تضعیف فرهنگ کتابخوانی جامعه در زندگی ماشینی
زینب صفوی
گروه اجتماعی:پیشرفت فناوری و زندگی ماشینی همانطور که شکل زندگی افراد جامعه را تغییر داده نیاز آنان به اطلاعات را نیز افزایش داده است، بطوری که امروزه اطلاعات به کلای ارزشمندی تبدیل شده و مالک برتری کشورها از یکدیکر محسوب می شود. بطور سنتی کتاب یکی از روش های دانش اندوزی و کتابخانه مکانی برای دستیابی به اطالعات مورد نیاز است. در میان انواع کتابخانه ها شاید نقش کتابخانه های عمومی در دانش اندوزی پر رنگ تر و حساس تر باشد زیرا کتابخانه های عمومی وظیفه خدمت رسانی به عموم اقشار جامعه را به عهده دارند، بنابراین با توجه به طیف وسیع مخاطبان کتابخانه های عمومی باید این کتابخانه ¬ها نیز مجموعه منابع خود را غنی کرده و علاوه بر گردآوری کتاب و منابع چاپی، به ابزارهای جدیدتری برای جلب مخاطب بیاندیشند، زیرا امروزه مطالعه تنها محدود به کتاب، مجله و یا روزنامه نمی شود و محمل های جدیدی که برای مطالعه بوجود آمده، راه را برای افزایش مطالعه گشوده است تا در هر زمان و در هر مکان بتوان به جستجوی سریع منابع دلخواه برای مطالعه دست یافت .
رسانه ¬های اجتماعی گونه ای از ابزارهای الکترونیکی مبتنی بر وب هستند که به فراخور ماهیت و عملکرد خود به محملی برای اطلاع رسانی و دانش اندوزی تبدیل شده اند.
نهاد کتابخانه ¬های عمومی که اصلی¬ترین متولی افزایش مطالعه و یادگیری مادام العمر در کشور است با توجه به اهداف بلندمدت خود و در راستای ارتقای مطالعه مفید در جامعه بر اساس مصوبه »سند نهضت مطالعه مفید« خود با تکیه بر فناوریهای جدید و بالاخص وب ۲، اقدام به راه اندازی شبکه ای مجازی با محوریت کتاب در میان کاربران خود نموده است. این شبکه کتاب محور که با نام »شبکه کتابخوانان حرف ه¬ای« و با شعار »من کتاب میخوانم« شروع به کار نمود از طریق عضویت افراد در این شبکه و بحث پیرامون کتاب و کتابخوانی، آشنایی با منابع جدید و هدایت کاربران، سعی در افزایش مطالعه دارد.
رسانه های اجتماعی اصطلاحاتی هستند که برای توصیف نسل جدیدی از اطلاعات دیجیتالی، کامپیوتری و یا شبکه و ارتباطات فناوری به کار می روند.
اصطلاح رسانه های اجتماعی به طیف وسیعی از خدمات مبتنی بر اینترنت و تلفن همراه اشاره می‌کند که به کاربران اجازه مبادلات آنلاین، کمک به محتوای ایجاد شده توسط کاربر، یا پیوستن به جوامع آنلاین را می دهد. در واقع رسانه های اجتماعی نمونه هایی از وب ۲ هستند. ویژگی اصلی این رسانه ها مشارکت کاربر در تولید محتواست، هر چند که گاهی مشارکت کاربر در تولید محتوا باعث درج و انتشار اخبار غیر موثق و نامعتبر در رسانه های اجتماعی میشود اما در مجموع همکاری کاربر به وی احساس هویت و استقالل فکری می بخشد.
رادیو، تلویزیون، مجلات و… گونه ¬ای از رسانه ¬های جمعی هستند، اما رسانه های جمعی و رسانه های اجتماعی دو مقوله متمایز از یکدیگر می باشند. در واقع رسانه ها در حال گذار از مرحله رسانه های جمعی به رسانه های اجتماعی هستند لذا نمی توان آنها را معادل و مترادف با یکدیگر بکار برد. رسانه ها یکدیگر را محو نمی کنند بلکه به شکل تازه تری در کنار یکدیگر حیاتشان را ادامه می دهند زیرا هر یک از آنها به نیاز ارسال پیام ها پاسخ مناسب می دهند.
رسانه های اجتماعی ابزاری برای دانش اندوزی هستند و بدین ترتیب به دنیای کتابداری و اطلاع رسانی نیز راه یافته اند. شاید بتوان گفت بنیادی ترین اندیشه کتابخوانی در رسانه های اجتماعی پذیرش اصل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است. به عبارت دیگر، امروزه رسانه های اجتماعی سرآمد وب محسوب می شوند و توانسته¬ اند بیشترین نفوذ را بین کاربران اینترنت داشته باشند. رسانه های اجتماعی قرار نیست جایگزین کتاب شوند، بلکه مکمل کتاب¬ند؛ زیرا قدرت باز انتشار محتوای کتاب در این رسانه ها وجود دارد. در واقع این رسانه ها، رقیب کتاب نیستند؛ بلکه شریک یا رفیق آن هستند. نکته اساسی در این رفاقت این است که رسانه های اجتماعی ابزاری برای خرید یا فروش کتاب نیستند، بلکه ابزاری برای تغییر در تصمیم گیری، تعامل و درگیری با مخاطب، پایش محتوا و اندازه گیری مخاطبان است. رسانه های اجتماعی در حالت کلی می تواند کتاب را ترویج دهند.
بهترین راه در این امر این است که رسانه های اجتماعی را درمان یا ابزاری برای فروش نشر کتاب نبینیم. بلکه آنها بازاری برای خلق نوآوری و فروش بدون واسطه از طریق تعامل با خوانندگان درنظر گرفته شوند.
رسانه های اجتماعی را می توان به هفت ¬گونه دسته ¬بندی کرد: شبکه های اجتماعی، کامیونتی_های محتوایی، فروم ها (انجمن های مباحثه)، وبلاگها، ویکی ها، پادکست ها، و میکرو وبلاگها. هر یک از این هفت گروه با توجه به ماهیت و عملکرد خود به نوعی در اشاعه اطلاعات موثرند که پرداختن به آنها خارج از بحث مقاله حاضر است. مطالعه فرایند پیچیده ای است که در آن خواننده پیامی که با زبان تصویری، نوشتاری توسط نویسنده رمزگذاری شده است را در درجات مختلف بازسازی می‌کند. در واقع مطالعه، چیزی جز ارتباط صورت شنیداری با صورت مرتبط با آن نیست.
مطالعه فرایندی هدفدار است که روش خاص خود را دارد. در فرهنگ معین مطالعه چنین تعریف شده است: بدقت نگریستن در چیزی برای وقوف بدان؛ خواندن کتاب یا نوشته ای و فهمیدن آن؛ نگرش در چیزی برای وقوف بدان؛ قرائت نوشته ای برای درک آن. اما مطالعه ای مفید است که اولا معطوف به اثر و نتیجه بوده و دستاوردهای علمی، عملی (رفتاری)، ذهنی و یا قلبی داشته باشد؛ و ثانیا آن دستاورد برای تربیت انگیزه، افزایش تعهد، ارتقای توانایی ذهنی، توسعه دانش کاربردی، ارتقای مهارت عملی و نهایتا در جهت پرورش و تعالی فرد در راستای به فعلیت رساندن استعدادهای الهی وجود او در یکی از چهار زمینه مذکور باشد.
نوشته شده توسط admin در پنجشنبه, ۲۶ فروردین ۱۳۹۵ ساعت ۴:۴۸ ق.ظ
