روند. از مهمترین و دلچسب ترین زمان های مربوط به ماه مبارک رمضان، سحرگاه_های این ماه مبارک است که شیرینی خاصی نیز به ویژه برای روزه اولی ها دارد. بیدار کردن همسایه_های محل برای خوردن سحری در یک ساعت مانده به اذان صبح، خواندن مناجات توسط موذن_ها و افراد خوش صدا در دقایق مانده به اذان صبح از بلندگوی مساجد، بیدار کردن کوچکترها برای آشنا کردن آنها با این مراسم دینی از جمله آیین_های مربوط به سحری یا ‘اوباشدان’ در آذربایجان غربی است. میهمان کردن اعضای خانواده بر پای سفره افطار، افطاری دادن به نوعروسان و تازه دامادها، دستگیری از افراد تنگدست محله و حتی روستا و شهر و برگزاری میهمانی هایی با حضور فقرا و استفاده از نان های روغنی، دست پخت و غذاهای شیرینی نظیر ‘تره’ و قایقاناخ در کنار دیگر غذاهای سفره افطار از جمله آیین های مربوط به افطار در آذربایجان غربی به شمار می رود. یکی از آیین هایی که این روزها فراموش شده و در کمتر منطقه ای به ویژه در شهرها این رسم را می_توان در روزهای پایانی ماه مبارک رمضان مشاهده کرد، مراسم دوختن کیسه توسط دختران در مساجد برای بزرگترهای خانواده است که این کیسه توسط افراد مومن با سکه ای متبرک می شد و در اصطلاح به آن، کیسه دیبی (ته کیسه) می گفتند.این کیسه کوچک پس از دوخته شدن به دست دختران به بزرگ خانواده تحویل داده شده و وی پس از انداختن مبلغی پول به داخل کیسه و جمع آوری مبالغی از افراد توانمند، وجوه جمع آوری شده را به مستمندان هدیه می دهد که این مبلغ علاوه بر فطریه است.
البته این رسم هم اکنون تنها در برخی روستاها آن هم به صورت محدود به اجرا در می آید. با توجه به اینکه ماه مبارک رمضان ماه قرآن است و ثواب خواندن یک آیه در این ماه مساوی با ختم قرآن در دیگر ماه های سال از سوی پیامبر اسلام (ص) مطرح شده، مردم آذربایجان غربی اهتمام خاصی به این امر دارند و حتی برخی افراد در ماه رمضان، سه دور قرآن را ختم و ثواب آن را به درگذشتگان خانواده خود هدیه می کنند. این امر در سال های اخیر با راه اندازی محافل جمع خوانی قرآن کریم رونق بیشتری در کل کشور به ویژه آذربایجان غربی به خود گرفته است. همچون دیگر زمان های سال، دید و بازدیدهای زمان افطار و روز عید فطر از جمله آیین های دیرین مردم آذربایجان غربی است و خانواده ها از این فرصت برای رفع کدورت استفاده می کنند.اقامه نماز عید فطر نیز از جمله آیین های دینی و مذهبی است که همواره با شکوه خاصی در روز نخست ماه شوال به شکرانه یک ماه روزه داری برگزار می شود.
نوشته شده توسط admin در شنبه, ۲۹ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۶:۳۷ ق.ظ
