بولبول یوواسی

علیرضا ذیحق
بیراینجی بولوم
آنادیلیمیز: قیرمیزی آجی بی بار لارین توزونو ، اُووجونان آغزینا تؤکولدویو و گؤزلرین دن یاش سوزوب هارای تپه رک، دیل و دوداغی نین یانیب توتوشماسینی هله اونودمامیشدی.
هابئله اود اوستونده داغ لانمیش بیر قاشیقین اَلینه باسیلماسی و قابار چالیب یارا قویموش دریسینی کوچه ده کی و مدرسه ده اولان یولداش لاریندان هفته لرله گیزلت مه سی اونون اوشاقلیق دان یادیندا قالان خاطیره لر ین بیر دامجی سی ایدی. هابئله مدرسه یه چاتماق اوچون گئجیشمه سینه گؤره و چئشیدلی باهانا لارلا یوخسول لاری آدام یئرینه قویمایان مودیرین گیلانار آغاجی نان اونو و باشقالارینی دؤیمه سی، دوز کیمی بیر یارانی آجیشدیران آجی ایدی کی ایللر ایدی هله یادینا دوشدوکجه بَدَنی نین توکلرینی اَسدیریر دی.
او زامانلار دوققوز باش ایدیلار.
آتا آناسی و باجی قارداشلاری نان آغاجی کَردی سی اولمایان ایکی اوتاق لی کیچیک بیر ائوده یاشاییر دیلار. اوشاق لارین خوش گونو کوچه بازار دا کئچسه ده ائوه ییغیشجاق، اوره ک لردن و گؤزلردن سئویج ایله محبت داشیردی.
قاپی قونشونون اوشاقلاری نان چؤله باییرا چیخماق اونون او دؤوره ده بؤیوک دیلخوش لوق لاریندان ایدی.
قَلَمه آغاجلاری نین اوستونده قازیلان یازیلاری اوخوماق و هردن ده اوستالیق لا آغاجلارین قابیغیندا چکیلمیش اخلاق سیز شکیل لر اونو دوشوندورسه ده قومار بازلارین_های کوی لری و اونلارین کئفلی – کئفلی اودوب اودوزمالاری و سونرا دوروب یاخالاشاراق آنا باجی یامان لاری، اونون و یولداشلاری نین اَن اَیلنجه لی و کئف چکمه لی لحظه لری ایدی.
خوروز باز لارا باخماق و ایت بوغوشدورانلاری ایزله مه یین ده باشقا بیر لذتی وار ایدی.
هردن کوچه ده تور قوروب والیبال اویناماق و باغلاشاراق آیری کوچه لرین تیم لری ایله فوتبال یاریشمالاری دا آز اولموردی.
آنالارین قولاق لاری دینج اولسون دییه اوشاقلارینا چوخ باش قوشمازدیلار .آنجاق بو آرادا قیزلار دا وارایدیلار کی کوچه یه چیخمالاری عاییب ساییلاراق، هردن بیر قونشونون ائوینه ییغیشیب ایپ گئتمک، خسته کین اویناماق، توپ عربی، گیزلن پاچ و یئرده قالان قورد اولسون اویون لاری نان تعطیل لرینی و یای یازین اوزونلو گونلرینی آخشام ائدیردیلر.
شَهَر لرینده اوچ سینَما اولسادا، سینَمایا گئمه یه پول ایستیردی کی بیر پارا اوشاقلار مجبور اودولار دده لری نین جیبیندن پول اوغورلاسینلار و یادا مثلا اونلاری سوت آلماقا یوللایاندا بیر آز سوتو آز آلیب قالانی نا سو قاتسین لار .
البته بو اَیری ایشلرین و گیزلینجه سینَمایا گئتمه یین بیلین مه سی نن بی بار دادماق و گئجه نی شام سیز یاتماق حتمی ایدی.
داملاردا هله آنتن اولماییب تلویزیونون ائولرده یئری اولمایان گونلرده سینَما لاردا ایینه سالماقا یئر اولمازدی.
آدامی هردن سینَمایا گئتمک دن او قَدَر قورخوداردیلار کی قارانلیق سالونا گیردیک ده کَمَرینی بیر داها لازیم اولمادان بَرک باغلاییب یان یؤوره سینه دیقّت ائده ردی.
ساویشان عؤمرون دن بئینین ده قالمیش و اونو تک قویمایان بو صمیمی خاطیره لرله یاشاماقلا، بیر گون هوس ائتدی چؤله چیخماغینان آزجادا اولسا حؤوصله سی آچیلا.
” قودوق بوغان ” چایی گور هاگور آخیب داشیردی و لیل لی سولارین گتیردییی یاستیق یورقانلار و باشقا ائو اَشیالاری گوجلو بیر سئلین فلاکتینی آنلادیردی.
چایین کناریندا صفالی بیر یئر سئچیب دینجه لرکن گؤزو اوجا بیر قَلَمه یه ساتاشدی کی بیر بولبول اونون بوداق لاریندا یووا قوروب شن نغمه لرله طبیعتی روحلاندیریردی.
