تاثیر پیروزی انقلاب برتحولات فرهنگی جامعه
گروه اجتماعی: فرهنگ روح وجان و باطن تمدن است . فرهنگ و تفکر با تجسم پیدا کردن و عینیت یافتن در شکل مناسبات و نهادهای اجتماعی و اقتصادی مختلف ، ساختاری به نام تمدن را پدید می آورد . در واقع تعیین کردن مرز و تفکیک قائل شدن میان فرهنگ و تمدن ، کاری دشوار است . بسیاری از تحلیل گران در بررسی علل و عوامل پیروزی انقلاب اسلامی ، عقیده دارند که عوامل فرهنگی ، بویژه تفکر دینی مردم مهمترین عامل شکل گیری انقلاب اسلامی بوده است . از خود بیگانگی فرهنگی و تلاش برای تقلید از فرهنگ بیگانه ، دو عامل مهم در فروپاشی رژیم پهلوی بوده است که مروری بر تاریخ آن زمان ، صحت این گفته را تایید می کند . در دوران پهلوی ، خود باختگی فرهنگی و غربزدگی در همه جا و بویژه مراکز فرهنگی و هنری حاکم بود . ” غربزدگی ” اصلی ترین و مخرب ترین ره آورد پیوند این رژیم با غربی ها بود که در مسائل مختلف نمود داشت .
سیاست های اسلام زدایی در کنار فعالیتهای ضد فرهنگی ، به طور مستقیم از سوی شاه و دربار هدایت می شد ، به شکلی که در بسیاری از فیلمهای سینمایی ، آشکارا به مبانی ارزشهای اسلامی اهانت شده و موسیقی نیز در مبتذل ترین شکل ممکن ترویج می شد .رژیم پهلوی برای دور کردن مردم از پایه های اعتقادی و مذهبی طرح ناسیونالیسم افراطی و باستانگرایی را نیز در دستور کار خود قرار داده بود .
در این طرح با رجوع به تاریخ ایران باستان و تجلیل از ارزشها و آیین های ایران قبل از اسلام سعی می شد که مفاهیم والای دین اسلام به حاشیه رانده شود و پوسته ای خشک از دین بر جا بماند . برگزاری مراسمی مثل جشن هنر شیراز که پرده های عفاف و حیا را به طور علنی از میان برد و به فرهنگ مردم توهین کرد ، سبب ایجاد جرقه_هایی در میان توده های مختلف مردم برای اعتراض به این وضعیت شد . مردم در این مسیر به تجربه های پیشین خود اتکا کرده و چون اغلب مواقع که در زندگی شخصی و اجتماعی برای خروج از تنگناها ؛ به روحانیت پناه می بردند برای مقابله با حکومت شاه نیز به بزرگان روحانیت و در صدر آنها امام خمینی ( ره ) رو آوردند . دهه های چهل و پنجاه شمسی ( ۶۰ و۷۰ میلادی ) موضع گیریهای امام خمینی ( ره ) علیه اشاعه فرهنگ مبتذل بیگانه در ایران به اوج خود رسید و باعث منسجم شدن مردم و بروز اعتراض_ها در سطح گسترده شد. با وقوع انقلاب اسلامی ،ظرفیت ها و عناصر پویا و نیرومند در لایه های درونی فرهنگ و هویت ایرانیان ، دچار رستاخیزی شگفت شد .
در واقع روح عدالتخواهانه و بیگانه ستیز انقلاب اسلامی که در قالب شعارهای مردم در تظاهرات ضد شاه وجود داشت ، باعث شد که میراث تمدن ایران و اسلام علیه سیطره غربزدگی به کار گرفته شود . این رجوع به فرهنگ غنی ایران و اسلام ، دستاوردهای عظیمی در حوزه های گوناگون به ارمغان آورد . جمهوری اسلامی به عنوان یک نظام سیاسی جدید ، اصلی ترین مسئله خود را ، فرهنگ و تحول فرهنگی قرار داد . اما شاید یکی ازمهمترین این دستاوردها در حوزه فرهنگ ، از بین بردن خود باختگی و ایجاد خودباوری فرهنگی باشد . می دانید که نخستین گام برای هر اصلاح و حرکت سازنده ای ، اصلاح بینش و اعتقادات است . انقلاب اسلامی در سایه رهبری امام خمینی ( ره ) مردم را به سمت خودباوری فرهنگی و رجوع به ارزشهای اسلامی و ایرانی سوق داد . این استقلال در زمینه فرهنگ موجب شد که مردم به هویت اصیل خود بها دهند و باورها و اعتقادات ، آداب و رسوم و زبان و خط خویش را ارزشمند بدانند و در حفاظت از آنها کوشا باشند .
توجه مردم ایران به دستورات دین اسلام موجب شد که فرهنگ آنان در زمینه زندگی شخصی و اجتماعی دگرگون شده و کم کم از مظاهر نادرست غربی دور شود . آیت الله خامنه_ای رهبر معظم انقلاب در مورد اهمیت و ارزش این دستاورد می فرماید : ” فرهنگ یعنی باورها و اعتقادات و آنچه که زندگی شخصی و اجتماعی و داخل خانه و محیط کسب یک جامعه با آنها روبروست . جمهوری اسلامی ، فرهنگ غربی را رد کرد و گفت ما فرهنگ مستقل اسلامی داریم . اسلام ، تکلیف مسلمانان را در معاشرت ، در کیفیت فرهنگی فردی ، در خورد و خوراک ، در لباس پوشیدن ، در درس خواندن ، در روابط با حکومت ، در روابط با یکدیگر و در معاملاتشان معین کرده است . ما نمی خواهیم اینها را از غربی_ها یاد بگیریم و از آنها تقلید کنیم . “دستاورد مهم دیگر در زمینه فرهنگ مردم جامعه ، تغییر ارزشها در ابعاد مختلف زندگی فردی و اجتماعی بوده است . تبدیل برخی از ارزشهای قبل از انقلاب به ضد ارزش و افزوده شدن ارزشهای متعالی به متن جامعه ، از تحولات مهم جامعه ایران پس از انقلاب محسوب می شود . افتخار به برخورداری از امکانات زندگی تجملاتی و داشتن پول و ثروت بیشتر و زندگی براساس معیارهای غربی از جمله ارزشهای بخشی از مردم پیش از پیروزی انقلاب اسلامی بود . اما وقوع انقلاب اسلامی و حاکم شدن فرهنگ و بینش دینی و انقلابی ، موجب شد مردم به ارزشهایی معنوی و انسانی چون علم ، تقوا ، دینداری ، کمک به همنوع و ساده زیستی گرایش پیدا کنند .
به این ترتیب ، تغییر ارزشها برای اغلب ایرانیان ، بزرگترین دستاورد انقلاب اسلامی بود که در این بین جوانان پیشتاز بودند. جوانانی که نه تنها بر ضد ارزشهای دوران پهلوی به پا خاستند ، بلکه با تحولی چشمگیر ، انسانهای وارسته و متدینی شدند که معنویت و شهادت طلبی و ایثار را معنایی دوباره بخشیدند. کسانی که در جریان انقلاب متحول شدند و در دفاع هشت ساله در برابر هجوم ارتش صدام نیز ، بزرگترین حماسه ها را آفریدند . این جوانان به برکت انقلاب اسلامی الگویی برای دیگر آزادیخواهان و مبارزان با نظام سلطه شدند .
نوشته شده توسط admin در چهارشنبه, ۲۱ بهمن ۱۳۹۴ ساعت ۶:۲۳ ق.ظ