چای، جوشغونلوغو و داشقینلیقیلا اونو بولوغ دؤوره سینه گؤتوروب بیر تیراکتورلا “آغ چای”دان کئچدی یی یاز گونلری نین بیرین یادینا سالدی .
کندلی بیر دوستونا قوناق گئدیب آرازا یول دؤین او چای دان بالیق توتما گونلری و ایلک دفعه اولاراق کند یاشامینی تجربه ائتمک و یولداشی نین یالان دان دوغوردان تعریفله دییی جینسئل ایلیشگی لری ائشیتمک خوشونا گلسه ده شَهَره قاییتدیقدا بوسبوتون دییشیلمیشدی و بیر پارا تجربه لری و حیس لری گرچک حالدا یاشاماق ایستیردی.
بو اوزدن ایسه ایسته ر ایسته مز بیر گون ” گوللو بولاغ ” طرفینه یولا دوشوب دره نین ترکینده کی کولوخ لاردا دولاشان فاحیشه لرین بیرین نظرده آلیب چوخورا یئندی.
آنجاق اونو و اؤزونو چیپلاق حالدا گؤردوک ده بوتون دویغولاری ایضطیرابا چئوریلیب تئز گئئی نیب قاچدی و سیرا داکی لار اونا گولوب ” گئت بالا هله آغزیندان سو ت اییی گلیر ” دئمک ایله او دالا باخمادان یئیین لیک له یوققوشا دیرماشیب ” دبّاغ خانا ” اوستون دن گئتدی مجسّمه یه ساری کی اوردا چمن لر اوستون ده اوزاناراق بو به باشارتدیغین و تانیش اولمادیقی بیر هیجانین نه اولدوسونا فیکیر له شه. سونرا سَرو آغاجینا دایانیب ” شاه ” ین مجسّمه سینه باخارکن ، اونودا گوله رک گؤردو.
آجیغیندان شاهی داشا توتوب گؤتورلن سه ده پاسیبان لار اونو ” قوشا باغلا ر” ا جان قووالاسالاردا توتانمادیلار.
هاننان گئژدن قاییدارکن بوتون جینسئل دویغولارینی بیر آن ایچره ایتیر مه سی بیله سینه غریب گلدی.
قودوق بوغان چایی نین ” بوغما ” آدلی بیر بالاجا گؤلو وارایدی کی پالتارلارین سویونوب تونوکه قاتینا اورا بیر شیرجه ووردی. گونشین ایستی سیله جانینی قورودارکن گئیی نیب ائوه یئتیر ه نه جک اذان دئییلیردی. گئجه نی چوخ دوشونسه ده سینمیش غورورونو جوبران ائتمک ایستیردی.
اؤزونو ایثبات ائله مک و کیشی لی یینی بیر داها یوخلاماق اونا اَن بؤیوک بیر آرزو کیمی ایدی.
بونا گؤره ده صاباحی یئنه دره یه یئنیب همان قادین لا بیر داها گؤروشمک ایسته دی. اؤزون دن هئچ اولما سا اون بئش یاش بؤیوک اولان ” گؤزل “آدلی او قادین پولونو اوّل ده آلیب بیله سینه گوله رک” تکجه اون دقیقه واختین وار ” دئدی.
آمما او بو دفعه، کیشی لییینی بئش دقیقه چکمه دن ثابیت ائدیب غرورلا دره نی ساللانا – ساللانا یوخاری چیخدی.
اونو گؤره نلر “طرف نه جور ایدی” دییه رک بیله سینه آنلاتدیلار کی باشینا ایکی تومن بؤرک کئچیبدی.
دولغون گؤزلری نن دَییشیلمش یوللاردان کئچیب قودوق بوغانا چاتینجا بوتون باغ باغا تین خییابانلارا و ائولره چئوریلمه سی اونو اوزَرکن کئچمیش دن قالمیش گؤزونه دَیَن تکجه آشینا ، بیر اؤزو ایدی و بیر ده گؤی اوزه ری نین داغیناق بولوتلاری.
بو گونو آخشام ائله مک، بیله سینه اَن قورخولو کابوس ایدی و بو گونه جان هئچ واخت گؤیلو چکدی یی کیمی یاشام ایذنی اولما ماسی و اَل قولون باغلایان گؤرونمز زنجیرلرله هم مه شه اؤزونو توتوقلو حیس ائتمه سی، اوندا بیر قوش کیمی یاشاما ق نیسگیلی یاراتمیشدی.
آرزو ائدیردی بیر بولبول سایاقی سئحیرلی نغمه لریله بوداق دان بوداقا قونوب یورولدوقدا ایسه یوواسیندا دینجه لرکن روزی سی دیم دی یینده آزاد بیر حیات سورمه یین دادینی چیخاردایدی.
کیمین یانیندا نه جور دانیشماق قایغی سی و چوخ سؤزلری دیله گتیر مه مک ایجباری ، اونو گئرچک وارلیقینا غریبه ائدیب هم مه شه اؤزون یالانلار و یانلیش کلمه لر و قیلیق لار دالیندا گیزلت مه لی اولموشدی.
بولبول یوواسی یوکسک لرده گؤزه دَییب، دیققه تینی چکسه ده آزجا سونرا سویا باخیب بوش بیر بئشی یین دالغالار لا پَنجه لشدی یین گؤردو . بئشیک چایین کناریندا کؤتوک لره و کول لارا ایلیشیب سویون آخارینان گئده نمه یینجه بیر آن اولورسا آناسی نین لایلالاری یادینا دوشدی کی دمیر بیر بئشی یی ییر قالارکن قوش یوخولو کؤرپه لری یاتیرتماق ایسته ردی و اونوتمامیشدی کی آناسی بیر گون دئدی :
” بولای لایی سنه دئسه یدیم ایندی سن چوخ دان ایدی یوخویا گئتمیشدین . “
بولبول یوواسینی یاخین دان گؤرمک اوچون ، نه قدر چالیشسادا، آغاجا چیخانماییب زویولتونن یئره دَیمه سی چوخ چکمیردی.
قاش قارالیب گونون باتماسیندان سئوینه رک حیس ائتدی یئنه بیر گون داها ، یاشاماقی باشارمیشدی.
قارانلیقی ایشیقلاندیران چیراغ لار شَهَرین کوچه خییابانلاریندا، اونا یولونو تاپیپ ائوه قاییتماق ایمکانی یارادیرسا دا هر زاد دان چوخ گؤزلویونه بوشلو ایدی کی اون سوز بیر هئچ ایدی. یورقونلوق دان بیله سینی شیرین یوخو آپارسادا آییلدیقدا گؤردو یئنه هله سحره قالیری. ائو ده تک ایدی و ایللر ایدی بیر محکوم کیمی بو یالنیز لیقی چکمه لی ایدی.
عائیله سی یورد دیشیندا باشقا بیر اؤلکه ده یووا قوروب یاشاسالار دا، اونا مملکت دن چیخماق ایذنی وئریلمیردی.
او قَدَر دؤولت اداره لرینی گزمیشدی کی آخیردا آیاق دان دوشوب بو یاشام طرزینه اؤزونو عادت وئرمیشدی. اوبیر گون کیشی لی یینی و سینمیش غورورونو دقیقه لر ایچره اَله گتیرسه ده ، ایندی دوز اون اوچ ایل ایدی کی قیریلمیش اینجه بیر چینی گولدان کیمی اُوولوب هر پارچاسی بیر یئره داغیلمیشدی و اونلاری ییغماغا بیر همّت گؤستر میردی.
البته داها بازاردا دا قدیم لر کیمی بیر میخ چی کیشی قالمامیشدی کی چینی لرین تیکه سینی یان یانا دوزوب میخ لا ماغینان اونلاری کئچمیش حالینا قایتارا.
او چوخ قدیم لرده قیشین لاپ شاختالی بیر گونون ده، جانینی قیزدیر ماق ایسته رکن یول اوستونده کی بیر حیزبین دفترینه گیریب چای ایچرکن، دئمه گینه او دقیقه لر ایچره رادیودان دؤوله تین کودِتا ایله ییخیلماسینی ائشیده ن جماعت کی سویو دا پوفله یه – پوفله یه ایچمک عادت لری ایدی فورصت دن یییه له نه رک تؤکولسونلر او حیزبین دفترینه و اوردا کی لاری اَزیب دؤیه رکن آت داشقالارینا باغلاییب خییابانلاردا سوروتده سین لر .
بونو دا یاخین قوهوم لاردان بیری تَهلوکه دن قورتارارکن سونرالاری توتوقلادیرو بئش دقیقه قیزیشماغا خاطیر بئش ایل تامام حبس یاتیر و آدی بیر لیسته کئچیر کی مملکت دن چیخما حاققی اولماییر.اوزامان شَهَرده تکجه بیر رادیو وارایدی کی اونودا بعضی واختلار بیر مئیداندا ایشه سالیب جماعت مملکت ده و دونیادا اوز وئره ن حادیثه لری ائشیده رکن نه تَهَر دانیشما لارینی و کیم لرینن دوست اولوب اولمادیق لاری حاققیندا قرار وئره ردیلر .
سحره جان بؤیرو اوستونده یاتاق دا ائشین سه ده صوبح اولجاق یئنه بیله سینی قورخو گؤتوروردو .ایشیق لیق اونو او قَدَر قورخودوردو کی حتتا معلیم چی لیک وظیفه سی داشی یان گونلر ده هئچ واخت ” ایشیق ” کلمه سی دیلینه گتیر مه میشدی. نییه کی هر ایشقین آردیندا اولان قارانلیق لار او نو دِهشته و وحشته سالیردی.
Arazazarbaijzn.anadilimiz@gmail.com